0115-KDIT2-1.4011.23.2018.1.MK - Zastosowanie przez płatnika kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% uzyskanego przychodu.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 stycznia 2018 r. (data wpływu 17 stycznia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zastosowania przez płatnika kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% uzyskanego przychodu:

* jest prawidłowe w części dotyczącej objęcia działalności dydaktycznej zakresem regulacji art. 22 ust. 9b pkt 2 ustawy,

* jest nieprawidłowe w pozostałej części.

W dniu 17 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zastosowania przez płatnika kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% uzyskanego przychodu.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

A jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. Kierownikiem A w rozumieniu Kodeksu Pracy jest Rektor, który ustala zasady obowiązujące pracodawcę i pracownika np. w formie zarządzeń, regulaminów lub w innych jasno sprecyzowanych postanowieniach.

Zgodnie z art. 107-108 Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, zwanej (dalej: PoSW) pracownikami Uczelni są:

2. Pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi.

Nauczyciele akademiccy zatrudnieni na stanowiskach wymienionych w art. 110 PoSW pozostających w stosunku pracy.

Pracownicy naukowo-dydaktyczni i naukowi są zatrudniani na stanowiskach:

* profesora zwyczajnego;

* profesora nadzwyczajnego;

* profesora wizytującego;

* adiunkta;

* asystenta.

Pracownicy dydaktyczni są zatrudniani na stanowiskach:

* starszego wykładowcy;

* wykładowcy;

* lektora lub instruktora.

Na zakres obowiązków ww. nauczycieli akademickich wskazuje art. 111 Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, który brzmi:

1. Pracownicy naukowo-dydaktyczni są obowiązani:

2. Pracownicy naukowi mają obowiązki określone w ust. 1 pkt 2 i 3.

3. Do obowiązków nauczycieli akademickich posiadających tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego należy również kształcenie kadry naukowej.

4. Pracownicy dydaktyczni są obowiązani:

Zgodnie art. 108 i 111 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym pracownicy zarówno naukowi jak i naukowo-dydaktyczni wykonują badania naukowe i prace rozwojowe. Pracownicy dydaktyczni nie prowadzą badań naukowych i prac rozwojowych w ramach stosunku pracy. Prowadzą jednak działalność polegającą na kształceniu i wychowywaniu studentów, w tym nadzorują opracowywanie przez studentów prac zaliczeniowych, semestralnych, dyplomowych, pod względem merytorycznym i metodycznym; jest to zatem działalność dydaktyczna.

Pracownicy, zarówno naukowo-dydaktyczni, naukowi oraz dydaktyczni w ramach stosunku pracy tworzą utwory w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 880 z późn. zm.).

Aby wyodrębnić wynagrodzenie, w stosunku do którego stosuje się 50% kup w Uczelni przyjęto następujące uregulowania:

Mając na uwadze art. 130 ust. 1 Prawo o szkolnictwie wyższym, który wskazuje że czas pracy nauczyciela akademickiego jest określony zakresem jego obowiązków dydaktycznych, naukowych i organizacyjnych, w Uczelni przyjęto (w drodze Uchwały Senatu) procentowy podział czasu pracy nauczycieli akademickich uwzględniający ich obowiązki dydaktyczne, naukowe i organizacyjne w następujących proporcjach dla poszczególnych grup pracowników:

W szczególnie uzasadnionych przypadkach proporcje czasu pracy mogą być inne, zmniejszające zakres obowiązków dydaktycznych na rzecz innych obowiązków. Decyzję w tej sprawie podejmuje Rektor na wniosek kierownika podstawowej jednostki organizacyjnej.

Aby pracownicy Uczelni (twórcy) za wykonywanie w ramach stosunku pracy działalności twórczej mogli skorzystać z prawa do 50% kosztów uzyskania przychodu w stosunku do wynagrodzeń z tytułu działalności określonej w art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przyjęto że zwiększone koszty uzyskania przychodu stosuje się:

W stosunku do pracowników niebędących nauczycielami akademickimi, ustalono że zakres stosowania 50% kosztów uzyskania przychodu od ich wynagrodzeń uzależniony jest od zakresu wykonywanych przez nich prac o charakterze twórczym, co powinno wynikać z określonych obowiązków służbowych.

W przypadku, gdy prace twórcze stanowią większą część wynagrodzenia niż wskazana powyżej, pracownik powinien dodatkowo uzasadnić ich zwiększony zakres. W szczególnych przypadkach (uzasadniony zwiększony zakres obowiązków) Rektor może ustalić inny procentowy udział wynagrodzenia za prace twórcze. Pracodawca w ten sposób określił zasady i limit wynagrodzenia za pracę będącą przedmiotem praw autorskich.

Przyjęto również, że przez wynagrodzenie, w stosunku do którego można zastosować zwiększone koszty uzyskania przychodu z uwzględnieniem procentowego jego wyodrębnienia uważa się:

Natomiast nie stosuje się 50% kosztów uzyskania przychodu od wynagrodzeń wypłacanych za okres nieobecności w pracy, w szczególności:

Treść umowy o pracę stanowi, że wynagrodzenie określone w umowie o pracę obejmuje także wynagrodzenia za wykonane w ramach stosunku pracy utwory w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zwiększone koszty uzyskania przychodu stosuje się na wniosek składany przez pracownika przed wypłatą pierwszego wynagrodzenia, który oświadcza że w roku podatkowym w ramach wykonywanych obowiązków wynikających ze stosunku pracy:

Zasadność wniosku potwierdzona jest przez bezpośredniego przełożonego.

Utwory wykonywane w ramach stosunku pracy obowiązkowo podlegają ewidencji. Ewidencję utworów wykonywanych w ramach stosunku pracy, które są przedmiotem prawa autorskiego, prowadzi się w jednostce organizacyjnej Uczelni. Pracownicy mają obowiązek przechowywania utworów powstałych w wyniku działalności twórczej przez okres podlegający kontroli podatkowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy Uczelnia jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, przyjmując opisany sposób ustalania wynagrodzenia za działalność twórczą, o której mowa w art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma prawo zastosować 50% kosztów uzyskania przychodu?

2. Czy Uczelnia, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, przyjmując opisany sposób wynagradzania za działalność twórczą, w stosunku do pracowników dydaktycznych wykonujących działalność twórczą w zakresie działalności dydaktycznej ma prawo zastosować 50% koszty uzyskania przychodów, tzn. czy działalność dydaktyczna mieści się w definicji działalności naukowo-dydaktycznej, o której mowa w art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, w zakresie pytania pierwszego, Uczelnia może jako płatnik stosować 50% koszty uzyskania przychodu przyjmując opisany powyżej sposób ustalania wynagrodzenia za działalność twórczą, o której mowa w art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ spełnione zostają wszelkie przesłanki dające takie prawo:

Jednocześnie Rektor jako pracodawca stworzył przejrzysty mechanizm pozwalający precyzyjnie określić wysokość wynagrodzenia za wykonywanie prac o charakterze twórczym i wprowadził stosowne uregulowania obowiązujące pracodawcę i pracowników w tym zakresie, tj.:

Stanowisko Uczelni potwierdza m.in. Wyrok SA w Warszawie z 17 marca 2015 III SA/Wa 2134/14 oraz wyjaśnienie resortowe Ministra Finansów zamieszczone na stronie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod linkiem: http://www.nauka.gov.pl/komunikaty/wyjasnienia-ministerstwa-finansow-w-zakresie-kosztow-uzyskania-przychodu.html

W zakresie pytania drugiego, zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z brzmieniem art. 22 ust. 9 pkt 3 w zw. z pkt 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r., do zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów uprawnieni są twórcy korzystający z praw autorskich w ramach działalności: badawczo-rozwojowej oraz naukowo-dydaktycznej. Przepis ten ogranicza zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów wyłącznie do przychodów uzyskiwanych z tytułu enumeratywnie wymienionych kategorii działalności, w tym właśnie badawczo - rozwojowej oraz naukowo dydaktycznej.

Stosując wykładnię językową można dojść do wniosku, że podmiotami uprawnionymi do zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów są wyłącznie osoby, których działalność ma charakter mieszany, tj. naukowy i dydaktyczny. Trudno jest znaleźć jednak uzasadnienie, dlaczego ustawodawca zdecydowałby się na preferowanie wyłącznie działalności mieszanej, ale już nie tyko naukowej bądź tylko dydaktycznej.

W związku z powyższym, Uczelnia stoi na stanowisku zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów w zakresie kosztów uzyskania przychodów opublikowanych na stronie internetowej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (i co wynika z ww. wyjaśnień przekazanych do wiadomości Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pismem z dnia 20 grudnia 2017 r. DD3.8223.361.2017, dotyczące nowych zasad korzystania z 50% kosztów uzyskania przychodów wprowadzanych ustawą z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne): "samo zakwalifikowanie nauczycieli akademickich do poszczególnych grup określonych w art. 108 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, nie jest warunkiem wystarczającym do zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów. Powołana w wystąpieniu nowelizacja ustawy PIT w zakresie stosowania 50% kup wskazuje dziedziny o charakterze twórczym objęte 50% kup (dodany ust. 9b w art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Zatem na podstawie art. 22 ust. 9b pkt 2 ustawy PIT (w brzmieniu obowiązującym od 2018 r.) koszty te będą miały zastosowanie między innymi do przychodów z tytułu działalności badawczo-rozwojowej oraz naukowo-dydaktycznej. Pozostałe regulacje ustawy PIT w tym zakresie nie uległy zmianie i w konsekwencji istota regulacji, jej przedmiot i cel pozostają aktualne. W związku z tym omawiany przepis ten nadal dotyczy:

* przejawu działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalonego w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia utworu (dzieła) - art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych,

* dzieł stworzonych również w ramach stosunku pracy, w odniesieniu do których pracodawca na mocy art. 12 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nabywa (z chwilą przyjęcia utworu) autorskie prawa majątkowe.

Reasumując omawiane zmiany, począwszy od 2018 r., nie oznaczają utraty prawa do stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów w stosunku do tych nauczycieli akademickich, o których mowa w art. 108 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, którzy - niezależnie od zakwalifikowania do określonej grupy - w ramach stosunku pracy tworzą dzieła objęte ochroną praw autorskich. Ponieważ przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odwołują się praw autorskich określonych w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, których interpretacja należy do resortu kultury i dziedzictwa narodowego, wyjaśnień w tym zakresie powinien także udzielić ten resort".

Zdaniem Uczelni pracownicy dydaktyczni zatrudnieni na stanowisku wykładowcy lub starszego wykładowcy, których prace twórcze powstają w ramach stosunku pracy wyłącznie w ramach obowiązków określonych dla pracowników dydaktycznych, mają prawo do korzystania z preferencyjnych stawek kosztów uzyskania przychodów, ponieważ wykonywana przez nich praca stanowi działalność, o której mowa w art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe w części dotyczącej objęcia działalności dydaktycznej zakresem regulacji art. 22 ust. 9b pkt 2 ustawy oraz nieprawidłowe w pozostałej części.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 200, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do treści art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Za pracownika, zgodnie z art. 12 ust. 4 ww. ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

W myśl art. 22 ust. 1 tejże ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Stosownie do art. 22 ust. 2 ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej:

Stosownie do treści art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania niektórych przychodów określa się z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami - w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z zastrzeżeniem ust. 9a i 9b, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Zgodnie z brzmieniem - obowiązującego od 1 stycznia 2018 r. - art. 22 ust. 9b ww. ustawy, przepis ust. 9 pkt 3 stosuje się do przychodów uzyskiwanych z tytułu działalności:

Zaznaczenia wymaga, że przepis art. 22 ust. 9b pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - z uwagi na brak zastosowania łącznika "i" - nie wskazuje, że jego zakres dotyczy wyłącznie jednego rodzaju działalności spełniającej zarówno cechy działalności naukowej i dydaktycznej. Wprowadzony przepis obejmuje swym zakresem działalność naukową, działalność dydaktyczną oraz działalność naukowo-dydaktyczną, przy jednoczesnym spełnieniu przesłanki, jaką jest stworzenie dzieła (utworu) w ramach tej działalności (art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy).

W roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, nie mogą przekroczyć kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 (art. 22 ust. 9a ww. ustawy).

W świetle art. 22 ust. 10 cytowanej ustawy, jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4 i pkt 6, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych. Przepisy ust. 5 i ust. 5a pkt 2 stosuje się odpowiednio. Przepis ust. 10 stosuje się również, jeżeli podatnik udowodni, że w roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, były wyższe niż kwota określona w ust. 9a.

Zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Na podstawie art. 32 ust. 1 ww. ustawy zaliczki, o których mowa w art. 31, za miesiące od stycznia do grudnia, z zastrzeżeniem ust. 1a, wynoszą:

Za dochód, o którym mowa w ust. 1 i 1a, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 pkt 1 albo 3 lub w ust. 9 pkt 1-3 oraz po odliczeniu potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b lub pkt 2a. Jeżeli świadczenia w naturze, świadczenia ponoszone za podatnika lub inne nieodpłatne świadczenia przysługują podatnikowi za okres dłuższy niż miesiąc, przy obliczaniu zaliczek za poszczególne miesiące przyjmuje się ich wartość w wysokości przypadającej na jeden miesiąc. Jeżeli nie jest możliwe określenie, jaka część tych świadczeń przypada na jeden miesiąc, a doliczenie całej wartości w miesiącu ich uzyskania spowodowałoby niewspółmiernie wysoką zaliczkę w stosunku do wypłaty pieniężnej, zakład pracy, na wniosek podatnika, ograniczy pobór zaliczki za dany miesiąc i pobierze pozostałą część zaliczki w następnych miesiącach roku podatkowego (art. 32 ust. 2 ww. ustawy).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęć użytych w art. 22 ust. 9 pkt 3, takich jak np. "twórca", "korzystanie przez twórców z praw autorskich" lub pojęć z nimi związanych, jak np. "utwór", zaś ustawodawca odsyła w tym względzie do odrębnych przepisów, przez które należy rozumieć ustawę z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 880, z późn. zm.).

W myśl art. 1 ust. 1 powołanej ustawy, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy ustawodawca określił, iż w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

Kwestie prawne związane z powstaniem i nabyciem prawa autorskiego do utworów pracowniczych reguluje art. 12 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z ust. 1 ww. przepisu, jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.

W razie zatem wykonywania na podstawie stosunku pracy czynności zarówno chronionych prawem autorskim, jak i niebędących przedmiotem prawa autorskiego, pozbawionych cech twórczych, udokumentowania wymaga wartość wynagrodzenia z tytułu korzystania z prawa autorskiego. Tylko bowiem wyraźne rozróżnienie, jak również dokumentowanie prac - utworów chronionych prawem autorskim oraz wypłaconych wynagrodzeń z tego tytułu daje podstawę do zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów przy zapewnieniu właściwej realizacji obowiązków płatnika w zakresie prawidłowego obliczania i poboru zaliczek na podatek dochodowy. Podkreślenia przy tym wymaga, że zakwalifikowanie, czy wykonywana praca jest przedmiotem prawa autorskiego jest obowiązkiem płatnika, który dokonuje świadczeń z tego tytułu.

Fakt korzystania przez podatnika z prawa autorskiego powinien być udokumentowany, gdyż warunkiem zastosowania kosztów, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest, aby zaistniał utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, twórca udzielił licencji na korzystanie z danego utworu, względnie by doszło do rozporządzenia majątkowymi prawami autorskimi do tworzonego dzieła. Wykonywanie pracy twórczej nie oznacza bowiem automatycznie powstania utworu i przejścia praw z tego tytułu na pracodawcę.

Podwyższone koszty uzyskania przychodów można więc stosować, jeżeli wypłacone zostało wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych. Z treści umowy o pracę (lub innego dokumentu) powinno więc wynikać, że obowiązki ze stosunku pracy obejmują także działalność twórczą, a wyodrębniona kwotowo część wynagrodzenia stanowi honorarium za przeniesienie praw autorskich do utworu. Konieczne jest dokładne wyróżnienie (w jasny, czytelny sposób) tej części wynagrodzenia, która związana jest z przeniesieniem bądź korzystaniem z praw autorskich przez podatnika.

Podsumowując wcześniejsze rozważania należy wskazać, że aby możliwe było zastosowanie podwyższonych kosztów uzyskania przychodów do części wynagrodzenia związanego z korzystaniem lub rozporządzeniem prawami autorskimi, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

* praca wykonywana przez pracownika jest przedmiotem prawa autorskiego, a więc spełnia przesłanki utworu określone w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych,

* pracownik jest twórcą w rozumieniu tej ustawy i uzyskiwanie przychodu przez pracownika wynika z korzystania przez twórcę z tychże praw lub rozporządzania tymi prawami,

* stosunek prawny łączący pracownika i pracodawcę przewiduje zróżnicowanie wynagrodzenia należnego pracownikowi na część związaną z korzystaniem z praw autorskich i część związaną z wykonywaniem typowych obowiązków pracowniczych oraz pracodawca prowadzi stosowną dokumentację w tym zakresie, np. szczegółową ewidencję przekazanych utworów, oraz

* od dnia 1 stycznia 2018 r. przychody muszą być uzyskiwane z tych rodzajów działalności, o których mowa w art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zastosowanie podwyższonych kosztów uzyskania przychodów może nastąpić wyłącznie w miesiącu wypłaty honorarium. Może bowiem zaistnieć sytuacja, że honorarium zostanie wypłacone za jednokrotne przeniesienie praw do utworu pomimo, że praca trwała cały rok podatkowy (powstał bowiem tylko jeden utwór w rozumieniu prawa autorskiego). Pogląd organu znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku NSA z dnia 11 marca 2015 r., II FSK 459/13.

"W orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowane jest jednolite stanowisko, iż dla zastosowania normy kosztów uzyskania przychodów, określonej w art. 22 ust. 9 pkt 3 u.p.d.o.f, konieczne jest rozróżnienie wynagrodzenia na część związaną z wykonywaniem obowiązków pracowniczych i część określającą honorarium, związaną z korzystaniem z praw autorskich za eksploatację dzieła w określony sposób i na określonym polu. Nie jest przy tym wystarczające wyróżnienie w umowie o pracę części czasu pracy przeznaczonej na pracę twórczą, gdyż z takiego wyróżnienia nie wynika, czy jakikolwiek utwór rzeczywiście powstał i czy w związku z jego eksploatacją wypłacono honorarium" (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 marca 2010 r., II FSK 1791/08; z dnia 16 września 2010 r., II FSK 839/09).

Sama przesłanka zatrudnienia na określonym stanowisku, z którym związana jest praca twórcza, nie pozwala na zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 listopada 2015 r., sygn. akt II FSK 2275/13 stwierdzono, że zgodnie bowiem z ugruntowanym orzecznictwem sądów administracyjnych przepis ten nie będzie miał zastosowania, jeżeli z ustalonego w sprawie stanu faktycznego nie można ustalić, jaka część wynagrodzenia, uzyskiwanego przez pracownika ze stosunku pracy, dotyczy wynagrodzenia za wykonywanie prac o charakterze twórczym lub za rozporządzenie przez twórcę majątkowymi prawami autorskimi (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 kwietnia 2011 r. II FSK 2217/09).

Podkreślenia przy tym wymaga, że przez wyodrębnienie honorarium z łącznej wartości wynagrodzenia nie można uznać sytuacji, w której pracodawca określa je jako procent ogólnego wynagrodzenia pracownika. Nie można bowiem przyjąć założenia, że na pewno taki właśnie procent wynagrodzenia będzie dotyczyć działalności twórczej. Wobec tego, tylko jednoznaczne określenie wartości honorarium w sprecyzowanej kwocie z tytułu rzeczywiście wykonanej pracy twórczej pozwala na zastosowanie do tak wyliczonej wartości kosztów uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten nie znajdzie zastosowania do wynagrodzenia wyliczonego w sposób hipotetyczny, nawet jeśli będzie ono zbliżone do wartości rzeczywistej.

Reasumując, prezentowany przez Wnioskodawcę procentowy podział wynagrodzenia nie stwarza możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów względem wynagrodzenia za wykonywaną przez pracowników pracę twórczą. Do całości uzyskiwanych przez pracowników przychodów ze stosunku pracy zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zastrzeżenia wymaga, ze cytowana w treści ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie stanowi przepisów prawa podatkowego, a więc organ nie jest upoważniony do interpretowania tej ustawy w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, a tym samym do stwierdzenia, czy dana osoba jest twórcą/wykonawcą w rozumieniu przepisów ww. ustawy lub czy konkretny efekt pracy danej osoby stanowi przedmiot prawa autorskiego lub praw pokrewnych. Niniejsza interpretacja dotyczy zatem wyłącznie skutków podatkowych przedstawionego we wniosku stanu faktycznego. Nie rozstrzyga zaś kwestii prawidłowości działań na gruncie przepisów odrębnych (w tym przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl