1061-IPTPB3.4511.490.2016.2.GG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia z dnia 23 maja 2016 r. (data wpływu 30 maja 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 lipca 2016 r. (data wpływu 11 lipca 2016 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z organizacją imprez integracyjnych - jest prawidłowe.

W dniu 30 maja 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z organizacją imprez integracyjnych.

Z uwagi na braki wniosku, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), pismem z dnia 30 czerwca 2016 r., nr 1061-IPTPB3.4511.490.2016.1.GG (doręczonym w dniu 5 lipca 2016 r.), wezwał Wnioskodawcę do jego uzupełnienia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

W odpowiedzi na ww. wezwanie dnia 11 lipca 2016 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 8 lipca 2016 r.), z zachowaniem terminu.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności socjalnej planuje zorganizować dla swoich pracowników i ich rodzin imprezy, spotkania oraz wyjazdy sportowo-rekreacyjne.

Są to:

Wycieczki/imprezy są adresowane do wszystkich pracowników firmy wraz z osobami towarzyszącymi na zasadzie dobrowolności. Chęć uczestniczenia w imprezie pracownicy potwierdzali poprzez wpisanie się na ogólnodostępną listę. Całość kosztów uczestnictwa w tych imprezach będzie sfinansowana z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej: ZFŚS) bez stosowania "kryterium socjalnego".

Ad. 1

Na koszt wycieczki składa się: transport autokarem, wejście do kompleksu turystycznego, wejście na basen, ubezpieczenie NNW. Ponadto pracodawca zapewni kolację grillową, napoje, małą zjeżdżalnię, ściankę wspinaczkową. W tym celu Wnioskodawca prowadzi ewidencję pozwalającą na określenie kto z pracowników skorzystał z poszczególnych atrakcji np. basen, wejście do kompleksu turystycznego. Jednak koszt jednostkowy całej wycieczki zostanie ustalony poprzez podzielenie sumy kosztów przez liczbę uczestników, gdyż nie da się wyliczyć kto ile zjadł czy wypił oraz czy skorzystał z atrakcji ogólnodostępnych jak zjeżdżalnie czy ścianka wspinaczkowa.

Ad. 2

Przy spotkaniach w klubach czy na grillu gdzie faktury zostają wystawione na np.: organizację spotkania, bilety wejściowe do lokali, obsługę grilla, jak również mogą zostać rozdane drobne nagrody i gadżety dla zwycięzców w konkursach, zostanie również zastosowana zasada wyliczenia kosztu jednostkowego poprzez działania arytmetyczne, tj. dzieląc sumę faktur przez ilość uczestników.

Ad. 3

Na koszt pikniku rodzinnego składają się: koszt obsługi grilla wraz z potrawami i napojami, wynajem parasoli, ławeczek, wynajem animatorek, zjeżdżalni, trampoliny, basenu dmuchanego, automatu do lodów, obsługę muzyczną pikniku, jak również drobne nagrody w konkursach dla dzieci a dla dorosłych biorących udział w konkursach gadżety. Do pikniku prowadzona jest lista, na której pracownicy wpisują się wraz z podaniem ile osób będzie im towarzyszyło Koszt pikniku zostanie podzielony przez sumę faktur na ilość osób uczestniczących.

Zgodnie z regulaminem ZFŚS, w Spółce..... środki funduszu mogą być przeznaczone dla osób uprawnionych, m.in na finansowanie różnego rodzaju imprez kulturalno-oświatowych, i sportowo-rekreacyjnych i innych organizowanych przez pracodawcę, które mają na celu polepszyć i wzmocnić stosunki między pracownikami. W wycieczkach/imprezach wezmą udział tylko osoby uprawnione (pracownicy wraz z osobami towarzyszącymi).

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca stwierdził, że pracownicy oraz osoby towarzyszące i członkowie rodzin pracowników zwolnieni są z partycypacji w kosztach imprez organizowanych przez pracodawcę, ponieważ cały koszt imprez integracyjnych finansowany jest z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

W regulaminie ZFŚS Spółki...... jest zapis:

"Rozdział III.

Osoby uprawnione do korzystania z Funduszu.

1. Do korzystania z Funduszu uprawnione są następujące osoby:

Zgodnie z powyższym zapisem pracownicy wraz z rodzinami, osobami towarzyszącymi mogą brać udział w takiego rodzaju świadczeniach.

Wartość rzeczowych świadczeń przypadających na pracownika w roku podatkowym przekracza kwotę 380 zł. W dużej mierze kwota ta występuje w dofinansowaniu do wczasów, bądź też przy dofinansowaniu do obiadów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy pracownicy uczestniczący w zorganizowanych przez pracodawcę imprezach integracyjnych sfinansowanych w całości ze środków ZFŚS powinni z tego tytułu zapłacić podatek dochodowy?

Zdaniem Wnioskodawcy, powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r. poz. 947), w którym stwierdzono, że "za przychód pracownika, mogą być uznane świadczenia, które:

* zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

* po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

* po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów)"

należałoby zastosować obiektywne kryterium - wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści).

Mimo, że pracownicy dobrowolnie wyrazili chęć uczestnictwa w wycieczce/imprezie, to trudno jest określić czy skorzystaliby z analogicznej wycieczki czy imprezy gdyby musieli za nią zapłacić. W konsekwencji zdaniem Wnioskodawcy nie można stwierdzić, że warunek drugi został spełniony, gdyż nie powstaje ani korzyść, ani wydatek.

Kolejną przesłanką potwierdzającą, że wycieczka/impreza powinna być traktowana jako nieopodatkowane świadczenie jest fakt, że otrzymanie nieodpłatnego świadczenia musi dotyczyć konkretnego pracownika, gdyż zgodnie z art. 3 ust. 1 u.p.d.o.f. - podatnikiem tego podatku jest wyłącznie osoba fizyczna, a nie zbiór takich osób. Trudno jest więc przypisać koszt na jednego pracownika uczestniczącego podczas jednej z wyżej wymienionych imprez. Zdaniem Wnioskodawcy może On jedynie ustalić statystyczny przychód ustalony w drodze arytmetycznego działania, dzieląc sumę faktur na ilość osób zapisanych na liście. Przepisy u.p.d.o.f. nie dają zaś podstaw do takiego działania.

Potwierdzeniem powyższego są wydane interpretacje: Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 kwietnia 2016 r., sygn.: IPPB4/4511-109/16-4/MSI, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 15 maja 2015 r., sygn.:IBPBII/1/4511-311/15/MD, Ministra Finansów z dnia 9 września 2015 r., sygn.:DD3.8222.2.349.2015.MCA.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca stwierdził, że w świetle przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), każde przysporzenie majątkowe uzyskane przez pracownika stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 tej ustawy. Jednocześnie z ogólnej definicji określonej w art. 11 ust. 1 ww. ustawy wynika, że w przypadku świadczeń w naturze oraz innych nieodpłatnych świadczeń warunkiem koniecznym rozpoznania przychodu jest faktyczne otrzymanie konkretnego świadczenia przez podatnika (tj. uzyskanie przez daną osobę realnej i wymiernej korzyści majątkowej). Problem w tym, że faktury za koszty związane z imprezami wystawiane są zbiorczo i nie jest możliwe precyzyjne określenie wartości nieodpłatnych świadczeń, z których skorzystały konkretne osoby, a zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnikiem jest osoba fizyczna a nie zbiór takich osób. W związku z powyższym pracodawca nie powinien potrącać podatku dochodowego od osób fizycznych w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy jako wartości nieodpłatnych świadczeń.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracą nakładcza, emeryturą lub rentą.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z art. 31 ust. 1 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dla potrzeb rozdziału 7 ustawy "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Stosownie do art. 12 ust. 3 powyższej ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

W świetle art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku, gdy podstawą otrzymania świadczenia jest zawarta z pracownikiem przez zakład pracy umowa o pracę, to wypłacone należności stanowią przychód ze stosunku pracy. Przepis ten do przychodów ze stosunku pracy zaliczył nie tylko pieniądze, ale również wartość nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń poniesionych na rzecz pracownika.

Według art. 11 ust. 2a ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Wobec niezdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia "nieodpłatnego świadczenia" zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym - generalnie jest każde zdarzenie prawne i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków).

Z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii "nieodpłatnego świadczenia", zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r. poz. 947), w którym Trybunał Konstytucyjny ustalił, jakie kryteria statuują nieodpłatne świadczenie do zakwalifikowania go jako przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy. Podstawowym kryterium, które powinno być stosowane przy ustalaniu, czy dane świadczenie nieodpłatne pracodawcy stanowiło przychód ze stosunku pracy, jest wystąpienie po stronie pracownika przysporzenia, czy to w postaci nabycia wymiernej korzyści majątkowej, czy to w postaci również wymiernego zaoszczędzenia wydatku. Należy też pokreślić, że ustawowe pojęcie nieodpłatnych świadczeń musi być zawsze interpretowane w konkretnym kontekście, a nie w oderwaniu od niego, z pominięciem okoliczności realizacji pewnych uprawnień, zjawisk gospodarczych i zdarzeń prawnych.

Wobec tego, przyjęcie oceny uznającej konkretne świadczenie ze strony pracodawcy za przychód pracownika ze stosunku pracy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, winno opierać się na przesłankach wynikających z ww. przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które Trybunał Konstytucyjny w powołanym powyżej wyroku uznał za zgodne z Konstytucją i przedstawił ich interpretację.

Na tym tle należy wskazać, że nieodpłatne świadczenie jest przychodem pracownika ze stosunku pracy - gdy świadczenie to powoduje wystąpienie po stronie pracownika przysporzenia: w postaci nabycia wymiernej korzyści majątkowej lub w postaci również wymiernego zaoszczędzenia wydatku. Nieodpłatne świadczenie jest przychodem pracownika, gdy zostało spełnione za zgodą pracownika, tj. gdy pracownik skorzystał z niego w pełni dobrowolnie. Zatem pracodawca spełnił określone świadczenie na rzecz pracownika, gdy dysponował uprzednią zgodą pracownika na jego przyjęcie.

Przychód pracownika będzie obejmował nieodpłatne świadczenie, gdy świadczenie to zostanie spełnione w interesie pracownika (a nie w interesie pracodawcy) i przyniesie pracownikowi korzyść w postaci powiększenia jego aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść. W zakresie tego kryterium należy wskazać, że chodzi o realny charakter przysporzenia, jako warunku objęcia nieodpłatnego świadczenia podatkiem dochodowym.

Nieodpłatne świadczenie jest przychodem pracownika, gdy korzyść jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi, tj. nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów. Wartość takiego świadczenia ustala się według cen zakupu. Cena zakupu stanowi w regulacji art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych punkt odniesienia do ustalenia wartości nieodpłatnego świadczenia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności planuje zorganizować dla swoich pracowników i ich rodzin imprezy, spotkania oraz wyjazdy sportowo-rekreacyjne: wycieczki firmowe połączone z kolacją grillową, spotkania w klubie lub przy grillu dla pracowników, połączone z imprezą sportową, kulturową lub rekreacyjną, pikniki rodzinne. Wycieczki/imprezy są adresowane do wszystkich pracowników firmy wraz z osobami towarzyszącymi na zasadzie dobrowolności. Chęć uczestniczenia w imprezie pracownicy potwierdzali poprzez wpisanie się na ogólnodostępną listę. Całość kosztów uczestnictwa w tych imprezach będzie sfinansowana z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, bez stosowania "kryterium socjalnego".

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe i cytowane wyżej przepisy prawa oraz wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r. wskazać należy, że zorganizowanie przez Wnioskodawcę dla pracowników imprez integracyjnych sfinansowanych w całości ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, nie będzie generować po stronie pracowników powstania przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tytułem nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ww. ustawy. W konsekwencji zatem, udział pracownika w imprezie integracyjnej nie stanowi dla niego przychodu ze stosunku pracy.

W związku z tym Wnioskodawca jako płatnik nie ma obowiązku potrącenia podatku dochodowego od osób fizycznych od ww. świadczeń na rzecz pracowników.

Należy podkreślić, że jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różnić się będzie od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.