1061-IPTPB1.4511.595.2016.2.KLK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 1 lipca 2016 r. (data wpływu 7 lipca 2016 r.), uzupełnionym pismem, które wpłynęło w dniu 15 września 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych z działów specjalnych produkcji rolnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 lipca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 31 sierpnia 2016 r., Nr 1061 IPTPB1.4511.595.2016.1.KLK, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 31 sierpnia 2016 r. (data doręczenia 5 września 2016 r.).

Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem, które wpłynęło w dniu 15 września 2016 r., nadanym za pośrednictwem.... w dniu 9 września 2016 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wspólnie z żoną prowadzi gospodarstwo rolne oraz działy specjalne produkcji rolnej. Łączy ich wspólność majątkowa. Deklaracje PIT-6 w sprawie wymiaru podatku dochodowego od dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej Wnioskodawca składał na własne nazwisko ze względu na uproszczenie wpłat podatku (jeden przelew miesięcznie). Również wszystkie faktury sprzedaży wystawione były na nazwisko Wnioskodawcy z uwagi na to, że to On jest zarejestrowany w urzędzie skarbowym w zakresie podatku od towarów i usług. Małżonka Wnioskodawcy prowadzi również pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną zgodnie z art. 27 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.).

Z uwagi na fakt, że Wnioskodawca w 2015 r. dokonał sprzedaży na kwotę 7 350 974,54 zł, co zostało udokumentowane fakturami VAT oraz z uwagi na zmianę w przepisach ustawy o podatku dochodowym (zmiana art. 15), dla bezpieczeństwa założył księgi handlowe na 2016 r. Wnioskodawca uzyskał sprzeczne informacje dotyczące zasad obliczania limitu przychodów, określonego w art. 24a ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dlatego zdecydował o założeniu ksiąg handlowych.

W uzupełnieniu wniosku, które wpłynęło w dniu 15 września 2016 r., Wnioskodawca wskazał, że łączne przychody gospodarstwa wyniosły 7 350 974,54 zł, z tego na Wnioskodawcę przypada 1/2 tego przychodu, czyli kwota 3 675 487,27 zł. W związku z powyższym wszystkie (łącznie) przychody Wnioskodawcy nie przekroczyły limitu 1 200 000 euro. Działy specjalne produkcji rolnej prowadzone są w zakresie uprawy pieczarek. W 2015 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego wydał decyzję tylko na Wnioskodawcę, gdyż Wnioskodawca złożył w Urzędzie Skarbowym PIT-6 na własne nazwisko. Wnioskodawca w deklaracji PIT-6 do obliczenia dochodu przez Urząd Skarbowy wpisał całą powierzchnię uprawową pieczarkarni i Urząd wydał decyzję w sprawie wymiaru zaliczek na podatek dochodowy z działów specjalnych produkcji rolnej na Wnioskodawcę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

W jaki sposób obliczyć indywidualny przychód Wnioskodawcy dla ustalenia limitu 1 200 000 euro za 2015 r. w sytuacji, gdy z żoną łączy Wnioskodawcę wspólność majątkowa i prowadzi sprzedaż z działów specjalnych produkcji rolnej?

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonana przez Niego sprzedaż w 2015 r., większa niż limit o jakim mowa w art. 24a ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) i art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2016 r. poz. 1047, z późn. zm.), nie powinna u Niego skutkować obowiązkiem założenia ksiąg handlowych na 2016 r. Wnioskodawca uważa, że przychód z działów specjalnych produkcji rolnej prowadzonych z małżonką należy ustalić zgodnie z dyspozycją art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. proporcjonalnie do udziału w majątku wspólnym.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082, z późn. zm.). Art. 31 § 1 ww. ustawy określa, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Dopełnieniem powyższych myśli jest art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który określa, że oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Dlatego Wnioskodawca uważa, że ustalenie dla Niego limitu 1 200 000 euro powinno odbyć się poprzez zsumowanie całości przychodów osiągniętych w ramach działalności rolniczej oraz działów specjalnych produkcji rolnej i podzielenie tej kwoty na dwie części (Wnioskodawcę i małżonkę).

Stosując taki sposób obliczania limitu wynikającego z art. 24a ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości, Wnioskodawca nie był zobowiązany do ustalania od stycznia 2016 r. przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej na podstawie ksiąg rachunkowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) - co do zasady - dotyczą opodatkowania wszelkich dochodów osób fizycznych. Jednakże przepisów tej ustawy, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1, nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej, które stanowią źródło przychodu określone w art. 10 ust. 1 pkt 4 tej ustawy.

Działami specjalnymi produkcji rolnej w myśl art. 2 ust. 3 ww. ustawy są: uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, hodowla dżdżownic, hodowla entomofagów, hodowla jedwabników, prowadzenie pasiek oraz hodowla i chów innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym. Natomiast jak wynika z przepisu art. 2 ust. 3a wyżej cytowanej ustawy, nie stanowią działów specjalnych produkcji rolnej uprawy, hodowla i chów zwierząt w rozmiarach nieprzekraczających wielkości określonych w załączniku nr 2 do ustawy, tj. w Tabeli rodzajów i rozmiarów działów specjalnych produkcji rolnej oraz norm szacunkowych dochodu rocznego, zwanym "załącznikiem nr 2".

Zasady ustalania dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej określa przepis art. 24 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że dochodem (stratą) z działów specjalnych produkcji rolnej jest różnica pomiędzy przychodem z tytułu prowadzenia tych działów a poniesionymi kosztami uzyskania, powiększona o wartość przyrostu stada zwierząt na koniec roku podatkowego w porównaniu ze stanem na początek roku i pomniejszona o wartość ubytków w tym stadzie w ciągu roku podatkowego. Dochód z działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli podatnik nie prowadzi ksiąg, o których mowa w art. 15, ustala się przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu z określonej powierzchni upraw lub jednostki produkcji zwierzęcej, określonych w załączniku nr 2.

Na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy, którzy dochody z działów specjalnych produkcji rolnej ustalają przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu z określonej powierzchni upraw lub jednostki produkcji zwierzęcej, określonych w załączniku nr 2, są obowiązani składać w terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego urzędowi skarbowemu deklarację według ustalonego wzoru o rodzajach i rozmiarach zamierzonej produkcji w roku podatkowym.

Stosownie do treści art. 24a ust. 1 ww. ustawy, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej "księgą", z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych, zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

Obowiązek prowadzenia księgi dotyczy również osób prowadzących działy specjalne produkcji rolnej, jeżeli osoby te zgłosiły zamiar prowadzenia tych ksiąg - o czym stanowi art. 24a ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14, za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w euro w przepisach o rachunkowości (art. 24a ust. 4 ustawy).

Na mocy art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolnicza działalność gospodarcza), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W odniesieniu do źródła przychodów, jakim są działy specjalne produkcji rolnej, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie rozstrzyga o obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych, a jedynie określa konsekwencje dla opodatkowania tego źródła przychodów w przypadku, gdy obowiązek ten wynika z odrębnych przepisów.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2016 r. poz. 1047, z późn. zm.), przepisy ustawy o rachunkowości stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

* pkt 1 - spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) oraz spółek cywilnych, z zastrzeżeniem pkt 2, a także innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego,

* pkt 2 - osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro.

Wyrażone w euro wielkości, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień 30 września roku poprzedzającego rok obrotowy (art. 3 ust. 3 ustawy o rachunkowości).

Począwszy od 1 stycznia 2016 r. - w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 699) - art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że przychód z działów specjalnych produkcji rolnej ustala się według zasad określonych w art. 14, jeżeli podatnik prowadzi księgi wykazujące te przychody. O zamiarze założenia ksiąg podatnik jest obowiązany zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego przed rozpoczęciem roku podatkowego albo przed rozpoczęciem prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli nastąpiło ono w ciągu roku, z zastrzeżeniem ust. 2. Natomiast w przypadku, gdy obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych wynika z przepisów o rachunkowości, przychód z działów specjalnych produkcji rolnej ustala się na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych według zasad określonych w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takim przypadku nie ma obowiązku zawiadamiania właściwego naczelnika urzędu skarbowego o założeniu ksiąg rachunkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wspólnie z żoną prowadzi gospodarstwo rolne oraz działy specjalne produkcji rolnej. Łączy ich wspólność majątkowa. Deklaracje PIT-6 w sprawie wymiaru podatku dochodowego od dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej Wnioskodawca składał na własne nazwisko ze względu na uproszczenie wpłat podatku (jeden przelew miesięcznie). Wszystkie faktury sprzedaży wystawione były na nazwisko Wnioskodawcy z uwagi na to, że to On jest zarejestrowany jako podatnik podatku od towarów i usług. Działy specjalne produkcji rolnej prowadzone są w zakresie uprawy pieczarek. W 2015 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego wydał decyzję tylko na Wnioskodawcę, gdyż Wnioskodawca złożył w Urzędzie Skarbowym PIT-6 na własne nazwisko. Wnioskodawca w deklaracji PIT-6 do obliczenia dochodu przez Urząd Skarbowy wpisał całą powierzchnię uprawową pieczarkarni i Urząd wydał decyzję w sprawie wymiaru zaliczek na podatek dochodowy z działów specjalnych produkcji rolnej na Wnioskodawcę.

Przystępując do oceny skutków podatkowych opisanej we wniosku sytuacji w pierwszej kolejności wskazać należy, że każdy z małżonków jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych i powinien odrębnie ustalić limit przychodów zobowiązujący do założenia ksiąg rachunkowych, który określony został w ustawie o rachunkowości.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 583). Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Z kolei w myśl art. 35 ww. ustawy, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku. Dopełnieniem powyższych regulacji jest art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowiący, że oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Przy czym zasady wyrażane w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczenia kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy).

Z dalszej analizy powołanych regulacji prawnych wynika, że konsekwencją uzyskania przez osobę fizyczną, spółkę cywilną osób fizycznych, spółkę jawną osób fizycznych oraz spółkę partnerską określonych w przepisach ustawy o rachunkowości łącznych przychodów netto ze sprzedaży towarów w kwocie określonej w art. 2 ust. 1 pkt 2 tej ustawy - jest obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych wynikający z ustawy o rachunkowości zależy od formy prawnej prowadzonej przez jednostkę działalności, a nie od przedmiotu tej działalności lub też sposobu opodatkowania. Oznacza to, że w 2016 r. przepis art. 15 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych znajdzie zastosowanie w przypadku podatnika, jeżeli jego przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro. W związku z tym w 2016 r. podatnik ten obowiązany jest na podstawie ustawy o rachunkowości prowadzić księgi rachunkowe.

Wobec powyższego, w sytuacji, gdy Wnioskodawca złożył w urzędzie skarbowym deklarację do wymiaru zaliczek podatku dochodowego od dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej (PIT-6) wyłącznie na własne nazwisko, a więc zadeklarował, że to On osiąga dochody z całej powierzchni upraw w ramach działów specjalnych produkcji rolnej, to aby ustalić czy w 2015 r. Wnioskodawca nie przekroczył limitu w wysokości 1 200 000 euro, o którym mowa w ww. ustawie o rachunkowości należy zsumować: 100% przychodów Wnioskodawcy z działów specjalnych produkcji rolnej oraz 50% przychodów z gospodarstwa rolnego. Gdy suma ww. przychodów przekroczy limit 1 200 000 euro, to Wnioskodawca ma obowiązek prowadzić w 2016 r. księgi rachunkowe.

Reasumując nie można zgodzić się z przyjętym przez Wnioskodawcę sposobem ustalania limitu przychodu, a więc z przyjęciem, że uzyskany w 2015 r. przychód łączny z gospodarstwa rolnego oraz z działów specjalnych produkcji rolnej prowadzonych razem przez małżonków należy podzielić według udziału procentowego małżonków w tym przychodzie, tj. po 50%.

Należy podkreślić, że jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różnić się będzie od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego...., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.