14112/2017 - Pomoc psychologiczna w szkołach publicznych

System kształcenia ukierunkowany jest na różnorodne potrzeby rozwojowe i edukacyjne uczniów, w tym stosowną pomoc psychologiczno-pedagogiczną, co określone jest w ustawie o systemie oświaty 1 oraz aktach wykonawczych, m.in. w przepisach w sprawie:

* warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym 2 ^,

* zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolach, szkołach i placówkach 3 ^,

* indywidualnego rocznego przygotowania przedszkolnego i indywidualnego nauczania 4 ^,

* wczesnego wspomagania rozwoju dzieci 5 ^,

* wydawania orzeczeń i opinii przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych 6 ^.

Obecnie procedowane są projekty wszystkich pięciu wyżej wymienionych rozporządzeń 7 ^.

W procedowanym rozporządzeniu w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolach, szkołach i placówkach podkreślono, że celem udzielanej pomocy jest wspieranie potencjału rozwojowego ucznia i stwarzanie warunków do jego aktywnego i pełnego uczestnictwa w życiu przedszkola, szkoły czy placówki.

Od 1 września 2017 r. planowane jest wprowadzenie nowych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, takich jak: zajęcia rozwijające umiejętności uczenia się, zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne oraz zindywidualizowana ścieżka kształcenia. Zindywidualizowana ścieżka kształcenia przeznaczona jest dla uczniów, którzy np. ze względu na stan zdrowia, napotykają na trudności w funkcjonowaniu w klasie i wymagają dostosowania organizacji nauczania. Nowe rozwiązania dotyczą m.in. uczniów chorych, którzy nie mogą uczęszczać do przedszkola lub szkoły oraz tych, którzy z uwagi na stan zdrowia wymagają indywidualizacji kształcenia na terenie przedszkola lub szkoły.

Odnosząc się do pytań Pani Poseł, uprzejmie informuję, że ważnym ogniwem systemowych rozwiązań dotyczących rozszerzenia opieki psychologicznej i pedagogicznej w szkołach są szkolni specjaliści. Psycholodzy i pedagodzy powinni stanowić pierwszy poziom wsparcia dla uczniów, nauczycieli i rodziców. O ich zatrudnieniu w szkołach decydują dyrektorzy tych szkół.

Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotowuje nowe rozwiązania w zakresie zatrudniania specjalistów w przedszkolach, szkołach, placówkach i w poradniach. Pierwszym z etapów tych prac jest ujednolicenie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć tzw. pensum nauczycieli: pedagogów, psychologów, logopedów, doradców zawodowych. Ujednolicenie pensum dotyczyć będzie także nauczycieli posiadających kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej, zatrudnianych dodatkowo w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego, kształcenia uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym. Zmiany w ustawie Karta Nauczyciela procedowane są wraz z ustawą o finansowaniu zadań oświatowych 8 ^.

Ministerstwo Edukacji Narodowej podjęło również prace nad przygotowaniem nowego modelu kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Podstawą do udzielenia wsparcia i rozpoznania potrzeb ucznia będzie diagnoza funkcjonowania dziecka, a nie rozpoznanie medyczne czy określenie rodzaju niepełnosprawności. W nowych rozwiązaniach planuje się wykorzystanie Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF).

Istotnym elementem diagnozy funkcjonalnej jest diagnoza specjalistyczna, przeprowadzana z wykorzystaniem narzędzi psychometrycznych, które przygotowywane są w projekcie pozakonkursowym realizowanym przez Ośrodek Rozwoju Edukacji, skierowanym do pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznych 9 ^. W ramach projektu opracowane zostaną standardy funkcjonowania poradni psychologiczno-pedagogicznych. Projekt obejmuje także pilotażowe wdrożenie tych standardów.

Wprowadzane rozwiązania prawne mają na celu maksymalne wsparcie uczniów ze specjalnymi potrzebami, bowiem priorytetem działań przedszkola, szkoły i placówki powinno być dążenie do pełnego, rzeczywistego włączenia i integracji wychowanków z rówieśnikami, zarówno poprzez wspomaganie rozwoju samego ucznia, indywidualizację i wspieranie go podczas zajęć z klasą, jak i likwidowanie barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie dziecka w grupie rówieśniczej i uczestnictwo w życiu przedszkola i szkoły.