0115-KDIT2-2.4011.328.2017.1.ŁS - Kwestia wystawienia informacji podatkowej PIT-8C dla zwolnionego z długu kredytobiorcy.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 października 2017 r. (data wpływu 11 października 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie wystawienia informacji PIT-8C- jest prawidłowe.

W dniu 11 października 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie wystawienia informacji PIT-8C.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca udzielił dwóm kredytobiorcom, osobom niepozostającym w związku małżeńskim i niespokrewnionym, kredytu mieszkaniowego (kredyt udzielony konsumentom, niezwiązany z działalnością gospodarczą). Zobowiązanie kredytowe kredytobiorców było zobowiązaniem solidarnym. Jeden z kredytobiorców zwrócił się do Wnioskodawcy o zwolnienie go z długu kredytowego na co Wnioskodawca i drugi kredytobiorca wyrazili zgodę. W jego miejsce do zobowiązania kredytowego wstąpiła osoba trzecia (przystąpienie do długu), która przyjęła na siebie odpowiedzialność solidarną za zobowiązanie kredytowe z drugim kredytobiorcą. W wyniku podjętych czynności prawnych Wnioskodawca nie traci uprawienia do dochodzenia od drugiego kredytobiorcy i osoby, która przystąpiła do długu pełnej kwoty udzielonego kredytu oraz odsetek, nie dochodzi zatem do unicestwienia zobowiązania kredytowego tylko zmiany podmiotów zobowiązanych do spłaty.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca zobowiązany jest do wystawienia informacji podatkowej PIT-8C w sytuacji gdy zwalnia z długu jednego z kredytobiorców solidarnych nie tracąc uprawnienia do żądania zapłaty pełnej kwoty kredytu i odsetek od drugiego kredytobiorcy?

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji, gdy dokonuje on zwolnienia ze zobowiązania z tytułu kredytu względem jednego z dłużników solidarnych (współkredytobiorców) a całość zobowiązania obciąża pozostałego dłużnika (pozostałych dłużników), nie dochodzi po stronie zwolnionego kredytobiorcy do powstania przychodu a co za tym idzie Wnioskodawca nie jest zobowiązany do wystawienia informacji podatkowej PIT-8C.

Stosownie do art. 373 Kodeksu cywilnego zwolnienie z długu przez wierzyciela jednego z dłużników solidarnych nie ma skutku względem współdłużników. Oznacza to, że Wnioskodawca może wówczas żądać od tych osób spełnienia świadczenia wynikającego z umowy kredytu (pożyczki) w pełnym zakresie.

Jeśli umowa nie stanowi inaczej, dłużnik, który dokonuje spłaty kredytu (pożyczki) w takiej sytuacji, zgodnie z art. 376 § 1 k.c. może żądać zwrotu spełnionego świadczenia od pozostałych współdłużników w częściach równych. Zwolnienie ich z długu przez Wnioskodawcę nie zmienia treści stosunku prawnego wiążącego ich z dłużnikiem, którego w dalszym ciągu obciąża zobowiązanie z tytułu kredytu (pożyczki). Zatem jedynym skutkiem dokonanego przez Wnioskodawcę zwolnienia jest brak możliwości dochodzenia spełnienia świadczenia od tych współkredytobiorców, natomiast nie oznacza uwolnienia się przez nich od ciężaru spłaty przypadającej na nich części kredytu względem pozostałego dłużnika na zasadzie świadczenia regresowego.

Oznacza to, że zwolnienie ze zobowiązania jednego z kredytobiorców nie prowadzi do powstania po ich stronie żadnego przysporzenia majątkowego, które mogłoby zostać uznane za przychód z innych źródeł na gruncie przepisu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy zwrócić uwagę należy, na fakt że Wnioskodawca nie wyzbywa się swojego zobowiązania, ono nie zostanie zmniejszone ani utracone. Wnioskodawca będzie miał prawo uzyskać pełną kwotę zobowiązania kredytowego (kapitał kredytu oraz odsetki) od drugiego kredytobiorcy oraz osoby, która do zobowiązania przystąpiła. Podkreślenia wymaga fakt, że w sprawie nie dochodzi do unicestwienia zobowiązania kredytowego tylko zmiany podmiotów zobowiązanych do spłaty tego zobowiązania.

Okoliczności przedstawione w stanie faktycznym należy odróżnić od sytuacji, w której Wnioskodawca zwalnia wszystkich kredytobiorców ze zobowiązania, przez co dochodzi do unicestwienia wierzytelności kredytowej a zatem żaden z kredytobiorców nie jest już zobowiązany do spłaty zobowiązania kredytowego a dodatkowo Wnioskodawca traci uprawnienie do zaspokojenia swoich roszczeń co do spłaty kwoty kredytu jak i odsetek. W takim bowiem przypadku dochodzi do powstania przychodu po stronie wszystkich kredytobiorców w wysokości kwoty umorzonego (utraconego przez Wnioskodawcę) zobowiązania kredytowego kwoty głównej kredytu.

W konsekwencji Wnioskodawca nie jest zobowiązany do sporządzenia informacji PIT-8C dla zwolnionego z długu solidarnego kredytobiorcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, późń. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega - co do zasady - każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik - czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów - uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się - co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie - że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 - inne źródła.

Zgodnie z treścią art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Cytowany przepis art. 20 ust. 1 ww. ustawy zawiera otwarty katalog przychodów, co oznacza, że do kategorii tej mogą zostać zaliczone również inne (niż wymienione w tym przepisie) przychody, które mieszczą się w ogólnej definicji przychodów, zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca udzielił dwóm kredytobiorcom, osobom niepozostającym w związku małżeńskim i niespokrewnionym, kredytu mieszkaniowego (kredyt udzielony konsumentom, niezwiązany z działalnością gospodarczą). Zobowiązanie kredytowe kredytobiorców było zobowiązaniem solidarnym. Jeden z kredytobiorców zwrócił się do Wnioskodawcy o zwolnienie go z długu kredytowego na co Wnioskodawca i drugi kredytobiorca wyrazili zgodę. W jego miejsce do zobowiązania kredytowego wstąpiła osoba trzecia (przystąpienie do długu), która przyjęła na siebie odpowiedzialność solidarną za zobowiązanie kredytowe z drugim kredytobiorcą. W wyniku podjętych czynności prawnych Wnioskodawca nie traci uprawienia do dochodzenia od drugiego kredytobiorcy i osoby, która przystąpiła do długu pełnej kwoty udzielonego kredytu oraz odsetek, nie dochodzi zatem do unicestwienia zobowiązania kredytowego tylko zmiany podmiotów zobowiązanych do spłaty.

Przystępując do oceny skutków podatkowych przedstawionego powyżej stanu faktycznego wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami prawa bankowego. Przez umowę kredytu - zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1876) - bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu lub jego części, wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Z kolei instytucja zwolnienia z długu uregulowana została w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, z późn. zm.), zgodnie z którym zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Natomiast z art. 373 ww. Kodeksu wynika również, że zwolnienie z długu lub zrzeczenie się solidarności przez wierzyciela względem jednego z dłużników solidarnych nie ma skutku względem współdłużników.

Z zacytowanych przepisów wynika zatem, że w przypadku zobowiązań solidarnych zwolnienie z długu jednego z dłużników nie powoduje wygaśnięcia zobowiązania. Zwolnienie z długu lub zrzeczenie się solidarności przez wierzyciela względem jednego z dłużników solidarnych nie ma więc skutku względem współdłużników. Regulacja ta oznacza, że mimo iż zwolnienie z długu lub zrzeczenie się solidarności odnoszą skutek wobec dłużnika, którego dotyczą, współdłużnicy ponoszą nadal solidarną odpowiedzialność wobec wierzyciela za cały dług, a dłużnik zwolniony z długu lub wobec którego wierzyciel zrzekł się solidarności jest nadal zobowiązany do pokrycia przypadającego nań udziału w długu wobec współdłużnika, który spełnił świadczenie. Z powyższego wynika więc, że zobowiązanie solidarne trwa nadal, z tą tylko różnicą, że wierzyciel nie może domagać się jego wykonania od podmiotu, który został z tego zobowiązania zwolniony. Nie oznacza to jednak, że zobowiązanie takie nie może zostać wykonane. Stosunek zobowiązaniowy trwa bowiem nadal.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że w przypadku gdy Wnioskodawca zwolni jednego z kredytobiorców z zobowiązania solidarnego nie spowoduje to wygaśnięcia tego zobowiązania. Wnioskodawca będzie mógł zatem nadal żądać spłaty kredytu i należnych odsetek od drugiego kredytobiorcy oraz osoby trzeciej przystępującej do kredytu. W takiej sytuacji kredytobiorca zwolniony z długu nie uzyska korzyści majątkowej kosztem Wnioskodawcy, która mogłaby zostać potraktowana jako trwałe przysporzenie w Jego majątku. W konsekwencji Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wystawienia informacji podatkowej PIT-8C dla zwolnionego z długu kredytobiorcy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać jako prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.