1061-IPTPB2.4511.215.2016.1.MG

Na podstawie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 7 marca 2016 r. (data wpływu 10 marca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych podziału majątku wspólnego małżonków - jest prawidłowe.

W dniu 10 marca 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych podziału majątku wspólnego małżonków.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wraz z żoną, w trakcie trwania małżeństwa, w ramach wspólności majątkowej nabył do majątku wspólnego w 2009 r. - lokal mieszkalny wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku oraz w gruncie, jak również w 2010 r. - udział w garażu wielostanowiskowym wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku oraz w gruncie, który związany był z tym garażem. Po rozwodzie Wnioskodawcy z żoną, postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 1 sierpnia 2014 r., po rozpoznaniu sprawy o podział majątku wspólnego, zawarto ugodę między Wnioskodawcą a Jego byłą żoną, w sprawie podziału majątku dorobkowego.

Na mocy tej ugody, była żona Wnioskodawcy stała się wyłączną właścicielką m.in. lokalu mieszkalnego wraz z wyposażeniem, udziału w nieruchomości gruntowej, udziału w częściach wspólnych tego budynku, w którym znajduje się lokal, udziału w garażu wielostanowiskowym, udziału w częściach wspólnych budynku oraz w gruncie, który związany jest z garażem. Nabyła również udział we współwłasności samochodu osobowego. Była żona Wnioskodawcy zobowiązała się dokonać spłaty na rzecz Wnioskodawcy w kwocie 105 000 zł oraz do całkowitej spłaty kredytu zaciągniętego przez małżonków w czasie istnienia małżeństwa, przeznaczonego na finansowanie nabycia lokalu mieszkalnego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy podział majątku, w tym przeniesienie na rzecz byłej żony prawa do lokalu, garażu, udziału w gruncie i częściach wspólnych budynku, w zamian za spłatę i zwolnienie Wnioskodawcy z obowiązku kredytowego, dokonany w powyższy sposób, w ramach podziału majątku wspólnego, skutkował będzie dla Wnioskodawcy powstaniem zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonany po rozwodzie podział majątku, w ramach podziału majątku wspólnego, nie będzie skutkował dla Niego powstaniem zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przeniesienie własności nieruchomości na mocy postanowienia Sądu o podział majątku wspólnego, nie będzie stanowić również dla Wnioskodawcy czynności odpłatnego zbycia nieruchomości, opodatkowanej podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Kwestie stosunków majątkowych w małżeństwie reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788, z późn. zm.). Na podstawie art. 31 § 1 tej ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Opisany ustrój majątkowy trwa do ustania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji, chyba że w czasie trwania związku małżeńskiego:

Według Wnioskodawcy, zgodnie z art. 1037 Kodeksu cywilnego w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków.

W odniesieniu do podatku dochodowego od osób fizycznych należy stwierdzić, że zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. Nr 361, z późn. zm.) przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.

Z literalnego brzmienia powołanego przepisu wynika zatem, że wyłączeniu spod działania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają przychody z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania małżeńskiej wspólności majątkowej.

Przychodem z podziału majątku wspólnego jest wartość otrzymanego przez każdego z małżonków majątku, a także wartość spłat (dopłat) otrzymanych przez jednego z tytułu podziału majątku. Wartość majątku oraz wartość spłat uzyskanych z tego tytułu przez małżonków nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Co prawda w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej, zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Jednakże z uwagi na przepis art. 2 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy, który ma zastosowanie do nabycia majątku otrzymanego w wyniku podziału wspólnego majątku małżonków, przychód taki nie podlega opodatkowaniu. Brak jest więc opodatkowania przychodu w momencie, kiedy małżonkowie dokonują podziału majątku. Wskazuje na to jednoznacznie treść przepisu, z którego wynika, że nie podlega opodatkowaniu "przychód z podziału wspólnego majątku". Nadmienić równocześnie należy, że przepis ten nie ma już zastosowania do zbycia majątku nabytego w wyniku podziału majątku małżonków.

