0115-KDIT2-2.4011.83.2018.1.IL - Powstanie przychodu po stronie pracowników w związku z organizacją wycieczki.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 lutego 2018 r. (data wpływu 14 lutego 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

W dniu 14 lutego 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza zorganizować dla zatrudnionych pracowników wycieczki turystyczno-krajoznawcze na terenie Polski bądź za granicę, finansowane w znacznej części ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej: ZFŚS). Udział w wycieczce będzie miał charakter dobrowolny i powszechnie dostępny dla wszystkich pracowników.

Celem planowanego wyjazdu ma być integracja pracowników. Wnioskodawca zakłada bowiem, że wspólny wyjazd przyczyni się do zwiększenia motywacji do pracy, obniżenia napięć w zespole oraz wzmocnienia więzi koleżeńskich, skutkujących w późniejszym czasie poprawą komunikacji i współpracy w całym zespole.

Na podstawie zgłoszeń pracowników znana będzie liczba osób biorących udział w imprezie. Na podstawie kalkulacji przeprowadzonej przez biuro podróży znany będzie jednostkowy koszt wycieczki, na który złożą się: koszty transportu, noclegu, wyżywienia, a także ubezpieczenia NNW i opieki pilota-przewodnika. Uczestnicy wycieczki wniosą dopłaty do wycieczki uzależnione od kryterium dochodowego, określone w regulaminie ZFŚS. Wycieczki będą dofinansowane z ZFŚS na podstawie faktury otrzymanej od biura podróży.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy koszt jednostkowy wycieczki pomniejszony o dopłaty pracowników, będzie dla pracowników przychodem podlegającym opodatkowaniu, a w konsekwencji czy Wnioskodawca jako płatnik będzie obowiązany obliczyć i pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, koszt wycieczki nie będzie dla pracowników przychodem podlegającym opodatkowaniu, wobec czego pracodawca, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, nie będzie zobowiązany do obliczenia i odprowadzenia w imieniu pracowników, zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od tego świadczenia.

Wnioskodawca podnosi iż, ww. zagadnienie należy rozpatrywać na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o których mowa poniżej.

Zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z art. 12 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Zgodnie z art. 12 ust. 3 ww. ustawy wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Zdaniem Wnioskodawcy w opisanym zdarzeniu przyszłym nie zostaną spełnione warunki pozwalające uznać dopłatę do wycieczki z ZFŚS za nieodpłatne świadczenie ze stosunku pracy. W opisanym zdarzeniu przyszłym nie zostanie bowiem spełniony drugi z warunków określonych w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13, zgodnie z którym za przychód pracownika z tytułu nieodpłatnych świadczeń mogą być uznane świadczenia, które zostały spełnione w jego interesie i przyniosły pracownikowi korzyść w postaci uniknięcia wydatku, który musiałby sam ponieść. W omawianej sytuacji warunek ten, nie zostanie spełniony, gdyż udział w wycieczce nie przyniesie pracownikowi takich korzyści.

W opinii Wnioskodawcy koszt wycieczki zostanie poniesiony w interesie pracodawcy, gdyż głównym jej celem będzie zintegrowanie pracowników poprzez zapewnienie im możliwości nawiązania koleżeńskich relacji w warunkach wycieczki turystycznej, czyli w stosunkowo komfortowych warunkach, pozbawionych napięcia zwyczajowo towarzyszącego relacjom służbowym, wynikającego z podległości służbowej oraz konieczności wykonywania poleceń. Wnioskodawca zakłada, że uczestnictwo w wyciecze nie tylko zmotywuje pracowników do dalszej efektywnej pracy, ale przede wszystkim pozwoli na nawiązanie przyjaznych relacji pomiędzy pracownikami, co polepszy ich wzajemne stosunki, obniży napięcie, a w konsekwencji przełoży się na usprawnienie komunikacji w całym zespole oraz efektywniejszą współpracę.

Jednocześnie, w ocenie Wnioskodawcy, brak podstaw do przyjęcia, że wydatek na tego typu wycieczkę turystyczną przyniesie pracownikowi korzyść w postaci uniknięcia wydatku, który w innym wypadku musiałby ponieść we własnym zakresie. Pomimo bowiem niewątpliwej atrakcyjności oferowanej wycieczki mało prawdopodobne jest, aby oferta pracodawcy zastępowała wydatek pracownika. Uczestnictwo w wycieczce nie stanowi bowiem zaspokojenia podstawowych potrzeb pracownika, które ten musiałby - gdyby nie oferta pracodawcy - zaspokoić we własnym zakresie. Tym samym, uczestnictwo w imprezie turystycznej oferowanej przez pracodawcę nie zastąpi wydatku własnego pracownika - nie uzyska on zatem przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ww. ustawy, ani w postaci realnego przysporzenia majątkowego powiększającego aktywa pracownika, ani w postaci zaoszczędzenia wydatku (ustęp 3.4.2. i 3.4.3. uzasadnienia cyt. wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K 7/13).

W związku z powyższym, według Wnioskodawcy wydatek z ZFŚS na pokrycie częściowych kosztów wycieczki turystyczno-krajoznawczej nie stanowi przychodu pracownika z tytułu nieodpłatnego świadczenia, gdyż świadczenie to jest spełnione w interesie pracodawcy. Tym samym Wnioskodawca, będący płatnikiem w rozumieniu art. 8 ustawy - Ordynacja podatkowa, nie ma obowiązku obliczenia, pobrania i wpłaty zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, o których mowa w art. 31 ww. ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 200, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie natomiast do art. 11 ust. 2 ww. ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Z kolei, zgodnie z treścią art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b ww. ustawy).

Przepisy ustawy nie definiują pojęcia nieodpłatne świadczenie. W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r., sygn. akt II FPS 1/06 NSA ustalił znaczenie terminu nieodpłatne świadczenie na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Stwierdził bowiem, że ma ono szerszy zakres niż w prawie cywilnym, ponieważ obejmuje wszelkie zjawiska o charakterze gospodarczym i zdarzenia prawne, których konsekwencją jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze w działalności osób prawnych, których następstwem jest nieodpłatne, czyli niezwiązane z kosztami lub inną formą świadczenia przysporzenie majątku tej osobie, mające wyraźny finansowy wymiar. W uchwale z dnia 24 maja 2010 r., sygn. akt II FPS 1/10 NSA potwierdził, że powyższe stanowisko ma zastosowanie także odnośnie podatku dochodowego od osób fizycznych w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 tej ustawy.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto, treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Oznacza to, że do przychodów pracownika ustawodawca zaliczył nie tylko pieniądze, ale także wartość świadczeń w naturze, czy świadczeń nieodpłatnych otrzymanych od pracodawcy.

W myśl art. 12 ust. 2 ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców - jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy.

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b (art. 12 ust. 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca zamierza zorganizować dla zatrudnionych pracowników wycieczki turystyczno-krajoznawcze na terenie Polski bądź za granicę, finansowane w znacznej części ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej: ZFŚS). Udział w wycieczce będzie miał charakter dobrowolny i powszechnie dostępny dla wszystkich pracowników.

Celem planowanego wyjazdu ma być integracja pracowników. Wnioskodawca zakłada bowiem, że wspólny wyjazd przyczyni się do zwiększenia motywacji do pracy, obniżenia napięć w zespole oraz wzmocnienia więzi koleżeńskich, skutkujących w późniejszym czasie poprawą komunikacji i współpracy w całym zespole.

Na podstawie zgłoszeń pracowników znana będzie liczba osób biorących udział w imprezie. Na podstawie kalkulacji przeprowadzonej przez biuro podróży znany będzie jednostkowy koszt wycieczki, na który złożą się: koszty transportu, noclegu, wyżywienia, a także ubezpieczenia NNW i opieki pilota-przewodnika. Uczestnicy wycieczki wniosą dopłaty do wycieczki uzależnione od kryterium dochodowego, określone w regulaminie ZFŚS. Wycieczki będą dofinansowane z ZFŚS na podstawie faktury otrzymanej od biura podróży.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnić należy, że dokonując oceny czy udział w wycieczkach turystyczno-krajoznawczych prowadzi do powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy kierować się wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r. poz. 947), w którym stwierdzono, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

* po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

* po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

* po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, obiektywne kryterium - wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) - nie jest natomiast spełnione, gdy pracodawca proponuje swoim pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu dobrowolnie to po jego stronie nie pojawia się żadna korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku.

Natomiast, bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu. Nie występuje zdarzenie, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Tym bardziej, bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia, brak jest podstaw do określenia jego wysokości. Tak więc, udział w spotkaniu integracyjnym zaoferowanym przez pracodawcę pracownikom, nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż brak jest podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, wskazać należy, iż udział pracowników w wycieczkach turystyczno-krajoznawczych organizowanych na terenie Polski bądź za granicą, sfinansowanych w części z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, które będą miały na celu integrację pracowników, a także zwiększenie motywacji do pracy, obniżenie napięć w zespole oraz wzmocnienia więzi koleżeńskich, skutkujących w późniejszym czasie poprawą komunikacji i współpracy w całym zespole nie będzie stanowić dla nich przysporzenia majątkowego, a tym samym nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji po stronie pracowników nie powstanie przychód ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a Wnioskodawca jako płatnik, nie będzie miał obowiązku poboru zaliczki na podatek dochodowy, o której mowa w art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.