1061-IPTPB1.4511.424.2016.1.KLK - Ustalenie momentu powstania przychodu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa

(Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 22 lutego 2016 r. (data wpływu 24 lutego 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 kwietnia 2016 r. (data wpływu 29 kwietnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia momentu powstania przychodu - jest prawidłowe.

W dniu 24 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 12 kwietnia 2016 r., Nr 1061 IPTPB1.4511.163.2016.1.KLK, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w związku z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 12 kwietnia 2016 r. (data doręczenia 18 kwietnia 2016 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek pismem z dnia 25 kwietnia 2016 r. (data wpływu 29 kwietnia 2016 r.), nadanym w dniu 25 kwietnia 2016 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni jest adwokatem, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Wnioskodawczyni świadczy stałą obsługę prawną Powiatu na mocy umowy, na okres 2 lat. Zarząd Powiatu, na rzecz którego są świadczone usługi, zadecydował, że przez okres od września do końca października 2014 r. oddeleguje Wnioskodawczynię do świadczenia usług na rzecz jego Spółki, której jest 100% udziałowcem, gdyż właśnie przejęła zakład na podstawie art. 23 ⁽¹⁾ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.) liczący 200 pracowników.

Nowy pracodawca podpisał z Wnioskodawczynią umowę na świadczenie usług zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym, a następnie w postępowaniu egzekucyjnym w imieniu jego nowych 197 pracowników, których wykaz był załączony do umowy.

Za powyższe czynności strony ustaliły wynagrodzenie w wysokości 11 900 zł netto, powiększone o należny podatek VAT. Wynagrodzenie to zostało wypłacone przez Spółkę w momencie zlecenia usługi w całości. Na przełomie września i października 2014 r. zgłaszali się do Wnioskodawczyni pracownicy Spółki....., wskazani w wykazie do umowy o świadczenie usług prawnych, w celu udzielenia pełnomocnictwa do działania w ich imieniu w postępowaniu sądowym, a następnie w postępowaniu egzekucyjnym przeciwko "...." Lekarze Specjaliści Sp. z o.o. z siedzibą.... (ich byłemu pracodawcy) w celu odzyskania zaległych wynagrodzeń i innych pochodnych należnych pracownikom, zgodnie z obowiązującymi u poprzedniego pracodawcy Regulaminami wynagradzania oraz pracy.

Osoby, które zgłaszały się do Wnioskodawczyni podpisywały jedynie dokument pełnomocnictwa. Zgodnie z ustnymi umowami zawartymi ze 197 mocodawcami (pracownikami....) przyjęto, że wynagrodzenie, obecnie pokrywa w ich imieniu.... Sp. z o.o.w..., a wypadku odzyskania należności od dłużnika (po ich wyegzekwowaniu przez Komornika lub dobrowolnej zapłacie przez dłużnika) i tylko pod warunkiem ich odzyskania, zasądzone kwoty przez Sąd na ich rzecz tytułem pokrycia kosztów zastępstwa procesowego, jak również przyznane przez Komornika z tytułem pokrycia kosztów zastępstwa przez pełnomocnika w postępowaniu egzekucyjnym, stanowić będą dodatkowe wynagrodzenie adwokata.

Minimalna wysokości tych należności wynika z § 12 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 6 (postępowania sądowe) oraz § 11 ust. 1 pkt 7 (postępowania egzekucyjne) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 461, z późn. zm.). Natomiast w wypadku całkowitej bezskuteczności egzekucji, wynagrodzeniem Wnioskodawczyni pozostanie jedynie kwota wypłacona przez ich obecnego pracodawcę.... Sp. z o.o., zgodnie z zawartą umową o świadczenie pomocy prawnej z dnia 22 września 2014 r. w wysokości 11 900 zł netto. Natomiast z Prezesem Zarządu Spółki..... ustalono, że w wypadku, gdy należne wynagrodzenie Wnioskodawczyni zostanie uiszczone przez 197 pracowników, niezwłocznie Ją o tym poinformuje oraz po wystawieniu faktury przez Spółkę, Wnioskodawczyni zwróci należność w wysokości 11 900 zł netto.

Od końca października 2014 r. do połowy listopada 2014 r. zostały złożone w imieniu 197 pracowników pozwy o zapłatę zaległego wynagrodzenia do Sądu Rejonowego. W lutym zostały wydane przez Sąd nakazy zapłaty w postępowaniu upominawczym, od których sprzeciw złożył pozwany "...." - Lekarze Specjaliści Sp. z o.o. z siedzibą..... z uchybieniem terminu do ich złożenia. Sąd wydał postanowienia o odrzuceniu sprzeciwów na przełomie czerwca i lipca 2015 r. Następnie pozwany składał wnioski o przywrócenie terminów do złożenia sprzeciwów. Ostatecznie nakazy zapłaty uprawomocniły się na przełomie września i października 2015 r. Niezwłocznie po ich uprawomocnieniu się zostały złożone przez Wnioskodawczynię wnioski o wydanie nakazów zapłaty opatrzonych klauzulą wykonalności. Następnego dnia po odbiorze nakazów opatrzonych klauzulą, były kierowane przez Wnioskodawczynię wnioski o wszczęcie postępowania egzekucyjnego do Komornika Sądowego.

Pierwszy plan podziału na 97 pracowników, których wnioski egzekucyjne wpłynęły do połowy listopada 2015 r., został wydany przez Komornika w dniu 17 listopada 2015 r., uprawomocnił się w dniu 7 grudnia 2015 r.

Komornik wypłacił należne wynagrodzenie za postępowanie sądowe i egzekucyjne za 97 osób, bezpośrednio na rachunek bankowy Wnioskodawczyni w dniu 16 grudnia 2015 r., zgodnie z ustnymi umowami z mocodawcami. Przychód, został zgłoszony do opodatkowania w grudniu 2015 r. oraz został opłacony podatek od towarów i usług. Ponadto na rzecz.....Sp. z o.o., została zwrócona w grudniu należność w wysokości 11 900 zł netto, na podstawie faktury przez Nią wystawionej. Po uprawomocnieniu się drugiego planu podziału Komornik rozpoczął wypłatę za pozostałych pracowników, z tytułu wynagrodzenia za postępowanie sądowe i egzekucyjne bezpośrednio również na konto pełnomocnika. W styczniu 2016 r. przychód z tych czynności został zgłoszony do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz został zapłacony podatek od towarów i usług. Przychód z tytułu powyższego wynagrodzenia w grudniu 2015 r. oraz styczniu 2016 r., ze względu, na to że mocodawcy byli osobami fizycznymi, został zaewidencjowany za pomocą kasy fiskalnej przez Wnioskodawczynię. Kwoty zasądzone przez Sąd w wyrokach oraz przyznane przez Komornika, były uznane przez Wnioskodawczynię za kwoty brutto.

Wnioskodawczyni posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 25 kwietnia 2016 r., Wnioskodawczyni dodała, że prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Przychody z działalności gospodarczej do dnia 31 grudnia 2015 r. opodatkowane były na zasadach ogólnych (18%, 32%), a od 1 stycznia 2016 r. opodatkowane są podatkiem liniowym. Podniosła również, że zawarła umowy z Powiatem od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 31 marca 2014 r., następna umowa od 1 września 2014 r. - nadal trwająca. Umowę z..... zawarła 22 września 2014 r., przed złożeniem pozwów w imieniu pracowników do Sądu. Podstawowym wynagrodzeniem Wnioskodawczyni było wynagrodzenie w wysokości 11 900 zł netto otrzymane we wrześniu 2014 r. od..... Sp. z o.o. w ramach umowy, w której Wnioskodawczyni zobowiązała się poprowadzić sprawy sądowe i egzekucyjne dla pracowników tej Spółki. Dodatkowe wynagrodzenie zaś to wynagrodzenie, które otrzymała po wyegzekwowaniu przez Komornika Sądowego kosztów zastępstwa procesowego zasądzonych wyrokami oraz kosztów zastępstwa procesowego przyznanych przez Komornika w postępowaniu sądowym. Zarówno Sąd, jak i Komornik przyznał zwrot kosztów w minimalnej wysokości. I tak dla przykładu: dla kwoty 4 000 zł - kwota za zastępstwo, tj. w postępowaniu sądowym to kwota 450 zł, a za postępowania egzekucyjne 150 zł. Na paragonie zatem istniały dwie pozycje: pierwsza za postępowanie sądowe, a druga za postępowania egzekucyjne. Obydwie te kwoty były ściągane przez Komornika i przelane bezpośrednio na rachunek bankowy pełnomocnika.

W przelewie dokonywanym przez Komornika było wskazane, że dotyczy to zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu ze wskazaniem sygnatury sprawy, pod jaką Komornik toczył postępowanie egzekucyjne. Zgodnie z umową zawartą z..... Sp. z o.o. (z 22 września 2014 r.), w wypadku, gdy pracownicy nie odzyskają kwot zasądzonych przez Sąd i Komornika tytułem zastępstwa procesowego, jedynym wynagrodzeniem Wnioskodawczyni pozostanie kwota 11 900 zł netto. Zatem gdyby nie udało się odzyskać wierzycielom, których reprezentowała Wnioskodawczyni, kwot od dłużnika (ich byłego pracodawcy), nie otrzymałaby tych dodatkowych kwot. Jedynym wynagrodzeniem Wnioskodawczyni pozostałoby 11 900 zł netto. Kwota 11 900 zł została wypłacona Wnioskodawczyni już 2014 r. i w 2014 r. z niej podatkowo się rozliczyła. Kwoty uzyskała od Komornika, co nastąpiło, co do części pracowników w grudniu 2015 r., a co do pozostałych w styczniu 2016 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Jaki jest moment powstania przychodu od wynagrodzenia z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym?

2. Jaki jest moment powstania przychodu od wynagrodzenia z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym?

3. Jaki jest moment powstania obowiązku zapłacenia podatku VAT od kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym?

4. Jaki jest moment powstania obowiązku zapłacenia podatku VAT od kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym?

5. Czy Wnioskodawczyni prawidłowo wystawiła paragony na rzecz osób fizycznych (197 mocodawców), czy nie należało tego ewidencjonować za pomocą kasy fiskalnej?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 2. Natomiast w pozostałym zakresie wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawczyni, ze względu na to że, zgodnie z umową ustną z mocodawcami, wynagrodzenie miało być wynagrodzeniem dodatkowym, za moment powstania przychodu uznaje się moment wpływu środków od Komornika na konto pełnomocnika. Przychód zgodnie z art. 14 ust. 1 o podatku dochodowym od osób fizycznych powstaje bowiem z chwilą wykonania usługi; wynagrodzenie to miało być wynagrodzeniem za sukces, tj. odzyskanie należności, zatem momentem wykonania usługi powinien być dzień przelewu środków na konto przez Komornika.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm., zw. dalej: ustawą), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 2 i 3 powołanej ustawy, źródłami przychodów są odpowiednio:

* działalność wykonywana osobiście,

* pozarolnicza działalność gospodarcza.

Definicja działalności gospodarczej zawarta jest w art. 5a pkt 6 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Zgodnie z ogólną regułą zawartą w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzyjnie określają moment powstania przychodu z ww. źródła przychodów.

Ogólną zasadę ustalania momentu uzyskania przychodu z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej określa art. 14 ust. 1c ww. ustawy, w myśl którego za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1 h i 1i, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

Jak wynika z powołanego przepisu, przychód osiągany przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą co do zasady powstaje w dacie zaistnienia najwcześniejszego z wymienionych zdarzeń:

* w zależności od przedmiotu tej działalności - wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi,

* wystawienia faktury,

* uregulowania należności przez nabywcę.

W myśl art. 14 ust. 1i ustawy, w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jest adwokatem, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Wnioskodawczyni świadczy stałą obsługę prawną Powiatu. Zarząd Powiatu, na rzecz którego są świadczone usługi, na okres od września do końca października 2014 r. oddelegował Wnioskodawczynię do świadczenia usług na rzecz jego Spółki, w której jest udziałowcem. Wnioskodawczyni podpisała umowę na świadczenie usług zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym, a następie egzekucyjnym. Za powyższe czynności strony ustaliły wynagrodzenie w kwocie 11 900 zł. Zgodnie z ustnymi umowami zawartymi z pracownikami przyjęto, że wynagrodzenie Wnioskodawczyni pokrywa w imieniu pracowników Spółka, a w wypadku odzyskania należności od dłużnika (po ich wyegzekwowaniu przez Komornika lub dobrowolnej zapłacie przez dłużnika) i tylko pod warunkiem ich odzyskania, zasądzone kwoty przez Sąd na ich rzecz tytułem pokrycia kosztów zastępstwa procesowego, jak również przyznane przez Komornika tytułem pokrycia kosztów zastępstwa przez pełnomocnika w postępowaniu egzekucyjnym, stanowić będą dodatkowe wynagrodzenie Wnioskodawczyni. W przypadku całkowitej bezskuteczności egzekucji, wynagrodzeniem Wnioskodawczyni, pozostanie tylko kwota w wysokości 11 900 zł. Z Prezesem Zarządu Spółki Wnioskodawczyni ustaliła, że w wypadku gdy należne Jej wynagrodzenie zostanie uiszczone przez pracowników, Wnioskodawczyni zwróci Spółce należność w wysokości 11 900 zł.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że ustalenie momentu powstania przychodu od wynagrodzenia z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym, winno nastąpić zgodnie z art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód powstanie zatem w dacie faktycznego otrzymania środków, tj. w dniu wpływu środków pieniężnych na konto Wnioskodawczyni. Zatem stanowisko Wnioskodawczyni uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego......, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.