0115-KDIT2-2.4011.267.2018.1.MM - Przychód z tytułu umorzenia pożyczki.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 czerwca 2018 r. (data wpływu 20 czerwca 2018 r.) uzupełnionym w dniu 2 sierpnia 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku informacyjnego - jest prawidłowe.

W dniu 20 czerwca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 2 sierpnia 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej obowiązku informacyjnego.

We wniosku oraz w piśmie uzupełniającym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 12 maja 2017 r. emerytka/była pracownica Wnioskodawcy (Zespołu Szkół Ogólnokształcących), w związku z trudną sytuacją materialną, toczącym się postępowaniem upadłościowym oraz niskimi dochodami zwróciła się do Dyrektora Szkół Ogólnokształcących o umorzenie niespłaconej części pożyczki udzielonej z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w kwocie 5.900 zł. Dyrektor Szkoły - korzystając ze swoich uprawnień zawartych w Regulaminie ZFŚS - przychylił się do wniosku emerytki i w dniu 30 maja 2017 r. rozpatrzył pozytywnie wniosek, w efekcie czego część pożyczki (w kwocie 5.900 zł) umorzył.

O zaistniałym fakcie został poinformowany Wydział Obsługi Finansowo-Księgowej Jednostek Organizacyjnych Powiatu X, który prowadzi obsługę księgową Szkoły. Na podstawie przedstawionych dokumentów - w lutym 2018 r. - została sporządzona informacja PIT-8C, w której uwzględniono ww. kwotę. Wnioskodawca uznał bowiem, że wartość niespłaconej pożyczki - na cele mieszkaniowe z ZFŚS, umorzonej na wniosek dłużniczki - stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Informacja PIT-8C została przedłożona w Urzędzie Skarbowym w Y i przesłana byłej pracownicy.

W dniu 6 kwietnia 2018 r. Wnioskodawca otrzymał pismo, w którym była pracownica poinformowała, że informacja PIT-8C został wydana niepotrzebnie i prosi o jej wycofanie. Była pracownica Wnioskodawcy powołuje się na fakt, że spłata pożyczki została zatrzymana z mocy prawa przez Sąd Rejonowy Wydział I Cywilny, V Sekcja Upadłościowa, który postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2016 r. przyjął jej wniosek i ogłosił upadłość jako osoby fizycznej. Była pracownica powołuje również postanowienie Sądu z dnia 3 października 2017 r., w którym ustalono plan spłat wierzycieli na okres 36 miesięcy. Plan ten obejmuje ww. pożyczkę.

Dodatkowo była pracownica powołała się na art. 21 ust. 1 pkt 142 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i na podstawie tego przepisu stwierdziła, że informacja PIT- 8C została wystawiona nieprawidłowo.

W dniu umorzenia zobowiązania wynikającego z pożyczki mieszkaniowej, jak również w momencie sporządzania informacji PIT-8C Wnioskodawca nie posiadał wiedzy czy kwota tej pożyczki objęta jest postępowaniem egzekucyjnym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w związku z zaistniałą sytuacją Wnioskodawca miał obowiązek wystawienia informacji PIT-8C, czy też nie?

Zdaniem Wnioskodawcy miał on obowiązek wystawić informację PIT-8C, gdyż wartość niespłaconej pożyczki na cele mieszkaniowe z ZFŚS umorzona została na indywidualny wniosek dłużniczki złożony w maju 2017 r., a tym samym stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwestia postępowania upadłościowego stanowi odrębną sprawę, a dokumenty potwierdzające ten fakt wpłynęły do Szkoły dopiero w 2018 r., po otrzymaniu przez dłużniczkę informacji PIT-8C. Postanowienie o przyjęciu planu spłat zostało wydane w październiku 2017 r., a wniosek byłej pracownicy o umorzenie pożyczki został złożony w maju 2017 r. W tym też miesiącu zapadła decyzja Dyrektora Zespołu Szkół Ogólnokształcących.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy - w brzmieniu obowiązującym przed 18 maja 2018 r. - za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania "w szczególności", wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego, w dniu 12 maja 2017 r. emerytka/była pracownica Wnioskodawcy (Zespołu Szkół Ogólnokształcących), w związku z trudną sytuacją materialną, toczącym się postępowaniem upadłościowym oraz niskimi dochodami zwróciła się do Dyrektora Szkół Ogólnokształcących o umorzenie niespłaconej części pożyczki udzielonej z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w kwocie 5.900 zł. Dyrektor Szkoły - korzystając ze swoich uprawnień zawartych w Regulaminie ZFŚS - przychylił się do wniosku emerytki i w dniu 30 maja 2017 r. rozpatrzył pozytywnie wniosek, w efekcie czego część pożyczki (w kwocie 5.900 zł) umorzył. O zaistniałym fakcie został poinformowany Wydział Obsługi Finansowo - Księgowej Jednostek Organizacyjnych Powiatu X, który prowadzi obsługę księgową Szkoły. Na podstawie przedstawionych dokumentów - w lutym 2018 r. - została sporządzona informacja PIT-8C, w której uwzględniono ww. kwotę. Wnioskodawca uznał bowiem, że wartość niespłaconej pożyczki - na cele mieszkaniowe z ZFŚS, umorzonej na wniosek dłużniczki - stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Informacja PIT-8C została przedłożona w Urzędzie Skarbowym w Y i przesłana byłej pracownicy. W dniu umorzenia zobowiązania wynikającego z pożyczki mieszkaniowej, jak również w momencie sporządzania informacji PIT-8C Wnioskodawca nie posiadał wiedzy czy kwota tej pożyczki objęta jest postępowaniem egzekucyjnym.

Dokumenty w postaci: postanowienia Sądu Rejonowego Wydział I Cywilny, V Sekcja Upadłościowa z dnia 8 kwietnia 2016 r. o przyjęciu wniosku Wnioskodawczyni i ogłoszeniu jej upadłości - jako osoby fizycznej oraz postanowienia ww. Sądu z dnia 3 października 2017 r., w którym ustalono plan spłat wierzycieli na okres 36 miesięcy, który obejmuje m.in. kwotę (umorzonej uprzednio przez Wnioskodawcę) pożyczki wpłynęły do Wnioskodawcy dopiero w 2018 r., czyli już po otrzymaniu przez dłużniczkę informacji PIT-8C.

Mając na uwadze opisany stan faktyczny i zacytowane przepisy prawa stwierdzić należy, że określony w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych katalog przychodów z innych źródeł jest wyliczeniem przykładowym (przesądza o tym użycie zwrotu "w szczególności"), to jednak inne, niewymienione w nim przychody powinny mieć charakter zbliżony. Ustalenie to powinno więc stanowić punkt wyjścia dla przeprowadzenia stosownych zabiegów wykładni prawa w celu usunięcia wątpliwości, co do skutków podatkowych zdarzenia przedstawionego przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Istotnym elementem dokonywanej w tym zakresie oceny jest niewątpliwie fakt, iż na skutek podjętej decyzji Wnioskodawca zwolnił dłużnika/byłą pracownicę z długu, a co za tym idzie zobowiązanie dłużnika wobec Wnioskodawcy wygasło, a w konsekwencji po stronie dłużnika nastąpiło przysporzenie majątkowe. O przychodzie podatkowym, w tym również o przychodzie z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można mówić tylko wtedy, gdy następuje u podatnika trwałe i definitywne przysporzenie majątkowe. W przedstawionym stanie faktycznym w przypadku decyzji podjętej przez Dyrektora Szkoły o umorzeniu pożyczki powstała po stronie dłużnika - byłej pracownicy - korzyść majątkowa. Wierzytelność ta bowiem już nie istnieje i w przyszłości nie będzie mogła być dochodzona przez Wnioskodawcę, a także dłużnik sam nie ma obowiązku jej już uregulować. Wobec powyższego - w przedstawionym stanie faktycznym - u dłużnika powstał przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie wskazać należy, że na mocy art. 21 ust. 1 pkt 142 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są kwoty umorzonych zobowiązań niezwiązanych z pozarolniczą działalnością gospodarczą, jeżeli umorzenie zobowiązań związane jest z postępowaniem upadłościowym.

Zagadnienie postępowania upadłościowego zostało uregulowane w ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 2344 z późn. zm.). Ustawa ta reguluje m.in. zasady dochodzenia roszczeń od niewypłacalnych dłużników będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej oraz zasady umarzania zobowiązań upadłego będącego osobą fizyczną. Powyższa ustawa dopuszcza możliwość umorzenia części zobowiązań dłużnika po wykonaniu planu spłaty wierzycieli, a ponadto wskazuje, że umorzenia dokonuje sąd. Ustawa ta nie przewiduje natomiast żadnych zasad czy skutków prawnych dla innych umorzeń dokonywanych bezpośrednio przez wierzycieli jeszcze w trakcie prowadzenia postępowania upadłościowego.

Wskutek powyższego uznać zatem należy, że zwolnienie o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 142 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnosi się wyłącznie do umorzenia wierzytelności upadłego dokonywanego na podstawie postanowienia sądu, a nie jakiegokolwiek innego umorzenia.

Skoro więc w niniejszej sprawie wierzytelność została umorzona przez Wnioskodawcę/byłego pracodawcę, nie zaś przez Sąd - w ramach postępowania upadłościowego, to tym samym należy uznać, że umorzenie ww. kwoty nie było związane z postępowaniem upadłościowym, a w konsekwencji Wnioskodawca nie miał podstaw do zastosowania do kwoty umorzonej przez siebie pożyczki zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 142 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że w tej sytuacji miał obowiązek wystawić dla byłej pracownicy/emerytki informację PIT-8C, w której zobowiązany był wykazać przychody/dochody przez nią uzyskane z ww. tytułu.

Zgodnie bowiem z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.