0115-KDIT3.4011.186.2019.7.WM - PIT w zakresie momentu powstania przychodu.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 1 kwietnia 2019 r. (data wpływu 26 kwietnia 2019 r.) uzupełnionym pismami z dnia 30 maja 2019 r. (data wpływu 5 czerwca 2019 r.) i 25 czerwca 2019 r. (data wpływu 2 lipca 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu powstania przychodu - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 kwietnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu powstania przychodu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest radcą prawnym i prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest działalność prawnicza (69.10.Z). Wnioskodawca posiada również status czynnego podatnika podatku od towarów i usług i prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Przychody z działalności gospodarczej opodatkowane są podatkiem liniowym.

Wnioskodawca świadczy usługi zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz usługi zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym. Wnioskodawca reprezentuje klientów na podstawie umowy lub udzielonego mu pełnomocnictwa. Zgodnie z § 3 ust. 2 umowy z klientem "Za prowadzenie spraw sądowych Kancelarii przysługiwać będzie wynagrodzenie dodatkowe w wysokości i na zasadach określonych w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. poz. 1804 z późn. zm.) w wysokości stawki minimalnej, a w sprawach o wysokim stopniu zawiłości oraz gdy uzasadnione to będzie nakładem pracy, po uprzednim ustaleniu pomiędzy stronami, w wysokości do sześciokrotności stawki minimalnej."

Ponadto zgodnie z § 3 ust. 3 umowy z klientem "Wynagrodzenie dodatkowe, o którym mowa w ust. 2 przysługiwać będzie Kancelarii w wysokości zasądzonych na rzecz klienta kosztów zastępstwa procesowego, po zakończeniu postępowania i po wpłynięciu tych kosztów na rachunek klienta na skutek egzekucji lub dobrowolnej zapłaty."

W dodatku w zakresie świadczenia usług zastępstwa procesowego Wnioskodawca pokrywa opłaty administracyjne, opłaty sądowe, egzekucyjne oraz koszty zastępstwa procesowego określone Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Odnosząc się do powyższego postępowanie egzekucyjne, które prowadzi komornik następuje po zakończeniu postępowania sądowego. Zatem z dniem wydania klauzuli wykonalności następuje przejście z postępowania sądowego na drogę postępowania egzekucyjnego.

W przypadku Wnioskodawcy data wydania orzeczenia zasądzającego na rzecz radcy prawnego kwoty kosztów zastępstwa procesowego nie jest ani dniem wydania rzeczy, ani dniem zbycia prawa majątkowego, ani dniem wykonania usługi lub częściowego wykonania usługi, ponieważ Wnioskodawca nadal prowadzi sprawę klienta w ramach postępowania sądowo-egzekucyjnego, aż do czasu faktycznej wypłaty kosztów zastępstwa procesowego Wnioskodawcy. Aby więc Wnioskodawcy zostały wypłacone koszty zastępstwa procesowego, muszą zostać wyegzekwowane przez komornika od strony przeciwnej.

Wobec powyższego w przypadku nieskutecznej egzekucji lub jej umorzenia zasądzone koszty zastępstwa procesowego nigdy nie będą przedmiotem realnego zobowiązania, zatem Wnioskodawca nie będzie mógł się ich domagać.

Ponadto należy zauważyć, że Wnioskodawca występując jako pełnomocnik klienta nie jest stroną w postępowaniu, lecz jedynie zastępcą procesowym swojego klienta. W związku z tym Wnioskodawca nie ma możliwości wystąpienia do strony przeciwnej klienta we własnym imieniu i na swój rachunek o zwrot zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego. Kwota kosztów zastępstwa procesowego zostanie wypłacona Wnioskodawcy po ich wyegzekwowaniu przez komornika.

Wypłacone kwoty z tytułu zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz wypłacone kwoty z tytułu zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym komornik bądź klient przekazuje Wnioskodawcy po ich wyegzekwowaniu. Wynagrodzenie te wypłaca komornik bądź klient na rachunek bankowy Wnioskodawcy. Z przelewu na rachunek bankowy Wnioskodawcy jednoznacznie wynika jakiej konkretnie czynności dotyczy wypłacona kwota.

Należy również powiedzieć, że powyższe wynagrodzenie jest wynagrodzeniem dodatkowym, a konkretnie wynagrodzeniem za sukces. Oznacza to, że zakończenie wszelkich czynności przez Wnioskodawcę następuje dopiero po wypłacie wynagrodzenia Wnioskodawcy.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że w zakresie zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym:

a. Przedmiotem umowy jest świadczenie usług prawniczych w szerokim tego słowa znaczeniu w tym m.in. świadczenie usług zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz postępowaniu egzekucyjnym.

Przedmiotem umowy jest m.in. reprezentacja w postępowaniach przed sądami powszechnymi, sądami administracyjnymi, organami egzekucyjnymi, przed Sądem Najwyższym oraz przed sądami polubownymi. Ponadto Wnioskodawca może m.in. prowadzić negocjacje, zawierać ugody zarówno przed ww. sądami, jak też na etapie postępowania przedsądowego, czy na etapie prowadzonych między stronami rozmów i negocjacji w sprawach zgłaszanych roszczeń.

Podmiotem będącym świadczeniobiorcą są m.in. osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, w tym m.in. uczelnie, jednostki samorządu terytorialnego.

b. W ramach zastępstwa procesowego Wnioskodawca wykonuje szeroko rozumianą obsługę prawną w ramach zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnych m.in. reprezentuje w postępowaniach przed sądami powszechnymi, sądami administracyjnymi, organami egzekucyjnymi, przed Sądem Najwyższym oraz przed sądami polubownymi, podejmuje wszelkie czynności mające na celu pomyślne zakończenie sprawy dla klienta, w tym informuje klienta o podejmowanych czynnościach.

c. Przedmiot umowy obejmuje nie tylko czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i egzekucyjnym, gdyż obok powyższych czynności mogą być wykonywane również inne usługi prawnicze w szerokim tego słowa znaczeniu polegające m.in. na sporządzaniu projektów pism, umów, doradztwo prawne. Nie są zawierane odrębne umowy o zastępstwo procesowe w postępowaniu sądowym i egzekucyjnym. Umowa i pełnomocnictwo regulują również inne czynności np. prowadzenie negocjacji, zawieranie ugód zarówno przed sądami, jak też na etapie postępowania przedsądowego, czy na etapie prowadzonych między stronami rozmów i negocjacji w sprawach zgłaszanych roszczeń.

d. Wynagrodzenie w umowie określane jest w różny sposób m.in. ryczałtowo, godzinowo, procentowo. Umowa przewiduje również wynagrodzenie dodatkowe o czym mowa w lit.e.

e. Umowa przewiduje wynagrodzenie podstawowe określone w sposób wskazany w lit.d. Obok wynagrodzenia podstawowego "za prowadzenie spraw sądowych Wnioskodawcy przysługiwać będzie wynagrodzenie dodatkowe w wysokości i na zasadach określonych w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w wysokości stawki minimalnej, a w sprawach o wysokim stopniu zawiłości oraz gdy uzasadnione to będzie nakładem pracy, po uprzednim ustaleniu pomiędzy stronami, w wysokości do sześciokrotności stawki minimalnej." Powyższe rozporządzenie określa dodatkowe wynagrodzenie Wnioskodawcy, które uzależnione jest m.in. od wartości przedmiotu sporu, charakteru wykonanych czynności.

2. Kwoty przyznane tytułem pokrycia kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym są inne niż kwoty zasądzone wyrokiem w postępowaniu sądowym.

3. Pojęcia "wynagrodzenie dodatkowe" oraz "wynagrodzenie za sukces" - oznaczają wysokość zasądzonych na rzecz klienta kosztów zastępstwa procesowego, które zgodnie z umową de facto przypadną Kancelarii. Z tym, że Kancelaria uzyska powyższe wynagrodzenie tylko w sytuacji, gdy postępowanie sądowe bądź postępowanie egzekucyjne zostanie zakończone sukcesem. W przypadku, gdy sąd nie zasądzi na rzecz klienta kosztów zastępstwa procesowego wynagrodzenie Kancelarii w ogóle nie będzie przysługiwało. Wynagrodzenie Kancelarii również nie będzie przysługiwało w sytuacji, gdy egzekucja okaże się bezskuteczna lub postępowanie egzekucyjne zostanie umorzone.

4. Z pisemnej umowy nie wynika kiedy Strony przyjmują, że usługa została wykonana. Jednakże Strony w formie dorozumianej przyjmują, że okoliczność wypłaty kosztów zastępstwa procesowego Wnioskodawcy stanowi moment wykonania usługi w danej konkretnej sprawie, gdyż do czasu wypłaty środków Wnioskodawcy, Wnioskodawca stale monitoruje sprawę danego klienta. Ponadto do czasu wypłaty kosztów zastępstwa procesowego Wnioskodawca pozostaje w kontakcie z klientem i jest gotowy udzielić mu wszelkich odpowiedzi na zadane pytania odnośnie danej sprawy.

5. Usługa zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym jest wykonywana do czasu wypłaty kosztów, gdyż do momentu wypłaty kosztów Wnioskodawcy, Wnioskodawca stale monitoruje sprawę. Nie można jednoznacznie wskazać daty faktycznego wykonania usługi zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym ze względu na zdarzenie przyszłe wskazane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

6. Usługa zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym jest wykonywana do czasu wypłaty środków, gdyż do momentu wypłaty środków Wnioskodawca stale monitoruje sprawę. Nie można jednoznacznie wskazać daty faktycznego wykonania usługi zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym ze względu na zdarzenie przyszłe wskazane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

7. Nie można jednoznacznie wskazać kiedy orzeczenia uprawomocnią się, ponadto nie można wskazać konkretnej daty zaopatrzenia orzeczenia w klauzule wykonalności ze względu na zdarzenie przyszłe wskazane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Należy jednak przyjąć, że wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy sytuacji, kiedy dane orzeczenie uprawomocniło się oraz została uzyskana klauzula wykonalności.

8. Nie można wskazać jednoznacznie momentu przekazania kwot z tytułu zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz egzekucyjnym ze względu na zdarzenie przyszłe wskazane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Kwoty te jednak będą przekazane przez komornika bądź klienta na rachunek bankowy Wnioskodawcy niezwłocznie po ich wyegzekwowaniu od strony przeciwnej klienta.

9. Wnioskodawca będzie dokumentował otrzymane wynagrodzenie w tym koszty zastępstwa procesowego m.in. potwierdzeniem przelewu (który będzie potwierdzał zwrot kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz zwrot kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym). Z potwierdzenia przelewu będzie wynikało jakiej czynności dotyczy wypłacona kwota oraz kiedy została ona wypłacona Wnioskodawcy.

10. Nieskuteczna egzekucja lub jej umorzenie dotyczy sytuacji, gdy komornikowi nie uda się wyegzekwować kwot z tytułu zastępstwa procesowego np. w przypadku niewypłacalności danego podmiotu. Dlatego też nie zawsze zostaną wypłacone Wnioskodawcy kwoty z tytułu zastępstwa procesowego. Kwoty z tytułu zastępstwa zostaną wypłacone Wnioskodawcy na rachunek bankowy tylko w przypadku wyegzekwowaniu ich przez komornika.

11. Wnioskodawca po wydaniu orzeczenia zasądzającego na jego rzecz koszty zastępstwa procesowego prowadzi sprawę do czasu faktycznej wypłaty kosztów. W przypadku zakończenia postępowania sądowego Wnioskodawca podejmuje czynności mające na celu przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego. Do czasu faktycznej wypłaty kosztów z tytułu zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz wypłaty kosztów z tytułu zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym Wnioskodawca monitoruje sprawę danego klienta m.in. pozostaje w stałym kontakcie z klientem, komornikiem.

W zakresie zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym.

f. Przedmiotem umowy jest świadczenie usług prawniczych w szerokim tego słowa znaczeniu w tym m.in. świadczenie usług zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz postępowaniu egzekucyjnym. Przedmiotem umowy jest m.in. reprezentacja w postępowaniach przed sądami powszechnymi, sądami administracyjnymi, organami egzekucyjnymi, przed Sądem Najwyższym oraz przed sądami polubownymi. Ponadto Wnioskodawca może m.in. prowadzić negocjacje, zawierać ugody zarówno przed ww. sądami, jak też na etapie postępowania przedsądowego, czy na etapie prowadzonych między stronami rozmów i negocjacji w sprawach zgłaszanych roszczeń.

Podmiotem będącym świadczeniobiorcą są m.in. osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, w tym m.in. uczelnie, jednostki samorządu terytorialnego.

g. W ramach zastępstwa procesowego Wnioskodawca wykonuje szeroko rozumianą obsługę prawną w ramach zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnych m.in. reprezentuje w postępowaniach przed sądami powszechnymi, sądami administracyjnymi, organami egzekucyjnymi, przed Sądem Najwyższym oraz przed sądami polubownymi, podejmuje wszelkie czynności mające na celu pomyślne zakończenie sprawy dla klienta, w tym informuje klienta o podejmowanych czynnościach.

h. Przedmiot umowy obejmuje nie tylko czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i egzekucyjnym, gdyż obok powyższych czynności mogą być wykonywane również inne usługi prawnicze w szerokim tego słowa znaczeniu polegające m.in. na sporządzaniu projektów pism, umów, doradztwo prawne. Nie są zawierane odrębne umowy o zastępstwo procesowe w postępowaniu sądowym i egzekucyjnym. Umowa i pełnomocnictwo regulują również inne czynności np. prowadzenie negocjacji, zawieranie ugód zarówno przed sądami, jak też na etapie postępowania przedsądowego, czy na etapie prowadzonych między stronami rozmów i negocjacji w sprawach zgłaszanych roszczeń.

i. Wynagrodzenie w umowie określane jest w różny sposób m.in. ryczałtowo, godzinowo, procentowo. Umowa przewiduje również wynagrodzenie dodatkowe o czym mowa w lit.e.

j. Umowa przewiduje wynagrodzenie podstawowe określone w sposób wskazany w lit.d. Obok wynagrodzenia podstawowego "za prowadzenie spraw sądowych Wnioskodawcy przysługiwać będzie wynagrodzenie dodatkowe w wysokości i na zasadach określonych w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w wysokości stawki minimalnej, a w sprawach o wysokim stopniu zawiłości oraz gdy uzasadnione to będzie nakładem pracy, po uprzednim ustaleniu pomiędzy stronami, w wysokości do sześciokrotności stawki minimalnej." Powyższe rozporządzenie określa dodatkowe wynagrodzenie Wnioskodawcy, które uzależnione jest m.in. od wartości przedmiotu sporu, charakteru wykonanych czynności.

12. Kwoty przyznane tytułem pokrycia kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym są inne niż kwoty zasądzone wyrokiem w postępowaniu sądowym.

