0115-KDIT1-3.4012.49.2018.2.MD - Obowiązek opodatkowania sprzedaży udziału w lokalu mieszalnym dokonywanej w ramach licytacji publicznej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Komornika przedstawione we wniosku z dnia 1 lutego 2018 r. (data wpływu), uzupełnionym w dniu 12 lutego 2018 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży udziału w lokalu mieszalnym dokonywanej w ramach licytacji publicznej - jest prawidłowe.

W dniu 1 lutego 2018 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 12 lutego 2018 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży udziału w lokalu mieszalnym dokonywanej w ramach licytacji publicznej.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

... (dalej jako "Dłużnik") jest właścicielem ułamkowej części nieruchomości KW..., udział 1/2, położonej w... przy ul...., lokal nr....

Lokal składa się z 4 pokoi, kuchni, łazienki, przedpokoju, spiżarni i werandy, o łącznej powierzchni... m². Dłużnik nabył nieruchomość w 1997 r. wspólnie z żoną w celach mieszkalnych. Z tytułu nabycia nie odliczał VAT. Obecnie Dłużnik nie pozostaje w związku małżeńskim. Mocą umowy majątkowej małżeńskiej zawartej w 2002 r. przed notariuszem Dłużnik nabył udział w 1/2 nieruchomości do majątku osobistego.

Dłużnik prowadził działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Dłużnik prowadził jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo.... Dłużnik zakończył przedmiotową działalność kilka lat temu. Działalność gospodarcza polegała na sprzedaży materiałów budowlanych i wyposażenia sanitarnego. Dłużnik był zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Obecnie nie jest czynnym podatnikiem VAT. Dłużnik jest prezesem zarządu... sp. z o.o. z siedzibą w.... Adresem rejestrowym spółki jest adres położenia przedmiotowej nieruchomości. Działalność nie jest tam faktycznie wykonywana. Spółka korzystała z nieruchomości na zasadzie użyczenia (wykorzystywała jako pomieszczenia biurowe). Pod adresem..., ul.... zarejestrowana jest również działalność gospodarcza córki Dłużnika pod nazwą.... Pomieszczenie było użyczane nieodpłatnie. Obecnie działalność nie jest tam prowadzona.

Lokal nie był wykorzystywany przez Dłużnika do prowadzenia działalności gospodarczej. Lokal nie był przedmiotem umów najmu, dzierżawy, ani innych o charakterze odpłatnym. Lokal nie był wykorzystywany przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku. Dłużnik nie prowadził działalności zwolnionej od podatku.

Dłużnik dokonał nakładów na nieruchomość w kwocie przekraczającej 30% wartości początkowej lokalu. Dłużnik wraz z żoną nabył całe mieszkanie za cenę ok.... zł. Około 2000 r. Dłużnik dokonał ulepszeń w postaci: ocieplenia budynku, wymiany instalacji elektrycznej, wymiany okien, tynkowania ścian wewnątrz budynku, izolacji termicznej w podłodze i suficie, ogrzewania podłogowego w sypialni i garderobie, wymiany pieca, instalacji systemu nawadniania w ogrodzie, zagospodarowania strychu poprzez postawienie ścianki działowej i drzwi. Łączny koszt ulepszeń wyniósł ok.... zł.

Ulepszenia zostały oddane do użytkowania ok. 2000 r. W związku z ulepszeniami Dłużnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Dłużnik nie dokonywał w przeszłości transakcji sprzedaży nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż zajętej ułamkowej części nieruchomości... w drodze licytacji publicznej przez komornika sądowego podlega obowiązkowi opodatkowania podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Komornika:

Sprzedaż zajętej ułamkowej części nieruchomości... w drodze licytacji publicznej przez komornika sądowego nie podlega obowiązkowi opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.) - zwanej dalej "ustawą" - organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2016 r. poz. 599, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (...).

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Według art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, z późn. zm.) - dalej jako "k.c." - nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 k.c. Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności.

Współwłaścicielom przysługują idealne udziały we wspólnym prawie własności. Współwłasność przedstawia się zatem jako prawo własności składające się z zespolonych udziałów (Edward Gniewek, "Kodeks cywilny. Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe". Komentarz, Zakamycze 2001, komentarz do art. 195).

W konsekwencji współwłasność nie cechuje się fizycznym rozgraniczeniem własności w określonej rzeczy. Nie można przypisać jej określonego fizycznego składnika w rzeczy wspólnej.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Jak stanowi art. 196 § 1 k.c., współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (§ 2 cyt. przepisu).

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 k.c.).

Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa. Zatem, w zakresie pojęcia towarów np. gruntów, czy budowli, mieści się współwłasność, jako prawo do rzeczy wspólnej. Wobec powyższego, towarem jest także udział w gruncie, czy budowli (w prawie własności nieruchomości). Jest to zgodne z normami unijnymi, według których państwa członkowskie mogą uznać za towary udziały lub inne prawa o charakterze udziałowym, które dają ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności, czy też posiadania nieruchomości - art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L z 2006 r. Nr 347, str. 1, z późn. zm.) - dalej jako "Dyrektywa".

Istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Czynność ta daje otrzymującemu towar prawo dysponowania rzeczą jak właściciel. W związku z tym, sprzedaż udziału w prawie własności gruntu lub budowli należy traktować, jako dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, która mieści się w zakresie przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu VAT. Żeby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w ust. 2 ww. artykułu i obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług - w świetle powyższych przepisów - jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze, czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem jeżeli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Dla uznania danego majątku za prywatny istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej jako "TSUE") w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. "Majątek prywatny" to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Dłużnik jest właścicielem ułamkowej części lokalu mieszkalnego (udział 1/2). Dłużnik nabył nieruchomość w 1997 r. wspólnie z żoną w celach mieszkalnych. Z tytułu nabycia nie odliczał VAT. Mocą umowy majątkowej małżeńskiej zawartej przed notariuszem w 2002 r. Dłużnik nabył ww. udział do majątku osobistego. Dłużnik prowadził jednoosobową działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT, którą zakończył kilka lat temu. Dłużnik był zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT (obecnie nie jest). Lokal nie był wykorzystywany przez Dłużnika do prowadzenia tej działalności. Lokal nie był przedmiotem umów najmu, dzierżawy, ani innych o charakterze odpłatnym. Dłużnik nie dokonywał w przeszłości transakcji sprzedaży nieruchomości.

Na tym tle Komornik powziął wątpliwość dotyczącą obowiązku opodatkowania sprzedaży ww. udziału w lokalu mieszalnym dokonywanej w ramach licytacji publicznej.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz cytowane regulacje z zakresu podatku od towarów i usług organ interpretacyjny potwierdza, że sprzedaż przez Komornika udziału w lokalu mieszalnym, o którym mowa we wniosku, należącego do Dłużnika nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z treści wniosku nie wynika bowiem, aby Dłużnik prowadził działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (w tym w zakresie najmu lub dzierżawy), w której wykorzystywałby ww. nieruchomość. W opisanej sytuacji Dłużnik nie wystąpi w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie stanowiła działalności gospodarczej w rozumieniu ww. przepisu ustawy. Wobec tego sprzedaż licytacyjna nieruchomości będzie sprzedażą majątku osobistego Dłużnika, do której unormowania z zakresu podatku od towarów i usług nie znajdą zastosowania.

Tym samym, stanowisko przedstawione we wniosku jest prawidłowe.

Niniejsza interpretacja została wydana na podstawie zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Oznacza to, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.