0115-KDIT2.4011.332.2020.2.ENB - PIT w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego na podstawie ugody sądowej.

Na podstawie art. 13 § 2a pkt 1, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 23 marca 2020 r. (data wpływu 25 marca 2020 r.), uzupełnionym w dniu 12 czerwca 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego na podstawie ugody sądowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 25 marca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 12 czerwca 2020 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego na podstawie ugody sądowej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni otrzymała od pracodawcy wypowiedzenie umowy o pracę w związku z redukcją zatrudnienia na zajmowanym stanowisku z dnia 22 marca 2019 r. Okres wypowiedzenia został skrócony z trzymiesięcznego do jednego miesiąca. Umowa miała się rozwiązać z dniem 30 kwietnia 2019 r. Jako przyczynę wypowiedzenia pracodawca wskazał redukcję zatrudnienia na zajmowanym przez pracownika stanowisku. W treści wypowiedzenia wskazano, że następuje ono na podstawie przepisów ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844 z późn. zm.) oraz na podstawie regulaminu zwolnień grupowych w spółce.

Wnioskodawczyni złożyła odwołanie do Sądu Pracy domagając się przede wszystkim uznania wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne oraz przywrócenia do pracy i zasądzenia na rzecz powódki wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy na podstawie art. 57 § 1 Kodeksu pracy. Ewentualnie, w razie nieuwzględnienia powyższego żądania, na podstawie art. 45 § 2 Kodeksu pracy i art. 264 § 2 Kodeksu pracy Wnioskodawczyni wniosła o zasądzenie od pracodawcy na rzecz powódki odszkodowania w związku z niesłusznym wypowiedzeniem umowy o pracę w kwocie 16.080 (szesnaście tysięcy osiemdziesiąt) złotych, stanowiącej wysokość wynagrodzenia za okres wypowiedzenia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu Wnioskodawczyni podniosła, że wypowiedzenie Wnioskodawczyni umowy o pracę pozostawało w rażącej opozycji z powszechnie obowiązującymi przepisami Kodeksu pracy, w szczególności z gwarantującym pracownikowi ochronę przedemerytalną art. 39 Kodeksu pracy oraz z przepisem sankcjonującym niedopuszczalność skrócenia okresu wypowiedzenia w przypadku umów o pracę na czas nieokreślony, tj. art. 49 k.p. Dodać należy, że Wnioskodawczynię obowiązywał trzymiesięczny okres wypowiedzenia, a zatem przysługiwałoby jej odszkodowanie w wysokości równej trzymiesięcznemu wynagrodzeniu i o taką wysokość odszkodowania Wnioskodawczyni pierwotnie wystąpiła.

Wobec okoliczności, że w wypadku braku ugodowego rozstrzygnięcia sporu postępowanie przed sądem w sprawie Wnioskodawczyni toczyłoby się przez bliżej niekreślony czas, a Pracodawca byłyby zobowiązany, w razie negatywnego dla niego rozstrzygnięcia sprawy i przywrócenia Wnioskodawczyni do pracy, do wypłaty na rzecz Wnioskodawczyni również wynagrodzenia na podstawie art. 57 k.p., strony sporu ustaliły, że Pracodawca zapłaci Wnioskodawczyni oprócz żądanej kwoty, mającej podstawę w art. 47 (1) Kodeksu pracy, odszkodowanie - w łącznej kwocie 64.320 zł.

Na podstawie ugody z dnia 19 lipca 2019 r., zawartej przed Sądem Rejonowym, Wnioskodawczyni została przyznana kwota odszkodowania w wysokości 64.320 (sześćdziesiąt cztery tysiące trzysta dwadzieścia) zł brutto. W ugodzie wskazano, że ww. kwota zostanie wypłacona tytułem odszkodowania związanego z rozwiązaniem stosunku pracy.

Wypłacona przez Pracodawcę kwota wynikająca ze wskazanej ugody została pomniejszona o zaliczkę na podatek dochodowy co do kwoty ponad 16.080 zł.

Ponadto Wnioskodawczyni wskazuje, że:

* w zawartej ugodzie strony wskazały, iż strona pozwana (były pracodawca) zapłaci powódce (Wnioskodawczyni) określoną kwotę w związku z zawartą ugodą tj. 64.320 zł. Ugoda została zawarta po wniesieniu odwołania do Sądu Pracy, w którym Wnioskodawczyni domagała się finalnie zasądzenia kwoty w wysokości 64.320, w tym 16.080 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Wobec tego, w ocenie Wnioskodawczyni, należy przyjąć, iż całe wypłacone świadczenie miało charakter odszkodowania,

* umowa o pracę została wypowiedziana bez zachowania okresu wypowiedzenia. Wobec tego nie doszło do skrócenia okresu wypowiedzenia. Również na podstawie ugody sądowej nie doszło do skrócenia okresu wypowiedzenia.

* ustalone na mocy zawartej ugody świadczenie nie stanowi odprawy pieniężnej wypłaconej na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

* zawarta ugoda ma charakter ugody sądowej, a zatem na zasadzie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g i pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych in fine wskazuje na objęcie zwolnieniem od podatku wyłącznie ugód sądowych.

W odczuciu Wnioskodawczyni pobranie podatku od ugody zawartej przed Sądem jest wielce niesprawiedliwe, gdyż kwota odszkodowania nie pokrywa należności, które by Wnioskodawczyni uzyskała pracując jeszcze przez okres co najmniej 2 lat ochrony przedemerytalnej, a tym samym pobranie podatku z ustalonego odszkodowania pomniejsza kwotę z Ugody sądowej.

Ponadto w przesłanym uzupełnieniu Wnioskodawczyni wyjaśniła, że w treści zawartej ugody sądowej nie zawarto zapisów o naruszeniu przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązania umowy o pracę.

Jednocześnie Wnioskodawczyni wskazała, że w praktyce sądowej co do zasady treść ugody sądowej nie zawiera wskazania naruszonych przez pracodawcę przepisów prawa pracy.

W sprawach z zakresu prawa pracy ma ponadto zastosowanie art. 469 k.p.c., zgodnie z którym Sąd uzna zawarcie ugody, cofnięcie pozwu, sprzeciwu lub środka odwoławczego oraz zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia za niedopuszczalne także wówczas, gdyby czynność ta naruszała słuszny interes pracownika lub ubezpieczonego.

Istotą ugody jest czynienie sobie przez strony wzajemnych ustępstw (art. 917 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Zgodnie z art. 917 k.c. przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać. Istotą ugody jest więc czynienie sobie wzajemnie ustępstw w zakresie oczekiwanych rezultatów stosunku prawnego, które należy zaliczyć do przedmiotowo istotnych elementów ugody (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lipca 2002 r., sygn. akt I CKN 915/00, LEX nr 56895).

Należy bowiem zauważyć, że Pracownik nie może zrezygnować z żadnych uprawnień płacowych, także w części, może się bowiem znaleźć przez to na z góry przegranej pozycji negocjacyjnej, nawet wówczas, gdy ocenia, iż mógłby je zamienić na inne korzyści, które w danej sytuacji życiowej są dla niego niepomiernie ważniejsze. Istota ugody polega bowiem na czynieniu sobie wzajemnych ustępstw.

Jednocześnie Wnioskodawczyni wskazuje, że w treści pozwu wskazała na naruszenie przez pracodawcę: art. 30 § 4 k.p.c., art. 39 Kodeksu pracy, art. 28 Kodeksu pracy, art. 49 Kodeksu pracy, art. 43 Kodeksu pracy, naruszenie art. 5 ust. 5 pkt 1 i art. 10 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika.

Rozwiązanie z Wnioskodawczynią umowy o pracę zostało przeprowadzone - zdaniem pracodawcy - z zastosowaniem regulaminu w sprawie zwolnień grupowych pracodawcy (w załączeniu). Z kolei zdaniem Wnioskodawczyni rozwiązanie umowy o pracę naruszało m.in. przepisy Kodeksu pracy (art. 39 k.p., art. 28 k.p., art. 49 k.p., art. 43 k.p.) oraz art. 5 ust. 5 pkt 1 i art. 10 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika. Zasada ustalania i wysokość odszkodowania przyznanego Wnioskodawczyni w ugodzie sądowej, wynikała wprost z przepisów odrębnej ustawy, tj. Kodeksu pracy i równocześnie odszkodowanie to nie zostało wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a-g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

A zatem odszkodowanie to, zdaniem Wnioskodawczyni podlega zwolnieniu od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to równocześnie, że płatnik nie jest obowiązany do poboru zaliczki na podatek dochodowy od kwoty tego odszkodowania, tym samym Spółka nienależnie pobrała zaliczkę i pomniejszyła zasądzone ugodą sądową kwoty o wysokość podatku.

Świadczenie wskazane we wniosku wynikało wprost z przepisów odrębnej ustawy, tj. Kodeksu pracy i równocześnie odszkodowanie to nie zostało wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a-g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie wynikało ze szkody rzeczywistej, a z przepisów odrębnych ustaw.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu, wyrażonym w uzasadnieniu do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 października 2007 r. wydanego w sprawie oznaczonej sygn. akt III SA/Wa 872/07 należy przyjąć, że " art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. stanowi nie o zwolnieniu odszkodowań do wysokości wynikającej z przepisów odrębnych ustaw (...), lecz o zwolnieniu odszkodowań, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw (...). W przepisie tym nie chodzi więc o wysokość faktycznie otrzymanego odszkodowania, lecz o jego istotę. Dodać także należy, iż w myśl art. 184 Kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c), ugody sądowe podlegają kontroli sądu, którego obowiązkiem jest uznanie ugody za niedopuszczalną, jeżeli jej treść jest niezgodna z prawem, zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Dodatkowo w sprawach pracowniczych, sąd jest zobowiązany do badania ugody, by ta nie naruszała słusznego interesu pracownika - art. 469 k.p.c.".

Wypłacone świadczenie miało również rekompensować wynagrodzenie które Wnioskodawczyni mogłaby uzyskać od pracodawcy, gdyby nie rozwiązanie umowy o pracę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wypłata odszkodowania opisanego w stanie faktycznym, nazwanego w ugodzie sądowej odszkodowaniem, które wyczerpało wszelkie roszczenia powódki objęte pozwem, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, czy też podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym czy przy wypłacie tej należności pracownikowi na Spółce ciążyły obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o PIT jednym z przypadków, w których osiągnięty przez podatnika dochód jest zwolniony z opodatkowania jest m.in. otrzymanie odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość wynika wprost w przepisów odrębnych ustaw (...) oraz otrzymanie odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy.

Z kolei art. 9 § 1 Kodeksu pracy, jako źródła prawa pracy wskazuje m.in. postanowienia układów zbiorowych, porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów.

Zatem wolne od podatku są kwoty odszkodowań w wysokości wynikającej lub ustalonej na podstawie prawa pracy, a także kwoty odszkodowań wypłaconych w oparciu o treść zawartej ugody sądowej (pkt 3b).

Przewidziane w ugodzie zawartej przed sądem odszkodowanie nie jest objęte żadnym z wyłączeń przewidzianych w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a-g ustawy o PIT lub art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a, b ustawy o PIT.

Podstawą zgłoszonych przez Wnioskodawczynię roszczeń w toku postępowania sądowego był art. 45 Kodeksu pracy oraz art. 47 (1) Kodeksu pracy w zw. z art. 300 Kodeksu pracy (możliwość dochodzenia roszczeń na zasadach ogólnych potwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 27 listopada 2007 r. sygn. akt: SK 18/05).

Żądanie Wnioskodawczyni miało zakończyć spór między Pozwanym a Wnioskodawczynią.

Z uwagi na powyższe określona przez strony ogólna kwota odszkodowania wskazana w ugodzie sądowej, będzie podlegała zwolnieniu podatkowemu przewidzianemu w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, bowiem jej wysokość nie została ustalona wyłącznie o przepisy prawa pracy, w oparciu o przepisy ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracownika oraz Regulaminu pracodawcy w sprawach zwolnień grupowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 i 1043), z wyjątkiem:

Natomiast stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b tej ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

W kontekście powyższego wyjaśnić należy, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy objęte są odszkodowania lub zadośćuczynienia, w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw; lub też jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g tego przepisu.

Natomiast zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, obejmuje swym zakresem odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Przy czym ze zwolnienia o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy wyłączone są świadczenia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zakres tego zwolnienia obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia, tym nie mniej rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od ich znaczenia przyjętego w systemie prawa cywilnego. Wiele pojęć z katalogu zwolnień przedmiotowych nie zostało zdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych - nie może to jednak oznaczać dowolności w ich rozumieniu i stosowania wykładni rozszerzającej, przy czym oczywistym jest, iż aby uniknąć takiej dowolności, kryteria rozumienia tych pojęć, niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, muszą mieć w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych. Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że zasady odpowiedzialności odszkodowawczej w prawie cywilnym opierają się na zasadzie winy lub ryzyka. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145) przewiduje dwa zasadnicze rodzaje odpowiedzialności: kontraktową, która powstaje z mocy umowy (art. 471 k.c. i nast.) oraz deliktową - wynikającą z czynów niedozwolonych (art. 415 k.c. i nast.). W konsekwencji na tle Kodeksu cywilnego świadczenie odszkodowawcze jest następstwem czynu niedozwolonego lub niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania. O tym, co stanowi szkodę oraz jakie są zasady i sposoby jej naprawienia decydują generalnie przepisy art. 361 i 363 Kodeksu cywilnego. W świetle powyżej wskazanych uregulowań wypłata odszkodowania jest więc konsekwencją wystąpienia szkody.