13. Pojęcia "wynagrodzenie dodatkowe" oraz "wynagrodzenie za sukces" - oznaczają wysokość zasądzonych na rzecz klienta kosztów zastępstwa procesowego, które zgodnie z umową de facto przypadną Kancelarii. Z tym, że Kancelaria uzyska powyższe wynagrodzenie tylko w sytuacji, gdy postępowanie sądowe bądź postępowanie egzekucyjne zostanie zakończone sukcesem. W przypadku, gdy sąd nie zasądzi na rzecz klienta kosztów zastępstwa procesowego wynagrodzenie Kancelarii w ogóle nie będzie przysługiwało. Wynagrodzenie Kancelarii również nie będzie przysługiwało w sytuacji, gdy egzekucja okaże się bezskuteczna lub postępowanie egzekucyjne zostanie umorzone.

14. Z pisemnej umowy nie wynika kiedy Strony przyjmują, że usługa została wykonana. Jednakże Strony w formie dorozumianej przyjmują, że okoliczność wypłaty kosztów zastępstwa procesowego Wnioskodawcy stanowi moment wykonania usługi w danej konkretnej sprawie, gdyż do czasu wypłaty środków Wnioskodawcy, Wnioskodawca stale monitoruje sprawę danego klienta. Ponadto do czasu wypłaty kosztów zastępstwa procesowego Wnioskodawca pozostaje w kontakcie z klientem i jest gotowy udzielić mu wszelkich odpowiedzi na zadane pytania odnośnie danej sprawy.

15. Usługa zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym jest wykonywana do czasu wypłaty kosztów, gdyż do momentu wypłaty kosztów Wnioskodawcy, Wnioskodawca stale monitoruje sprawę. Nie można jednoznacznie wskazać daty faktycznego wykonania usługi zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym ze względu na zdarzenie przyszłe wskazane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

16. Usługa zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym jest wykonywana do czasu wypłaty środków, gdyż do momentu wypłaty środków Wnioskodawca stale monitoruje sprawę. Nie można jednoznacznie wskazać daty faktycznego wykonania usługi zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym ze względu na zdarzenie przyszłe wskazane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

17. Nie można jednoznacznie wskazać kiedy orzeczenia uprawomocnią się, ponadto nie można wskazać konkretnej daty zaopatrzenia orzeczenia w klauzule wykonalności ze względu na zdarzenie przyszłe wskazane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Należy jednak przyjąć, że wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy sytuacji, kiedy dane orzeczenie uprawomocniło się oraz została uzyskana klauzula wykonalności.

18. Nie można wskazać jednoznacznie momentu przekazania kwot z tytułu zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz egzekucyjnym ze względu na zdarzenie przyszłe wskazane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Kwoty te jednak będą przekazane przez komornika bądź klienta na rachunek bankowy Wnioskodawcy niezwłocznie po ich wyegzekwowaniu od strony przeciwnej klienta.

19. Wnioskodawca będzie dokumentował otrzymane wynagrodzenie w tym koszty zastępstwa procesowego m.in. potwierdzeniem przelewu (który będzie potwierdzał zwrot kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz zwrot kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym). Z potwierdzenia przelewu będzie wynikało jakiej czynności dotyczy wypłacona kwota oraz kiedy została ona wypłacona Wnioskodawcy.

20. Nieskuteczna egzekucja lub jej umorzenie dotyczy sytuacji, gdy komornikowi nie uda się wyegzekwować kwot z tytułu zastępstwa procesowego np. w przypadku niewypłacalności danego podmiotu. Dlatego też nie zawsze zostaną wypłacone Wnioskodawcy kwoty z tytułu zastępstwa procesowego. Kwoty z tytułu zastępstwa zostaną wypłacone Wnioskodawcy na rachunek bankowy tylko w przypadku wyegzekwowaniu ich przez komornika.

21. Wnioskodawca po wydaniu orzeczenia zasądzającego na jego rzecz koszty zastępstwa procesowego prowadzi sprawę do czasu faktycznej wypłaty kosztów. W przypadku zakończenia postępowania sądowego Wnioskodawca podejmuje czynności mające na celu przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego. Do czasu faktycznej wypłaty kosztów z tytułu zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz wypłaty kosztów z tytułu zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym Wnioskodawca monitoruje sprawę danego klienta m.in. pozostaje w stałym kontakcie z klientem, komornikiem.

W kolejnym uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że przedmiot umowy obok czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i egzekucyjnym może wskazywać na inne usługi prawnicze w szerokim tego słowa znaczeniu polegające m.in. na sporządzaniu projektów pism, umów, doradztwo prawne, prowadzenie negocjacji, zawieranie ugód zarówno przed sądami, jak też na etapie postępowania przedsądowego, czy na etapie prowadzonych między stronami rozmów i negocjacji w sprawach zgłaszanych roszczeń. 

Nawiązując do powyższego Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wskazał wszystkie czynności, które Wnioskodawca może wykonać na rzecz klienta na podstawie umowy o świadczenie usług prawniczych odnoszące się do całokształtu działalności prawniczej Wnioskodawcy. Powyższe czynności być może nie mają znaczenia dla wydania interpretacji indywidualnej, zostały one wskazane z myślą, że organowi podatkowemu chodzi o wskazanie pobocznych czynności mogących być przedmiotem umowy o świadczenie usług prawniczych. Jednakże Wnioskodawca chce uzyskać interpretację indywidualną tylko i wyłącznie w zakresie czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym.

W związku z powyższym Wnioskodawca wskazuje, iż przedmiotem wydania interpretacji indywidualnej mają być tylko i wyłącznie czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sadowym i egzekucyjnym.

Czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym będą realizowane na podstawie umowy o świadczenie usług prawniczych. Zapisy umowy o świadczenie usług prawniczych wskazują, że przedmiotem umowy mogą być m.in. czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz egzekucyjnym.

W przypadku konieczności dokonania czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym nie będzie zawierana odrębna umowa wyłącznie obejmująca czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym.

Szeroko rozumiana umowa o świadczenie usług prawniczych pozwala na przeprowadzenie czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym.

Pomimo zawartej umowy na stałą szeroko rozumianą obsługę prawną oraz udzielonego pełnomocnictwa czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym będą wykonywane w razie potrzeby, na życzenie klienta.

Jeżeli chodzi konkretnie o czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym Wnioskodawca m.in. będzie reprezentował klienta w postępowaniach przed sądami powszechnymi, sądami administracyjnymi, organami egzekucyjnymi, przed Sądem Najwyższym oraz przed sądami polubownymi, podejmował wszelkie czynności mające na celu pomyślne zakończenie sprawy dla klienta, w tym informował klienta o podejmowanych czynnościach.

Pomimo zawartej umowy na stałą szeroko rozumianą stałą obsługę prawną, czy też pomimo udzielonego pełnomocnictwa czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym będą wykonywane w razie potrzeby, na życzenie i przy współudziale klienta.

Umowa na obsługę prawną (w tym zastępstwo procesowe) będzie zawierana z klientem na czas określony, w zależności od ustaleń stron. Na życzenie klienta umowa będzie mogła być zawarta na czas nieokreślony. Z reguły jednak umowa będzie zawierana na czas określony.

Termin płatności (tzw. wynagrodzenie podstawowe) dla świadczonych czynności będzie określony w zależności od ustaleń Wnioskodawcy z klientem. Z reguły będzie to wynagrodzenie miesięczne. Ponadto termin płatności będzie wskazany na fakturze.

Zaś dodatkowe wynagrodzenie będzie przysługiwało Kancelarii na zasadach określonych w § 3 ust. 2 i 3 umowy.

§ 3 ust. 2 umowy: "Za prowadzenie spraw sądowych w Kancelarii przysługiwać będzie wynagrodzenie dodatkowe w wysokości i na zasadach określonych w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w wysokości stawki minimalnej, a w sprawach o wysokim stopniu zawiłości oraz gdy uzasadnione to będzie nakładem pracy, po uprzednim ustaleniu pomiędzy stronami, w wysokości do sześciokrotności stawki minimalnej".

§ 3 ust. 3 umowy: "Wynagrodzenie dodatkowe, o którym mowa w ust. 2 przysługiwać będzie Kancelarii w wysokości zasądzonych na rzecz klienta kosztów zastępstwa procesowego, po zakończeniu postępowania i wpłynięciu tych kosztów na rachunek klienta na skutek egzekucji lub dobrowolnej zapłaty."

Wypłata wynagrodzenia dodatkowego będzie uzależniona od tego czy postępowanie sądowe bądź postępowanie egzekucyjne zostanie zakończone sukcesem. W sytuacji zakończenia postępowania sukcesem terminu wypłaty wynagrodzenia nie da się jednoznacznie ustalić. Termin wypłaty wynagrodzenia dodatkowego będzie uzależniony m.in. od woli strony przeciwnej (przegranej), od czasu trwania egzekucji oraz od tego czy egzekucja okaże się skuteczna. Kwoty te jednak będą przekazane przez komornika bądź klienta na rachunek bankowy Wnioskodawcy niezwłocznie po ich wyegzekwowaniu od strony przeciwnej klienta.

Wnioskodawca będący czynnym podatnikiem VAT będzie dokumentował zrealizowaną usługę fakturą za tzw. "wynagrodzenie dodatkowe". Z momentem otrzymania dodatkowego wynagrodzenia Wnioskodawca wystawi fakturę na rzecz klienta. Ponadto Wnioskodawca będzie dokumentował otrzymane wynagrodzenie w tym koszty zastępstwa procesowego m.in. potwierdzeniem przelewu (który będzie potwierdzał zwrot kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz zwrot kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym). Z potwierdzenia przelewu będzie wynikało jakiej czynności dotyczy wypłacona kwota oraz kiedy została ona wypłacona Wnioskodawcy.

Kwestia wystawienia faktury oraz termin jej wystawienia za wyświadczoną usługę z tytułu tzw. "wynagrodzenia dodatkowego" nie będzie uregulowany w umowie.

Zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawcy ze względu na to, iż przedmiotem interpretacji indywidualnej mają być tylko i wyłącznie czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i egzekucyjnym Wnioskodawca nie widzi konieczności przeformułowania pytań będących przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Pytania będące przedmiotem wniosku z dnia 1 kwietnia 2019 r. w ocenie Wnioskodawcy pozostają nadal aktualne.

Z uwagi na to, że przedmiotem wydania interpretacji indywidualnej mają być tylko i wyłącznie czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i egzekucyjnym w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, jak i podatku od towarów i usług w związku z zadanymi pytaniami, zdaniem Wnioskodawcy własne stanowisko w sprawie we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 1 kwietnia 2019 r. zostało przedstawione w sposób wyczerpujący i jednoznaczny.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedmiotowym wniosku nie chodzi o sam transfer (wypłatę) środków, gdyż tzw. "dodatkowe wynagrodzenie" stanowi dla Wnioskodawcy "dodatkowy" przychód z działalności. Tym samym Wnioskodawca świadczy odpłatnie usługi (oprócz wynagrodzenia podstawowego może uzyskać wynagrodzenie dodatkowe).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

1. Jaki jest moment powstania przychodu dla celów podatku dochodowego z tytułu wypłaty kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym?

2. Jaki jest moment powstania przychodu dla celów podatku dochodowego z tytułu wypłaty kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1

Zgodnie z art. 9 ust. 1 PIT "Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku".

Ponadto art. 10 ust. 1 pkt 2 i 3 PIT stanowią, że "Źródłami przychodów są działalność wykonywana osobiście oraz pozarolnicza działalność gospodarcza".

Odnosząc się do powyższego należy w tym miejscu przywołać definicję działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 5a pkt 6 PIT "Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

* prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9."

"Należność" odnosi się zarówno do możliwości dochodzenia konkretnego świadczenia oraz do powinności jego spełnienia. Oznacza to, że powstanie przychodów należnych związane jest z powstaniem wierzytelności. Ponieważ wierzytelność to termin wywodzący się z prawa cywilnego, przychodami należnymi są przychody wymagalne w rozumieniu prawa cywilnego tj. możliwe do prawnie skutecznego ich dochodzenia." (Interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 21 lipca 2016 r., znak: IBPB-1-1/4510-155/16/AT).

"Otrzymane świadczenie może być uznane za przychód, jeżeli ma ono charakter definitywny ostateczny oraz pewny w tym znaczeniu, że podatnik uzyskuje swobodę dysponowania określonym świadczeniem lub środkami pieniężnymi". (Interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 6 lutego 2014 r., znak: IBPBI/2/423-1480/13/PC).

W dodatku należy zauważyć, że art. 14 ust. 1 PIT precyzyjnie określa moment powstania przychodu z powyższego źródła. Ponadto zgodnie z art. 14 ust. 1c PIT "Za datę powstanie przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1 h-1 j i 1n-1p, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

"Jak wynika z powołanego przepisu, przychód osiągany przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą co do zasady powstaje w dacie zaistnienia najwcześniejszego z wymienionych zdarzeń: w zależności od przedmiotu tej działalności-wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, wystawienia faktury, uregulowania należności przez nabywcę", (interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 17 maja 2016 r., znak: 1061 - IPTPB1.4511.163.2016.2.KLK).

Artykuł 14 ust. 1c PIT wskazuje podstawową zasadę w zakresie określenia momentu powstania przychodu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych. Wyjątek od powyższej zasady stanowi art. 14 ust. 1e PIT "Jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku". Natomiast art. 14 ust. 1h PIT stanowi, że "przepis ust. 1e stosuje się odpowiednio do dostawy energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego".

Zgodnie zaś z art. 14 ust. 1i PIT "W przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1 h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty".

Z powyższego wynika zatem, że w przypadku otrzymania przychodu z działalność gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1 h, a więc w szczególności przychodu niezwiązanego ze świadczeniem usług, wydaniem towaru, zbyciem prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, za datę powstania przychodu uważa się datę otrzymania zapłaty.

Odnosząc się do powyższego, zasądzone koszty postępowania sądowego są przekazywane Wnioskodawcy po ich wyegzekwowaniu przez komornika. Przekazanie środków do Wnioskodawcy następuje bezpośrednio przez komornika bądź klienta.

Zaś Wnioskodawca uzyskuje swobodę dysponowania środkami pieniężnymi dopiero w momencie wypłaty wynagrodzenia, dlatego też zdaniem Wnioskodawcy dzień wpływu środków na rachunek bankowy Wnioskodawcy należy uznać za moment zakończenia wykonywania czynności na rzecz klienta.

W konsekwencji przychód dla celów podatku dochodowego z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym powstanie w momencie określonym w art. 14 ust. 1c PIT, a więc w dniu otrzymania środków pieniężnych tj. w dniu wpływu środków pieniężnych na konto Wnioskodawcy.

Ad 2

Zgodnie z art. 9 ust. 1 PIT "Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku".

Ponadto art. 10 ust. 1 pkt 2 i 3 PIT stanowią, że "Źródłami przychodów są działalność wykonywana osobiście oraz pozarolnicza działalność gospodarcza".

Odnosząc się do powyższego należy w tym miejscu przywołać definicję działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 5a pkt 6 PIT "Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

* prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9." "Należność" odnosi się zarówno do możliwości dochodzenia konkretnego świadczenia oraz do powinności jego spełnienia. Oznacza to, że powstanie przychodów należnych związane jest z powstaniem wierzytelności. Ponieważ wierzytelność to termin wywodzący się z prawa cywilnego, przychodami należnymi są przychody wymagalne w rozumieniu prawa cywilnego tj. możliwe do prawnie skutecznego ich dochodzenia." (Interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 21 lipca 2016 r., znak: IBPB-1-1/4510-155/16/AT).

"Otrzymane świadczenie może być uznane za przychód, jeżeli ma ono charakter definitywny, ostateczny oraz pewny w tym znaczeniu, że podatnik uzyskuje swobodę dysponowania określonym świadczeniem lub środkami pieniężnymi" (Interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 6 lutego 2014 r., znak: IBPBI/ 2/423-1480/13/PC).

W dodatku należy zauważyć, że art. 14 ust. 1 PIT precyzyjnie określa moment powstania przychodu z powyższego źródła. Ponadto zgodnie z art. 14 ust. 1c PIT "Za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1 h-1 j i 1n-1p, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

"Jak wynika z powołanego przepisu, przychód osiągany przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą co do zasady powstaje w dacie zaistnienia najwcześniejszego z wymienionych zdarzeń: w zależności od przedmiotu tej działalności - wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, wystawienia faktury, uregulowania należności przez nabywcę", (interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 17 maja 2016 r., znak: 1061-IPTPB1.4511.163.2016.2.KLK).

Artykuł 14 ust. 1c PIT wskazuje podstawową zasadę w zakresie określenia momentu powstania przychodu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych. Wyjątek od powyższej zasady stanowi art. 14 ust. 1e PIT "Jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku". Natomiast z art. 14 ust. 1h PIT stanowi, że "przepis ust. 1e stosuje się odpowiednio do dostawy energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego". Zgodnie zaś z art. 14 ust. 1i PIT "W przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1 h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty". Z powyższego wynika zatem, że w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1 h, a więc w szczególności przychodu niezwiązanego ze świadczeniem usług, wydaniem towaru, zbyciem prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, za datę powstania przychodu uważa się datę otrzymania zapłaty.

Odnosząc się do powyższego, zasądzone koszty postępowania egzekucyjnego są przekazywane Wnioskodawcy po ich wyegzekwowaniu przez komornika. Przekazanie środków do Wnioskodawcy następuje bezpośrednio przez komornika bądź klienta.

Zaś Wnioskodawca uzyskuje swobodę dysponowania środkami pieniężnymi dopiero w momencie wypłaty wynagrodzenia, dlatego też zdaniem Wnioskodawcy dzień wpływu środków na rachunek bankowy Wnioskodawcy należy uznać za moment zakończenia wykonywania czynności na rzecz klienta.

W konsekwencji przychód dla celów podatku dochodowego z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym powstanie w momencie określonym w art. 14 ust. 1c PIT, a więc w dniu otrzymania środków pieniężnych tj. w dniu wpływu środków pieniężnych na konto Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy, odrębnym źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie z ogólną regułą zawartą w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Użyty w przytoczonym art. 14 ust. 1 ustawy zwrot "kwoty należne" służy podkreśleniu, że przychodem są również kwoty, które nie zostały faktycznie otrzymane, a więc takie które w danym momencie są należne podatnikowi, czyli są wymagalne, niewątpliwe i bezwarunkowe (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 13 października 2010 r., I SA/Gd 567/10). Zdaniem Sądu Najwyższego, "...należne przychody..." to te, które wynikają ze źródła przychodów, np. z działalności gospodarczej i stały się w jej następstwie należnością (wierzytelnością), tyle tylko, że jeszcze faktycznie nie uzyskaną. Należność (wierzytelność) nie istnieje bez drugiej strony, tj. dłużnika (zobowiązania)...." (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 1993 r., III ARN 6/93). Należne przychody oznaczają więc przychody, które powinny wpłynąć do przedsiębiorcy, choć jeszcze to nie nastąpiło (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 stycznia 2011 r., III SA/Wa 750/10), czyli są to przysługujące przedsiębiorcy przychody (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 stycznia 2003 r., SA/Bd 106/03). Warunkiem koniecznym powstania przychodu należnego jest uprzednie wykonanie usługi i/lub dostawa towarów (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 10 stycznia 2007 r., I SA/Wr 555/05). Dlatego jako przychody należne należy rozumieć te których zapłaty podatnik może żądać. Musi zatem istnieć podstawa prawna tego żądania, wynikająca z jakiegoś zdarzenia prawnego lub faktycznego..." (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 17 października 2007 r., I SA/Bd 569/07). Można żądać otrzymania należności bowiem tylko wówczas, gdy będą miały miejsce określone zdarzenia stanowiące efekt prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, takie jak np. wykonanie usługi i/lub wydanie towaru (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 16 stycznia 2008 r., I SA/Bk 570/07 i wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 marca 2002 r., III SA 371/00).

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzyjnie określają moment powstania przychodu z ww. źródła przychodów.

Ogólną zasadę ustalania momentu uzyskania przychodu z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej określa art. 14 ust. 1c ww. ustawy, w myśl którego za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h-1j i 1n-1p, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

Jak wynika z powołanego przepisu, przychód osiągany przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą co do zasady powstaje w dacie zaistnienia najwcześniejszego z wymienionych zdarzeń:

* w zależności od przedmiotu tej działalności - wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi,

* wystawienia faktury,

* uregulowania należności przez nabywcę.

Jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku (art. 14 ust. 1e).

W myśl art. 14 ust. 1i ustawy, w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest radcą prawnym i prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest działalność prawnicza (69.10.Z). Wnioskodawca posiada również status czynnego podatnika podatku od towarów i usług i prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Przychody z działalności gospodarczej opodatkowane są podatkiem liniowym. Wnioskodawca świadczy usługi zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz usługi zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym.

Z opisu całokształtu okoliczności sprawy przedstawionych we wniosku oraz jego uzupełnieniu wynika, że Wnioskodawca ma zawartą umowę o stałą obsługę prawną. Przedmiotem umowy jest wykonywanie usług prawniczych w szerokim słowa tego znaczeniu polegających na sporządzaniu projektów pism, umów, doradztwo prawne, jak również reprezentacja w postępowaniach przed sądami powszechnymi, sądami administracyjnymi, organami egzekucyjnymi, przed Sądem Najwyższym oraz przed sądami polubownymi. Ponadto Wnioskodawca może prowadzić negocjacje, zawierać ugody zarówno przed ww. sądami, jak też na etapie postępowania przedsądowego, czy na etapie prowadzonych między stronami rozmów i negocjacji w sprawach zgłaszanych roszczeń. A zatem na podstawie umowy o stałą obsługę prawną będą realizowane również czynności zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym oraz egzekucyjnym, które "będą wykonywane w razie potrzeby, na życzenie klienta". Umowa przewiduje wynagrodzenie podstawowe oraz dodatkowe.

Wynagrodzenie dodatkowe przysługiwać będzie "w wysokości i na zasadach określonych w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w wysokości stawki minimalnej, a w sprawach o wysokim stopniu zawiłości oraz gdy uzasadnione to będzie nakładem pracy, po uprzednim ustaleniu pomiędzy stronami, w wysokości do sześciokrotności stawki minimalnej". Wynagrodzenie dodatkowe przysługiwać będzie w wysokości zasądzonych na rzecz klienta kosztów zastępstwa procesowego, po zakończeniu postępowania i wpłynięciu tych kosztów na rachunek klienta na skutek egzekucji lub dobrowolnej zapłaty. Wnioskodawca będący czynnym podatnikiem VAT będzie dokumentował zrealizowaną usługę fakturą za tzw. "wynagrodzenie dodatkowe". Z momentem otrzymania dodatkowego wynagrodzenia Wnioskodawca wystawi fakturę na rzecz klienta.

Odnosząc przedstawione uprzednio przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że dodatkowe wynagrodzenie z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i postępowaniu egzekucyjnym będzie przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej, wyłącznie wtedy, gdy wynagrodzenie to stanie się należne Wnioskodawcy, bez względu na to, czy zostało otrzymane lub pozostawione do jego dyspozycji. Powstanie należności wiązać należy, nie tylko z treścią zawartej z klientem umowy obsługi prawnej, ale także zasądzeniem przez sąd kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i postepowaniu egzekucyjnym.

Wnioskodawca wskazał, że wynagrodzenie podstawowe wynikające z umowy obsługi prawnej, z reguły będzie wynagrodzeniem miesięcznym, natomiast dodatkowe wynagrodzenie z tytułu świadczonych usług zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym będzie uzależnione od tego, czy postępowanie sądowe bądź postępowanie egzekucyjne zostanie zakończone sukcesem.

Zgodzić się zatem należy z Wnioskodawcą, że przychód z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i postepowaniu egzekucyjnym powstanie w momencie określonym w art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że przychód powstanie w dacie faktycznego otrzymania środków, tj. w dniu wpływu środków pieniężnych na konto Wnioskodawcy.

W treści przytoczonego powyżej art. 14 ust. 1c ww. ustawy, za datę powstania przychodu należnego, z którą ustawa łączy moment powstania obowiązku podatkowego, w pierwszej kolejności wskazany został dzień dokonania czynności, tj. w przypadku umowy o świadczenie usług, wykonanie lub częściowe wykonanie usługi, a następnie w kolejności dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności. Dzień wykonania usługi stanowi więc zasadniczą przesłankę dla ustalenia momentu powstania przychodu (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 13 października 2010 r., I SA/Gd 567/10 i wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 stycznia 2011 r., III SA/Wa 1116/10).

W niniejszej sprawie przychód - z tytułu świadczonych usług zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym - powstanie zatem w momencie wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, wystawienia faktury, bądź też uregulowania należności, w zależności od tego, które z wymienionych zdarzeń zaistnieje najwcześniej. Przychód z tytułu zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i egzekucyjnym może powstać w dniu wpływu środków pieniężnych na konto Wnioskodawcy, jedynie w przypadku, gdy uregulowanie należności nastąpi przed dniem wykonania usługi, bądź też dniem wystawienia faktury.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Jednocześnie należy wskazać, że w zakresie podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.