1061-IPTPB2.4511.107.2017.2.IL - Określenie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) w zw. z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 stycznia 2017 r. (data wpływu 1 lutego 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 kwietnia 2017 r. (data wpływu 10 kwietnia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 3 marca 2017 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 i § 4 oraz art. 14f § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 22 marca 2017 r., nr 1061 IPTPB2.4511.107.2017.1.IL, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcędo uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 23 marca 2017 r. (data doręczenia 29 marca 2017 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 3 kwietnia 2017 r. (data wpływu 10 kwietnia 2017 r.), nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 3 kwietnia 2017 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wraz z żoną nabył od Gminy w 1995 r. nieruchomość położoną w... przy ul...., stanowiącą działkę ewidencyjną nr 398 o pow. 0,0524 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta....

Kolejno w 1997 r. na powiększenie ww. nieruchomości Wnioskodawca wraz z żoną nabył od Gminy nieruchomość położoną w... przy ul...., stanowiącą działkę ewidencyjną nr 403/12 o pow. 0,0328 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta....

Natomiast w 2014 r. nastąpiło rozwiązanie związku małżeńskiego Wnioskodawcy i Jego żony. Następstwem powyższego był podział majątku wspólnego, który nastąpił ugodą sądową w dniu 4 października 2016 r. (sygn. akt...). Na mocy ww. ugody Wnioskodawca otrzymał na wyłączną własność przedmiotowe nieruchomości. Wnioskodawca w grudniu 2016 r. zbył ww. nieruchomości.

W piśmie z dnia 3 kwietnia 2017 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca wskazał, że w skład majątku wspólnego małżonków wchodziły:

Była żona Wnioskodawcy otrzymała składniki majątkowe opisane w pkt a) i d) zaś składniki opisane w pkt b), c) oraz e) otrzymał Wnioskodawca. Przedmiotem sprzedaży w dniu 12 grudnia 2016 r. aktem notarialnym (Rep. A Nr..) była działka nr 398 (Bp) - zabudowana budynkiem gospodarczym o pow. 32 m² oraz działka nr 403/12 - niezabudowana (B), za kwotę odpowiednio 60 000 zł i 40 000 zł.

Wnioskodawca wskazał, że wartość składników majątkowych, które przypadły Mu w wyniku podziału, mieści się w udziale jaki podsiadał w majątku wspólnym będącym przedmiotem podziału.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, że podział majątku wspólnego wskutek rozwodu wiązał się z dopłatą na rzecz byłej żony zgodnie z pkt 3 ww. ugody w kwocie 15 000 zł w trzech ratach kwartalnych po 5 000 zł, tj. do 31grudnia 2016 r., 31 marca 2017 r. i 30 czerwca 2017 r. Na dzień złożenia uzupełnienia wniosku Wnioskodawca dokonał zapłaty 10 000 zł.

Nieruchomości, tj. działki nr 398 i 403/12 zostały nabyte przez Wnioskodawcę i Jego żonę do wspólności ustawowej małżeńskiej odpowiednio w 1995 r. i 1997 r. na podstawie umów zawartych w formie aktu notarialnego z dnia 10 sierpnia 1995 r. (Rep. A Nr..) oraz z dnia 6 października 1997 r. (Rep. A Nr..), o oddaniu przez Gminę... terenu w użytkowanie wieczyste na 99 lat licząc od daty tych aktów, w trybie przepisów ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości.

Decyzjami Burmistrza Gminy... odpowiednio z 1998 r., nr... oraz z 1999 r., nr... orzeczono o przekształceniu ww. prawa użytkowania wieczystego w prawo własności gruntu odpowiednio dla działek nr 398 i 403/12.

Zbycie działek nr 398 i 403/12 nie nastąpiło w wykonywaniu działalności gospodarczej w rozumieniu przepisu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie, ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku:

Czy Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłacenia podatku z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, o którym mowa w art. 30e w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawionym w uzupełnieniu wniosku, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.), źródłem przychodu jest zbycie nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości następuje przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Jak zacytowano wyżej, nabycie przedmiotowych działek nastąpiło według Wnioskodawcy odpowiednio w 1995 r. i 1997 r., a więc ich zbycie nastąpiło po upływie 5 lat od chwili ich nabycia. Zatem, zdaniem Wnioskodawcy zbycie przedmiotowych nieruchomości nie jest przychodem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, ich części, udziału w nieruchomości oraz prawa istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tych nieruchomości.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wraz z żoną nabył od Gminy w 1995 r. nieruchomość położoną w..., stanowiącą działkę ewidencyjną nr 398 o pow. 0,0524 ha. Kolejno w 1997 r. na powiększenie ww. nieruchomości Wnioskodawca wraz z żoną nabył od Gminy nieruchomość położoną w..., stanowiącą działkę ewidencyjną nr 403/12 o pow. 0,0328 ha.

Ww. nieruchomości, tj. działki nr 398 i 403/12 zostały nabyte przez Wnioskodawcę i Jego żonę do wspólności ustawowej małżeńskiej odpowiednio w 1995 r. i 1997 r. na podstawie umów zawartych w formie aktu notarialnego z dnia 10 sierpnia 1995 r. oraz z dnia 6 października 1997 r., o oddaniu przez Gminę... terenu w użytkowanie wieczyste na 99 lat licząc od daty tych aktów, w trybie przepisów ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości. Decyzjami Burmistrza Gminy... odpowiednio z 1998 r. oraz z 1999 r. orzeczono o przekształceniu ww. prawa użytkowania wieczystego w prawo własności gruntu odpowiednio dla działek nr 398 i 403/12.

Natomiast w 2014 r. nastąpiło rozwiązanie związku małżeńskiego Wnioskodawcy i Jego żony. Następstwem powyższego był podział majątku wspólnego, który nastąpił ugodą sądową w dniu 4 października 2016 r. Na mocy ww. ugody Wnioskodawca otrzymał na wyłączną własność przedmiotowe nieruchomości. Wnioskodawca wskazał, że wartość składników majątkowych, które przypadły Mu w wyniku podziału, mieści się w udziale jaki podsiadał w majątku wspólnym będącym przedmiotem podziału. Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, że podział majątku wspólnego wskutek rozwodu wiązał się z dopłatą na rzecz byłej żony zgodnie z pkt 3 ww. ugody w kwocie 15 000 zł w trzech ratach kwartalnych po 5 000 zł, tj. do 31grudnia 2016 r., 31 marca 2017 r. i 30 czerwca 2017 r. Na dzień złożenia uzupełnienia wniosku Wnioskodawca dokonał zapłaty 10 000 zł.

Wnioskodawca w grudniu 2016 r. zbył działki nr 398 i 403/12. Zbycie ww. działek nie nastąpiło w wykonywaniu działalności gospodarczej w rozumieniu przepisu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie reguluje kwestii własności nieruchomości oraz prawa wieczystego użytkowania gruntu w związku z czym należy odnieść się do przepisów prawa cywilnego.

Użytkowanie wieczyste jest prawem rzeczowym, którego przedmiotem zgodnie z art. 232 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459), może być grunt stanowiący własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków. Jest to prawo na rzeczy cudzej, jednak zakres i sposób określenia treści tego prawa zbliża je bardziej do prawa własności, niż praw rzeczowych ograniczonych. Ponadto, na podstawie wyraźnych odesłań w art. 234 i art. 237 Kodeksu cywilnego do ww. prawa stosuje się odpowiednio przepisy o własności. Z powyższych względów prawo użytkowania wieczystego nie zostało wymienione w art. 244 ww. ustawy wśród innych praw rzeczowych ograniczonych, lecz zostało uregulowane odrębnie, jako Tytuł II Księgi Drugiej Kodeksu cywilnego.

Granice prawa użytkowania wieczystego są wyznaczane przez ustawy, zasady współżycia społecznego oraz umowę o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste. Uprawnienie do wyłącznego korzystania z gruntu przez użytkownika wieczystego gruntu jest skuteczne wobec osób trzecich, a także właściciela gruntu, chyba że umowa o której mowa wyżej zawiera odrębne uregulowania dotyczące uprawnień właściciela.

Użytkowanie wieczyste jest prawem zbywalnym, podlega dziedziczeniu oraz egzekucji. Ponadto, nie można być jednocześnie właścicielem i użytkownikiem wieczystym gruntu, ponieważ nabycie prawa własności przez użytkownika wieczystego gruntu prowadzi do wygaśnięcia użytkowania wieczystego. Możliwe jest jednak przekształcenie prawa użytkowania wieczystego, przysługującego osobom fizycznym będącym dotychczasowymi użytkownikami wieczystymi, w prawo własności. Przekształcenie prawa wieczystego użytkowania w prawo własności jest tylko zmianą formy prawnej faktycznego prawa do nieruchomości.

