1061-IPTPB3.4511.265.2016.1.PW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 21 marca 2016 r. (data wpływu 22 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty rekompensaty w ramach Programu Dobrowolnych Odejść - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 marca 2016 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty rekompensaty w ramach Programu Dobrowolnych Odejść.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Do dnia 31 stycznia 2015 r. Wnioskodawczyni była zatrudniona w....... Zakładzie Spółki w..... na stanowisku radcy. W dniu 31 stycznia 2015 r. Pracodawca rozwiązał z Wnioskodawczynią stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w rozumieniu ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy (Dz. U. Nr 90, poz. 844, z późn. zm.) w ramach Programu Dobrowolnych Odejść przyjętego Uchwałą Zarządu Spółki z dnia 28 listopada 2014 r. Na potrzeby ww. programu Pracodawca utworzył Regulamin Programu Dobrowolnych Odejść dla pracowników.... S.A..... Zakładu Spółki z dnia 28 listopada 2014 r. określający zasady i tryb rozwiązywania z uprawnionymi pracownikami Pracodawcy umów o pracę, zasady ustalania, a także sposób wypłaty świadczeń pieniężnych na zasadach określonych w Programie. Celem Programu była restrukturyzacja zatrudnienia u Pracodawcy. W związku z wprowadzeniem ww. programu Pracodawca prowadził akcję informacyjną na temat reorganizacji i restrukturyzacji zakładu mającej polegać m.in. na likwidacji miejsc pracy i stanowisk pracy informując, że nie może zagwarantować pracy wszystkim pracownikom, m.in. tym zatrudnionym w administracji zakładu. Mając świadomość, że stanowisko Wnioskodawczyni jest wysoce zagrożone likwidacją i nie mając pewności dalszego zatrudnienia, co spowodowało u Wnioskodawczyni dużą frustrację i obciążenie psychiczne związane z niepewnością jutra, Wnioskodawczyni postanowiła skorzystać z propozycji Pracodawcy polegającej na możliwości przystąpienia do Programu Dobrowolnych Odejść. Do ww. programu Wnioskodawczyni przystąpiła składając zgodnie z Regulaminem #8722; § 3 pkt 1 "Wniosek o przystąpienie do programu dobrowolnych odejść" w dniu 29 grudnia 2014 r.

Zgodnie z § 3 pkt 5 Regulaminu, Pracodawca indywidualnie rozpatrywał wnioski w zależności od potrzeb Zakładu kierując się swoim planem, co do utrzymania zatrudnienia na danym stanowisku pracy. Wniosek Wnioskodawczyni rozpatrzono pozytywnie, a po rozwiązaniu z Nią umowy o pracę Jej stanowisko zostało zlikwidowane, co potwierdza, że w niedalekiej przyszłości zostałaby pozbawiona pracy na swoim stanowisku.

Z dniem 31 stycznia 2015 r. umowa o pracę została rozwiązana. Po rozwiązaniu umowy o pracę, na podstawie ww. Regulaminu Wnioskodawczyni otrzymała rekompensatę zgodnie z § 4 pkt 5 w wysokości 25-krotności wynagrodzenia za pracę ustalonego wg zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy i zgodnie z pkt 3 - 3-miesięczną odprawę zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2013 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Od wypłaconych kwot Pracodawca odprowadził zaliczki na podatek dochodowy. Wypłacona rekompensata nie stanowiła dla Wnioskodawczyni korzyści i nie spowodowała wzbogacenia, jedynie miała charakter zadośćuczynienia za utraconą możliwość dalszego pobierania wynagrodzenia u dotychczasowego Pracodawcy oraz korzystania z innych należnych w trakcie zatrudnienia świadczeń, takich jak np. opieka socjalna, możliwość wykupu ulg na przejazdy pociągami, nagrody jubileuszowe itp.

Regulamin Programu Dobrowolnych Odejść, na podstawie którego została rozwiązania umowa o pracę jest Programem w rozumieniu art. 9 § 1 Kodeksu pracy, ponieważ reguluje prawa i obowiązki obydwu stron stosunku pracy, tj. Pracodawcy oraz pracowników takie jak:

* prawa i obowiązki pracowników związane z przystąpieniem do programu,

* świadczenia pieniężne wypłacane w ramach programu w związku z rozwiązaniem umowy o pracę, tj. odprawa pieniężna oraz dodatkowe świadczenie #8722; rekompensatę (czyli prawa pracowników i obowiązki pracodawcy w tym zakresie),

* określenie procedury zwolnień, tj. w § 3 pkt 11 regulaminu, rozwiązanie umowy o pracę następuje z przyczyn niedotyczących pracownika.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy od wypłaconej rekompensaty powinien być pobrany podatek dochodowy i czy Wnioskodawczyni może ubiegać się o jego zwrot.

Zdaniem Wnioskodawczyni, rekompensata wypłacona zgodnie z Regulaminem Programu Dobrowolnych Odejść u Pracodawcy korzysta ze zwolnienia podatkowego, ponieważ zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym o osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw oraz otrzymane odszkodowania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów. Wymieniony Regulamin na podstawie, którego została rozwiązana umowa o pracę jest Programem w rozumieniu art. 9 § 1 Kodeksu pracy, ponieważ reguluje prawa i obowiązki obydwu stron stosunku pracy, tj. pracodawcy i pracownika. Poza tym, rekompensata nie znajduje się w wykluczeniach ze zwolnień od podatku dochodowego.

Reasumując powyższe argumenty oraz interpretacje indywidualne wydane przez:

* Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 8 grudnia 2015 r., sygn. IBPB-2- -1/4511-423/15/MD;

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 stycznia 2016 r., sygn. IPPB4/4511-1485/15-4/MS;

* Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 5 lutego 2016 r., sygn. ITPB2/4511- -1043/15/ENB.

Wnioskodawczyni uważa, że od wypłaconej rekompensaty nie powinien być pobrany podatek dochodowy i może Ona wnioskować do Naczelnika Urzędu Skarbowego..... o zwrot nadpłaconego podatku od wypłaconej Jej przez zakład pracy rekompensaty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź, od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodu są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

Nowe brzmienie cytowanego przepisu - zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1328) #8722; ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2014 r.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. #8722; Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.), ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że do dnia 31 stycznia 2015 r. Wnioskodawczyni była zatrudniona w........ Zakładzie Spółki...... W dniu 31 stycznia 2015 r. pracodawca rozwiązał z Wnioskodawczynią stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w rozumieniu ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy (Dz. U. Nr 90, poz. 844, z późn. zm.) w ramach Programu Dobrowolnych Odejść przyjętego Uchwałą Zarządu Spółki z dnia 28 listopada 2014 r. Na potrzeby ww. programu pracodawca utworzył Regulamin Programu Dobrowolnych Odejść dla pracowników..... S.A.... Zakładu Spółki z dnia 28 listopada 2014 r. określający zasady i tryb rozwiązywania z uprawnionymi pracownikami pracodawcy umów o pracę, zasady ustalania, a także sposób wypłaty świadczeń pieniężnych na zasadach określonych w Programie. Celem Programu była restrukturyzacja zatrudnienia u pracodawcy. Wnioskodawczyni postanowiła skorzystać z propozycji pracodawcy polegającej na możliwości przystąpienia do Programu Dobrowolnych Odejść. Do ww. programu przystąpiła składając zgodnie z Regulaminem § 3 pkt 1 "Wniosek o przystąpienie do programu dobrowolnych odejść" w dniu 29 grudnia 2014 r. Z dniem 31 stycznia 2015 r. umowa o pracę została rozwiązana. Po rozwiązaniu umowy o pracę, na podstawie ww. Regulaminu Wnioskodawczyni otrzymała rekompensatę zgodnie z § 4 pkt 5 w wysokości 25-krotności wynagrodzenia za pracę ustalonego wg zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy i zgodnie z pkt 3 - 3 miesięczną odprawę zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2013 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Od wypłaconych kwot pracodawca odprowadził zaliczki na podatek dochodowy.

Przechodząc na grunt przepisów prawa podatkowego stwierdzić należy, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, objęte są tylko te odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeku pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g) tego artykułu.

W świetle powyższego należy zauważyć, że ustawodawca wyłączył z opodatkowania te odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g) tego przepisu, tj. między innymi odszkodowań wypłacanych na podstawie zawartych ugód i umów innych niż ugody sądowe.

Ponadto, w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub inne zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sadowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Zwolnieniu podlegają także inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, z wyjątkami wskazanymi w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a-b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na mocy tegoż przepisu wolne od podatku są inne odszkodowania niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów prawa, otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, z wyjątkami wymienionymi powyżej. Podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Wyżej wymieniony przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku - wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono - wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Na podstawie ww. przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - opodatkowaniu podatkiem dochodowym jako wyłączone ze zwolnienia - podlega odszkodowanie otrzymane (na podstawie wyroku lub ugody sądowej) z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Należy zaznaczyć, że przytoczony wyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zawęża zwolnienie z opodatkowania do otrzymanego odszkodowania lub zadośćuczynienia.

Wymaga podkreślenia, że ww. zwolnienie jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. W związku z tym, tylko otrzymanie odszkodowania lub zadośćuczynienia, wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Zatem, korzystanie ze zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszystkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Reasumując, przedmiotowym zwolnieniem nie będzie zatem objęte wymienione we wniosku świadczenie pieniężne - rekompensata, pomimo że jej wysokość, zasady ustalania i wypłata wynikają z porozumienia zbiorowego w rozumieniu art. 9 § 1 Kodeksu pracy. Należy jeszcze raz podkreślić, że zwolnieniu powyższemu podlegają wyłącznie odszkodowania lub zadośćuczynienia - co wynika wprost z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Taki zapis ma na celu podkreślenie, żeby rekompensat, czy innych świadczeń nie utożsamiać z odszkodowaniem (co często mylnie jest czynione), jako że te kategorie świadczeń występują często obok siebie. Jednakże nie są to świadczenia o takim samym charakterze. W związku z powyższym, wypłacona rekompensata stanowi dla Wnioskodawczyni przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a tym samym nie może ubiegać się o jego zwrot.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz przedstawiony stan faktyczny, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawczynię interpretacji indywidualnych tutejszy Organ informuje, że orzeczenia podatkowe za każdym razem wydawane są w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa, wiążą strony w konkretnej indywidualnej sprawie, więc zawarte w nich stanowiska Organów podatkowych nie można wprost przenieść na grunt innej sprawy.

Podkreślić należy, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest jedynie kwestia opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych otrzymanej przez Wnioskodawczynię wypłaty rekompensaty, gdyż tylko to świadczenie jest przedmiotem pytania zawartego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. W związku z tym, tutejszy Organ nie zajmował stanowiska w sprawie opodatkowania wypłaconej Wnioskodawczyni odprawy pieniężnej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego....., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.