Tak więc, pomimo że w wyniku podziału majątku wspólnego, Wnioskodawca dokonał poniekąd zbycia nieruchomości na rzecz żony w zamian za spłatę i zwolnienie Jego z obowiązku spłaty kredytu, to zdarzenie takie nie będzie skutkować powstaniem przychodu po stronie Wnioskodawcy. Z literalnego brzmienia powołanego przepisu wynika bowiem, że wyłączeniu spod działania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają przychody z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania małżeńskiej wspólności majątkowej, stąd też wartość majątku oraz wartość spłat uzyskanych z tego tytułu przez Wnioskodawcę nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na mocy art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ww. ustawy źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z kolei, stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.

Z ww. przepisu wynika zatem, że wyłączeniu spod działania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają przychody z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania małżeńskiej wspólności majątkowej, jak również przychody z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wraz z żoną, w trakcie trwania małżeństwa, w ramach wspólności majątkowej nabył do majątku wspólnego w 2009 r. - lokal mieszkalny wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku oraz w gruncie, jak również w 2010 r. - udział w garażu wielostanowiskowym wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku oraz w gruncie, który związany był z tym garażem. Po rozwodzie Wnioskodawcy z żoną, postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 1 sierpnia 2014 r., po rozpoznaniu sprawy o podział majątku wspólnego, zawarto ugodę między Wnioskodawcą a Jego byłą żoną, w sprawie podziału majątku dorobkowego.

Na mocy tej ugody, była żona Wnioskodawcy stała się wyłączną właścicielką m.in. lokalu mieszkalnego wraz z wyposażeniem, udziału w nieruchomości gruntowej, udziału w częściach wspólnych tego budynku, w którym znajduje się lokal, udziału w garażu wielostanowiskowym, udziału w częściach wspólnych budynku oraz w gruncie, który związany jest z garażem. Nabyła również udział we współwłasności samochodu osobowego. Była żona Wnioskodawcy zobowiązała się dokonać spłaty na rzecz Wnioskodawcy w kwocie 105 000 zł oraz zobowiązała się do całkowitej spłaty kredytu zaciągniętego przez małżonków w czasie istnienia małżeństwa, przeznaczonego na finansowanie nabycia lokalu mieszkalnego.

Stosunki majątkowe miedzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082). Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje miedzy małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustawowy ustrój majątkowy miedzy małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej miedzy nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez Sąd, bądź w przypadku ustania małżeństwa miedzy małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.

Natomiast, w myśl art. 50¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba ze umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Przepis ten nie wyłącza zastosowania art. 43 § 2 i 3 ww. ustawy.

Z przywołanych przepisów wynika zatem, że z chwilą ustania wspólności majątkowej miedzy małżonkami, współwłasność łączna zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych.

Ustanie wspólności ustawowej kreuje prawo małżonków do majątku wspólnego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych, które z reguły jest stanem przejściowym i prowadzi do podziału tego majątku, choć - jak wynika z dyspozycji przepisu art. 211 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) - podział ten nie jest obowiązkowy.

Zgodnie z art. 1037 Kodeksu cywilnego w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy miedzy małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na zadanie któregokolwiek z małżonków.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że podział majątku - w tym przeniesienie na rzecz byłej żony Wnioskodawcy prawa do lokalu, udziału w garażu, udziału w gruncie i częściach wspólnych budynku, w zamian za spłatę i zwolnienie Wnioskodawcy z obowiązku kredytowego - dokonany w 2014 r. w ramach podziału majątku wspólnego, nie skutkuje powstaniem w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na wyłączenie, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy, ponieważ są to przychody Wnioskodawcy z tytułu podziału majątku wspólnego małżonków w wyniku ustania wspólności majątkowej.

W konsekwencji, na Wnioskodawcy nie ciąży z tego tytułu obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego....., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.