1061-IPTPB4.4511.116.2016.2.SK - PIT w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłaconym odszkodowaniem na rzecz byłego pracownika.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 1 lipca 2016 r. (data wpływu 11 lipca 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 września 2016 r. (data wpływu 12 września 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłaconym odszkodowaniem na rzecz byłego pracownika - jest prawidłowe.

W dniu 11 lipca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłaconym odszkodowaniem na rzecz byłego pracownika.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 1 i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 29 sierpnia 2016 r., nr 1061-IPTPB4.4511.116.2016.1.SK, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 30 sierpnia 2016 r. (data doręczenia 2 września 2016 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 6 września 2016 r. (data wpływu 12 września 2016 r.), nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 8 września 2016 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest Samodzielnym Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej. W ramach swojej statutowej działalności posiada zespoły ratownictwa medycznego, w których zatrudniony był pracownik (dalej, jako "Pracownik"). Średnie miesięczne wynagrodzenie pracownika z ostatnich 3 miesięcy wynosiło 3120 zł 57 gr brutto. Z uwagi na przeprowadzenie szeregu zmian organizacyjnych u Wnioskodawcy, a w konsekwencji wdrożenie planu naprawczego i likwidację zajmowanego przez Pracownika stanowiska, w dniu 26 listopada 2015 r. rozwiązano z Powodem stosunek pracy, na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 w zw. z art. 36 § 1 pkt 3 Kodeksu pracy oraz art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Zastosowanym kryterium doboru były staż pracy, wykształcenie, dyspozycyjność, zaangażowanie oraz przyporządkowanie do podstawowego zespołu ratownictwa medycznego.

Pracownik w dniu 2 grudnia 2015 r. odwołał się od wskazanego wypowiedzenia do Sądu Pracy, zaś w pozwie dochodził uznania za niezgodne z prawem i bezskuteczne wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony z dnia 11 maja 2009 r. zawartej z Wnioskodawcą, a w przypadku rozpoznania sprawy po upływie okresu wypowiedzenia alternatywnie o przywrócenie do pracy na dotychczasowych warunkach pracy i płacy z powodu nieuzasadnionego w jego odczuciu rozwiązania z nim umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony za wypowiedzeniem, z przyczyn niedotyczących pracowników, które w przedmiotowym stanie faktycznym przyjęły postać likwidacji stanowiska pracy.

W dniu 10 czerwca 2016 r. na rozprawie sądowej Pracownik zmodyfikował powództwo w ten sposób, że wniósł o zasądzenie na jego rzecz odszkodowania za niezgodne z prawem ewentualnie nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę w wysokości trzykrotności miesięcznego wynagrodzenia. Na wskazanym posiedzeniu, strony postępowania sądowego wywołanego pozwem Pracownika, zawarły ugodę sądową na mocy, której Wnioskodawca zobowiązał się do zapłaty na rzecz Pracownika kwoty 6 000 zł tytułem odszkodowania, w związku z rozwiązaniem z Pracownikiem stosunku pracy, przy czym Pracownik oświadczył, że treść ugody wyczerpuje całe jego roszczenie wobec Wnioskodawcy objęte pozwem. Wnioskodawca poinformował Pracownika, że zostanie mu wypłacona kwota po potrąceniu podatku, jednakże Pracownik nie wyraził na to zgody wskazując, że kwota uzyskana w przedmiotowej sprawie na mocy ugody sądowej korzysta ze zwolnienia od podatku, wobec czego na jego rzecz winna zostać wypłacona całość kwoty wskazanej w ugodzie. W treści ugody wskazane kwestie ujęto w sposób następujący: "Dyrektor Pozwanego SPZOZ w P. oświadcza, iż Pozwany SPZOZ w P. wypłaci Powodowi K.O. kwotę 6 000 zł (sześć tysięcy złotych) tytułem odszkodowania w zw. z rozwiązaniem z Powodem stosunku pracy, przy czym wypłata tej kwoty nastąpi w dwóch ratach po 3 000 zł każda, pierwsza rata płatna do 30 czerwca 2016 r., a druga do 31 lipca 2016 r. pod rygorem egzekucji z ustawowymi odsetkami od opóźnienia w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat Powód K.O wyraża zgodę na powyższe oraz oświadcza, że treść ugody wyczerpuje całe jego roszczenie wobec Pozwanego pracodawcy objęte przedmiotowym pozwem."

W piśmie z dnia 6 września 2016 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca dodał, że rozwiązanie umowy z pracownikiem nastąpiło za wypowiedzeniem na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 w zw. z art. 36 § 1 pkt 3 Kodeksu pracy oraz art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Przyczyną rozwiązania umowy z pracownikiem była likwidacja stanowiska pracy. Zastosowanym kryterium doboru były staż pracy, wykształcenie, dyspozycyjność, zaangażowanie oraz przyporządkowanie do podstawowego zespołu ratownictwa medycznego. W ugodzie sądowej nie podano, że wysokość lub zasady ustalenia wskazanego w niej odszkodowania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub wynikają z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm). Podstawą prawną wypłacenia przez Wnioskodawcę na rzecz byłego pracownika świadczenia była ugoda sądowa zawarta w dniu 10 czerwca 2016 r. w sprawie zawisłej przed Sądem Rejonowym.... IV Wydział Pracy, sygn. akt.... Roszczenie pracownika obejmowało uznanie za niezgodne z prawem i bezskuteczne wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony zawartej pomiędzy Pracownikiem, a Wnioskodawcą, zaś w przypadku rozpoznania sprawy, po upływie okresu wypowiedzenia alternatywnie o przywrócenie do pracy na dotychczasowych warunkach pracy i płacy z powodu nieuzasadnionego w odczuciu Pracownika rozwiązania z nim umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony za wypowiedzeniem.

Wobec powyższego, w następstwie zawarcia ugody w dniu 10 czerwca 2016 r., opiewającej na kwotę 6 000 zł, doszło do zaspokojenia następujących roszczeń pracownika:

* roszczenia o uznanie za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę,

* roszczenia o przywrócenie byłego pracownika do pracy na poprzednich warunkach płacy i pracy (w następstwie zawarcia ugody Wnioskodawca nie musiał czynić zadość temu zobowiązaniu).

* inne roszczenia byłego pracownika związane ze stosunkiem pracy nieobjęte postępowaniem, istniejące w chwili wytoczenia powództwa lub mogące powstać w przyszłości (standardowy zapis ugody wskazujący na fakt, że ugoda zaspakaja wszelkie możliwe roszczenia byłego pracownika, w tym np. roszczenie o utracone korzyści, o wypłaty określonych kwot, itp.).

Kwota 6 000 zł, którą były Pracownik otrzymał w dwóch ratach stanowi rekompensatę, bowiem ma mu zrekompensować utracone korzyści (utracone dochody), jakie mógłby osiągnąć, gdyby nadal był zatrudniony (np. w następstwie nie przerwania stosunku pracy albo przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach płacy i pracy zgodnie z jego żądaniem).

Ponadto, Wnioskodawca wypłacił byłemu pracownikowi w dniach 29 czerwca 2016 r. i 27 lipca 2016 r. świadczenie w łącznej wysokości 4 920 zł (dwie raty w kwocie po 3 000 zł i 1 920 zł), zamiast wskazanej w ugodzie kwoty w wysokości 6 000 zł przyjmując, że wysokość wskazana w ugodzie stanowi kwotę brutto, od której należało naliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, które to czynności zostały wykonane w dniu 18 sierpnia 2016 r. Finalnie kwota przeznaczona do wypłaty wynosiła 4 920 zł, zaś kwota naliczonej, pobranej i odprowadzonej zaliczki na podatek dochodowy wynosiła 1 080 zł. Były Pracownik świadczył pracę w oparciu o zawartą w dniu 1 stycznia 2012 r. umowę na czas nieokreślony na stanowisku Ratownika Medycznego - kierowcy karetki w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym.

Wyłączną przyczyną rozwiązania stosunku pracy z Pracownikiem, była przyczyna niedotycząca pracowników i przyjmująca postać likwidacji w następstwie wdrożenia zmian organizacyjnych, mających na celu zmniejszenie stanu zadłużenia Wnioskodawcy i podjęcie działań naprawczych przyjętych przez organ tworzący Wnioskodawcy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania, ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z dnia 6 września 2016 r.:

1. Czy w świetle obowiązujących przepisów podatkowych, w tym zwłaszcza w świetle art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), a także art. 31 tej ustawy w zw. z art. 8 i art. 30 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), Wnioskodawca zobowiązany jest naliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy od kwoty 6 000 zł, wynikającej z zawartej z byłym Pracownikiem ugody sądowej, a zatem czy wypłata świadczenia w wysokości 4 920 zł nastąpiła w sposób prawidłowy, czy też kwota ta korzysta ze zwolnienia na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i Wnioskodawca powinien był wypłacić kwotę w pełnej wysokości wskazanej w ugodzie?

2. Czy w świetle obowiązujących przepisów podatkowych, w tym zwłaszcza w świetle art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), a także art. 31 tej ustawy w zw. z art. 8 i art. 30 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), Wnioskodawca zobowiązany jest naliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy od kwoty 6 000 zł, wynikającej z zawartej z byłym Pracownikiem ugody sądowej, a zatem czy wypłata świadczenia w wysokości 4 920 zł nastąpiła w sposób prawidłowy, czy też kwota ta korzysta ze zwolnienia na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i Wnioskodawca powinien był wypłacić kwotę w pełnej wysokości wskazanej w ugodzie?

3. Czy w świetle zaistniałego stanu faktycznego i obowiązujących przepisów podatkowych, w tym zwłaszcza w świetle art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), a także art. 31 tej ustawy w zw. z art. 8 i art. 30 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), Wnioskodawca ma obowiązek naliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy pomimo, że Pracownik nie jest już pracownikiem szpitala oraz zobowiązany będzie sporządzić informację, o której mowa w art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawionym w uzupełnieniu wniosku z dnia 6 września 2016 r., Wnioskodawca, jako podmiot zobowiązany w oparciu o dyspozycje przepisów podatkowych, a zwłaszcza dyspozycję art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), a także art. 31 tej ustawy w zw. z art. 8 i art. 30 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), prawidłowo uczynił naliczając, pobierając i odprowadzając zaliczkę na podatek dochodowy od kwoty wynikającej z opisanej szczegółowo ugody sądowej, bowiem odszkodowanie wypłacane byłemu Pracownikowi w ramach realizacji ugody sądowej w sprawie o uznanie za niezgodne z prawem i bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony z alternatywnym roszczeniem pracownika o przywrócenie do pracy, zmodyfikowanej następnie na roszczenie o odszkodowanie, a niezgodne z prawem ewentualnie nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę, nie będzie korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lub pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlegać będzie opodatkowaniu. Wobec powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, dokonanie przez Niego działań mających na celu pobranie i odprowadzenie podatku czyniło zadość wymogom przepisów podatków. W następstwie powyższego, na Wnioskodawcy ciążyć będzie obowiązek sporządzenia w tym zakresie informacji, o której mowa w art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedmiotowej sytuacji w wyniku zawartej ugody sądowej doszło do zmiany sposobu rozwiązania umowy o pracę, tj. w efekcie rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło za porozumieniem stron, a jednocześnie strony ugody uzgodniły, że Wnioskodawca zobowiązuje się zapłacić Powodowi określoną kwotę tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem z powódką umowy o pracę bez wypowiedzenia, a co za tym idzie, brak jest możliwości sprecyzowania na gruncie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeksu pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.) podstawy prawnej ustalenia wysokości odszkodowania, więc ugoda stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, z późn. zm.).

W związku z ww. okolicznościami, według Wnioskodawcy, należy przyjąć, że określone w ugodzie świadczenie nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy podatkowej, a tym samym do jego zwolnienia nie można zastosować przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zwolnienie określone tym przepisem odnosi się wyłącznie do tych odszkodowań, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z powszechnie obowiązujących przepisów prawa.

Ponadto, kwota odszkodowania nie będzie również korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podarku dochodowym od osób fizycznych. Według Wnioskodawcy, przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u pracownika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym, a co za tym idzie, również odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem lub nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę. W pierwszej kolejności niezbędne jest ustalenie, czy określone świadczenie jest w rzeczywistości odszkodowaniem, które należy rozumieć jako szkodę rzeczywistą, czyli za poniesioną stratę, czy też utracone korzyści. W opinii Wnioskodawcy, jest to odszkodowanie obejmujące wyłącznie utracone korzyści.

Zgodnie z brzmieniem art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ponadto, zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Jako, że kwota uzyskana przez Pracownika nie będzie korzystać ze zwolnień, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód ten podlegał będzie opodatkowaniu. W takiej sytuacji obowiązek naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki ciążyć będzie na płatniku, którym w rozumieniu art. 31 ust. 1 tejże ustawy są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Co więcej, zgodnie z art. 8 ustawy - Ordynacja podatkowa, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu, zaś w świetle art. 30 płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany, a niewpłacony. Wnioskodawca będzie w danej sytuacji płatnikiem, bowiem świadczenie pochodzi de facto ze stosunku pracy, który łączył go z byłym Pracownikiem i stanowi jego utracone korzyści, które mógłby osiągnąć gdyby dalej był zatrudniony u Wnioskodawcy. W przypadku, gdyby Wnioskodawca nie naliczył, pobrał i odprowadził należności podatkowych zgodnie z cytowanymi przepisami Ordynacji podatkowej, odpowiadałby za podatek niepobrany i niewpłacony, wobec czego postępowanie Wnioskodawcy było prawidłowe.

Wobec całokształtu wskazanych powyżej rozważań, według Wnioskodawcy, był On, jako płatnik, zobowiązany do naliczenia, odprowadzenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy, wobec czego ciążyć będzie na Nim również obowiązek ujawnienia tejże okoliczności w informacji PIT, a zatem podjęte przez Niego działania rozliczeniowe nastąpiły w sposób prawidłowy i zgodny z obowiązującymi w tym zakresie przepisami podatkowymi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Z kolei płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8 ww. ustawy, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony, o czym stanowi art. 30 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosowanie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

W myśl art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Stosownie do art. 38 ust. 1 ww. ustawy, płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a.

Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, w przypadku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru, z zastrzeżeniem ust. 5. Informację, o której mowa w zdaniu pierwszym, sporządza się również w przypadku dokonywania wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46 i 74. W informacji tej wykazuje się również dochody zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych.

Na podstawie treści powyższych przepisów należy stwierdzić, że warunkiem istnienia obowiązków płatnika dla określonego podmiotu jest fakt dokonywania świadczeń przez ten podmiot na rzecz osób będących pracownikami tego podmiotu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca rozwiązał umowę o pracę z Pracownikiem w dniu 26 listopada 2015 r. za wypowiedzeniem, na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 w zw. z art. 36 § 1 pkt 3 Kodeksu pracy oraz art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Pracownik w dniu 2 grudnia 2015 r. odwołał się od wskazanego wypowiedzenia do Sądu Pracy, zaś w pozwie dochodził uznania za niezgodne z prawem i bezskuteczne wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony z dnia 11 maja 2009 r., zawartej z Wnioskodawcą, zaś w przypadku rozpoznania sprawy po upływie okresu wypowiedzenia alternatywnie o przywrócenie do pracy na dotychczasowych warunkach pracy i płacy z powodu nieuzasadnionego w jego odczuciu rozwiązania z nim umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony za wypowiedzeniem, z przyczyn niedotyczących pracowników, które w przedmiotowym stanie faktycznym przyjęły postać likwidacji stanowiska pracy. Na rozprawie sądowej w dniu 10 czerwca 2016 r. strony zwarły ugodę, na mocy której Wnioskodawca zobowiązał się do zapłaty na rzecz Pracownika kwoty 6 000 zł tytułem odszkodowania, w związku z rozwiązaniem z Pracownikiem stosunku pracy, przy czym Pracownik oświadczył, że treść ugody wyczerpuje całe jego roszczenie wobec Wnioskodawcy objęte pozwem. W ugodzie sądowej nie podano, że wysokość lub zasady ustalenia wskazanego w niej odszkodowania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub wynikają z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy. Wnioskodawca wypłacił byłemu pracownikowi w dniach 29 czerwca 2016 r. i 27 lipca 2016 r. świadczenie w łącznej wysokości 4 920 zł (dwie raty w kwocie po 3 000 zł i 1 920 zł), zamiast wskazanej w ugodzie kwoty w wysokości 6 000 zł przyjmując, że wysokość wskazana w ugodzie stanowi kwotę brutto, od której należało naliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, które to czynności zostały wykonane w dniu 18 sierpnia 2016 r. Finalnie kwota przeznaczona do wypłaty wynosiła 4 920 zł, zaś kwota naliczonej, pobranej i odprowadzonej zaliczki na podatek dochodowy wynosiła 1 080 zł.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

Z powyższego wynika, że ustawodawca zwolnił z opodatkowania te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g) tego przepisu, tj. między innymi odszkodowań wypłacanych na podstawie zawartych ugód i umów innych niż ugody sądowe.

Powyższe wskazuje, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.).

W myśl art. 45 § 1 ww. ustawy, w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowaniu.

Na podstawie art. 45 § 2 cyt. ustawy, sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe, w takim przypadku sąd orzeka o odszkodowaniu.

Odszkodowanie, o którym mowa w art. 45 powyższej ustawy, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia (art. 47¹ Kodeksu pracy).

Przepis art. 52 § 1 ustawy - Kodeks pracy stanowi, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:

Zgodnie z art. 56 § 1 ww. ustawy, pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

Stosownie do treści art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy, umowę o pracę rozwiązuje się na mocy porozumienia stron. Jednakże należy zauważyć, że przepisy Kodeksu pracy nie przewidują wypłaty odszkodowania w sytuacji rozwiązania umowy za porozumieniem stron. Konsekwencją tego jest brak możliwości sprecyzowania na gruncie powołanych wyżej przepisów Kodeksu pracy ustalenia wysokości odszkodowania.

Wobec tego, zawarta między byłym pracownikiem, a Wnioskodawcą ugoda sądowa stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 917 powołanej powyżej ustawy, strony zawierające ugodę, czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

W związku z tym należy uznać, że określone w ugodzie świadczenie przyznane przez Wnioskodawcę byłemu pracownikowi nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, przedmiotowe świadczenie nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie ww. artykułu.

Natomiast w przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Wyżej wymieniony przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku - wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas, lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono - wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Na podstawie ww. przepisu (art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) opodatkowaniu podatkiem dochodowym - jako wyłączone ze zwolnienia - podlega odszkodowanie otrzymane (na podstawie wyroku lub ugody sądowej) z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Kwota odszkodowania wynikająca z ustaleń zawartych między stronami ugody (ugody w rozumieniu art. 917 Kodeksu cywilnego), której wysokość uwzględnia interesy obu stron wynikające z łączącego strony stosunku pracy, ma rekompensować pracownikowi utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę.

Zatem, wypłacone przez Wnioskodawcę byłemu pracownikowi odszkodowanie nie jest rekompensatą za szkodę z tytułu bezpodstawnego (krzywdzącego) sposobu rozwiązania umowy o pracę, jeśli rozwiązanie umowy nastąpiło w efekcie za porozumieniem stron (czyli za zgodą byłego pracownika). Odszkodowanie to ma więc tak naprawdę zrekompensować zarobek, jaki były pracownik mógłby otrzymać, gdyby do rozwiązania umowy nie doszło.

W związku z tym, wypłacona przez Wnioskodawcę kwota odszkodowania na rzecz byłego pracownika nie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że kwota wypłaconego przez Wnioskodawcę odszkodowania ma rekompensować byłemu pracownikowi utracone w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę, a zatem winna być zakwalifikowana do przychodu ze stosunku pracy, ponieważ wypłata tegoż świadczenia miała swe źródło w uprzednio łączącym pracownika z Wnioskodawcą stosunku pracy. Gdyby tego stosunku nie było - pracownik nie miałby podstaw występować z roszczeniem przeciwko pracodawcy o zasądzenie odszkodowania za nieuzasadnione i niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę. Tym samym wypłacone świadczenie na podstawie ugody sądowej zawartej z byłym pracownikiem stanowi dla niego przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu. W związku z tym, Wnioskodawca, jako płatnik, wypłacając zasądzone odszkodowanie stanowiące rekompensatę za rozwiązanie stosunku pracy, zobowiązany był do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, a także do sporządzenia i wystawienia byłemu pracownikowi informacji PIT-11, zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Nadmienia się, że wydając interpretację w trybie art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych do wniosku ORD-IN dokumentów, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego...., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.