1061-IPTPP1.4512.71.2017.2.MSu - Rozliczenie przez gminę VAT dla czynności związanych z pobytem dziecka w pieczy zastępczej.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 9 marca 2017 r. Izba Skarbowa w Łodzi 1061-IPTPP1.4512.71.2017.2.MSu Rozliczenie przez gminę VAT dla czynności związanych z pobytem dziecka w pieczy zastępczej.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) w związku z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 31 stycznia 2017 r. (data wpływu 2 lutego 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 lutego 2017 r. (data wpływu 28 lutego 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* ustalenia czy po centralizacji rozliczeń podatku VAT do czynności związanych z pobieraniem odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej oraz środków finansowych otrzymywanych od gmin, które dotyczą zwrotu określonych procentowo wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, poniesionych przez powiat, zastosowanie ma uregulowanie art. 15 ust. 6 ustawy - jest prawidłowe

* zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy do czynności, za które Wnioskodawca otrzymuje opłaty z innych powiatów na podstawie zawartych porozumień (art. 191 ust. 5 i art. 192 ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej) - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 lutego 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* ustalenia czy po centralizacji rozliczeń podatku VAT przez Powiat do czynności związanych z pobieraniem odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej oraz środków finansowych otrzymywanych od gmin, które dotyczą zwrotu określonych procentowo wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, poniesionych przez powiat, zastosowanie ma uregulowanie art. 15 ust. 6 ustawy,

* zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy do czynności, za które Wnioskodawca otrzymuje opłaty z innych powiatów na podstawie zawartych porozumień (art. 191 ust. 5 i art. 192 ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej).

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 28 lutego 2017 r. (data wpływu 28 lutego 2017 r.) o przeformułowanie pytania i wskazanie adresu elektronicznego do doręczeń e-PUAP.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Powiat... jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym. W myśl art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, Powiat wykonuje ustawowe zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie m.in.: wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej. Wymienione zadanie publiczne Powiat... wykonuje przy pomocy jednostki organizacyjnej tj. Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie z siedzibą w... (zwany dalej PCPR). PCPR jest samorządową jednostką budżetową finansowaną z budżetu Powiatu, nieposiadającą osobowości prawnej oraz od 1 stycznia 2017 r. podlegającą wspólnym z Powiatem rozliczeniom podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 11 ustawy o finansach publicznych, jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego (ust. 1). Jednostka budżetowa działa na podstawie statutu określającego w szczególności jej nazwę, siedzibę i przedmiot działalności (ust. 2). Podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej jest plan dochodów i wydatków (ust. 3).

PCPR realizuje zadania należące do zadań własnych Powiatu oraz zadań zleconych z zakresu administracji rządowej realizowanych przez Powiat wynikające z odrębnych przepisów prawa, do realizacji których został powołany.

Do zadań własnych Powiatu należy m.in. (art. 180 ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej):

1.

zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych;

2.

finansowanie świadczeń pieniężnych dotyczących dzieci z terenu powiatu, umieszczanych w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych, interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych lub rodzinach pomocowych, na jego terenie lub na terenie innego powiatu.

W ramach realizacji wyżej wymienionych zadań PCPR pobiera następujące opłaty:

a.

odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej (art. 193 i art. 194 ustawy). Opłata jest wnoszona na podstawie decyzji administracyjnej,

b.

środki finansowe otrzymywane z gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej (art. 191 ust. 9 i 10 ustawy),

c.

środki finansowe otrzymywane z innych powiatów na podstawie zawartych porozumień (art. 191 ust. 5 i art. 192 ustawy), które dotyczą zwrotu wydatków poniesionych przez Powiat w związku z umieszczeniem oraz pobytem w placówce opiekuńczo-wychowawczej.

Jednocześnie opłaty wskazane powyżej w pkt a, b, wnoszone są przelewem na rachunek bankowy PCPR (uzyskane z tego tytułu dochody przekazywane są na rachunek bankowy Powiatu) a opłaty wskazane w pkt c wnoszone są przelewem na rachunek bankowy Powiatu.... Ponadto stroną podpisywanych porozumień, o których mowa w art. 191 ust. 5 ustawy jest Powiat.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy po podjęciu od 1 stycznia 2017 r. centralizacji rozliczeń w zakresie podatku VAT do pobieranych w imieniu powiatu dochodów przez powiatową jednostkę organizacyjną (PCPR), takich jak:

1.

odpłatność za pobyt dziecka w pieczy zastępczej,

2.

środki finansowe otrzymywane od gmin, które dotyczą zwrotu określonych procentowo wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, poniesionych przez powiat

- ma zastosowanie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług?

2.

(ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

Czy w stosunku do opłat dotyczących środków finansowych otrzymywanych z innych powiatów na podstawie zawartych porozumień (art. 191 ust. 5 i art. 192 ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej), które dotyczą zwrotu wydatków poniesionych przez Powiat w związku z umieszczeniem oraz pobytem w placówce opiekuńczo-wychowawczej, ma zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

W opisanym zakresie Powiat nie działa w charakterze podatnika VAT. Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej w zakresie czynności dla których zostały one powołane z uwzględnieniem tych, które wykonywane są na podstawie umów cywilnoprawnych. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie zostało utworzone przez Radę Powiatu celem realizacji zadań własnych powiatu nałożonych ustawą o samorządzie powiatowym. W związku z tym spełnia przesłanki wskazane w art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ad. 2

W stosunku do opłat dotyczących środków finansowych otrzymywanych z innych powiatów na podstawie zawartych porozumień (art. 191 ust. 5 i art. 192 ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej), które dotyczą zwrotu wydatków poniesionych przez Powiat w związku z umieszczeniem oraz pobytem w placówce opiekuńczo-wychowawczej, ma zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT. Co oznacza, że Powiat... występuje w tym przypadku jako podatnik VAT, jednakże opłaty te są zwolnione z podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

* prawidłowe - w zakresie ustalenia czy po centralizacji rozliczeń podatku VAT do czynności związanych z pobieraniem odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej oraz środków finansowych otrzymywanych od gmin, które dotyczą zwrotu określonych procentowo wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, poniesionych przez powiat, zastosowanie ma uregulowanie art. 15 ust. 6 ustawy;

* nieprawidłowe - w zakresie zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy do czynności, za które Wnioskodawca otrzymuje opłaty z innych powiatów na podstawie zawartych porozumień (art. 191 ust. 5 i art. 192 ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej).

Na wstępie należy wskazać, iż zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1454 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą z dnia 5 września 2016 r., jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana do podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi najpóźniej od dnia 1 stycznia 2017 r.

W myśl art. 4 ustawy z dnia 5 września 2016 r., jednostka samorządu terytorialnego, której jednostki organizacyjne rozliczały się jako odrębni podatnicy, wstępuje z dniem podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi we wszystkie przewidziane w przepisach dotyczących podatku prawa i obowiązki jednostek organizacyjnych.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą" - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się - w świetle art. 8 ust. 1 ustawy - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy (...).

Zauważyć należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT lub świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) - tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Konieczność spełniania dwóch warunków wyłączających organy publiczne z opodatkowania VAT (wykonywanie czynności przez organ podlegający prawu publicznemu oraz wykonywanie danej czynności przez podmiot działający w charakterze organu publicznego w odniesieniu do tej czynności) była wielokrotnie podkreślana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak stwierdził TSUE w orzeczeniu w sprawie C-4/89 - Comune di Carpaneto Piascentino i inni a Ufficio provinciale imposta sul valore aggiunto di Piacenza - art. 4 (5) VI Dyrektywy należy interpretować w taki sposób, aby czynności wykonywane przez organy publiczne w rozumieniu tego przepisu stanowiły czynności wykonywane przez organy prawa publicznego podlegające szczególnym zasadom prawnym mającym do nich zastosowanie. Drugi akapit tej regulacji należy natomiast interpretować w taki sposób, aby Państwa Członkowskie zobowiązane były zapewnić, by organy prawa publicznego traktowane były jak podatnicy w związku z czynnościami wykonywanymi w charakterze organów publicznych w przypadku, gdy czynności te mogą być również podejmowane w ramach działalności konkurencyjnych przez przedsiębiorców prywatnych, jeśli traktowanie tych organów jako podmiotów nieposiadających statusu podatnika mogłoby prowadzić do istotnego naruszenia zasad konkurencji.

Wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy stanowi odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania i jako takie musi być ściśle interpretowane.

Dokonując wykładni art. 15 ust. 6 ustawy i art. 4 (5) VI Dyrektywy należy więc rozgraniczyć sferę imperium, która została wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług od sfery dominium, w której stosownie do wskazanych wyżej przepisów, organy powinny być traktowane jak podatnicy tego podatku.

Innymi słowy organ (urząd obsługujący ten organ) będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach - gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań (co wynika z pierwszej części art. 15 ust. 6 ustawy) oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych. Stąd też, aby uznać, że organ działa w zakresie swoich funkcji ustawowych i jednocześnie nie korzysta z formy cywilistycznej musi zaistnieć sytuacja tego rodzaju, że przy realizacji danego zadania - określonej prawem czynności wykonywanej w interesie publicznym, organ ten wyposażony jest we władztwo publiczne, tj. występuje w pozycji nadrzędnej w stosunku do innych podmiotów uczestniczących w danej czynności.

Powiat, w rozumieniu ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2016 r. poz. 814 z późn. zm.), jest jednostką samorządu terytorialnego. Posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3a ww. ustawy o samorządzie powiatowym, powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie pomocy wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.

W myśl art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie powiatowym, w celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami.

Należy nadmienić, że pojęcie podatnika obejmuje swym zakresem podmioty, które dokonują czynności podlegającej opodatkowaniu. Ustawodawca określił wskazane pojęcie na tyle szeroko, by w każdym przypadku profesjonalnej aktywności zawodowej, dokonywania czynności opodatkowanych podmiot mógł zostać uznany za podatnika w zakresie tych czynności.

Działalność gospodarcza ma miejsce również wówczas, gdy nie przyniosła ona żadnych widocznych efektów (bez względu na cel i rezultat takiej działalności). Charakterystyka ta pozwala na uznanie, że pojęcie podatnika na gruncie podatku od towarów i usług ma wymiar autonomiczny - niezależny od uregulowań innych aktów normatywnych regulujących stosunki prawnopodatkowe.

Z powyższego wynika, że Powiat wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Powiatu dotyczą ustalenia, czy po podjęciu od 1 stycznia 2017 r. centralizacji rozliczeń w zakresie podatku VAT do pobieranych w imieniu powiatu dochodów przez powiatową jednostkę organizacyjną (PCPR), takich jak:

1.

odpłatność za pobyt dziecka w pieczy zastępczej,

2.

środki finansowe otrzymywane od gmin, które dotyczą zwrotu określonych procentowo wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, poniesionych przez powiat,

- ma zastosowanie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług oraz, czy w stosunku do środków finansowych otrzymywanych z innych powiatów na podstawie zawartych porozumień (art. 191 ust. 5 i art. 192 ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej), które dotyczą zwrotu wydatków poniesionych przez Powiat w związku z umieszczeniem oraz pobytem w placówce opiekuńczo-wychowawczej, ma zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT?

Zgodnie z art. 6 pkt 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930 z późn. zm.), jednostka organizacyjna pomocy społecznej to regionalny ośrodek polityki społecznej, powiatowe centrum pomocy rodzinie, ośrodek pomocy społecznej, dom pomocy społecznej, placówkę specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, ośrodek wsparcia i ośrodek interwencji kryzysowej.

Natomiast praca socjalna to działalność zawodowa mająca na celu pomoc osobom i rodzinom we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi (art. 6 pkt 12 ustawy o pomocy społecznej).

Zgodnie z zapisem art. 15 ww. ustawy o pomocy społecznej, pomoc społeczna polega w szczególności na:

1.

przyznawaniu i wypłacaniu przewidzianych ustawą świadczeń;

2.

pracy socjalnej;

3.

prowadzeniu i rozwoju niezbędnej infrastruktury socjalnej;

4.

analizie i ocenie zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej;

5.

realizacji zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych;

6.

rozwijaniu nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych potrzeb.

Natomiast na podstawie art. 16 ust. 1 powołanej ustawy o pomocy społecznej, obowiązek zapewnienia realizacji zadań pomocy społecznej spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej w zakresie ustalonym ustawą.

Gmina i powiat, obowiązane zgodnie z przepisami ustawy do wykonywania zadań pomocy społecznej, nie mogą odmówić pomocy osobie potrzebującej, mimo istniejącego obowiązku osób fizycznych lub osób prawnych do zaspokajania jej niezbędnych potrzeb życiowych (art. 16 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r., o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 575 z późn. zm.), stanowi że wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych to zespół planowych działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania tych funkcji.

System pieczy zastępczej to zespół osób, instytucji i działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców (art. 2 ust. 2ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).

Stosownie do zapisu art. 2 ust. 3 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej jednostkami organizacyjnymi wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej są jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego wykonujące zadania w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, placówki wsparcia dziennego, organizatorzy rodzinnej pieczy zastępczej, placówki opiekuńczo-wychowawcze, regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne, interwencyjne ośrodki preadopcyjne, ośrodki adopcyjne oraz podmioty, którym zlecono realizację zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.

Artykuł 3 ust. 1-3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wskazuje również, że obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz organizacji pieczy zastępczej, w zakresie ustalonym ustawą, spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, jednostki samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej realizują w szczególności we współpracy ze środowiskiem lokalnym, sądami i ich organami pomocniczymi, Policją, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz organizacjami społecznymi. Zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej są realizowane zgodnie z zasadą pomocniczości, zwłaszcza gdy przepisy ustawy przewidują możliwość zlecania realizacji tych zadań przez organy jednostek samorządu terytorialnego.

W myśl ar. 32 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, pieczę zastępczą organizuje powiat.

Natomiast z art. 180 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wynika, że do zadań własnych powiatu należy m.in.:

1.

zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych;

2.

finansowanie:

- świadczeń pieniężnych dotyczących dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych, interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych lub rodzinach pomocowych, na jego terenie lub na terenie innego powiatu.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, z rodziną zastępczą niezawodową spełniającą warunki do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, posiadającą opinię koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz co najmniej 3-letnie doświadczenie jako rodzina zastępcza, prowadzący rodzinny dom dziecka lub pełniący funkcję dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, starosta zawiera, na wniosek tej rodziny, umowę o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej.

Z kolei ust. 2 art. 54 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej stanowi, że z rodziną zastępczą niezawodową spełniającą warunki do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, posiadającą pozytywną opinię koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, starosta może zawrzeć, na wniosek tej rodziny, umowę o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej.

Stosownie do treści art. 55 ust. 1 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, z kandydatami spełniającymi warunki do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, na ich wniosek, starosta może zawierać umowy o utworzeniu rodziny zastępczej zawodowej lub rodzinnego domu dziecka. Do umowy przepisy art. 54 ust. 3-8 stosuje się odpowiednio.

Umowy, o których mowa w art. 54 ust. 1 i 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, zawiera się w ramach limitu rodzin zastępczych zawodowych na dany rok kalendarzowy, określonego w 3-letnim powiatowym programie dotyczącym rozwoju pieczy zastępczej (art. 56 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).

Z rodziną zastępczą zawodową, w której wychowuje się co najmniej 6 dzieci, spełniającą warunki do prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz posiadającą co najmniej 3-letnie doświadczenie jako rodzina zastępcza zawodowa, starosta zawiera, na wniosek tej rodziny, umowę o prowadzenie rodzinnego domu dziecka (art. 61a ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej). Z rodziną zastępczą zawodową spełniającą warunki do prowadzenia rodzinnego domu dziecka, starosta może zawrzeć, na wniosek tej rodziny, umowę o prowadzenie rodzinnego domu dziecka (art. 61a ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).

Natomiast na podstawie art. 93 ust. 1 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, instytucjonalna piecza zastępcza jest sprawowana w formie:

1.

placówki opiekuńczo-wychowawczej;

2.

regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej;

3.

interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.

Zgodnie z art. 76 ust. 1 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej jest jednostka organizacyjna powiatu lub podmiot, któremu powiat zlecił realizację tego zadania na podstawie art. 190.

Stosownie do art. 182 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, zadania powiatu w zakresie pieczy zastępczej starosta wykonuje za pośrednictwem powiatowego centrum pomocy rodzinie oraz organizatorów rodzinnej pieczy zastępczej.

Placówkę opiekuńczo-wychowawczą prowadzi powiat lub podmiot, któremu powiat zlecił realizację tego zadania na podstawie art. 190 (art. 93 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).

W myśl art. 191 ust. 1-10 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej:

1. Powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi:

a.

wydatki na opiekę i wychowanie dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka;

b.

średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;

c.

wydatki na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie.

2. Jeżeli nie można ustalić powiatu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka, właściwy do ponoszenia wydatków jest powiat miejsca jego ostatniego zameldowania na pobyt stały.

3. Jeżeli nie można ustalić miejsca ostatniego zameldowania dziecka na pobyt stały, właściwy do ponoszenia wydatków jest powiat miejsca siedziby sądu, który orzekł o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej.

4. W przypadku powrotu dziecka do rodziny i ponownego umieszczenia go w pieczy zastępczej, wydatki ponosi powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed ponownym umieszczeniem go w pieczy zastępczej. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się.

5. Powiat, na terenie którego funkcjonują mogące przyjąć dziecko rodzina zastępcza, rodzinny dom dziecka lub placówka opiekuńczo-wychowawcza, zawiera z powiatem, o którym mowa w ust. 1-4, porozumienie w sprawie przyjęcia dziecka oraz warunków jego pobytu i wysokości wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2.

6. Samorząd województwa, na terenie którego funkcjonują mogące przyjąć dziecko regionalna placówka opiekuńczo-terapeutyczna lub interwencyjny ośrodek preadopcyjny, zawiera z powiatem, o którym mowa w ust. 1-4, porozumienie w sprawie przyjęcia dziecka oraz warunków jego pobytu i wysokości wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2.

7. Wynagrodzenia wraz z pochodnymi od wynagrodzenia dla zawodowej rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka i osób zatrudnionych w rodzinie zastępczej oraz rodzinnym domu dziecka oraz świadczenia dla rodziny pomocowej finansuje proporcjonalnie do liczby dzieci powiat, o którym mowa w ust. 1-4.

8. Przepisów ust. 1 i 5 nie stosuje się w przypadku:

a.

dzieci umieszczonych w rodzinie zastępczej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego lub placówce opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego, na podstawie art. 58 ust. 1 lub art. 103 ust. 2;

b.

dzieci pozostawionych bezpośrednio po urodzeniu lub dzieci, których tożsamość rodziców jest nieznana.

9. W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi odpowiednio wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, w wysokości:

a.

10% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka - w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej;

b.

30% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka - w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej;

c.

50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka - w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej.

10. W przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi odpowiednio wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 2, w wysokości:

a.

10% w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,

b.

30% w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,

c.

50% w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej

- średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.

Przepisy ust. 2-4 i 7 stosuje się odpowiednio.

Powołany na wstępie niniejszej interpretacji przepis art. 15 ust. 6 ustawy wyłącza z opodatkowania organy podlegające prawu publicznemu, jeżeli prowadzą daną działalność jako organy publiczne, nawet wtedy, gdy pobierają z tytułu tej działalności wynagrodzenie. Czynności, w których organy te uczestniczą jako organy publiczne, to określone prawem czynności wykonywane w interesie publicznym. Zatem czynności, w stosunku do których organy publiczne nie są traktowane jako podatnicy, to czynności wykonywane przez nie w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych, a także czynności, do których wykonywania są uprawnione wyłącznie organy publiczne.

Powołane na wstępie interpretacji przepisy wskazują, że generalnie organy oraz urzędy publiczne są uznawane za podatników. Dotyczy to jednakże tylko tej sfery, w której faktycznie występuje konsumpcja oraz gdzie podmioty te mogą konkurować z podmiotami prawa prywatnego.

Kryterium decydującym o uznaniu organu (urzędu) władzy publicznej za podatnika VAT jest zachowywanie się nie jak organ władzy, lecz jak podmiot gospodarczy (przedsiębiorca) w stosunku do określonych transakcji lub czynności. Szczególnie jest to uzasadnione w tych przypadkach, gdzie identyczne czynności lub bardzo zbliżone czynności bądź też transakcje mogą być wykonywane przez podmioty prywatne (np. przedsiębiorców).

Analiza zacytowanych przepisów w odniesieniu do opisu sprawy wskazuje, że zapewnienie pobytu dziecka w pieczy zastępczej spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej. Tym samym Wnioskodawca wykonuje więc ustawowo określone dla jednostek samorządu terytorialnego zadania z zakresu organizacji pieczy zastępczej. Działania w zakresie organizacji pieczy zastępczej są wykonywane w ramach funkcji publicznych i nie są działaniami podejmowanymi przez Wnioskodawcę na tych samych warunkach prawnych co prywatni przedsiębiorcy. Są one formą sprawowania władztwa publicznego. Czynności te mają charakter publicznoprawny, a nie cywilnoprawny, a sposób i zakres ich realizacji jest ściśle określony w przepisach prawa.

W kontekście przytoczonych regulacji dodatkowego zauważenia wymaga, iż zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz placówkach opiekuńczo wychowawczych należy do zadań własnych powiatu (art. 180 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej). Stanowi zatem przejaw działań powiatu w zakresie których wykonuje on swoje zadania w charakterze organu władzy publicznej.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że po centralizacji rozliczeń VAT, od 1 stycznia 2017 r. Wnioskodawca realizując ustawowo określone zadania, za które pobiera odpłatność za pobyt dziecka w pieczy zastępczej oraz środki finansowe od gmin, które dotyczą zwrotu określonych procentowo wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, poniesionych przez powiat na podstawie art. 191 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej korzysta z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższej analizy należy wskazać, iż również środki finansowe otrzymywane z innych powiatów na podstawie zawartych porozumień, które dotyczą zwrotu wydatków poniesionych przez powiat, są formą sprawowania władztwa publicznego. Zatem realizując czynności w tym zakresie i pobierając wskazane opłaty nałożone przez przepisy ustawy Wnioskodawca korzysta z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Podsumowując, Wnioskodawca w zakresie:

* odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej

* środków finansowych otrzymywane od gmin, które dotyczą zwrotu określonych procentowo wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, poniesionych przez powiat

* środków finansowych otrzymywanych z innych powiatów na podstawie zawartych porozumień, które dotyczą zwrotu wydatków poniesionych przez Powiat w związku z umieszczeniem oraz pobytem w placówce opiekuńczo-wychowawczej

korzysta z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem, mając powyższe na uwadze, w stosunku do opłat dotyczących środków finansowych otrzymywanych z innych powiatów na podstawie zawartych porozumień, które dotyczą zwrotu wydatków poniesionych przez Powiat w związku z umieszczeniem oraz pobytem w placówce opiekuńczo-wychowawczej nie będzie miał zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie nieuznania Powiatu za podatnika podatku VAT zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy w stosunku do pobieranych - po podjęciu centralizacji rozliczeń - odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, oraz środków finansowych otrzymywanych od gmin, które dotyczą zwrotu określonych procentowo wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, poniesionych przez powiat, należało uznać za prawidłowe.

Natomiast oceniając stanowisko Wnioskodawcy, w którym uznano, iż w stosunku do opłat dotyczących środków finansowych otrzymywanych z innych powiatów na podstawie zawartych porozumień (art. 191 ust. 5 i art. 192 ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej), które dotyczą zwrotu wydatków poniesionych przez Powiat w związku z umieszczeniem oraz pobytem w placówce opiekuńczo-wychowawczej, ma zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT, należało uznać je za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl