0461-ITPP1.4512.704.2016.1.RH

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 9 września 2016 r. (data wpływu 26 września 2016 r.), uzupełnionym w dniu 4 listopada 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla usług czyszczenia elewacji budynków, mieszkalnych, niemieszkalnych oraz mieszkalno-użytkowych - jest prawidłowe.

W dniu 26 września 2016 r. został złożony, uzupełniony w dniu 4 listopada 2016 r., wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla usług czyszczenia elewacji budynków: mieszkalnych, niemieszkalnych oraz mieszkalno-użytkowych.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka świadczy usługi czyszczenia z impregnacją fasad budynków sklasyfikowanych w PKWIU pod numerem 81.22.12.0. Usługi te wykonywane są na budynkach mieszkalnych, budynkach użytkowych oraz budynkach przeznaczonych do wielu celów (np. budynek mieszkalny mający równocześnie lokale usługowe).

Na usługę składają się trzy etapy: natryskowe naniesienie preparatu, spłukanie zanieczyszczeń wodą o niskim ciśnieniu, natryskowa impregnacja środkiem zabezpieczającym. Czyszczenie elewacji wykonywane jest przy użyciu myjki niskociśnieniowej, dzięki czemu nie uszkadza się elewacji, z wykorzystaniem specjalnych środków czyszczących. Sposób użycia urządzenia, jak i preparatów zgodny jest z zaleceniami producenta. Czyszczenie elewacji zlecane jest przez właściciela budynku, spółdzielnie lub wspólnoty mieszkaniowe, lub zarządców budynków. Na skutek wykonanych usług usuwane są zabrudzenia biologiczne powstałe w trakcie normalnej eksploatacji. Ponadto elewacja jest impregnowana, dzięki czemu nie porasta algami i porostami, chroni przed ponownym zabrudzeniem biologicznym i degradacją fasady, co ma wpływ na zachowanie parametrów technicznych oraz pierwotnego wyglądu.

Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy - Prawo budowlane, obiekt budowlany należy utrzymywać w należnym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia się jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej. Czyszczenie jest pierwszym etapem całego procesu konserwacji elewacji. Jakiekolwiek prace konserwacyjne mające na celu np. naprawę uszkodzeń, uzupełnienia ubytków, odnowienie powierzchni, powinny rozpoczynać się od profesjonalnego usunięcia farby, mchu, kurzu, substancji smolistych i innych zaburzeń. Skoro elewacja pełni w budynku szereg funkcji, zarówno technicznych, jak ochrony znajdujących się głębiej warstw (konstrukcyjne czy izolacyjne) przed szkodliwym oddziaływaniem wpływów atmosferycznych, jak i estetycznych, a jej właściwości: faktura, kolor, odporność na działanie czynników atmosferycznych są istotnymi parametrami, zakładanymi już na etapie projektowania i uwzględnianymi przy wydawaniu pozwolenia na budowę i zgodnie z prawem budowlanym wymaga konserwacji, to elementem tej konserwacji jest profesjonalne jej czyszczenie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Jaka stawka VAT obowiązuje na usługi w zakresie czyszczenia elewacji budynków mieszkalnych, budynków niemieszkalnych, a jaka w zakresie czyszczenia elewacji budynków spełniających wielorakie funkcje?

Spółka uważa, że na podstawie art. 41 ust. 2, ust. 12a, ust. 12b, ust. 12c ustawy o VAT oraz rozporządzenia wykonawczego z 23 grudnia 2013 r. par 3 ust. 1 pkt 2 i 3 usługi czyszczenia elewacji korzystają ze stawki preferencyjnej dotyczącej lokali i budynków mieszkalnych w zakresie społecznego programu mieszkalnego, z wyłączeniem lokali użytkowych. Obiekty budowlane użytkowane lub przeznaczone do wielu celów klasyfikuje się w jednej pozycji, zgodnie z ich głównym użytkowaniem. Jeśli więc przeważający udział procentowy w budynku mają lokale mieszkalne, budynek klasyfikowany będzie do grupy 11 Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych i wykonywanie usługi czyszczenia elewacji na takim budynku korzystać będzie ze stawki preferencyjnej na podstawie art. 41 ust. 2, ust. 12a, ust. 12b, ust. 12c ustawy o VAT oraz rozporządzenia wykonawczego z 23 grudnia 2013 r. par 3 ust. 1 pkt 2 i 3.

Zgodnie z powyższym usługi świadczone w części odnośnie do lokali użytkowych, lokali mieszkalnych powyżej 150 m² bądź budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m², a także obiekty budowlane w których lokale usługowe mają przeważający procent, nie mogą korzystać ze stawki preferencyjnej, tylko podstawowej 23%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei, przez świadczenie usług, o którym mowa z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Według art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Zgodnie natomiast z art. 146a pkt 1 i pkt 2 ww. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

* stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;

* stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

Stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, stosuje się - w myśl art. 41 ust. 12 ww. ustawy o VAT - do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym, w myśl art. 41 ust. 12a, rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Zgodnie z art. 41 ust. 12b ww. ustawy, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej ww. limity, stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art. 41 ust. 12c ustawy).

Ponadto zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1719), stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy obniża się do wysokości 8% dla:

* w zakresie, w jakim wymienione roboty nie są objęte tą stawką na podstawie pkt 2.

W myśl § 3 ust. 2 ww. rozporządzenia, przez roboty konserwacyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, rozumie się roboty mające na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku lub jego części inne niż remont.

Zgodnie z § 3 ust. 3 ww. rozporządzenia Ministra Finansów, przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się, jeżeli wartość towarów bez podatku wchodzących w podstawę opodatkowania świadczenia robót konserwacyjnych przekracza 50% tej podstawy.

Zgodnie z art. 2 pkt 12 ustawy, przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11.

Dla celów VAT stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 z późn. zm.), która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Z powyższych uregulowań wynika, że czynności, o których mowa w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, wykonywane w budynku mieszkalnym objętym społecznym programem mieszkaniowym, zgodnie z obowiązującymi od dnia 1 stycznia 2011 r. przepisami, należy opodatkować 8% stawką podatku VAT (w myśl art. 41 ust. 12 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy).

Zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 z późn. zm.), budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych. Budynki mieszkalne są to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W przypadku, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny, zgodnie z jego przeznaczeniem. Budynki niemieszkalne są to obiekty budowlane wykorzystywane głównie dla potrzeb niemieszkalnych. Część "mieszkaniowa" budynku mieszkalnego obejmuje pomieszczenia mieszkalne (kuchnie, pokoje wypoczynkowe, sypialnie, pomieszczenia pomocnicze, piwnice oraz pomieszczenia ogólnego użytkowania, np. wózkarnie, suszarnie).

Wg podziału obiektów budowlanych na sekcje i działy w PKOB w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne, natomiast w dziale 12 budynki niemieszkalne.

Z powyższego wynika, że o możliwości zastosowania obniżonej stawki podatku od towarów i usług na podstawie art. 41 ust. 12 i 12a ustawy decyduje spełnienie przesłanek przewidzianych w tych przepisach.

Zgodnie z tą klasyfikacją, w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne. Dział ten obejmuje grupy budynków: 111 - mieszkalnych jednorodzinnych, 112 - o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, 113 - zbiorowego zamieszkania.

Dodatkowo należy wskazać, że zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych.

Natomiast z uregulowań zawartych w art. 3 pkt 1 i pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2016 r. poz. 290 z późn. zm.), wynika, że pod pojęciem obiektu budowlanego należy rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Budynkiem zaś jest taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

W myśl art. 5a ustawy o VAT, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Należy zauważyć, że w przypadku preferencji, o której mowa w art. 41 ust. 12 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest zatem określenie, czy i w jakim zakresie ustawodawca odwołuje się w nim do klasyfikacji statystycznych, a w przypadku braku takiego odwołania, jakie znaczenie należy przypisać normie tam zawartej. W przepisie tym ustawodawca wymienił czynności oraz wskazał, że muszą one dotyczyć określonych obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

W przypadku czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ww. ustawy o podatku od towarów i usług ustawodawca nie powołał symboli statystycznych, a zatem dla celów stosowania tego przepisu czynności te nie powinny być identyfikowane za pomocą klasyfikacji statystycznych.

