1061-IPTPP2.4512.106.2017.2.KW - Zwolnienie od podatku VAT dostawy działek.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) w związku z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. , poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 lutego 2017 r. (data wpływu 27 lutego 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 4 kwietnia 2017 r. (data wpływu 10 kwietnia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT dostawy działek o numerach 17/26 i 16/30 - jest prawidłowe.

W dniu 27 lutego 2017 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT dostawy działek o numerach 17/26 i 16/30.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 4 kwietnia 2017 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Państwo... i... w 1998 r. na podstawie umowy sprzedaży nabyli do majątku wspólnego prawo użytkowania wieczystego nieruchomości położonych w... przy ul...., numery działek ewidencyjnych: 16/30, 17/19, 17/26, 17/28, 17/30, 45/7, 56/6, 56/8 w obrębie geodezyjnym.... Dla działek nr 17/19, 17/28, 17/30, 56/8, 16/30 i 17/26 prowadzona jest księga wieczysta...; dla działki 45/7 -.... W tym samym roku nabyli do majątku wspólnego także prawo własności działki ewidencyjnej nr 56/6 w obrębie geodezyjnym... (pod tym samym adresem), dla której prowadzona jest księga wieczysta.... Wnioskodawca nie ma wiedzy, czy powyższe transakcje opodatkowane były podatkiem od towarów i usług.

W październiku 1999 r. Prezydent Miasta... zatwierdził projekt budowlany oraz wydał pozwolenie na budowę hali handlowo-magazynowej, dwóch portierni, wjazdów, dróg i placów oraz instalacji elektrycznej, wodociągowej, kanalizacyjnej i odwodnienia terenu.

Roboty budowalne wykonywane były w okresie 27 października 1999 r. - 31 maja 2000 r. Obiekt został przekazany do użytkowania z dniem 8 czerwca 2000 r. W skład obiektu wchodzi budynek, uzbrojenie terenu, układ drogowy wraz z parkingami oraz ogrodzenie. Opisane prace zostały sfinansowane z majątku spółki cywilnej (...). Grunt został nieodpłatnie oddany do użytkowania na potrzeby spółki cywilnej.

Zabudowane we wskazany wyżej sposób zostały działki ewidencyjne: 17/19, 17/28, 17/30, 45/7, 56/6, 56/8. Każda ze wskazanych działek jest w części zabudowana budynkiem usługowo-handlowym - działki te są użytkowane łącznie i stanowią zorganizowaną całość związaną z tym budynkiem.

Z kolei działki ewidencyjne nr 17/26 i 16/30 są porośnięte roślinnością, niezagospodarowane, nieutwardzone oraz niezabudowane obiektami kubaturowymi. Z operatu szacunkowego sporządzonego dla tej nieruchomości wynika, że działki te nie są związane funkcjonalnie i gospodarczo z istniejącą zabudową usługowo-handlową, mogą więc stanowić przedmiot odrębnego zbycia stosownie do art. 319 ust. 3 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 233 z późn. zm.). Na działkach ewidencyjnych nr 17/26 i 16/30 znajdują się urządzenia reklamowe.

Prezydent Miasta... wydał w 2006 r. decyzję o warunkach zabudowy obszaru w postaci działki nr 16/32 dla inwestycji polegającej na budowie podświetlanego nośnika reklamowego - w skład tego obszaru wchodzą obecnie działki nr 17/26 i 16/30.

W styczniu 2014 r. pp.... ustanowili w drodze umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego odpłatnie prawo użytkowania na opisanych wyżej działkach. Umowa ta została jednak uznana za nieważną prawomocnym orzeczeniem sądu.

