10914/2017 - Wsparcie szkół w małych miejscowościach

Nauczyciel może dojeżdżać do szkoły, lub ucznia:

* w sytuacji oddalenia pracy od miejsca zamieszkania nauczyciela,

* w przypadku zatrudnienia w ramach kilku stosunków pracy,

* w sytuacji uzupełniania tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć w innej szkole,

* w przypadku, gdy uczeń posiada orzeczenie o potrzebie nauczania indywidualnego.

Pracownik delegowany do pracy poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, wykonuje na polecenie pracodawcy zadania służbowe, a więc nie tylko nie może być pozbawiony wynagrodzenia za pracę, ale także, zgodnie z art. 775 § 1 Kodeksu pracy, przysługują mu należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że co do zasady nauczyciel nie może mieć roszczenia z tytułu podróży służbowej z powodu wykonywanej pracy przydzielonej na stałe. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 4 sierpnia 2016 r. sygn. akt III AUa 1956/14, podróżą służbową jest jedynie "wykonanie zadania służbowego", które z istoty rzeczy musi być krótkotrwałe i incydentalne.

Dojazd nauczyciela z domu do miejsca pracy nie jest podróżą służbową.

Nie jest nią także dojazd nauczyciela do szkoły, w której uzupełnia tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2016 r. poz. 1379, z późn. zm.) lub art. 220 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 60).

Jednakże na podstawie art. 22 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.) nauczyciel podejmujący pracę poza miejscowością, w której mieszka, może wykazać podwyższone koszty uzyskania przychodu w rocznym zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu w danym roku podatkowym.

Jednocześnie uprzejmie informuję, że obecnie trwają prace nad opracowaniem koncepcji zmiany systemu finansowania zadań oświatowych. W dalszej kolejności zostanie przygotowany projekt ustawy o systemie finansowania zadań oświatowych. W ramach powyższych prac analizowana jest również kwestia uwzględnienia specyfiki małych szkół w sposobie finansowania zadań oświatowych. Jedną z propozycji jest zmiana sposobu podziału części oświatowej subwencji w taki sposób, aby kwota podstawowa subwencji była naliczana w pewnej części na oddział, a nie tylko zależna od liczby uczniów. Takie rozwiązanie, gdyby zostało przyjęte, byłoby bardzo korzystne dla małych szkół. Koszt ponoszony na oddział byłby w niewielkim stopniu zależny od liczby uczniów. Biorąc pod uwagę koszt wynagrodzenia nauczyciela, koszt oddziału wynikający z ramowych planów nauczania będzie taki sam, czy oddział jest 15 czy 25 osobowy. Natomiast obecnie subwencja ściśle zależy od liczby uczniów w oddziale - im więcej uczniów tym wyższa subwencja. Proponowany model podziału subwencji lepiej powiąże koszty z subwencją na oddział i sprawi, że oddziały o małej liczebności będą korzystniej niż do tej pory finansowane.

Obecny system powoduje, że subwencja naliczana na szkołę w co trzeciej szkole na wsi, w przeliczeniu na jeden tzw. ciąg klas I-VI jest mniejsza od wynagrodzeń nauczycieli realizujących ramowy plan nauczania (z religią i etyką) w tych klasach i dodatkowego etatu nauczyciela na ten ciąg. Powoduje to, że samorząd prowadzący szkoły z małolicznymi oddziałami jest zmuszony w praktyce do ich finansowania poprzez tworzenie na swoim terenie szkół dużych i finansowania małych szkół z subwencji naliczanej na duże szkoły.

Nowa propozycja finansowania bardziej sprawiedliwie i w sposób bardziej zbliżony do ponoszonych w szkołach wydatków podzieli środki subwencji.

W szczególności każda szkoła wiejska będzie miała gwarancję subwencji na poziomie pokrycia, w przeliczeniu na 1 ciąg, wynagrodzeń nauczycieli realizujących ramowy plan nauczania oraz dodatkowo 1 etatu (przypominamy, że obecnie w co trzeciej szkole na wsi własność ta nie zachodzi). Celem prezentowanego nowego sposobu podziału jest lepsze dostosowanie dochodów organów prowadzących szkoły i placówki oświatowe do ponoszonych wydatków.