Analiza powołanych wyżej przepisów prowadzi do wniosku, że warunkiem zastosowania stawki 8%, na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy, jest spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy budynków lub ich części. Po drugie, budynki lub ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej stawki podatku 8%.

Należy zauważyć, że rodzaje usług wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, których wykonanie w obiektach budowlanych lub ich częściach zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym daje podstawę do stosowania preferencyjnej stawki podatku od towarów i usług, nie zostały zdefiniowane w tej ustawie.

W myśl art. 3 ww. ustawy - Prawo budowlane, ilekroć w ustawie jest mowa o:

* budowie - należy przez to rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego (pkt 6),

* robotach budowlanych - należy przez to rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego (pkt 7),

* przebudowie - należy przez to rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; (...) (pkt 7a),

* remoncie - należy przez to rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych, polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym (pkt 8).

Modernizacja, zgodnie z definicją słownikową, to unowocześnienie i usprawnienie czegoś (Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN).

Wątpliwości Spółki dotyczą kwestii prawidłowości zastosowania preferencyjnej stawki podatku VAT dla świadczonych usług konserwacji elewacji budynków mieszkalnych, niemieszkalnych oraz o funkcji mieszkalno-użytkowej.

Zgodnie z § 3 pkt 4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (Dz. U. Nr 74, poz. 836 z późn. zm.), konserwacja oznacza wykonywanie robót mających na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku.

Natomiast przez konserwację według "Słownika języka polskiego" wyd. PWN rozumie się "utrzymanie czegoś w dobrym stanie, dbanie o coś, pielęgnowanie czegoś w celu zabezpieczenia przed szybkim zużyciem, zniszczeniem i zepsuciem".

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Spółka świadczy usługi czyszczenia z impregnacją fasad budynków. Przedmiotowe usługi wg PKWIU sklasyfikowane są pod numerem 81.22.12.0. Usługi te wykonywane są na budynkach mieszkalnych, budynkach użytkowych oraz budynkach przeznaczonych do wielu celów (np. budynek mieszkalny mający równocześnie lokale usługowe). Na usługę składają się trzy etapy: natryskowe naniesienie preparatu, spłukanie zanieczyszczeń wodą o niskim ciśnieniu, natryskowa impregnacja środkiem zabezpieczającym. Czyszczenie elewacji wykonywane jest przy użyciu myjki niskociśnieniowej, dzięki czemu nie uszkadza się elewacji, z wykorzystaniem specjalnych środków czyszczących. Sposób użycia urządzenia, jak i preparatów zgodny jest z zaleceniami producenta. Czyszczenie elewacji zlecane jest przez właściciela budynku, spółdzielnie lub wspólnoty mieszkaniowe, lub zarządców budynków. Na skutek wykonanych usług usuwane są zabrudzenia biologiczne powstałe w trakcie normalnej eksploatacji. Ponadto elewacja jest impregnowana, dzięki czemu nie porasta algami i porostami, chroni przed ponownym zabrudzeniem biologicznym i degradacją fasady, co ma wpływ na zachowanie parametrów technicznych oraz pierwotnego wyglądu. Przedmiotowe usługi Spółka kwalifikuje jako usługi konserwacji.

Analiza przedstawionego stanu faktycznego w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że skoro - jak twierdzi Spółka - świadczone usługi polegające na czyszczeniu elewacji dotyczą usług konserwacji oraz wykonywane są na obiektach mieszczących się w dziale 11 PKOB, zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, to czynności te należy opodatkować według stawki podatku VAT 8%. Natomiast dla usług konserwacji świadczonych w budynkach nie zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, czyli nie mieszczących się w dziale 11 PKOB jak również budynków i lokali mieszkalnych o których mowa w art. 41 ust. 12b ustawy, w części wskazanej w art. 41 ust. 12c ustawy, zastosowanie znajdzie stawka podstawowa podatku VAT 23%.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ponadto tut. organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, ul. Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a. Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.