Zatem, za datę nabycia nieruchomości nie można uznać momentu przekształcenia prawa wieczystego użytkowania w prawo własności na podstawie aktu notarialnego jakim jest decyzja administracyjna. Jest to bowiem tylko zmiana formy prawnej faktycznego prawa do nieruchomości. Nabycie prawa do nieruchomości następuje w chwili zawarcia umowy o ustanowieniu prawa wieczystego użytkowania.

Wskazać należy, że stosunki między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 powołanej ustawy).

Opisany ustrój wspólności majątkowej trwa do ustania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji, chyba, że w czasie trwania związku małżeńskiego:

Powyższe oznacza, że z datą ustania małżeństwa, a więc również wspólności majątkowej, współwłasność łączna jaka istnieje między małżonkami przekształca się we współwłasność w częściach ułamkowych. Zatem, w chwili ustania małżeństwa co do zasady, każdy z małżonków ma wynoszący 1/2 udział w majątku wspólnym, a więc w każdej rzeczy, jaka do tego majątku należy. W chwili ustania małżeństwa, Wnioskodawca był więc właścicielem wynoszącego 1/2 udziału we wszystkich składnikach majątku wspólnego małżonków, podobnie jak Jego żona, zatem wartość udziałów stron w majątku wynosiła po 1/2 części.

Zgodnie z art. 1037 ustawy - Kodeks cywilny w związku z art. 46 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków.

Mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Wobec powyższego, za datę nabycia przedmiotowych nieruchomości, tj. działki nr 398 i 403/12, które przypadły Wnioskodawcy w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego, należy przyjąć datę nabycia tych nieruchomości w czasie trwania związku małżeńskiego, ale tylko wówczas, jeżeli podział był ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszyły mu spłaty i dopłaty lub jeżeli wartość otrzymanych przez Wnioskodawcę nieruchomości w wyniku tego podziału mieściła się w udziale, jaki Mu przysługiwał w dorobku wspólnym małżeńskim. Jeżeli, natomiast podział odbył się w naturze, lecz w sposób, który był nieekwiwalentny i towarzyszyły mu spłaty lub dopłaty lub gdy wartość otrzymanych przez małżonka nieruchomości przekracza Jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tego udziału w nieruchomości, który przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego, nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie (czyli bez spłat i dopłat). Bowiem, wszelkie przypadki gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą jak też stan jego majątku osobistego. W tym udziale bowiem, w którym przyznane na wyłączną własność nieruchomości przekraczają wartość udziału w majątku wspólnym, podatnik niewątpliwie nabywa prawo własności w rozumieniu przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przez pojęcie "nabycie" użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

W przedstawionym we wniosku opisie stanu faktycznego Wnioskodawca wskazał, że wartość otrzymanych przez Niego na wyłączną własność składników majątku wspólnego w wyniku podziału tego majątku w 2016 r., nie przekracza wartości udziału jaki przysługiwał Mu w majątku dorobkowym małżonków. Zatem, przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że wartość majątku jaki przypadł Wnioskodawcy po dokonanym podziale odpowiadała udziałowi przysługującemu Mu w majątku dorobkowym małżeńskim, zatem za datę nabycia nieruchomości, tj. działek nr 398 i 403/12, należy przyjąć odpowiednio 1995 r. i 1997 r., kiedy to nastąpiło nabycie ww. nieruchomości do majątku wspólnego w czasie trwania związku małżeńskiego. Oznacza to, że pięcioletni okres liczony od końca roku, w którym nastąpiło nabycie upłynął odpowiednio z dniem 31 grudnia 2000 r. i 31 grudnia 2002 r. Zatem, sprzedaż przez Wnioskodawcę ww. nieruchomości w 2016 r. nie stanowi dla Niego źródła przychodu, z uwagi na upływ pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia przedmiotowych działek, o którym mowa w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie podkreślić należy, że ocena stanowiska Wnioskodawcy została dokonana jedynie na podstawie przepisów prawa podatkowego. Do postępowania w sprawie wydania interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego nie mają bowiem zastosowania przepisy o postępowaniu podatkowym, a postępowanie dowodowe jest częścią postępowania podatkowego. Zgodnie, bowiem z treścią art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.