Obecnie prowadzone jest postępowanie upadłościowe, w ramach którego p.... został wyznaczony jako syndyk masy upadłości. Całość majątku wspólnego weszła do masy upadłości p..... Należy dodać, że pp.... nie prowadzili indywidualnej działalności gospodarczej, lecz p.... jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Syndyk zamierza dokonać, działając w imieniu własnym i na rachunek p...., sprzedaży opisanych wyżej działek. Działki były przedmiotem bezumownego korzystania od stycznia 2014 r. (w wyniku uznania za nieważną opisanej wyżej umowy ustanowienia użytkowania zawartej w styczniu 2014 r.) syndyk zamierza ubiegać się o odszkodowanie z tego tytułu. Należy dodać, że stan bezumownego korzystania z nieruchomości był tolerowany przez syndyka.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że postanowienie o ogłoszeniu upadłości zapadło w dniu 14 czerwca 2016 r., a prawomocne pozostaje od dnia 28 października 2016 r. Wnioskodawca doprecyzował, że urządzenie reklamowe znajduje się wyłącznie na działce nr 17/26. Wskazane urządzenie reklamowe nie jest trwale związane z gruntem. Urządzenie reklamowe składa się z tablicy obciążonej płytami betonowymi, które zapewniają jej stabilność. Płyty betonowe, jak i samo urządzenie można zdemontować i przewieźć bez prac burzących. Dostawa tego obiektu jest między innymi przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy. Wnioskodawca uprzejmie prosi o wskazanie, jakie cechy konstrukcyjne tego obiektu powinien podać, aby umożliwić organowi interpretacyjnemu określenie podatkowych skutków jego dostawy. Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawiony opis zdarzenia przyszłego w tym zakresie pozwala na określenie skutków jego dostawy w VAT. W razie, gdyby wniosek był jednak niekompletny w tym zakresie, Zainteresowany uprzejmie prosi o doprecyzowanie wątpliwości Organu. Wnioskodawca nie jest w stanie dokonać klasyfikacji urządzenia reklamowego według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Jak należy opodatkować podatkiem od towarów i usług dostawę (dostawy) działek nr 17/26 i 16/30?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Status prawny p.... na gruncie podatku od towarów i usług

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm. - dalej: u.p.t.u.) podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie do art. 15 ust. 2 u.p.t.u. działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Pojęcie działalności gospodarczej, wynikające z powołanego wyżej art. 15 ust. 2 u.p.t.u., ma szeroki zakres. Uznanie aktywności danego podmiotu za działalność gospodarczą na gruncie podatku od towarów i usług jest niezależne od celu oraz rezultatu tej działalności (a zatem nieistotne jest, czy aktywność ta doprowadziła do osiągnięcia zysku). Pojęcie to ma przy tym charakter ekonomiczny, podatnikiem podatku od towarów i usług będzie zatem podmiot, który wykonuje daną działalność, nawet mimo braku wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, czy też poza zakresem ujawnionym w takim wpisie.

Należy podkreślić, że od strony formalnej p.... nie jest wpisany do ewidencji działalności gospodarczej. Jednakże od strony faktycznej, jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, syndyk toleruje fakt bezumownego korzystania z działek nr 17/26 i 16/30, co przemawia za uznaniem p.... za podatnika podatku od towarów i usług. Konstatacja ta płynie także ze stanowiska organów podatkowych (zob. np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 6 października 2014 r., IPPP1/443-766/14-3/AS). Wystąpił bowiem w tym zakresie tzw. "dorozumiany stosunek zobowiązaniowy".

Trzeba także zauważyć, że w orzecznictwie podkreśla się (zob. np. wyrok NSA z 13 kwietnia 2012 r., I FSK 890/11) że pojęcie działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 u.p.t.u. jednoznacznie wskazuje że wykorzystywanie majątku osoby fizycznej stanowi działalność gospodarczą, jeśli jest dokonywane w sposób ciągły w celach zarobkowych. Można uznać, że z tą sytuacją mamy już teraz do czynienia z uwagi na bezumowne korzystanie nieruchomości (będzie ona bowiem skutkowała uzyskaniem odroczonej korzyści w postaci wynagrodzenia za bezumowne korzystanie).

W konsekwencji należy przyjąć, że p.... będzie występował jako podatnik podatku od towarów i usług w stosunku do transakcji dostawy (dostaw) działek nr 17/26 i 16/30.

Skutki podatkowe sprzedaży działek nr 17/26 i 16/30.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, działki ewidencyjne nr 17/26 i 16/30 są porośnięte roślinnością, niezagospodarowane, nieutwardzone oraz niezabudowane obiektami kubaturowymi. Na działkach tych znajdują się urządzenia reklamowe.

W ocenie Wnioskodawcy powyższe oznacza, że przedmiotem dostawy będzie grunt niezabudowany pomimo, iż znajdują się na nim urządzenia reklamowe. Za sens ekonomiczny planowanej transakcji należy bowiem uznać dostawę gruntu niezabudowanego.

Na konieczność analizowania ekonomicznego sensu danej transakcji zwraca uwagę NSA w wyroku z dnia 17 kwietnia 2012 r. (I FSK 918/11), w którym wskazuje się, że "sprzedaży działki gruntu, ogrodzonej siatką na słupkach betonowych z oczywistych względów nie można traktować jako dostawy budowli w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT. Sensem ekonomicznym tej czynności jest przecież sprzedaż gruntu, a nie ogrodzenia".

W niniejszej sprawie nie znajdzie zatem zastosowanie przepis art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u. Zgodnie z tym przepisem, "zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane". Definicję terenów budowlanych zawiera przepis art. 2 pkt 33 u.p.t.u., zgodnie z którym "przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym".

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Prezydent Miasta... wydał w 2006 r. decyzję o warunkach zabudowy obszaru w postaci działki nr 16/32 dla inwestycji polegającej na budowie podświetlanego nośnika reklamowego - w skład tego obszaru wchodzą obecnie działki nr 17/26 i 16/30.

Wobec powyższego uznać należy, że planowana dostawa (dostawy) działek nr 17/26 i 16/30 opodatkowana będzie podatkiem od towarów i usług według stawki 23%. Działki te stanowią bowiem tereny budowlane w rozumieniu u.p.t.u., skoro możliwość zabudowy na tych działkach dopuszcza decyzja o warunkach zabudowy Zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u. nie znajdzie zatem zastosowania do ich dostawy (dostaw).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. Nr 710, z późn. zm.) - zwanej dalej "ustawą" - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 - stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.

Taki szeroki charakter świadczenia usługi potwierdzają także zapisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459).

W świetle art. 353 § 2 k.c., świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

Tak więc na świadczenie może składać się zachowanie polegające na działaniu (dokonanie czynności na rzecz innego podmiotu) albo na zaniechaniu (zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji). Na świadczenie mogą się również składać jednocześnie zachowania polegające na działaniu oraz na zaniechaniu.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy). Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższych rozważań, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Zauważyć należy, że przepisy podatkowe nie zawierają definicji odszkodowania, zatem w tym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego. Na gruncie prawa cywilnego, odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą, musi istnieć związek przyczynowy.

Kodeks cywilny rozróżnia dwa podstawowe rodzaje odpowiedzialności: kontraktową, która powstaje z mocy umowy i odnosi się do przypadków niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 Kodeksu cywilnego) oraz deliktową, czyli wynikającą z czynów niedozwolonych (art. 415 Kodeksu cywilnego).

Zgodnie z treścią art. 471 ustawy - Kodeks cywilny, dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych, szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem, a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

Przepisy Kodeksu cywilnego regulują również kwestie bezumownego korzystania z cudzej rzeczy.

Zgodnie z art. 222 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.

Na podstawie art. 224 § 1 Kodeksu cywilnego, samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne. Jak wynika z treści § 2 powołanego przepisu, od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył.

W oparciu natomiast o art. 225 Kodeksu cywilnego, obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

Z ww. regulacji wynika, że w sytuacji wytoczenia powództwa - przeciwko samoistnemu posiadaczowi w złej wierze - jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy oraz jest odpowiedzialny za jej stan. Ponadto, spoczywa na nim obowiązek zwrotu pobranych od powyższej chwili pożytków, których nie zużył, jak również winny jest uiścić wartość tych, które zużył.

Stosownie do art. 336 ustawy - Kodeks cywilny, posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny).

O tym, czy bezumowne korzystanie z nieruchomości lub gruntu podlega opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, decydować muszą w każdym przypadku konkretne okoliczności.

Zauważyć należy, że z cytowanych wyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że przy określeniu czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest określenie, czy wykonywano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone. Kolejnym czynnikiem decydującym o tym, czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem jest ustalenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia. Czynność podlega opodatkowaniu wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

Kluczowym elementem dla rozstrzygnięcia czy czynność podlega opodatkowaniu jest fakt istnienia zgody, chociażby nieformalnej, na korzystanie z przedmiotu, bądź wystąpienie przez jego właściciela na drogę sądową. W sytuacji zatem, gdy osoba trzecia korzysta z nieruchomości bez zgody jej właściciela, zasadne jest przyjęcie, że pomiędzy właścicielem nieruchomości i korzystającym bezumownie z tej nieruchomości nie istnieje żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełnione są świadczenia wzajemne. Świadczenie podatnika, nieoparte na tytule prawnym, wskazującym na istnienie obowiązku świadczenia usługi oraz wysokości wynagrodzenia - nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Odszkodowanie wypłacone w takich okolicznościach z tego tytułu nie jest płatnością za świadczenie usługi, lecz rekompensatą za pozbawienie właściciela prawa do swobodnego dysponowania nieruchomością i wynikłe z tego tytułu szkody.

Inaczej należy jednak oceniać sytuację, kiedy właściciel rzeczy (np. nieruchomości) - z różnych względów - toleruje sytuację, w której przy braku formalnego stosunku prawnego, inny podmiot korzysta z należącej do niego rzeczy. W tych okolicznościach wynagrodzenie otrzymane przez właściciela z tytułu "bezumownego" korzystania z rzeczy spełnia definicję świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy i na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie wskazać należy, iż nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów czy świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu, musi być wykonana przez podatnika.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przepis art. 15 ust. 2 ustawy stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Mając na uwadze powyższe rozważania, a także okoliczności sprawy należy wskazać, że bezumowne korzystanie działek nr 17/26 i 16/30 od stycznia 2014 r. miało miejsce w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, wykonywanej przez p...., z tytułu której jest on podatnikiem podatku od towarów i usług. Także planowana dostawa ww. nieruchomości będzie dokonana w ramach jego działalności gospodarczej, z tytułu której będzie on podatnikiem podatku od towarów i usług.

Przechodząc do istoty wątpliwości Wnioskodawcy wskazać należy, iż stawka podatku, zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednocześnie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2017 r., w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

I tak, stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy, przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Z powyższych przepisów wynika, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym itp.

Według art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2016 r. poz. 778, z późn. zm.), ustawa określa:

Natomiast art. 4 ust. 1 i ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym stanowi, że ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu, przy czym:

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy - jako akt prawa administracyjnego.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów - zarówno nieruchomości, jak i ruchomości - przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych - niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) - wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że aby stwierdzić czy dostawa nieruchomości będzie opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, czy też będzie korzystała ze zwolnienia od tego podatku, w pierwszej kolejności konieczne jest ustalenie, czy dana nieruchomość jest gruntem zabudowanym, czy też niezabudowanym.

Stosownie do przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.), stanowiącej usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych, przez obiekt budowlany rozumie się konstrukcję połączoną z gruntem w sposób trwały, wykonany z materiałów budowlanych i elementów składowych, będący wynikiem prac budowlanych. Budynki natomiast to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych, przystosowane do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów.

W świetle art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2016 r. poz. 290, z późn. zm.) przez obiekt budowlany należy rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy - Prawo budowlane przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Pod pojęciem budowli należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową - art. 3 pkt 3 ustawy - Prawo budowlane.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy należy wskazać, że na działce nr 17/26 znajduje się urządzenie reklamowe, które - jak wskazał Zainteresowany - nie jest trwale związane z gruntem. Urządzenie reklamowe składa się z tablicy obciążonej płytami betonowymi, które zapewniają jej stabilność. Płyty betonowe, jak i samo urządzenie można zdemontować i przewieźć bez prac burzących.

Mając powyższe okoliczności na uwadze należy wskazać, że ww. działki gruntu nr 17/26 i 16/30 w rozumieniu przepisów ustawy od towarów i usług stanowią grunt niezabudowany.

Ponadto - jak wynika z opisu sprawy - w 2006 r. wydano decyzję o warunkach zabudowy obszaru w postaci działki nr 16/32 dla inwestycji polegającej na budowie podświetlanego nośnika reklamowego, a w skład tego obszaru wchodzą obecnie działki nr 17/26 i 16/30. W związku z powyższym dostawa działek o numerach 17/26 i 16/30 nie będzie mogła korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, ponieważ w świetle przedstawionych okoliczności ww. działki stanowią tereny budowlane w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy.

Jednocześnie należy zauważyć, iż z okoliczności sprawy nie wynika, że przedmiotowe działki nr 17/26 i 16/30 wykorzystywane były/są przez Wnioskodawcę wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych od podatku, bowiem bezumowne korzystanie z gruntu nie jest czynnością korzystającą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Zatem dostawa ww. działek nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W konsekwencji dostawę gruntu stanowiącego działki nr 17/26 i 16/30 należy opodatkować stawką podatku VAT w wysokości 23%, stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy w związku z art. 146a pkt 1 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego zdarzenia przyszłego.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.