0461-ITPB2.4511.770.2016.1.BK - Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 6 września 2016 r. (data wpływu 12 września 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 września 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie aktu notarialnego z dnia 8 stycznia 1996 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem nabyła własność nieruchomości stanowiącą działkę nr ew. 104/1 o pow. 0,4500 ha. Obecnie działka ta znajduje się w miejscowości C. i posiada nr ew. 473 oraz pow. 0,4112 ha (uchwała Gminy z dnia 30 grudnia 2008 r. w sprawie włączenia działek do miejscowości C.).

W dniu nabycia, tj. 8 stycznia 1996 r. nieruchomość ta była zabudowana budynkiem gospodarczym z elementów betonowych, wybudowanym w latach 70-tych XX wieku o pow. użytkowej 160 m² i taki stan nieruchomości pozostaje do chwili obecnej. Przy nabyciu ww. nieruchomości Wnioskodawczyni z mężem pozostawali w ustroju wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej, który obowiązuje nieprzerwanie do chwili obecnej i nigdy nie został zmieniony żadną umową.

W dniu 26 maja 2015 r. umową darowizny zawartą w formie aktu notarialnego mąż Wnioskodawczyni darował Jej do majątku osobistego powyższą zabudowaną nieruchomość, objętą wspólnością majątkową małżeńską. Tym samym nastąpiło przeniesienie własności z majątku wspólnego małżonków do majątku osobistego Wnioskodawczyni.

W dniu 17 marca 2016 r. aktem notarialnym Wnioskodawczyni sprzedała własność zabudowanej nieruchomości o pow. 0,4112 ha, nr ew. 473 spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

Przedmiotowa nieruchomość nie była wykorzystywana do prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy przesunięcie własności zabudowanej nieruchomości nabytej przez małżonków dnia 8 stycznia 1996 r. z majątku wspólnego małżonków do majątku osobistego Wnioskodawczyni, dokonane na podstawie umowy darowizny (akt notarialny z dnia 26 maja 2015 r.) w czasie, gdy Wnioskodawczyni pozostawała w związku małżeńskim, w którym pozostaje nadal i w którym nieprzerwanie obowiązuje ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, stanowi nabycie w 1/2 części przedmiotowej nieruchomości?

Czy powoduje konieczność rozliczenia należnego podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży nieruchomości w dniu 17 marca 2016 r., przed upływem 5 lat od jej nabycia w części 1/2 otrzymanej ceny za przedmiotową nieruchomość?

Czy umowa darowizny nieruchomości zawarta pomiędzy małżonkami w powiązaniu ze sprzedażą dokonaną w dniu 17 marca 2016 r. stanowi dla Wnioskodawczyni źródło przychodu określone w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 30e ww. ustawy?

Zdaniem Wnioskodawczyni zawarta z mężem w dniu 26 maja 2015 r. umowa darowizny przedmiotowej nieruchomości nie stanowi nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w myśl przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz Kodeksu cywilnego małżonkowie mogą dokonywać czynności prawnej - głównie darowizny i przenosić składniki majątku wspólnego do majątku osobistego jednego z nich. Czynność darowizny dokonana w dniu 26 maja 2015 r. nie oznacza, iż Wnioskodawczyni nabyła udział 1/2 we własności nieruchomości, gdyż w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, tym samym za datę nabycia przez Wnioskodawczynię ww. nieruchomości należy uznać 8 stycznia 1996 r.

Ponadto według Wnioskodawczyni umowa darowizny zawarta w dniu 26 maja 2015 r. nie stanowi nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ww. ustawy z uwagi na celowość tego przepisu, który ma przeciwdziałać sprzedaży nieruchomości przed upływem 5 lat od nabycia, a nie takiej sytuacji, gdy nabyta przed 20 laty przez małżonków nieruchomość zmienia swój status poprzez przeniesienie z majątku wspólnego małżonków do majątku osobistego jednego z nich, a następnie jest sprzedawana przez małżonka. Taka umowa - Jej zdaniem - była czynnością organizacyjną, której przedmiotem jest regulacja majątkowoprawna stosunków małżonków, pozostających nadal we wspólności majątkowej małżeńskiej.

Reasumując, zawarta z mężem umowa darowizny w dniu 26 maja 2015 r. nie rodzi na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a w zw. z art. 30e - obowiązku rozliczenia podatku dochodowego od tej części nieruchomości, którą otrzymała na podstawie umowy darowizny i sprzedała w dniu 17 marca 2016 r. Sprzedaż tej nieruchomości nie powinna być zatem objęta regulacją ww. ustawy, gdyż została dokonana przez Wnioskodawczynię po 20 latach od jej nabycia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy-przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w ww. przepisie.

Zatem w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i ww. praw majątkowych decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment ich nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że na podstawie aktu notarialnego z dnia 8 stycznia 1996 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem nabyła własność nieruchomości stanowiącą działkę nr ew. 104/1 o pow. 0,4500 ha. Obecnie działka ta znajduje się w miejscowości C. i posiada nr ew. 473 oraz pow. 0,4112 ha (uchwała Gminy z dnia 30 grudnia 2008 r. w sprawie włączenia działek do miejscowości C.).

W dniu nabycia, tj. 8 stycznia 1996 r. nieruchomość ta była zabudowana budynkiem gospodarczym z elementów betonowych, wybudowanym w latach 70-tych XX wieku o pow. użytkowej 160 m² i taki stan nieruchomości pozostaje do chwili obecnej. Przy nabyciu ww. nieruchomości Wnioskodawczyni z mężem pozostawali w ustroju wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej, który obowiązuje nieprzerwanie do chwili obecnej i nigdy nie został zmieniony żadną umową.

W dniu 26 maja 2015 r. umową darowizny zawartą w formie aktu notarialnego mąż Wnioskodawczyni darował Jej do majątku osobistego powyższą zabudowaną nieruchomość, objętą wspólnością majątkową małżeńską. Tym samym nastąpiło przeniesienie własności z majątku wspólnego małżonków do majątku osobistego Wnioskodawczyni.

W dniu 17 marca 2016 r. aktem notarialnym Wnioskodawczyni sprzedała własność zabudowanej nieruchomości, położonej w miejscowości C., o pow. 0,4112 ha, nr ew. 473 spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

Przedmiotowa nieruchomość nie była wykorzystywana do prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia "nabycie", należy zatem odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.), a w szczególności do art. 155 § 1, który stanowi, iż umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Umowa darowizny uregulowana została zaś w art. 888 § 1 ustawy - Kodeks cywilny. Przepis ten stanowi, iż przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Z kolei stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 583 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis, darowiznę chyba, że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 ww. ustawy), ale też przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

Skoro na skutek zawarcia umowy darowizny jeden z małżonków zbywa na rzecz drugiego nieruchomość, to uznać należy, że następuje nabycie tej nieruchomości przez drugiego z nich.

Nie można się zatem zgodzić z Wnioskodawczynią, iż umowę darowizny dokonaną w dniu 26 maja 2015 r. należy traktować jedynie jako czynność techniczno-organizacyjną, której przedmiotem jest regulacja majątkowo-prawna stosunków małżonków pozostających nadal we wspólności majątkowej małżeńskiej.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni nabyła prawo własności zabudowanej nieruchomości w dwóch datach, tj.:

* w 1996 r. w udziale wynoszącym 1/2; w dniu nabycia przez małżonków w ramach ustawowej wspólności majątkowej,

* w 2015 r. w udziale wynoszącym 1/2; w dniu zawarcia z małżonkiem umowy darowizny dotyczącej przeniesienia ww. prawa własności nieruchomości do majątku odrębnego Wnioskodawczyni.

A zatem sprzedaż nieruchomości w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 1996 r. w ramach wspólności małżeńskiej nie stanowi dla Wnioskodawczyni źródła przychodu z uwagi na to, że upłynął okres pięcioletni od momentu nabycia tego udziału i tym samym nie skutkuje obowiązkiem uiszczenia podatku dochodowego.

Natomiast dochód uzyskany ze sprzedaży w 2016 r. nieruchomości w części nabytej w 2015 r. w drodze darowizny od męża dokonanej przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, stanowi źródło przychodu określone w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych wg zasad obowiązujących od 1 stycznia 2009 r.

W myśl art. 30e ust. 1 powołanej powyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do treści art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 tej ustawy).

Przy czym, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości, co wynika z treści art. 19 ust. 1 tej ustawy jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia (art. 19 ust. 3 ww. ustawy). Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający (art. 19 ust. 4 ustawy).

Stosownie do art. 22 ust. 6d cytowanej ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Zgodnie z art. 30e ust. 4 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

Powołany art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Natomiast, zgodnie z art. 30e ust. 7 tejże ustawy, w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie.

Reasumując, stwierdzić należy, że sprzedaż przez Wnioskodawczynię w 2016 r. działki nr 473, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu do majątku wspólnego w 1996 r. nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem upłynął wskazany w tym przepisie pięcioletni termin.

Natomiast odpłatne zbycie nieruchomości, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 2015 r. w drodze darowizny od męża, dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, stanowi źródło przychodu określone w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a dochód uzyskany ze sprzedaży tej części, ustalony zgodnie z art. 30e ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, chyba że objęty zostanie zwolnieniem wynikającym z art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.