0115-KDIT1-3.4012.179.2019.2.EB - Prawo do odliczenia VAT w związku z budową domu wykorzystywanego częściowo do działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 marca 2019 r. (data wpływu 22 marca 2019 r.), uzupełniony w dniu 7 maja 2019 r. (data wpływu) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z budową domu wykorzystywanego częściowo do działalności gospodarczej (działalność rolnicza) - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 marca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 7 maja 2019 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z budową domu wykorzystywanego częściowo do działalności gospodarczej (działalność rolnicza).

We wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi gospodarstwo rolne oraz rozlicza podatek VAT na zasadach ogólnych. Posiada grunty w 5 gminach. Wnioskodawca zamierza wybudować dom jednorodzinny stanowiący siedlisko jego gospodarstwa, ponieważ nie posiada siedliska i nie ma miejsca zamieszkania, ani domu. Wnioskodawca planuje wybudować ww. siedlisko w gminie, gdzie nie uprawia ziemi. W pozostałych gminach posiada grunty, które uprawia.

Budynek mieszkalny, który planuje wybudować Wnioskodawca ma być siedliskiem jego gospodarstwa rolnego, tj. miejscem prowadzenia i przechowywania dokumentacji księgowej. W wybudowanym budynku będzie wyznaczone pomieszczenie biurowe. Dodatkowo w wybudowanym budynku będą przyjmowani kontrahenci. Odbywały się będą negocjacje w zakresie działalności Wnioskodawcy, a także będą podpisywane wszelkie umowy, których wymaga prowadzona działalność. Wnioskodawca nie będzie w stanie bezpośrednio wyodrębnić zakupu towarów i usług związanego wyłącznie z prowadzoną działalnością.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca posiada prawo do odliczenia podatku naliczonego przy budowie domu jako siedliska gospodarstwa, a jeżeli tak - w jakim zakresie?

Zdaniem Wnioskodawcy, będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z budową domu - siedliska gospodarstwa rolnego - w wysokości 50%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.). W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 tej ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

Analizując kwestię prawa do odliczenia podatku naliczonego należy także zwrócić uwagę na treść art. 86 ust. 7b ustawy, który odnosi się do nieruchomości.

Zgodnie z art. 86 ust. 7b ustawy - w przypadku nakładów ponoszonych na nabycie, w tym na nabycie praw wieczystego użytkowania gruntów, oraz wytworzenie nieruchomości, stanowiącej majątek przedsiębiorstwa danego podatnika, wykorzystywanej zarówno do celów wykonywanej przez tego podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów osobistych, o których mowa w art. 8 ust. 2, gdy przypisanie tych nakładów w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się według udziału procentowego, w jakim dana nieruchomość jest wykorzystywana do celów działalności gospodarczej.

Przez wytworzenie nieruchomości - stosownie do treści art. 2 pkt 14a ustawy - rozumieć należy wybudowanie budynku, budowli lub ich części, lub ich ulepszenie w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym.

Oznacza to, że art. 86 ust. 7b ustawy ma zastosowanie tylko w przypadku nieruchomości wykorzystywanych przez podatnika jednocześnie do celów prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz celów osobistych. Nie ma on natomiast zastosowania w przypadku nieruchomości wykorzystywanych do celów prowadzonej działalności gospodarczej oraz innych celów podatnika, które nie są jego celami osobistymi.

Powyższy przepis nakłada obowiązek określenia wysokości udziału procentowego, w jakim dana nieruchomość została lub zostanie wykorzystana do celów prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.

Unormowanie to ma charakter doprecyzowujący ogólną zasadę w zakresie prawa do odliczenia podatku od towarów i usług od wydatków związanych z nieruchomością stanowiącą majątek przedsiębiorstwa podatnika, wykorzystywaną zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, i jest zgodne z normą prawną wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy.

W odniesieniu do stosowanej metody wyodrębnienia podatku należy wskazać, że sposób wyodrębnienia kwot podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną, winien mieć charakter obiektywny, determinowany okolicznościami sprawy. Wybór metody wyodrębnienia kwot podatku naliczonego należy wyłącznie do obowiązków podatnika. Ważne jest jedynie by przyjęta metoda stanowiła właściwe odzwierciedlenie odliczenia podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi. Jednakże należy podkreślić, że wyłącznie podatnik znający specyfikę, organizację i podział pracy w swoim przedsiębiorstwie, jest w stanie wyodrębnić część podatku naliczonego, związaną z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, a nie organ podatkowy w trybie interpretacji indywidualnej.

W związku z powyższym podatnik jest zobowiązany do przyjęcia przy odliczeniu podatku naliczonego obiektywnego kryterium zapewniającego, że obliczenie proporcji pomiędzy działalnością gospodarczą a działalnością niemającą charakteru gospodarczego będzie obiektywnie odzwierciedlało część wydatków faktycznie przypadającą odpowiednio na każdy z tych rodzajów działalności.

Zatem możliwe jest zastosowanie jakiegokolwiek sposobu rozdziału dokonanych zakupów towarów i usług pod warunkiem jednak, że gwarantuje on najdokładniejsze ustalenie kwoty podatku naliczonego do odliczenia (vide: wyrok TSUE w sprawie C-511/10 - pkt 23 i 24).

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

W przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1 (art. 15 ust. 4 ustawy).

W myśl art. 2 ustawy - ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:

* pkt 15 - działalności rolniczej - rozumie się przez to produkcję roślinną i zwierzęcą (...),

* pkt 16 - gospodarstwie rolnym - rozumie się przez to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym.

Analiza przedstawionych okoliczności sprawy na tle przywołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że w odniesieniu do wydatków związanych z budową domu Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w takiej części, w jakiej poniesione nakłady będą się wiązały z czynnościami opodatkowanymi (art. 86 ust. 1 ustawy). Z przedstawionych okoliczności wynika, że Wnioskodawca prowadzi gospodarstwo rolne i rozlicza się na zasadach ogólnych. Zamierza wybudować dom mieszkalny, który w części będzie wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, tj. gospodarstwa rolnego. Jak Wnioskodawca wskazał, będzie w nim wyznaczone pomieszczenie biurowe, w którym będzie przechowywana dokumentacja księgowa oraz będą podpisywane wszelkie umowy. Jednocześnie Wnioskodawca stwierdził, że nie będzie w stanie bezpośrednio przyporządkować zakupów do czynności związanych wyłącznie z działalnością gospodarczą. W związku z powyższym, przy odliczeniu podatku naliczonego zastosowanie znajdzie norma zawarta w art. 86 ust. 7b ustawy. Przy czym - jak już wskazano - przy wyliczeniu kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu Wnioskodawca będzie zobowiązany do przyjęcia obiektywnego kryterium zapewniającego, że obliczenie proporcji pomiędzy działalnością gospodarczą a wykorzystywaniem na cele osobiste będzie obiektywnie odzwierciedlało część wydatków faktycznie przypadającą odpowiednio na każdy z tych rodzajów działalności. Należy jednak zauważyć, że Wnioskodawca nie określił w treści wniosku jakim kryterium zamierza się posłużyć (np. wartościowym, powierzchniowym, innym), w celu ustalenia kwoty podatku naliczonego przysługującej do odliczenia, wskazał jedynie, że na cele prowadzonej działalności rolniczej będzie wykorzystywał wyznaczone pomieszczenie w budynku, który - co do zasady - będzie przeznaczony na cele mieszkaniowe. Tym samym nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że będzie uprawniony do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z budową domu, gdyż nie jest możliwe dokonanie oceny czy przyjęta przez Wnioskodawcę proporcja będzie odzwierciedlała w sposób rzeczywisty zakres wydatków faktycznie związanych z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Ponadto należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin - w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.