0461-ITPP3.4512.680.2016.1.JC - Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu ponoszonych wydatków na realizację projektu pn. "Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków w obrębie gminy".

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 18 października 2016 r. (data wpływu 24 października 2016 r.), uzupełnionym w dniu 24 listopada 2016 r. (data wpływu 29 listopada 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu ponoszonych wydatków na realizację projektu pn. "Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków w obrębie gminy..." - jest nieprawidłowe.

W dniu 24 października 2016 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 29 listopada 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu ponoszonych wydatków na realizację projektu pn. "Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków w obrębie gminy...".

We wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina planuje realizację 37 przydomowych oczyszczalni ścieków w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Podatek od towarów i usług w projekcie jest kwalifikowalny. Celem planowanych inwestycji jest prawidłowe odprowadzenie ścieków od nieruchomości wraz z zabezpieczeniem gleby przed zanieczyszczeniem, a tym samym będzie miała wpływ na poprawę środowiska.

Gmina będzie ponosić wszystkie koszty związane z realizacją tych inwestycji, a faktury dokumentujące zakup towarów i usług związanych z realizacją wyżej wymienionych inwestycji wystawiane będą na Gminę.

Gmina po wykonaniu zadań inwestycyjnych nie będzie osiągała przychodów związanych z utrzymaniem i użytkowaniem oczyszczalni przydomowych. Wybudowane oczyszczalnie przydomowe nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Inwestycje będą służyły społeczności lokalnej, odrębnie na każdej nieruchomości, a za korzystanie z nich nie będą pobierane opłaty. W trakcie realizacji inwestycji Gmina będzie posiadała grunt w użyczeniu na okres 5 lat. Po zakończeniu realizacji inwestycji Gmina przekaże przydomowe oczyszczalnie ścieków dla poszczególnego właścicieli.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 29 listopada 2016 r. wskazano, że budowa przydomowych oczyszczali ścieków na rzecz mieszkańców przez Gminę będzie realizowana z udziałem partycypacji w drodze umowy cywilnoprawnej, które będą zawierane z mieszkańcami. Obecnie dokonane zostały dobrowolne wpłaty tj. 500 zł deklarujące uczestniczenie w projekcie. Inwestycja będzie realizowana dla tych mieszkańców, którzy podpiszą umowę i wniosą opłaty.

Jako źródło finansowania zadania planuje się środki unijne z PROW, własne Gminy a także udział mieszkańców. Gmina będzie zarządzać oczyszczalniami na czas trwania projektu tj. 2017 i 2018 rok. Po okresie 5 lat wybudowane oczyszczalnie zostaną przekazane mieszkańcom za cenę wniesionego wkładu własnego na realizację projektu. Po przekazaniu oczyszczalni poszczególnym właścicielom nieruchomości, Gmina nie będzie ponosiła wydatków związanych z ich eksploatacją.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Gmina w związku z realizacją inwestycji pn. "Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków w obrębie gminy..." w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 ma możliwość odliczenia podatku od towarów i usług z faktur dotyczących wyżej wymienionej inwestycji?

Zdaniem Gminy, nie ma możliwości odzyskania podatku od towarów i usług wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją zadania - inwestycji pn. "Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków w obrębie gminy..." w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Mienie powstałe w wyniku realizacji projektów w żaden sposób nie będzie związane z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Gmina nie będzie miała możliwości odliczenia podatku od towarów i usług, gdyż zakup towarów i usług związanych z tymi inwestycjami nie wiąże się z czynnościami opodatkowanymi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy również podkreślić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Natomiast w myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy).

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina planuje realizację 37 przydomowych oczyszczalni ścieków i będzie ponosić wszystkie koszty związane z realizacją tych inwestycji. Budowa przydomowych oczyszczali ścieków na rzecz mieszkańców przez Gminę będzie realizowana z udziałem partycypacji w drodze umowy cywilnoprawnej, które będą zawierane z mieszkańcami. Obecnie dokonane zostały dobrowolne wpłaty tj. 500 zł deklarujące uczestniczenie w projekcie. Inwestycja będzie realizowana dla tych mieszkańców, którzy podpiszą umowę i wniosą opłaty. Jako źródło finansowania zadania planuje się środki unijne z PROW, własne Gminy a także udział mieszkańców. Gmina będzie zarządzać oczyszczalniami na czas trwania projektu tj. 2017 i 2018 rok.

Faktury dokumentujące zakup towarów i usług związanych z realizacją wyżej wymienionych inwestycji wystawiane będą na Gminę. Gmina po wykonaniu zadań inwestycyjnych nie będzie osiągała przychodów związanych z utrzymaniem i użytkowaniem oczyszczalni przydomowych. Wybudowane oczyszczalnie przydomowe nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Inwestycje będą służyły społeczności lokalnej, odrębnie na każdej nieruchomości, a za korzystanie z nich nie będą pobierane opłaty. W trakcie realizacji inwestycji Gmina będzie posiadała grunt w użyczeniu na okres 5 lat. Po zakończeniu realizacji inwestycji Gmina przekaże przydomowe oczyszczalnie ścieków dla poszczególnego właścicieli. Po okresie 5 lat wybudowane oczyszczalnie zostaną przekazane mieszkańcom za cenę wniesionego wkładu własnego na realizację projektu. Po przekazaniu oczyszczalni poszczególnym właścicielom nieruchomości, Gmina nie będzie ponosiła wydatków związanych z ich eksploatacją.

Należy zauważyć, że wpłaty uiszczane przez mieszkańców z tytułu budowy przydomowych oczyszczalni ścieków stanowiące konieczny i niezbędny warunek ich wykonania, pozostają w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług przez Gminę, która zobowiązała się do realizacji inwestycji pod warunkiem otrzymania wynagrodzenia od mieszkańców. Wobec powyższego, świadczenia do których zobowiązał się Wnioskodawca, będą stanowić odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przy czym w świetle przepisów ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych ww. czynności nie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz przedstawione zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że Wnioskodawcy - zarejestrowanemu czynnemu podatnikowi VAT, na podstawie przepisu art. 86 ust. 1 ustawy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami na montaż przydomowych oczyszczalni ścieków w ramach projektu pn. "Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków w obrębie gminy..." ponieważ realizacja ww. projektu będzie związana z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia okoliczności określonych w art. 88 ustawy.

Interpretacja dotyczy opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.