0115-KDIT3.4011.173.2020.1.KR - Ustalenie wartości początkowej środka trwałego z uwzględnieniem cen rynkowych przez biegłego powołanego przez podatnika.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 13 maja 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0115-KDIT3.4011.173.2020.1.KR Ustalenie wartości początkowej środka trwałego z uwzględnieniem cen rynkowych przez biegłego powołanego przez podatnika.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 lutego 2020 r. (data wpływu 27 lutego 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości ustalenia wartości początkowej środka trwałego z uwzględnieniem cen rynkowych, przez biegłego powołanego przez podatnika - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

Dnia 27 lutego 2020 r. do tutejszego organu wpłynął ww. wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie możliwości ustalenia wartości początkowej środka trwałego z uwzględnieniem cen rynkowych, przez biegłego powołanego przez podatnika.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni w 2014 r. (będąc osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej) rozpoczęła budowę nieruchomości mieszkalnej, w której docelowo planowała zamieszkać wraz z matką oraz dorastającymi dziećmi. Na początku 2017 r. budowa przedmiotowej nieruchomości została zakończona, natomiast w kwietniu 2017 r. złożono wnioski o odbiory, które ze względu na długo trwające procedury administracyjne zostały uzyskane w grudniu 2017 r. W czasie gdy nieruchomość powstawała Wnioskodawczyni nie prowadziła działalności gospodarczej i miała zamiar używać ją wyłącznie w celach prywatnych. W konsekwencji, w trakcie budowy (realizowanej głównie systemem gospodarczym), nie gromadzono dokumentów (rachunków, faktur) potwierdzających wysokość poniesionych wydatków.

Z czasem okazało się, że dzieci Wnioskodawczyni ze względu na swoje plany osobiste i zawodowe wyprowadziły się do innych miejscowości. Ostatecznie więc, zdaniem Wnioskodawczyni, najbardziej racjonalnym sposobem wykorzystania wybudowanej nieruchomości stało się jej wynajęcie. Decyzja o zmianie przeznaczenia budynku zapadła już po poniesieniu wydatków na jego wybudowanie.

Rok zakończenia budowy nieruchomości zbiegł się w czasie z rozpoczęciem przez Wnioskodawczynię prowadzenia działalności gospodarczej. Decyzja o rozpoczęciu działalności gospodarczej związana była z zakończeniem kariery w korporacji. Działalność prowadzona jest w zakresie szeroko rozumianych usług edukacyjnych, coachingu, a także wynajmu nieruchomości. Przedmiotowa działalność gospodarcza prowadzona jest na zasadach ogólnych. Wątpliwości na gruncie przedstawionego stanu faktycznego budzi u Wnioskodawczyni kwestia ustalenia podstawy dokonywania odpisów amortyzacyjnych dla wyżej wymienionej nieruchomości.

W związku z powyższym opisem sformułowano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni w opisanym stanie faktycznym może ustalić podstawę amortyzacji dla przedmiotowej nieruchomości w oparciu o art. 22g ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.), tj. na podstawie wyceny biegłego?

Przedstawiając własne stanowisko Wnioskodawczyni wskazała, że jej zdaniem, w opisanym stanie faktycznym, możliwe jest ustalenie podstawy amortyzacji dla wynajmowanej nieruchomości w oparciu o art. 22g ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak stanowi art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy. Należy mieć przy tym na uwadze, że w przypadku środków trwałych, kosztem uzyskania przychodów nie mogą być wydatki poniesione na ich nabycie lub wytworzenie (co wynika z art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W myśl art. 22 ust. 8 omawianej ustawy, są nimi natomiast odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o z uwzględnieniem art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Artykuł 22a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy stanowi, że amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania: budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, o przewidywanym okresie dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy, lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

W myśl art. 22f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podstawą amortyzacji jest wartość początkowa środka trwałego.

Ponadto zgodnie z art. 22g ust. 16 omawianej ustawy, przy ustalaniu wartości początkowej poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zgodnie z ust. 1 pkt 3-5 oraz ust. 2, 8, 9, 14 i 15, przepis art. 19 stosuje się odpowiednio. W art. 19 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano natomiast, że wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawczyni, z zacytowanych przepisów wynika, że:

* zasadnicze znaczenie dla sposobu ustalenia wartości początkowej środka trwałego ma sposób wejścia w jego posiadanie (przy czym do podstawowych metod ustalenia wartości początkowej ustawodawca zalicza przyjęcie ceny nabycia-w przypadku zakupu środka trwałego, lub kosztu wytworzenia-w przypadku wytworzenia we własnym zakresie);

* ustalenie wartości początkowej środka trwałego w drodze wyceny dokonanej przez biegłego, ma charakter wyjątku od zasady ogólnej ustalania tej wartości na podstawie rzeczywistych, udokumentowanych wydatków na nabycie lub wytworzenie środka trwałego. Jako wyjątek może być on stosowany wyłącznie w ustawowo określonych sytuacjach tj. wtedy, gdy ustalenie rzeczywistej wysokości wydatków na podstawie posiadanej dokumentacji nie jest możliwe z przyczyn obiektywnych.

