1061-IPTPB3.4511.563.2016.2.JZ - PIT w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłacanych pracownikom ekwiwalentów pieniężnych za pranie odzieży roboczej i ubioru służbowego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku (data wpływu 17 czerwca 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 sierpnia 2016 r. (data wpływu 9 września 2016 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłacanych pracownikom ekwiwalentów pieniężnych za pranie odzieży roboczej i ubioru służbowego - jest prawidłowe.

W dniu 17 czerwca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłacanych pracownikom ekwiwalentów pieniężnych za pranie odzieży roboczej i ubioru służbowego.

Z uwagi na braki wniosku, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), pismem z dnia 19 sierpnia 2016 r., nr IPTPB3.4511.563.2016.1.JZ (doręczonym w dniu 23 sierpnia 2016 r.), wezwał Wnioskodawcę do jego uzupełnienia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

W odpowiedzi na ww. wezwanie dnia 2 września 2016 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 25 sierpnia 2016 r.).

We wniosku przedstawiono następujące stan faktyczny:

W firmie Wnioskodawcy pracownikom wypłacane są ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej ustalone w oparciu o kalkulację jednostkowych kosztów usługi prania z wybranych trzech zakładów pralniczych a następnie uśrednionych.

W oparciu o przepisy BHP Kodeksu pracy (art. 2379), na wniosek specjalisty do spraw BHP, Prezes Zarządu zatwierdza ekwiwalent. Aktualnie wynosi on odpowiednio: 22 zł 50 gr, 20 zł 50 gr, 17 zł, co jest pochodną stopnia zabrudzenia odzieży roboczej.

Ekwiwalent jest wypłacany w ww. kwotach co miesiąc bez sprawdzania faktycznie ponoszonych kosztów prania przez pracowników. Od wypłaconego ekwiwalentu dotychczas jest potrącany tylko podatek dochodowy od osób fizycznych.

Te same zasady Wnioskodawca stosuje dla wypłaconego ekwiwalentu (17 zł) za pranie ubioru służbowego, który stanowi biała bluzka i granatowy żakiet (dotyczy pracowników wykonujących pracę na Sali Obsługi Klienta). Dotychczas od ww. ekwiwalentów jest potrącany podatek dochodowy od osób fizycznych, jednocześnie Wnioskodawca zwalnia te ekwiwalenty z podstawy naliczania składek ZUS (par. 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r.).

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca dodał następujące wyjaśnienia. Podstawowym przedmiotem Jego działalności jest pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody (PKD 36.00.Z.). Wysokość ekwiwalentów, o których mowa we wniosku określa Regulamin Pracy Wodociągów. Sp. z o.o. Odzież robocza, za której pranie Wnioskodawca wypłaca ekwiwalent została przydzielona pracownikom wg obowiązującej w Regulaminie Pracy tabeli przydziału odzieży roboczej. Ekwiwalent za pranie ubioru służbowego również wynika z zapisu w Regulaminie Pracy. Stan faktyczny przedstawiony we wniosku dotyczy 2016 r. Wnioskodawca nie wypłaca ekwiwalentu pieniężnego za pranie własnej odzieży roboczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy wyżej wymienione ekwiwalenty pieniężne za pranie są zwolnione z podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy (po uzupełnieniu), pomimo dotychczasowego opodatkowania ww. ekwiwalentów, ekwiwalent pieniężny za pranie odzieży roboczej kalkulowany jak opisano powyżej jest zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a ekwiwalent za pranie ubioru służbowego nie jest zwolniony z opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania.

W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na mocy art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Tak szerokie zdefiniowanie pojęcia przychodu pracownika wskazuje, że w każdym przypadku, w którym uzyska on realną korzyść, będzie to rodzić obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem świadczeń określonych w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc powyższe pod uwagę, do przychodów ze stosunku pracy zalicza się każde świadczenie, które pracownik otrzymał w związku z faktem pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą. Do przychodów ze stosunku pracy zalicza się więc zarówno otrzymane przez pracownika pieniądze, jak i wartość pieniężną świadczeń w naturze, świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W myśl art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zasady poboru przez płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, które uzyskują przychody ze stosunku pracy i obowiązki tych płatników regulują m.in. przepisy art. 31, 32, 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z brzmieniem art. 31 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

W myśl art. 32 ust. 1 tej ustawy, zaliczki, o których mowa w art. 31, za miesiące od stycznia do grudnia, z zastrzeżeniem ust. 1a, wynoszą:

Za dochód, o którym mowa w ust. 1 i 1a, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 pkt 1 lub 3 oraz po odliczeniu potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b lub pkt 2a. Jeżeli świadczenia w naturze, świadczenia ponoszone za podatnika lub inne nieodpłatne świadczenia przysługują podatnikowi za okres dłuższy niż miesiąc, przy obliczaniu zaliczek za poszczególne miesiące przyjmuje się ich wartość w wysokości przypadającej na jeden miesiąc. Jeżeli nie jest możliwe określenie, jaka część tych świadczeń przypada na jeden miesiąc, a doliczenie całej wartości w miesiącu ich uzyskania spowodowałoby niewspółmiernie wysoką zaliczkę w stosunku do wypłaty pieniężnej, zakład pracy, na wniosek podatnika, ograniczy pobór zaliczki za dany miesiąc i pobierze pozostałą część zaliczki w następnych miesiącach roku podatkowego (art. 32 ust. 2 ww. ustawy).

Z kolei art. 38 ust. 1 cyt. ustawy wskazuje, że płatnicy, o których mowa w art. 31 i 33-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby (...).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że ekwiwalent za pranie odzieży roboczej zatwierdza w oparciu o przepisy BHP Kodeksu pracy (art. 2379), na wniosek specjalisty do spraw BHP, Prezes Zarządu. Aktualnie wynosi on odpowiednio: 22 zł 50 gr, 20 zł 50 gr, 17 zł, co jest pochodną stopnia zabrudzenia odzieży roboczej. Ekwiwalent jest wypłacany w ww. kwotach co miesiąc bez sprawdzania faktycznie ponoszonych kosztów prania przez pracowników. Te same zasady Wnioskodawca stosuje dla wypłaconego ekwiwalentu (17 zł) za pranie ubioru służbowego, który stanowi biała bluzka i granatowy żakiet (dotyczy pracowników wykonujących pracę na Sali Obsługi Klienta). Dotychczas od ww. ekwiwalentów jest potrącany podatek dochodowy od osób fizycznych, jednocześnie Wnioskodawca zwalnia te ekwiwalenty z podstawy naliczania składek ZUS (par. 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r.). Wnioskodawca roczną wysokość ekwiwalentu pieniężnego za pranie odzieży roboczej i ubioru służbowego ustala w oparciu o kalkulację jednostkowych kosztów usługi prania z wybranych 3 zakładów pralniczych, a następnie uśrednionych.

Na mocy art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Zagadnienia dotyczące dostarczania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, a także związanych z tym wypłat ekwiwalentów pieniężnych reguluje dział X "Bezpieczeństwo i higiena pracy", rozdział IX "Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze" ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.).

Stosownie do postanowień art. 237⁷ § 1 Kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach:

Ponadto na podstawie art. 237⁹ § 2 Kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i użytkowe, oraz zapewnić odpowiednio ich pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkażanie. Jeżeli pracodawca nie może zapewnić prania odzieży roboczej, czynności te mogą być wykonywane przez pracownika, pod warunkiem wypłacania przez pracodawcę ekwiwalentu pieniężnego w wysokości kosztów poniesionych przez pracownika, stosownie do treści art. 237⁹ § 3 Kodeksu pracy.

Zgodnie z definicją słownikową ekwiwalent oznacza rzecz zastępującą inną rzecz o równej wartości, odpowiednik, równoważnik (Współczesny słownik języka polskiego, Dunaj B. Warszawa 2007).

Zatem, z przepisów Kodeksu pracy wynika, że to pracodawca jest zobowiązany do prania, konserwacji, naprawy, odpylania i odkażania stosowanych środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego, a w przypadku braku możliwości prania odzieży roboczej wypłaty ekwiwalentu w wysokości kosztów poniesionych przez pracownika.

Z wniosku wynika także, że Wnioskodawca przyznaje również ekwiwalent pieniężny za pranie ubioru służbowego, który stanowi biała bluzka i granatowy żakiet (dotyczy pracowników wykonujących pracę na Sali Obsługi Klienta).

W przypadku określenia "ubiór służbowy" ustawodawca ani w przepisach prawa podatkowego, ani w innych aktach prawnych nie sprecyzował jego zakresu znaczeniowego. Tym samym, wykładni omawianego przepisu należy dokonywać w oparciu o językowe znaczenie słów "ubiór" i "służbowy". Uniwersalny Słownik Języka Polskiego określa mianem "ubrania" -"to, co się nosi; ubranie, strój", "służbowy" - "dotyczący pracy w jakiejś instytucji, w wojsku itp., wynikający z pracy w takiej instytucji; urzędowy".

Wobec powyższego uznać należy, że odzież służbowa to specjalna odzież (lub elementy tej odzieży) noszona tylko w związku z wykonywaną pracą, której charakter powinien uniemożliwiać wykorzystywanie jej do celów osobistych, np. mundur, odzież robocza charakterystyczna dla firmy poprzez barwę, krój, logo itp.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że wypłacany przez Wnioskodawcę pracownikom ekwiwalent za pranie odzieży roboczej, jeżeli istotnie, jak wskazał Wnioskodawca, ekwiwalent ten zostanie przyznany zgodnie z przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy, będzie korzystał ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji Wnioskodawca jako płatnik nie będzie zobowiązany do pobierania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od tego ekwiwalentu.

Natomiast prawo do ekwiwalentu za pranie ubioru służbowego jak również zasady jego przyznawania pracownikom nie wynikają z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Zatem, ekwiwalent ten nie podlega zwolnieniu od podatku na mocy art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, przyznanie tego ekwiwalentu stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy, a na Wnioskodawcy będą ciążyć obowiązki płatnika, wynikające z art. 31, 32, 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Tutejszy organ zastrzega jednak, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego...., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.