Zgodnie natomiast z art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym (tj. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia - art. 444 § 1 k.c.) sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Zdefiniowane w zacytowanym przepisie zadośćuczynienie, to forma rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej w związku z doznaną krzywdą.

Powyższe regulacje, mają również zastosowanie do przepisów prawa pracy, choć w ograniczonym zakresie. Jak stanowi bowiem art. 300 Kodeksu pracy, w sprawach nieuregulowanych przepisami prawa pracy, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy. Powyższe oznacza, że przepisy Kodeksu cywilnego wybrane do zastosowania w prawie pracy (stosunku pracy) nie mogą się sprzeciwiać ogólnym normom prawa pracy, mającym podstawowe znaczenie dla regulacji stosunków pracy.

Przepisy Kodeksu pracy, posługują się terminami "odszkodowanie" oraz "zadośćuczynienie" w odniesieniu do konkretnych świadczeń pracowniczych, do których uprawniony jest pracownik lub były pracownik (np. w art. 183d, art. 361 § 1, art. 45, art. 56, art. 943 § 3, art. 99, art. 1012 Kodeksu pracy).

W kontekście rozwiązania umowy o pracę ustawodawca przewiduje odszkodowanie, w sytuacji gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę (art. 45 Kodeksu pracy), przepisy o wypowiadaniu warunków pracy i płacy (art. 45 w zw. z art. 42 § 1 Kodeksu pracy) bądź rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie (art. 56 Kodeksu pracy).

Należy zatem uznać, że funkcję odszkodowawczą w Kodeksie pracy pełnią wyłącznie te świadczenia, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni otrzymała od pracodawcy wypowiedzenie umowy o pracę w związku z redukcją zatrudnienia na zajmowanym stanowisku z dnia 22 marca 2019 r. Okres wypowiedzenia został skrócony z trzymiesięcznego do jednego miesiąca. Umowa miała się rozwiązać z dniem 30 kwietnia 2019 r. Jako przyczynę wypowiedzenia pracodawca wskazał redukcję zatrudnienia na zajmowanym przez pracownika stanowisku. W treści wypowiedzenia wskazano, że następuje ono na podstawie przepisów ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844 z późn. zm.) oraz na podstawie regulaminu zwolnień grupowych w spółce.

Wnioskodawczyni złożyła odwołanie do Sądu Pracy domagając się przede wszystkim uznania wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne oraz przywrócenia do pracy i zasądzenia na rzecz powódki wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy na podstawie art. 57 § 1 Kodeksu pracy. Ewentualnie, w razie nieuwzględnienia powyższego żądania, na podstawie art. 45 § 2 Kodeksu pracy i art. 264 § 2 Kodeksu pracy Wnioskodawczyni wniosła o zasądzenie od pracodawcy na rzecz powódki odszkodowania w związku z niesłusznym wypowiedzeniem umowy o pracę w kwocie 16.080 (szesnaście tysięcy osiemdziesiąt) złotych, stanowiącej wysokość wynagrodzenia za okres wypowiedzenia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu Wnioskodawczyni podniosła, że wypowiedzenie Wnioskodawczyni Umowy o pracę pozostawało w rażącej opozycji z powszechnie obowiązującymi przepisami Kodeksu pracy, w szczególności z gwarantującym pracownikowi ochronę przedemerytalną art. 39 Kodeksu pracy oraz z przepisem sankcjonującym niedopuszczalność skrócenia okresu wypowiedzenia w przypadku umów o pracę na czas nieokreślony, tj. art. 49 k.p. Dodać należy, że Wnioskodawczynię obowiązywał trzymiesięczny okres wypowiedzenia, a zatem przysługiwałoby jej odszkodowanie w wysokości równej trzymiesięcznemu wynagrodzeniu i o taką wysokość odszkodowania Wnioskodawczyni pierwotnie wystąpiła.

Wobec okoliczności, że w wypadku braku ugodowego rozstrzygnięcia sporu postępowanie przed sądem w sprawie Wnioskodawczyni toczyłoby się przez bliżej niekreślony czas, a Pracodawca byłyby zobowiązany, w razie negatywnego dla niego rozstrzygnięcia sprawy i przywrócenia Wnioskodawczyni do pracy, do wypłaty na rzecz Wnioskodawczyni również wynagrodzenia na podstawie art. 57 k.p., strony sporu ustaliły, że Pracodawca zapłaci Wnioskodawczyni oprócz żądanej kwoty, mającej podstawę w art. 47 (1) Kodeksu pracy, odszkodowanie - w łącznej kwocie 64 320 zł.

Na podstawie ugody z dnia 19 lipca 2019 r., zawartej przed Sądem Rejonowym, Wnioskodawczyni została przyznana kwota odszkodowania w wysokości 64 320 (sześćdziesiąt cztery tysiące trzysta dwadzieścia) zł brutto. W ugodzie wskazano, że ww. kwota zostanie wypłacona tytułem odszkodowania związanego z rozwiązaniem stosunku pracy.

Wypłacona przez Pracodawcę kwota wynikająca ze wskazanej ugody została pomniejszona o zaliczkę na podatek dochodowy co do kwoty ponad 16 080 zł.

Ponadto Wnioskodawczyni wskazuje, że:

* w zawartej ugodzie strony wskazały, iż strona pozwana (były pracodawca) zapłaci powódce (Wnioskodawczyni) określoną kwotę w związku z zawartą ugodą tj. 64.320 zł. Ugoda została zawarta po wniesieniu odwołania do Sądu Pracy, w którym Wnioskodawczyni domagała się finalnie zasądzenia kwoty w wysokości 64.320, w tym 16.080 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Wobec tego, w ocenie Wnioskodawczyni, należy przyjąć, iż całe wypłacone świadczenie miało charakter odszkodowania.

* umowa o pracę została wypowiedziana bez zachowania okresu wypowiedzenia. Wobec tego nie doszło do skrócenia okresu wypowiedzenia. Również na podstawie ugody sądowej nie doszło do skrócenia okresu wypowiedzenia.

* ustalone na mocy zawartej ugody świadczenie nie stanowi odprawy pieniężnej wypłaconej na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

* Wnioskodawczyni wskazuje ponadto, że zawarta ugoda ma charakter ugody sądowej, a zatem na zasadzie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g i pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych in fine wskazuje na objęcie zwolnieniem od podatku wyłącznie ugód sądowych.

W odczuciu Wnioskodawczyni pobranie podatku od ugody zawartej przed Sądem jest wielce niesprawiedliwe, gdyż kwota odszkodowania nie pokrywa należności, które by Wnioskodawczyni uzyskała pracując jeszcze przez okres co najmniej 2 lat ochrony przedemerytalnej, a tym samym pobranie podatku z ustalonego odszkodowania pomniejsza kwotę z Ugody sądowej.

Wnioskodawczyni wyjaśniła, że w treści zawartej ugody sądowej nie zawarto zapisów o naruszeniu przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązania umowy o pracę.

Jednocześnie Wnioskodawczyni zaznacza, że w treści pozwu wskazała na naruszenie przez pracodawcę: art. 30 § 4 k.p.c., art. 39 Kodeksu pracy, art. 28 Kodeksu pracy, art. 49 Kodeksu pracy, art. 43 Kodeksu pracy, naruszenie art. 5 ust. 5 pkt 1 i art. 10 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika.

Rozwiązanie z Wnioskodawczynią umowy o pracę zostało przeprowadzone - zdaniem pracodawcy - z zastosowaniem regulaminu w sprawie zwolnień grupowych pracodawcy (w załączeniu). Z kolei zdaniem Wnioskodawczyni rozwiązanie z umowy o pracę naruszało m.in. przepisy Kodeksu pracy (art. 39 k.p., art. 28 k.p., art. 49 k.p., art. 43 k.p.) oraz art. 5 ust. 5 pkt 1 i art. 10 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika. Zasada ustalania i wysokość odszkodowania przyznanego Wnioskodawczyni w ugodzie sądowej, wynikała wprost z przepisów odrębnej ustawy, tj. Kodeksu pracy i równocześnie odszkodowanie to nie zostało wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a-g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

A zatem odszkodowanie to, zdaniem Wnioskodawczyni podlega zwolnieniu od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to równocześnie, że płatnik nie jest obowiązany do poboru zaliczki na podatek dochodowy od kwoty tego odszkodowania, tym samym Spółka nienależnie pobrała zaliczkę i pomniejszyła zasądzone ugodą sądową kwoty o wysokość podatku.

Świadczenie wskazane we wniosku wynikało wprost z przepisów odrębnej ustawy, tj. Kodeksu pracy i równocześnie odszkodowanie to nie zostało wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a-g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie wynikało ze szkody rzeczywistej, a z przepisów odrębnych ustaw.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu, wyrażonym w uzasadnieniu do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 października 2007 r. wydanego w sprawie oznaczonej sygn. akt III SA/Wa 872/07 należy przyjąć, że " art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. stanowi nie o zwolnieniu odszkodowań do wysokości wynikającej z przepisów odrębnych ustaw (...), lecz o zwolnieniu odszkodowań, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw (...). W przepisie tym nie chodzi więc o wysokość faktycznie otrzymanego odszkodowania, lecz o jego istotę. Dodać także należy, iż w myśl art. 184 Kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c), ugody sądowe podlegają kontroli sądu, którego obowiązkiem jest uznanie ugody za niedopuszczalną, jeżeli jej treść jest niezgodna z prawem, zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Dodatkowo w sprawach pracowniczych, sąd jest zobowiązany do badania ugody, by ta nie naruszała słusznego interesu pracownika - art. 469 k.p.c.".

Wypłacone świadczenie miało również rekompensować wynagrodzenie które Wnioskodawczyni mogłaby uzyskać od pracodawcy, gdyby nie rozwiązanie umowy o pracę.

Przenosząc powyższe rozważania, na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że wskazane we wniosku odszkodowanie otrzymane przez Wnioskodawczynię na podstawie zawartej ugody sądowej nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak bowiem wynika z treści wniosku, odszkodowanie zostało "przyznane jako związane z rozwiązaniem stosunku pracy", a ponadto - jak wskazuje Wnioskodawczyni - "w treści ugody nie zawarto zapisów o naruszeniu przepisów prawa pracy" dotyczących rozwiązania umowy o pracę. Tymczasem, jak wywiedziono powyżej ustawodawca w sytuacji rozwiązania umowy o pracę przewiduje odszkodowanie wyłącznie w sytuacji gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę.

Wobec powyższego, skoro z zawartej ugody nie wynika, iż wypowiedzenie umowy o pracę jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę nie sposób uznać - jak to czyni Wnioskodawczyni, że wysokość lub zasady ustalania odszkodowania wynikały wprost z przepisów odrębnej ustawy, tj. Kodeksu pracy. W przedstawionej we wniosku sytuacji nie zostały spełnione przesłanki uprawniające do zastosowania zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zauważyć również należy, że w sytuacji gdy przed sądem nie doszło do stwierdzenia naruszenia przepisów prawa traktujących o rozwiązaniu umowy o pracę, bez znaczenia dla zastosowania zwolnienia pozostaje treść złożonego pozwu oraz przedstawione w nim zarzuty.

Zgodnie bowiem z art. 917 ustawy - Kodeks cywilny, przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że umowa ta może być zawarta wyłącznie w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że z ustępstwem mamy do czynienia, gdy ktoś rezygnuje z jakiegoś warunku, wymagania, zmniejsza swoje żądania, czy też odstępuje od nich. Ustępstwa mogą polegać m.in. na zrzeczeniu się uprawnień, czy też zarzutów, zaciąganiu zobowiązań, obniżeniu świadczenia itp.

Zawarcie ugody przed sądem nie jest zatem równoznaczne z uznaniem zarzutów i roszczeń przedstawionych w złożonym przez Wnioskodawczynię pozwie.

Ponadto mając na uwadze, że - jak jednoznacznie wskazała Wnioskodawczyni - odszkodowanie nie wynikało ze szkody rzeczywistej, oraz miało rekompensować również wynagrodzenie, które Wnioskodawczyni mogłaby uzyskać od pracodawcy, gdyby nie rozwiązanie umowy o pracę, uznać należy, iż nie może ono także korzystać ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy. Świadczenie to pomimo, iż zostało wypłacone na podstawie ugody sądowej nie stanowi odszkodowania lub zadośćuczynienia, o którym mowa w tym przepisie, nie dotyczy ono bowiem szkody rzeczywistej lecz spodziewanych korzyści.

W konsekwencji, ponieważ przedmiotowe świadczenie, nie mieści się w katalogu zwolnień przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również nie jest dochodem, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód ze stosunku pracy i w związku z tym wynegocjowane w ramach ugody sądowej świadczenie powinno zostać pomniejszone o zaliczkę na podatek dochodowy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Końcowo zastrzec należy, że tutejszy organ podatkowy wydając interpretację oparł się na opisie stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawczynię. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.