0115-KDIT1-2.4012.782.2018.2.KK - Rozszerzenie wspólności majątkowej - opodatkowanie podatkiem VAT.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 24 stycznia 2019 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0115-KDIT1-2.4012.782.2018.2.KK Rozszerzenie wspólności majątkowej - opodatkowanie podatkiem VAT.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 października 2018 r. (data wpływu 18 października 2018 r.), uzupełnionym w dniu 21 grudnia 2018 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* braku opodatkowania rozszerzenia wspólności majątkowej - jest prawidłowe,

* uznania darowizny 1/2 udziału w nieruchomości za czynność zwolnioną od podatku - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 października 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 21 grudnia 2018 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania rozszerzenia wspólności majątkowej oraz uznania darowizny 1/2 udziału w nieruchomości za czynność zwolnioną od podatku.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe.

Pan J. G. od 2008 r. prowadził działalność gospodarczą H... w T. w zakresie usług gastronomiczno-hotelarskich. Wcześniej Pani mąż prowadził działalność w zakresie produkcji odzieży. Ze względu na ciężki stan zdrowia (spodziewana operacja zagrażająca życiu) w dniu 14 listopada 2017 r. zakończył działalność gospodarczą. Nie planuje założenia działalności gospodarczej ponownie. Żona Pana J. Pani B. (Wnioskodawca) w dniu 3 listopada 2018 r. rozpoczęła działalność H.... W dniu 6 listopada 2017 r. Pan J. G. i Pani B. G. w obecności notariusza zawarli umowę o częściowy podział majątku wspólnego. Zgodnie z zawartą umową stosunki majątkowe w ich związku małżeńskim podlegają ustrojowi rozdzielności oraz przysługują im równe udziały w majątku wspólnym. Własność zabudowanej nieruchomości gruntowej znajdującej się przy ul. N. nr... przysługuje im po połowie. Na tej nieruchomości znajduje się budynek, którego część o pow. 160,75 m2 wykorzystywana jest wyłącznie w celach mieszkaniowych oraz część o pow. 995,47 m2 wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej. Dla tych nieruchomości prowadzona jest jedna księga wieczysta. Nieruchomość gruntowa została nabyta drodze umowy kupna w 1997 r. oraz umowy zamiany w 1999 r. Transakcje nie podlegały VAT. Budynek został wybudowany 2003 r. a zmodernizowany w 2008 r. VAT naliczony od zakupów był odliczany w prowadzonej działalności. Budynek ten został ujęty w ewidencji środków trwałych. Obecnie na skutek umowy o częściowy podział majątku Pani B. przysługuje na wyłączność własność zabudowanej nieruchomości, podobnie jak przedsiębiorstwo (nr

1)

prowadzone przez nią jak i przedsiębiorstwo (nr

2)

należące wcześniej do męża.

Państwo G. planują wydzielenie dwóch działek, tak aby oddzielić część mieszkalną od tej przeznaczonej na działalność. Obecnie Państwo G. chcieliby odwrócić skutki zawartej umowy o częściowy podział majątku. Alternatywnie rozważają darowiznę przedsiębiorstwa (nr 1 i 2) i nieruchomości na rzecz Pana G. lub wniesienie przedsiębiorstwa i nieruchomości do wspólności majątkowej.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że w skład przedsiębiorstwa nr 1 wchodzą wyłącznie niskocenne ruchomości i prawa majątkowe. Nie mają związku z budynkiem na ul. N.

W skład przedsiębiorstwa nr 2 wchodzą:

* H..., pod którym jest prowadzona działalność,

* część budynku posadowiona na działce przy ul. N. o pow. użytkowej 995,47 m2 wraz z budowlami związanymi z tą częścią,

* urządzenia gastronomiczne, stanowiące wyposażenie kuchni,

* zmywarka do naczyń,

* wyposażenie pokoi hotelowych, ogródka oraz innych pomieszczeń w budynku,

* inne środki trwałe również niskocenne,

* towary przeznaczone do zbycia, w szczególności napoje alkoholowe,

* zezwolenia i koncesje związane z prowadzoną działalnością,

* klientela w szczególności imiona, nazwiska, firmy lub nazwy klientów,

* prawa i obowiązki wynikające z umów związanych z działalnością gospodarczą,

* inne przedmioty, a także prawa związane z prowadzoną działalnością, o jakich mowa w przepisie art. 551 Kodeksu cywilnego wraz z funkcjonalnie związanymi z nimi obowiązkami.

Składniki te znajdują się w części użytkowej budynku o pow. 995,47 służącemu do działalności (jest to część przylegająca do budynku służącego wyłącznie celom mieszkaniowym, obie części budynku posadowione są na działce przy ul. N.).

Darowizna udziału w nieruchomości będzie dotyczyła całego budynku, tj. służącego do celów mieszkaniowych jak i do celów gospodarczych.

Darowizna jest alternatywą do rozszerzenia wspólności majątkowej, jeśli do niej dojdzie to przed podziałem działek.

W 2008 r. zakończono proces przebudowy budynku produkcyjnego, w którym miała miejsce produkcja odzieży. W stosunku do tego budynku dokonano ulepszeń w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, których wartość stanowi ponad 30% wartości początkowej tego obiektu.

Ulepszenie było przebudową skutkującą istotnymi zmianami przeprowadzonymi w celu zmiany wykorzystania budynku produkcyjnego na budynek hotelowy. Dokonano całkowitej przebudowy wnętrza budynku, tworząc pokoje hotelowe z łazienkami, ciągi komunikacyjne, salę bankietową, zaplecze kuchenne i recepcję hotelową.

W dniu 1 września 2008 r. dokonano zwiększenia wartości środka trwałego na podstawie dokumentu MT. W stosunku do zakupów służących ulepszeniu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. W budynku prowadzony jest hotel.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że rozszerzenie wspólności majątkowej na składniki przedsiębiorstwa nr 1 i nr 2 oraz nieruchomość będzie neutralne podatkowo w podatku od towarów i usług?

2. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że darowizna 1/2 udziału nieruchomości będzie podlegała zwolnieniu w podatku od towarów i usług?

Ad. 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowa transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż ani składniki przedsiębiorstwa ani nieruchomość nie będą wykorzystywane przez męża do działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221) zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy). Z treści art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatne z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1. rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2. wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

W myśl z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1.

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2.

nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Prawnie dopuszczalna jest sytuacja, w której własność jednej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Jest to współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności.

Z kolei zgodnie z art. 196 ww. ustawy - Kodeks cywilny, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej.

Natomiast ustrój majątkowy małżeński, definiowany jako sytuacja prawna małżonka wobec majątku drugiego małżonka, regulują przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788, z późn. zm.).

W świetle art. 31 § 1 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W świetle art. 35 tego Kodeksu, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Zgodnie z art. 43 § 1 ww. ustawy, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Przedmioty majątkowe nie objęte wspólnością stanowią majątek odrębny każdego z małżonków.

W myśl art. 47 § 1 tejże ustawy, małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.

Zgodnie z art. 47 § 2 ww. ustawy, umowa majątkowa małżeńska może być zmieniona albo rozwiązana. W razie jej rozwiązania w czasie trwania małżeństwa, powstaje między małżonkami wspólność ustawowa, chyba że strony postanowiły inaczej.

Stosownie do art. 51 ww. ustawy w razie umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej, każdy z małżonków zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później.

Zgodnie natomiast z art. 36 § 1 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku (§ 2 ww. art. 36).

Wnioskodawczyni po zawartej umowie o częściowy podział majątku wspólnego stała się jedyną właścicielką nieruchomości, która służy działalności. Nieruchomość ta stanowi zatem wyłącznie majątek Wnioskodawczyni jako podatnika VAT.

Wnioskodawczyni podała, że zamierza zawrzeć z mężem umowę małżeńską znoszącą rozdzielność majątkową oraz rozszerzającą wspólność majątkową, w wyniku której mąż będzie figurował w księgach wieczystych jako współwłaściciel 1/2 części nieruchomości.

Jednocześnie Wnioskodawczyni podała, że na podstawie art. 36 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nieruchomość będzie nadal wykorzystywana wyłącznie przez Wnioskodawczynię do działalności gospodarczej, w tym jako podatnika VAT. Natomiast mąż będzie korzystał z efektów tej działalności w oparciu o przepisy Działu II Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Należy zauważyć, że na gruncie ustawy o VAT opodatkowaniu podlega czynność dokonana przez podatnika tego podatku, skutkująca m.in. przeniesieniem w sensie ekonomicznym prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Nie każda zatem czynność dokonana na gruncie prawa cywilnego będzie stanowiła dostawę na gruncie ustawy o VAT.

Jeżeli więc w przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni, mimo zawarcia umowy małżeńskiej rozszerzającej współwłasność nieruchomości na małżonka, w dalszym ciągu będzie wykorzystywała ją w całości wyłącznie do swojej indywidualnej działalności gospodarczej, wyłącznie Wnioskodawczyni będzie przysługiwała wyłączna własność jako podatnika VAT, to samo dokonanie rozszerzenia wspólności majątkowej na gruncie prawa cywilnego nie będzie skutkowało jej opodatkowaniem na gruncie ustawy o VAT. Co potwierdził również Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji znak BPP1/4512-123/15/BM z dnia 19 maja 2015 r.

Ad. 2.

Zgodnie z art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z art. 7 ust. 2 przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2. wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Podstawowa stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 w związku z " art. 146f", ustawy o VAT, wynosi 23%. Jednakże, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie ich od podatku od towarów i usług, w tym m.in. zwolnienie od podatku dla dostawy budynków, budowli lub ich części.

W tym miejscu należy podkreślić, iż w art. 29a ust. 8 ustawy, zastosowano odwrotność reguły superficies solo cedit (to, co jest na powierzchni, przypada gruntowi) i przyjęto, że obiekt budowlany jest towarem głównym, a grunt jego częścią składową. W konsekwencji takiego założenia wartość gruntu jest doliczana do wartości budynku, a o sposobie opodatkowania działki zawsze decydują zasady przyjęte dla budynku lub budowli. Co oznacza, że grunt podzieli los podatkowy obiektu lub obiektów na nim stojących.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a.

dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b.

pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

W świetle przytoczonego przepisu, kluczowym dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części jest ustalenie, czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki okres upłynął od tego momentu.

Definicję pierwszego zasiedlenia zawiera art. 2 pkt 14 powołanej ustawy. Stosownie do tego przepisu, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

a.

wybudowaniu lub

b.

ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

"Pierwsze zasiedlenie" budynku należy rozumieć szeroko jako pierwsze zajęcie budynku, używanie, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej. Tak w odpowiedzi na pytanie NSA odpowiedział TSUE i w takim kierunku planowane są zmiany w ustawie o podatku od towarów i usług.

Ostatnie znaczące ulepszenia były dokonane w 2008 r. Budynek cały czas wykorzystywany jest do czynności opodatkowanych. Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, darowizna 1/2 udziału w nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych zdarzeń przyszłych jest:

* prawidłowe - w zakresie braku opodatkowania rozszerzenia wspólności majątkowej,

* nieprawidłowe - w zakresie uznania darowizny 1/2 udziału w nieruchomości za czynność zwolnioną od podatku.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

Artykuł 7 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, rozumiana jest przez ustawodawcę, jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W określeniu "jak właściciel" zawiera się możliwość uznania za dostawę faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy "dostawa" oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna, oraz każdą inną transakcję, która w aspekcie ekonomicznym będzie prowadziła do podobnego rezultatu).

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2. wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Według art. 2 pkt 14a ustawy, przez wytworzenie nieruchomości rozumie się wybudowanie budynku, budowli lub ich części, lub ich ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Aby zatem doszło do opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów, muszą być spełnione łącznie następujące warunki:

* dokonującym nieodpłatnego przekazania powinien być podatnik podatku od towarów i usług;

* przekazane przez podatnika towary powinny należeć do jego przedsiębiorstwa;

* przedmiotem nieodpłatnego przekazania powinien być towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy jego nabyciu, imporcie lub wytworzeniu.

Omawiany przepis (tj. art. 7 ust. 2 ustawy) jest odpowiednikiem art. 16 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L, Nr 347, str. 1, z późn. zm.) - dalej jako "Dyrektywa" - zgodnie z którym wykorzystanie przez podatnika towarów stanowiących część majątku jego przedsiębiorstwa do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników, które przekazuje nieodpłatnie lub, w ujęciu ogólnym, które przeznacza do celów innych niż prowadzona przez niego działalność, gdy VAT od powyższych towarów lub ich części podlegał w całości lub w części odliczeniu, jest uznawane za odpłatną dostawę towarów.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Za odpłatne świadczenie usług, stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy, uznaje się również:

1.

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2.

nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - stosownie do ust. 2 tego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Mając na uwadze powyższe, uzasadnionym jest twierdzenie, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 45 ustawy - Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025, z późn. zm.) - dalej jako "k.c." - rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Z kolei w myśl art. 46 § 1 k.c., nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Ponadto, w myśl art. 47 § 1 k.c., część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego (art. 47 § 2 k.c.).

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 195 k.c., własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Z kolei zgodnie z art. 196 § 1 ww. ustawy, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (art. 196 § 2 ustawy).

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 k.c.).

Natomiast ustrój majątkowy małżeński, definiowany jako sytuacja prawna małżonka wobec majątku drugiego małżonka, regulują przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682 z późn. zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 ww. ustawy, przedmiotami majątkowymi służącymi małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej małżonek ten zarządza samodzielnie. W razie przemijającej przeszkody drugi małżonek może dokonywać niezbędnych bieżących czynności.

Zgodnie z art. 43 § 1 ww. ustawy oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Natomiast w myśl art. 47 § 1 ustawy, małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.

Umowa majątkowa małżeńska może być zmieniona albo rozwiązana. W razie jej rozwiązania w czasie trwania małżeństwa, powstaje między małżonkami wspólność ustawowa, chyba że strony postanowiły inaczej (art. 43 § 2 ustawy).

Stosownie do art. 51 ww. ustawy, w razie umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej, każdy z małżonków zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później.

Artykuł 511 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że każdy z małżonków zarządza samodzielnie swoim majątkiem.

Analiza przedstawionych zdarzeń przyszłych oraz treści powołanych przepisów prawa, prowadzi do stwierdzenia, że skoro przedsiębiorstwa nr 1 i nr 2 będą nadal wykorzystywane wyłącznie przez Panią do działalności gospodarczej i wyłącznie Pani będzie podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu wykorzystywania nieruchomości, mąż natomiast będzie korzystał z efektów tej działalności w oparciu o przepisy Działu II Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, to zawarcie umowy małżeńskiej rozszerzającej wspólność majątkową, w wyniku której mąż Pani będzie figurował w księgach wieczystych jako współwłaściciel 1/2 części nieruchomości nie będzie podlegać przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż samo dokonanie rozszerzenia wspólności majątkowej na gruncie prawa cywilnego nie będzie skutkowało jej opodatkowaniem na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Pani w tej części należało uznać za prawidłowe.

Przechodząc do uznania darowizny na rzecz męża 1/2 udziału w nieruchomości, tj. nieruchomości służącej do celów mieszkaniowych jak i do celów gospodarczych za czynność podlegającą zwolnieniu od podatku - wbrew Pani stanowisku - należy wskazać, że czynność ta nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług. W kwestii części nieruchomości służącej do celów mieszkaniowych należy wskazać, że nieodpłatne przekazanie ww. części mieszkalnej będzie stanowić czynność zwykłego zarządu majątkiem osobistym, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. Nie wystąpi Pani w charakterze podatnika, a działania te nie będą stanowiły działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Natomiast darowizny na rzecz męża udziału w nieruchomości wykorzystywanej do celów działalności gospodarczej nie można uznać za czynność podlegającą opodatkowaniu, gdyż nie przysługiwało Pani prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z budową (ulepszeniem) budynku (prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługiwało Pani mężowi, który od 2008 r. do 14 listopada 2017 r. był podatnikiem podatku od towarów i usług i do niego należało przedsiębiorstwo).

Zatem, na skutek umowy o częściowy podział majątku obejmujący udział w tej części budynku, dokonana przez Panią (prowadzącą w tym budynku od 3 listopada 2018 r. działalność gospodarczą.) darowizna nie będzie - na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy - zrównana z odpłatną dostawą towarów. Tym samym darowizna ta nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w tej części należało uznać za nieprawidłowe.

Końcowo informuje się, że interpretacja została wydana na podstawie przedstawionych we wniosku okoliczności, z których nie wynika, że nabycie majątku przez Wnioskodawcę nastąpiło na skutek nabycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.

Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl