0115-KDIT2-3.4011.38.2019.1.PS - Określenie skutków podatkowych zbycia prawa do lokalu mieszkalnego.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2019 r. (data wpływu 28 stycznia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia prawa do lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 28 stycznia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia prawa do lokalu mieszkalnego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 18 listopada 1994 r. przyszła Pana małżonka (będąc panną) nabyła tytuł prawny do mieszkania położonego w X (mieszkanie o pow. 86,05 m² oraz udział w częściach wspólnych gruntu pod budynkiem i gruntu wokół budynku).

W dniu 18 sierpnia 2001 r. zawarliście Państwo związek małżeński (współwłasność majątkowa małżeńska od momentu zawarcia związku małżeńskiego), zameldował się Pan w ww. mieszkaniu, prowadziliście Państwo wspólne gospodarstwo domowe, razem dokonaliście niezbędnych prac remontowych mieszkania ponosząc wspólnie koszty.

W dniu 28 grudnia 2015 r. zawarliście Państwo umowę majątkową małżeńską, na mocy której nastąpiło rozszerzenie obowiązującej wspólności ustawowej o majątek nabyty przed zawarciem małżeństwa. Rozszerzenie to miało charakter organizacyjny. W momencie objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie nastąpiło wydzielenie tej części nieruchomości.

Obecnie postanowiliście Państwo sprzedać mieszkanie. W dniu 19 stycznia 2019 r. podpisaliście Państwo umowę przedwstępną sprzedaży, a sprzedaż ma nastąpić do 15 marca 2019 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku z sprzedażą przedmiotowego mieszkania w ciągu 5 lat od momentu rozszerzenia wspólności małżeńskiej, przychód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Pana zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w chwili zawarcia małżeństwa między małżonkami powstaje wspólność ustawowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Małżonkowie mogą jednak rozszerzyć wspólność majątkową na podstawie umowy, która ma charakter organizacyjny. W momencie objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie nastąpiło wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu z małżonków nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części. Nie można więc uznać, że z chwilą rozszerzenia wspólności majątkowej strona takiej umowy wyzbyła się prawa do tej rzeczy. Nabycie nie może powstać z umowy małżonków. Pojęcie "nabycie" należy rozumieć szeroko, to jednak nie obejmuje zawarcia przez małżonków umowy majątkowej, która ma charakter wyłącznie organizacyjny. Małżeńskiej umowy majątkowej nie można utożsamiać ze zbyciem ani nabyciem poszczególnych składników majątku, ani z nabyciem udziałów w tym majątku.

W powyższej kwestii wykształciła się jednolita linia orzecznictwa sądów administracyjnych prezentująca stanowisko wskazujące, że rozszerzenie wspólności majątkowej małżeńskiej poprzez włączenie do majątku wspólnego nieruchomości wchodzącej poprzednio w skład majątku osobistego jednego z małżonków, nie stanowi nabycia tej nieruchomości przez drugiego małżonka w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe oznacza, że za datę nabycia nieruchomości, która wcześniej stanowiła majątek osobisty żony, należy przyjąć dzień, w którym małżonka nabyła tą nieruchomość do majątku odrębnego. W konsekwencji w wyniku zawarcia w roku 2015 umowy rozszerzającej wspólność ustawową, stał się Pan współwłaścicielem nieruchomości nabytej w roku 1994.

Biorąc pod uwagę stan faktyczny oraz przepisy prawa należy stwierdzić, że odpłatne zbycie przedmiotowego mieszkania w roku 2019, będzie miało miejsce po upływie 5 lat od końca roku w którym je nabyto, zatem sprzedaż ta nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

d. innych rzeczy, * jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie jest źródłem przychodu

w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie, kwota uzyskana z tego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z treści wniosku wynika, że żona Pana jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego w 1994 r. nabyła tytuł prawny do mieszkania położonego w X. W dniu 18 sierpnia 2001 r. zawarliście Państwo związek małżeński (współwłasność majątkowa małżeńska od momentu zawarcia związku małżeńskiego). W dniu 28 grudnia 2015 r. zawarliście Państwo umowę majątkową małżeńską, na mocy której nastąpiło rozszerzenie obowiązującej wspólności ustawowej o majątek nabyty przed zawarciem małżeństwa. W momencie objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie nastąpiło wydzielenie tej części nieruchomości.

Obecnie postanowiliście Państwo sprzedać mieszkanie. W dniu 19 stycznia 2019 r. podpisaliście Państwo umowę przedwstępną sprzedaży, a sprzedaż ma nastąpić do 15 marca 2019 r.

Rozstrzygając kwestię odnoszącą się do daty nabycia przez Pana prawa do lokalu mieszkalnego należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682, z późn. zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 ww. Kodeksu, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Jak stanowi art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa (art. 47 § 1 ww. Kodeksu). Jest to zatem umowa, której celem jest ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowa ta reguluje stosunki majątkowe małżonków przez czas trwania ich związku małżeńskiego.

Ponadto, w doktrynie prawa rodzinnego podkreśla się, że w przypadku majątku osobistego małżonek pozostaje w stosunku do niego podmiotem wyłącznie uprawnionym, co oznacza, że jego uprawnienia do dysponowania przedmiotami wchodzącymi w skład majątku osobistego nie podlegają co do zasady żadnym ograniczeniom, w tym wynikającym z przepisów prawa rodzinnego, takimi jak konieczność uzyskania zgody współmałżonka co do możliwości rozporządzania konkretnym składnikiem majątku osobistego. Możliwe jest więc swobodne dokonywanie pomiędzy małżonkami czynności rozporządzających prowadzących do przeniesienia określonego przedmiotu majątkowego z majątku osobistego do majątku wspólnego.

Umowa rozszerzająca wspólność ustawową małżeńską ma na celu ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowa ta jest czynnością prawną organizacyjną, która reguluje stosunki majątkowe małżonków podczas trwania ich związku małżeńskiego.

W tym miejscu należy wskazać - za jednolicie ukształtowaną linią orzeczniczą - że włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości lub praw majątkowych stanowiących majątek odrębny jednego małżonka na zasadach i w sposób określony przez ustawę Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie jest nabyciem tej nieruchomości lub prawa majątkowego przez drugiego małżonka, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wyżej zaprezentowane poglądy wyraził m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 1110/14, podkreślając, że małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską uregulowana została w art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jest to umowa, której celem jest ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy o rozszerzenie wspólności ustawowej w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, są stricte umowami majątkowymi małżeńskimi, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny (wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 7 sierpnia 2015 r.). Tak więc skoro z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu z małżonków (współwłaścicieli) nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części rzeczy, to nie można przyjąć, że z chwilą rozszerzenia wspólności majątkowej (wspólności ustawowej) strona takiej umowy wyzbyła się prawa do tej rzeczy.

Tożsamej oceny dokonano w szeregu innych wyroków NSA i WSA (przykładowo: wyrok NSA z dnia 22 marca 2017 r., sygn. akt II FSK 456/15, wyrok NSA z dnia 7 kwietnia 2016 r., sygn. akt II FSK 313/14, wyrok WSA w Gdańsku z dnia 29 października 2014 r., sygn. akt I SA/Gd 964/14).

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że stanowisko Pana - zgodnie z którym odpłatne zbycie przedmiotowego mieszkania w roku 2019, będzie miało miejsce po upływie 5 lat od końca roku w którym je nabyto, zatem sprzedaż ta nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jest prawidłowe, bowiem datą nabycia ww. nieruchomości, na skutek zawarcia umowy rozszerzającej wspólność ustawową jest data nabycia tej nieruchomości przez tego małżonka, który następnie poprzez rozszerzenie wspólności majątkowej włączył ją do majątku wspólnego, i od tego dnia należy liczyć pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, sprzedaż w 2019 r. przedmiotowego prawa do lokalu mieszkalnego, nabytego przez żonę pana w 1994 r., a następnie włączonego do majątku wspólnego małżonków poprzez zawarcie umowy rozszerzającej wspólność majątkową małżeńską, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu liczonego od końca roku, w którym nastąpiło nabycie zbywanego prawa do lokalu mieszkalnego, do daty odpłatnego zbycia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.