1061-IPTPB1.4511.159.2016.2.KU

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 20 lutego 2015 r. (data wpływu 24 lutego 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 kwietnia 2016 r. (data wpływu 19 kwietnia 2016 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 24 lutego 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 1 i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 8 kwietnia 2016 r., Nr IPTPB1.4511.159.2016.1.KU, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 8 kwietnia 2016 r. (data doręczenia 12 kwietnia 2016 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek pismem z dnia 14 kwietnia 2016 r. (data wpływu 19 kwietnia 2016 r.), nadanym dnia 18 kwietnia 2016 r.

We wniosku przedstawiono następujące stany faktyczne:

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług transportowych. Na potrzeby tej działalności, w lutym 2012 r., zakupiła w komisie samochód osobowy. Zarejestrowała ten pojazd w Starostwie Powiatowym...... W trakcie dokonywania odpisów amortyzacyjnych okazało się, że samochód pochodzi z kradzieży. Samochód został zatrzymany przez Policję. Starosta..... wznowił z urzędu postępowanie w sprawie rejestracji tego pojazdu, uchylił ostateczną decyzję i odmówił rejestracji. W sprawie z powództwa Wnioskodawczyni przeciwko właścicielom komisu Sąd Gospodarczy stwierdził, że "faktu podrobienia dowodu rejestracyjnego nie można było ustalić nawet przy zachowaniu wszystkich aktów staranności wynikających z zawodowego charakteru działalności pozwanych". Wnioskodawczyni "nabyła" przedmiotowy samochód w dobrej wierze. Został poniesiony wydatek na "nabycie" ww. samochodu. Pojazd ten służył prowadzonej działalności i osiąganiu przychodów z tej działalności.

W piśmie z dnia 14 kwietnia 2016 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że przychody z prowadzonej działalności gospodarczej są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Dla celów tej działalności prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Samochód zakupiła w dniu 3 lutego 2012 r. i w tym samym dniu wprowadziła go do ewidencji środków trwałych. Odpisy amortyzacyjne naliczała od marca 2012 r. do sierpnia 2014 r. Pojazd wykorzystywała wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Objęty był również dobrowolnym ubezpieczeniem AC. Wnioskodawczyni posiadała ww. samochód od dnia zakupu do dnia 28 listopada 2012 r. W dniu 28 sierpnia 2012 r. Wnioskodawczyni wydała samochód na żądanie KPP....., po czym został on oddany Jej na przechowanie.

Ponadto, Wnioskodawczyni wskazała, że decyzją z dnia 4 października 2012 r. Starosta..... uchylił decyzję ostateczną z dnia 29 lutego 2012 r. o rejestracji na Jej rzecz samochodu marki TOYOTA RAV. Sprawa przed Sądem Gospodarczym toczyła się od 12 grudnia 2012 r. do 9 września 2015 r. Końcowo oddalono powództwo przeciwko właścicielom komisu i zasądzono od osoby, która wstawiła samochód do komisu, określoną kwotę wraz z odsetkami.

Wnioskodawczyni dodała, że strata zakupionego samochodu została udokumentowana spisem i opisem rzeczy wydanych z dniu 28 listopada 2012 r. Nr... w.... Postanowieniem Prokuratury Rejonowej..... o żądaniu wydania rzeczy mogących stanowić dowód w sprawie z dnia 8 sierpnia 2012 r. Spisem i opisem rzeczy wydanych z dniu 28 sierpnia 2012 r. - KPP w.... Wykazem rzeczy oddanych na przechowanie z dnia 28 sierpnia 2012 r. - KPP w.....

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy zatem należy skorygować koszty na minus (w odpowiednich okresach) o wysokość dokonanych odpisów amortyzacyjnych, gdyż żadne odpisy nie były dokonywane, skoro samochód nie był własnością podatniczki.

2. Czy należy skorygować koszty na plus (w roku poniesienia wydatku) o kwotę poniesioną na zakup przedmiotowego samochodu - została ona bowiem poniesiona w celu uzyskania przychodów - a nie jest wyłączona z katalogu kosztów uzyskania przychodów.

W toku uzupełnienia wniosku przeformułowano pytanie Nr 1nadając mu brzmienie:

Czy Wnioskodawczyni mogła dokonywać odpisów amortyzacyjnych od zakupionego samochodu, w sytuacji gdy nabyła samochód od osoby, która nie była właścicielem tego pojazdu (pojazd pochodzący z kradzieży). Zatem, czy powinna skorygować koszty uzyskania przychodów o całą wartość ujętych w nich odpisów amortyzacyjnych (w odpowiednich okresach).

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni w zakresie pytania Nr 1, które ostatecznie zostało sformułowane w uzupełnieniu wniosku. Natomiast w zakresie pytania Nr 2 - wydana zostanie odrębna interpretacja.

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), środkami trwałymi podlegającymi amortyzacji są m.in. środki transportu stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu. Z powyższego wynika, że środkami trwałymi generalnie są tytko takie składniki majątku (poza kilkoma wyjątkami, które jednak nie mają zastosowania do środków transportu), które stanowią własność podatnika.

Zdaniem Wnioskodawczyni w Jej przypadku nie nabyto własności przedmiotowego samochodu. Samochód ten "sprzedała" osoba, która nie była jego właścicielem. W związku z tym Wnioskodawczyni nie nabyła, zgodnie z zasadą nemo plus iuris (zgodnie z tą łacińską sentencją nikt nie może przenieść na innego więcej praw niż sam posiada), własności przedmiotowego samochodu przy jego "zakupie". Wnioskodawczyni podkreśla, że nabyła przedmiotowy samochód w dobrej wierze. Mogłoby to mieć znaczenie dla zasiedzenia (nabycia własności przez zasiedzenie).

Zgodnie z przepisem art. 174 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380), posiadacz rzeczy ruchomej niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada rzecz nieprzerwanie od lat trzech jako posiadacz samoistny, chyba że posiada w złej wierze. Tak więc ewentualnie po trzech latach Wnioskodawczyni mogłaby nabyć na własność przedmiotowy samochód. Taki okres nie upłynął.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni nie nabyła na własność przedmiotowego samochodu. Nie stał się on Jej środkiem trwałym.

Zdaniem Wnioskodawczyni, należy pomniejszyć koszty uzyskania przychodów o dokonane odpisy amortyzacyjne. Zatem żadnych odpisów amortyzacyjnych nie było, skoro nie było środka trwałego.

Reasumując, Wnioskodawczyni uważa, że należałoby skorygować koszty na minus (w odpowiednich okresach) o wysokość dokonanych odpisów amortyzacyjnych, gdyż żadne odpisy amortyzacyjne nie były dokonywane, skoro samochód nie był Jej własnością,

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Interpretacja pojęcia "koszty uzyskania przychodów", zawartego w ww. art. 22 ust. 1 tej ustawy, prowadzi do wniosku, że podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków pod warunkiem, że:

Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23, i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo - skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Jednakże ciężar wykazania owego związku spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 8 ww. ustawy, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 5 powołanej ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1.

W myśl natomiast art. 23 ust. 1 pkt 48 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym.

Z powyższych uregulowań prawnych wynika, że wartość utraconego, a będącego środkiem trwałym, samochodu w części nie pokrytej odpisami amortyzacyjnymi, generalnie może być zaliczona w ciężar kosztów uzyskania przychodów pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

Jednakże wskazać należy, że prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych oraz zaliczania wydatków związanych z eksploatacją samochodu jest uzależnione w pierwszej kolejności od tego, czy dany środek trwały stanowi w chwili dokonywania odpisów amortyzacyjnych własność lub współwłasność podatnika.

W myśl art. 22f ust. 1 cyt. ustawy, podatnicy dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 22a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 22b.

Zgodnie z art. 22a ust. 1 ww. ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Dla rozstrzygnięcia kwestii, czy przedmiotowy pojazd stanowi własność Wnioskodawcy, zastosowanie mają uregulowania ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380). W myśl przepisów Kodeksu cywilnego, nabycie własności rzeczy ruchomej zależy od zawarcia umowy przeniesienia własności oraz od przysługiwania zbywcy uprawnienia do rozporządzania rzeczą.

W rozpatrywanej sprawie Wnioskodawczyni nabyła przedmiotowy samochód w dobrej wierze. Wskazać należy, że dobra wiara danej osoby, polega na jej usprawiedliwionym mniemaniu istnienia jakiegoś prawa lub stosunku prawnego do rzeczy, której dysponentem jest sprzedający. W stanie dobrej wiary jest osoba, która pomimo dołożenia należytej staranności nie mogła dowiedzieć się o jej rzeczywistym stanie prawnym. A zatem dobra wiara istnieje wtedy, gdy nabywca jest przekonany, że posiada rzecz zgodnie z przysługującym mu prawem.

Jednakże podkreślić należy, iż w myśl art. 169 § 2 Kodeksu cywilnego, gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem trzech lat od chwili jej zgubienia, stracenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu (...).

Natomiast stosownie do treści art. 174 ww. ustawy, posiadacz rzeczy ruchomej niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada rzecz nieprzerwanie od lat trzech jako posiadacz samoistny, chyba że posiada w złej wierze.

Wobec powyższego, warunkiem uznania za własność Wnioskodawczyni nabytego w dobrej wierze samochodu osobowego, jest fakt posiadania go przez okres co najmniej trzech lat.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie usług transportowych. Na potrzeby tej działalności zakupiła w komisie w dniu 3 lutego 2012 r. samochód osobowy TOYOTĘ RAV i w tym samym dniu wprowadziła go do ewidencji środków trwałych. Odpisy amortyzacyjne naliczała od marca 2012 r. do sierpnia 2014 r. Pojazd wykorzystywała wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Objęty był również dobrowolnym ubezpieczeniem AC. W dniu 28 sierpnia 2012 r. Wnioskodawczyni wydała samochód na żądanie KPP....., gdyż okazało się, że pochodził z kradzieży. Sprawa przed Sądem Gospodarczym toczyła się od 12 grudnia 2012 r. do 9 września 2015 r. Końcowo oddalono powództwo przeciwko właścicielom komisu i zasądzono od osoby, która wstawił samochód do komisu, określoną kwotę wraz z odsetkami.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni była samoistnym posiadaczem pojazdu przez okres krótszy niż trzy lata.

Z uwagi na fakt, że nie została spełniona przesłanka określona w art. 174 Kodeksu cywilnego, nie można uznać, że pojazd stał się własnością Wnioskodawczyni. Skoro więc Wnioskodawczyni nie była właścicielem, ani współwłaścicielem przedmiotowego samochodu, nie mógł on stanowić środka trwałego w ramach prowadzonej przez Wnioskodawczynię pozarolniczej działalności gospodarczej.

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz przytoczone przepisy uznać należy, że dysponowanie samochodem osobowym, niebędącym własnością Wnioskodawczyni, a więc niepodlegającym amortyzacji, zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomimo że nabytym w przeświadczeniu o braku obciążających go wad prawnych, nie uprawnia do zaliczenia dokonywanych od niego odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów osiąganych z prowadzonej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do dokonania korekty kosztów wstecz o całą wartość dokonanych odpisów amortyzacyjnych.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego....., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.