1412/PDF/415-26/05 - Czy przychód powstaje w momencie wydania towaru przez spółkę jawną w komis do sprzedawcy, czy w momencie, gdy podmiot biorący towar w komis, dokonuje sprzedaży towaru na rachunek dającego w komis - czyli wykonuje usługę.

W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód powstaje z chwilą wystawienia faktury VAT, nie później jednak niż w ostatnim dniu miesiąca, w którym wydano towar. W ocenie Podatnika na gruncie ustawy o podatku dochodowym komis nie jest traktowany tak samo jak na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług (gdzie zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług zarówno wydanie rzeczy do komisu osobie trzeciej traktowane są jak dwie odrębne dostawy).

Zgodnie z art. 765 Kodeksu cywilnego przez umowę komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizją) w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie, lecz we własnym imieniu. Ryzyko nie sprzedania rzeczy obciąża komitenta i przez czas do oddania mu rzeczy w komis do momentu realizacji sprzedaży pozostaje jedynie dzierżycielem rzeczy. W konsekwencji uzyskanie przychodu przez komitenta (dostawcę) ma miejsce nie w dniu oddania rzeczy komisantowi w komis, ale dopiero w chwili przeniesienia przez komisanta na komitenta praw lub korzyści finansowych uzyskanych od nabywcy rzeczy.

Przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) nie regulują zagadnienia komisu. W tej sytuacji należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego. Słuszne jest zatem przytoczenie przez Podatnika wyżej cytowanego art. 765 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) Kodeks cywilny, zawierającego definicje umowy komisu, z której wynika, że przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizją) w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym. Komisant świadczy zatem usługę komisową na rzecz komitenta, będąc jedynie sprzedawcą tej usługi. Przyjęty przez niego od komitenta towar w celu sprzedaży na warunkach umowy komisu pozostaje nadal własnością komitenta do czasu sprzedaży go finalnemu nabywcy. To on pozostaje właścicielem rzeczy aż do momentu nabycia tej rzeczy przez osobę trzecią, komisant staje się jedynie jej dzierżycielem, czyli osobą, która faktycznie włada rzeczą za kogo innego.

Po dokonaniu sprzedaży komisant przekazuje uzyskaną zapłatę komitentowi. W rezultacie przy umowie komisu dochodzi do zawarcia dwóch odrębnych umów:

Dopiero przeniesienie przez komisanta na komitenta korzyści majątkowych uzyskanej od finalnego nabywcy w wyniku sprzedaży rzeczy jest datą wykonywania usługi będącą momentem uzyskania przychodu przez komitenta.

Na podstawie wyżej cytowanego art. 765 Kodeksu cywilnego oraz art. 14 ust. 1c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. Nr 14 z 2000 r., poz. 176 z późn. zm.) tutejszy organ podatkowy uznaje za prawidłowe przedstawione przez Podatnika stanowisko, iż momentem powstania przychodu jest dzień wydania korzyści majątkowej na rzecz komitenta przez komisanta z tytułu ceny jaką uzyskał ze sprzedaży towaru, a jeśli zapłata nie nastąpi przed upływem miesiąca, w którym komisant wydał rzecz finalnemu nabywcy to przychód powstaje w ostatnim dniu miesiąca, w którym nastąpiło wydanie rzeczy osobie trzeciej przez komisanta.