11389/2017 - Rekolekcje organizowane w świeckiej szkole publicznej

Zasady organizowania rekolekcji wielkopostnych dla uczniów uczęszczających na naukę religii w szkole są określone przepisami § 10 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (Dz. U. Nr 36, poz. 155, z późn. zm.).

Szczegółowe zasady dotyczące organizacji rekolekcji są przedmiotem odrębnych ustaleń między organizującymi rekolekcje a szkołą. Dyrektor szkoły - na podstawie upoważnienia ustawowego 1 - kieruje szkołą oraz reprezentuje ją na zewnątrz. Wykonując powierzone zadania wynikające z przepisów szczegółowych, dyrektor nie jest zobligowany do uzyskiwania zgody (aprobaty) organu prowadzącego szkołę wobec podjętych przez siebie ustaleń. Dyrektor szkoły jest natomiast ustawowo zobowiązany do zapewnienia bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom 2 ^, a zapis rozporządzenia wskazujący, że pieczę nad uczniami w czasie rekolekcji zapewniają katecheci, nie zwalnia dyrektora z powyższej odpowiedzialności.

W opisanej przez Pana Posła sytuacji ustalono, że rekolekcje wielkopostne prowadzone będą w całości na terenie szkoły i w ich programie zaplanowana została możliwość przystąpienia do spowiedzi odbywającej się również na terenie szkoły. Rozpatrując takie rozwiązanie organizacyjne, przyjmowane czasami przez dyrektorów szkół, np. z uwagi na bezpieczeństwo uczniów (znaczne oddalenie szkoły od kościoła, konieczność zapewnienia opieki w trakcie wyjść poza teren szkoły itp.) należy uwzględnić m.in. normy prawne wynikające z przepisu art. 53 ust. 2 Konstytucji RP 3 ^, który stanowi, że wolność religii obejmuje wolność wyznawania lub przyjmowania religii według własnego wyboru oraz uzewnętrzniania indywidualnie lub z innymi, publicznie lub prywatnie, swojej religii przez uprawianie kultu, modlitwę, uczestniczenie w obrzędach, praktykowanie i nauczanie. W opinii Ministerstwa Edukacji Narodowej, możliwość odbycia spowiedzi kończącej rekolekcje, odbywające się w publicznej przestrzeni szkolnej mieści się w zakresie konstytucyjnych gwarancji wolności sumienia i wyznania.

Odnosząc się do sformułowania "świecka szkoła" informuję, że prawo oświatowe nie definiuje szkoły jako instytucji świeckiej. Instytucja szkoły określana jest jako szkoła publiczna, wspomagająca rodziców w ich funkcji wychowawczej. Przepis art. 53 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej gwarantuje rodzicom prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnego z ich przekonaniami.

Ministerstwo Edukacji Narodowej nie posiada uprawień do gromadzenia danych na temat sposobów i kosztów organizacji rekolekcji wielkopostnych w szkołach publicznych.