Wnioskodawczyni twierdzi, że z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie, gdyż budowę przedmiotowej nieruchomości rozpoczęto w 2014 r., natomiast jej wprowadzenie do ewidencji środków trwałych nastąpiło w 2017 r., po jej wybudowaniu. W czasie, kiedy nieruchomość powstawała (głównie metodą gospodarczą), ponoszono związane z tym nakłady, jednak żaden przepis prawa nie zobowiązywał Wnioskodawczyni do gromadzenia dowodów na okoliczność ponoszonych wydatków w czasie gdy nie prowadziła ona działalności gospodarczej, a co istotne pierwotnie planowała wykorzystanie nieruchomości wyłącznie do celów prywatnych (mieszkalnych).

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawczyni, w przedmiotowej sprawie jest spełniona przesłanka, o której mowa w art. 22g ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc brak możliwości ustalenia kosztu wytworzenia środka trwałego. Niemożność ta ma charakter obiektywny. Mając na względzie powyższe, zdaniem Wnioskodawczyni nie można ustalić wartości początkowej środka trwałego w inny sposób niż określony w art. 22g ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w oparciu o jego wartość rynkową ustaloną w drodze wyceny przez biegłego, która jest najbardziej obiektywna i miarodajna.

Ponadto Wnioskodawczyni wskazała, że prawidłowość przedstawionego przez nią sposobu myślenia potwierdzają interpretacje indywidualne, przykładowo interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o sygnaturze 0115-KDIT3.4011.301.2017.1.PSZ z dnia 20 listopada 2017 r., w której wskazano, iż "ustalenie wartości początkowej środka trwałego w drodze wyceny dokonywanej przez podatnika lub powołanego przez niego rzeczoznawcę, ma charakter wyjątku od zasady ogólnej ustalania tej wartości na podstawie rzeczywistych, udokumentowanych wydatków poniesionych na nabycie bądź wytworzenie środka trwałego. Jako wyjątki, te sposoby ustalenia wartości początkowej mogą być stosowane wyłącznie w ustawowo określonych sytuacjach, tj. wtedy, gdy ustalenie rzeczywistej wysokości wydatków na podstawie posiadanej dokumentacji nie jest możliwe z przyczyn obiektywnych. Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Budynek, o którym mowa we wniosku został nabyty w stanie surowym, a w roku w którym dokonano jego wykończenia, stanowił składnik majątku prywatnego, który nie był wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej (...)".

Jako kolejny przykład Wnioskodawczyni podała interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 stycznia 2019 r. sygn. 0115-KDIT2-3.4011.408.2018.1.AD, gdzie organ wskazał, że "lokal mieszkalny stanowiący pierwotnie spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, które następnie przekształcone zostanie w odrębną własność - w latach 2012-2017, tj. w latach, w których dokonano jego modernizacji - stanowił składnik majątku prywatnego, który nie był wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej. W momencie podjęcia decyzji o modernizacji lokal był wykorzystywany do własnych celów mieszkaniowych, a od stycznia 2018 r. był przedmiotem tzw. najmu prywatnego. Z powyższego wynika więc, że lokal nie został wyremontowany na potrzeby działalności gospodarczej. Zatem jeśli Wnioskodawczyni w istocie - z przyczyn od niej niezależnych - nie posiada dokumentów potwierdzających wysokości poniesionych wydatków remontowych, to wartość początkową lokalu mieszkalnego może ustalić na podstawie wyceny biegłego rzeczoznawcy, w oparciu o wskazany art. 22g ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. z uwzględnieniem cen rynkowych, o których mowa w ust. 8, przez biegłego, powołanego przez podatnika".

Ponadto Wnioskodawczyni wskazała, że podobnie stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z dnia 11 października 2017 r. sygn. akt II FSK 2561/15, który odnosząc się do podobnego stanu faktycznego wskazał, że "istotne znaczenie ma okoliczność, iż nieruchomość została zakupiona w 1993 r., zaś do ewidencji środków trwałych została wprowadzona przez skarżącą w 2001 r. oraz że przez ten okres czasu (8 lat) były ponoszone nakłady na tą nieruchomość, w tym metodą gospodarczą, zaś skarżąca dopiero po czterech latach od nabycia podjęła działalność gospodarczą, a już po kolejnych dwóch latach tą działalność zakończyła (ponownie podjęła w 2001 r.). Niewątpliwie żaden przepis prawa nie zobowiązywał skarżącej do gromadzenia dowodów na okoliczność ponoszonych na tę nieruchomość wydatków w czasie, gdy nie prowadziła działalności gospodarczej (...). Wspomniane okoliczności wskazują, iż skarżąca zakupiła nieruchomość w znacznym odstępie czasu przed dniem założenie ewidencji, przez znaczny okres czasu ponosiła na nią nakłady (prace były wykonywane również w tzw. systemie gospodarczym), które zwiększyły jej wartość, a przy tym nie miała obowiązku gromadzenia stosownych dokumentów (...). W takiej sytuacji zasadnie Sąd pierwszej instancji uznał, iż nie można było ustalić kosztu wytworzenia środka trwałego o dowody zaświadczające poniesienie wydatków".

Podsumowując, w opinii Wnioskodawczyni w opisanym stanie faktycznym, możliwe jest ustalenie podstawy amortyzacji dla przedmiotowej nieruchomości w oparciu o art. 22g ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zabezpieczenie albo zachowanie źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości.

W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* być właściwie udokumentowany.

Należy zaznaczyć, iż wykazanie związku poniesionych kosztów z przychodami oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów (lub na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów) obciąża podatnika, bo to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego.

Zgodnie z art. 22 ust. 8 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

Przepis art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na:

a.

nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,

b.

nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części,

c. ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g ust. 17 powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych - wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia.

W myśl art. 22a ust. 1 ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1.

budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2.

maszyny, urządzenia i środki transportu,

3. inne przedmioty - o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

W myśl art. 22c pkt 2 ww. ustawy, amortyzacji nie podlegają budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy, jeżeli podatnik nie podejmie decyzji o ich amortyzowaniu, zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Stosownie do treści art. 22f ust. 1 ww. ustawy, podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 22a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 22b.

W myśl art. 22n ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zapisów dotyczących środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonuje się w ewidencji najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego, o którym mowa w art. 22h ust. 1 pkt 4.

W myśl art. 22d ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, składniki majątku, o których mowa w art. 22a-22c, z wyłączeniem składników wymienionych w ust. 1, wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 22n, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 4.

Stosownie do treści art. 22h ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 22k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (wykazu), z zastrzeżeniem art. 22e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których, zgodnie z art. 23 ust. 1, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Przepis art. 22h ust. 1 pkt 4 ustawy stanowi, że odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od ujawnionych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nieobjętych dotychczas ewidencją, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym te środki lub wartości zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Powyższy przepis określa więc moment rozpoczęcia dokonywania odpisów amortyzacyjnych od ujawnionych środków trwałych nie objętych dotychczas ewidencją.

Zatem odpisów amortyzacyjnych można dokonywać od wartości początkowej środka trwałego, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek wprowadzony został (zostanie) do ewidencji środków trwałych.

Zasady ustalania wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych, która stanowi podstawę obliczenia odpisów amortyzacyjnych określa art. 22g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Prawidłowe ustalenie wartości początkowej środków trwałych jest bardzo istotne, ponieważ jej wysokość kształtować będzie wartość odpisów amortyzacyjnych.

Zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się w razie odpłatnego nabycia - cenę ich nabycia a w razie wytworzenia we własnym zakresie - koszt wytworzenia.

W myśl art. 22g ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik nie może ustalić kosztu wytworzenia, o którym mowa w ust. 4, wartość początkową środków trwałych ustala się w wysokości określonej z uwzględnieniem cen rynkowych, o których mowa w ust. 8, przez biegłego, powołanego przez podatnika.

Przepis art. 22g ust. 8 ww. ustawy stanowi, że jeżeli nie można ustalić ceny nabycia środków trwałych lub ich części nabytych przez podatników przed dniem założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu, o których mowa w art. 22n, wartość początkową tych środków przyjmuje się w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia.

Przy ustalaniu wartości początkowej poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zgodnie z ust. 1 pkt 3-5 oraz ust. 2, 8, 9, 14 i 15, przepis art. 19 stosuje się odpowiednio (art. 22g ust. 16 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 19 ust. 3 ww. ustawy, wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Możliwość ustalenia wartości początkowej środka trwałego poprzez wycenę dokonaną przez podatnika lub przez biegłego dotyczy jedynie przypadków, w których środek trwały odpowiednio został nabyty lub wytworzony przed dniem założenia ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych lub w przypadku gdy został wytworzony przez podatnika we własnym zakresie i brak jest możliwości ustalenia ceny nabycia lub kosztu wytworzenia. Te sposoby ustalenia wartości początkowej stanowią wyjątek od obowiązujących zasad ustalania tejże wartości wg zasad określonych w art. 22g ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy. Niemożność ustalenia wartości początkowej środka trwałego zgodnie z generalną zasadą winna mieć przy tym charakter obiektywny, a więc dotyczyć np. tych sytuacji, w których podatnik nie posiada - bo nie musiał posiadać - stosownych dokumentów stwierdzających wysokość poniesionych przez niego wydatków na nabycie lub wytworzenie określonego składnika majątku (dotyczących np. wytworzenia określonego składnika majątku przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej, czy też przeznaczenia do działalności gospodarczej prywatnego składnika majątku).

Zasad wyrażonych w art. 22g ust. 9 przedmiotowej ustawy, nie można stosować do składników majątku, które zostały nabyte lub wytworzone w ramach (w trakcie) prowadzonej działalności gospodarczej lub z zamiarem wykorzystywania ich na potrzeby tej działalności. W takim bowiem przypadku ponoszone koszty nabycia wytworzenia środków trwałych powinny być właściwie udokumentowane.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni w 2014 r. (będąc osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej) rozpoczęła budowę nieruchomości mieszkalnej, w której docelowo planowała zamieszkać wraz z matką oraz dorastającymi dziećmi. Na początku 2017 r. budowa przedmiotowej nieruchomości została zakończona, natomiast w kwietniu 2017 r. złożono wnioski o odbiory, które ze względu na długo trwające procedury administracyjne zostały uzyskane w grudniu 2017 r. W czasie gdy nieruchomość powstawała Wnioskodawczyni nie prowadziła działalności gospodarczej i miała zamiar używać ją wyłącznie w celach prywatnych. W konsekwencji, w trakcie budowy (realizowanej głównie systemem gospodarczym), nie gromadzono dokumentów (rachunków, faktur) potwierdzających wysokość poniesionych wydatków. Z czasem okazało się, że dzieci Wnioskodawczyni ze względu na swoje plany osobiste i zawodowe wyprowadziły się do innych miejscowości. Ostatecznie więc, zdaniem Wnioskodawczyni, najbardziej racjonalnym sposobem wykorzystania wybudowanej nieruchomości stało się jej wynajęcie. Decyzja o zmianie przeznaczenia budynku zapadła już po poniesieniu wydatków na jego wybudowanie. Początkowo Wnioskodawczyni nie miała planów wykorzystywania nieruchomości w działalności gospodarczej. Rok zakończenia budowy zbiegł się z rokiem rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej. Jej zakres to szeroko rozumiane usługi edukacyjne, coaching oraz wynajem nieruchomości. Nieruchomość została wprowadzona do ewidencji jako środek trwały w 2017 r.

Jak już wskazano, ustalenie wartości początkowej środka trwałego w drodze wyceny dokonywanej przez podatnika lub powołanego przez niego rzeczoznawcę, ma charakter wyjątku od ogólnej zasady ustalania tej wartości na podstawie rzeczywistych, udokumentowanych wydatków poniesionych na nabycie, bądź wytworzenie środka trwałego. Jako wyjątki, te sposoby ustalenia wartości początkowej mogą być stosowane wyłącznie w ustawowo określonych sytuacjach, tj. wtedy, gdy ustalenie rzeczywistej wysokości wydatków na podstawie posiadanej dokumentacji nie jest możliwe z przyczyn obiektywnych. Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Budynek, o którym mowa we wniosku pierwotnie miał być użytkowany wyłącznie na cele prywatne, jednak po poniesieniu wydatków przez Wnioskodawczynię jej plany się zmieniły. Jako że wcześniej nie miała takiego obowiązku, nie gromadziła dokumentów potwierdzających poniesione wydatki.

Zatem, stwierdzić należy, że skoro Wnioskodawczyni nie posiada dokumentów wskazujących na wysokość poniesionych nakładów, to wartość początkową budynku, który został po raz pierwszy wprowadzony do ewidencji środków trwałych w 2017 r. można było ustalić na podstawie art. 22g ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w oparciu o wycenę biegłego rzeczoznawcy.

Reasumując, na podstawie przeanalizowanych uprzednio przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić zatem należy, że w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawczyni przysługuje prawo ustalenia wartości początkowej budynku w oparciu o wskazany art. 22g ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże, dokonywanie odpisów amortyzacyjnych i zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów jest możliwe dopiero po ujawnieniu środka trwałego w ewidencji i tylko takie działanie jest poprawne.

W odniesieniu natomiast do powołanych przez Wnioskodawczynię interpretacji indywidualnych oraz orzeczenia sądowego, tutejszy organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania, ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów-w art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej). Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy) z zastrzeżeniem art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. , poz. 374, z późn. zm.).

W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl