0115-KDIT1-2.4012.61.2017.1.AW

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2017 r. (data wpływu 1 marca 2017 r.), uzupełnionym w dniu 4 kwietnia 2017 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania czynności zbycia udziałów w spółce z o.o., poprzez sprzedaż tych udziałów, przeniesienie ich własności na inny podmiot, albo w drodze likwidacji Stowarzyszenia - jest prawidłowe.

W dniu 1 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 4 kwietnia 2017 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania czynności zbycia udziałów w spółce z o.o., poprzez sprzedaż tych udziałów, przeniesienie ich własności na inny podmiot, albo w drodze likwidacji Stowarzyszenia.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe.

Stowarzyszenie posiada osobowość prawną, wykonuje działalność społeczną polegającą na wspomaganiu przedsiębiorczości, w tym również w ramach działalności gospodarczej, z której zyski przeznaczane są na działalność statutową. Działalność gospodarcza Stowarzyszenia obejmuje w szczególności udostępnianie zasobów lokalowych, sprzętowych i technologicznych lokalnym przedsiębiorcom, a także udzielanie pożyczek w ramach funduszu pożyczkowego. Z tytułu tej działalności gospodarczej Stowarzyszenie jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Działalność Stowarzyszenia wykonywana jest z użyciem majątku ruchomego i nieruchomego, przy nabyciu i wytworzeniu którego korzystało z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.

Stowarzyszenie, będąc stowarzyszeniem jednostek samorządu terytorialnego, obawia się wystąpienia jednego z członków, co prowadziłoby do konieczności jego rozwiązania. W związku z tym planuje się zapewnienie właściwego wykorzystania majątku będącego własnością Stowarzyszenia do jego celów statutowych poprzez wniesienie majątku etapami, jako zorganizowane części przedsiębiorstwa, w drodze aportu do spółki kapitałowej, realizującej cele Stowarzyszenia, utworzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego w zamian za udziały. Do spółki wniesiony zostanie przez Stowarzyszenie albo cały majątek i w efekcie zaprzestanie ono wykonywania działalności gospodarczej, albo przeważająca jego część, natomiast Stowarzyszenie będzie w dalszym ciągu wykonywało działalność gospodarczą, lecz w zakresie innym aniżeli spółka, do której zostaną wniesione zorganizowane części przedsiębiorstwa.

Stowarzyszenie nie będzie miało większości głosów w spółce kapitałowej, w której obejmie udziały, a także nie będzie nią zarządzało. Będzie wobec spółki wykonywało wyłącznie zwykle władztwo właścicielskie wynikające z posiadania w niej udziałów.

Następnie Stowarzyszenie planuje zbycie własności nabytych w ten sposób udziałów. Zbycie to może się odbyć poprzez ich sprzedaż, przeniesienie ich własności na nowo utworzoną fundację, albo w drodze likwidacji Stowarzyszenia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

1. Czy w przypadku sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, uzyskanych w zamian za aport całego swojego majątku w formie zorganizowanych części przedsiębiorstwa, jeżeli Stowarzyszenie w tym czasie nie będzie wykonywało żadnej działalności, a będzie wyłącznie właścicielem udziałów, transakcja ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2. Czy w przypadku sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, uzyskanych w zamian za aport przeważającej części swojego majątku w formie zorganizowanych części przedsiębiorstwa, jeżeli Wnioskodawca w tym czasie będzie wciąż posiadał majątek inny niż udziały w spółce i będzie wykonywał działalność gospodarczą, transakcja ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

3. W przypadku likwidacji Stowarzyszenia, przy przeniesieniu jego majątku, tj. udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, będących jedynymi składnikami majątku likwidacyjnego, na inny podmiot bez odpłatności, czy będzie miało miejsce nieodpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług?

4. W przypadku powołania fundacji i przeniesienia na jej własność całości majątku, obejmującego wyłącznie udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, za co Stowarzyszenie nie otrzyma żadnego świadczenia wzajemnego, czy będzie miało miejsce nieodpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług?

5. W przypadku uznania, że przeniesienie udziałów przez Stowarzyszenie stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 8 ust. 1 lub art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, czy znajdzie zastosowanie zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż udziałów w spółce nie będzie wykonywana w ramach jego działalności gospodarczej, przez co nie będzie on działał w charakterze podatnika, a zatem zbycie to nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza to - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W doktrynie i orzecznictwie utrwalone jest stanowisko, że dla uznania podmiotu za podatnika z tytułu określonej transakcji konieczne jest, by działał on w charakterze podatnika w stosunku do tej czynności. Zatem, nie każda czynność dokonana przez podmiot będący podatnikiem będzie podlegać opodatkowaniu. Status bycia podatnikiem podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. A więc, w sytuacji gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samej sprzedaży udziałów nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z czym nie podlega opodatkowaniu.

Stowarzyszenie nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie obrotu udziałami spółek kapitałowych, natomiast w planowanym stanie faktycznym fakt ich posiadania będzie efektem wniesienia majątku do spółki, która będzie kontynuatorem działalności Stowarzyszenia. Sprzedaż tych udziałów będzie stanowiła wykonywanie uprawnień właścicielskich, nie będzie natomiast nosiła żadnych znamion działalności gospodarczej, a zatem Stowarzyszenie nie będzie występowało w roli podatnika.

Takie podejście potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie z uzasadnieniem wyroku w sprawie C-651/11 z dnia 30 maja 2013 r., " (...) samo nabywanie i posiadanie udziałów lub akcji nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu szóstej dyrektywy, ponieważ samo przejęcie udziałów kapitałowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi korzystania z dobra mającego na celu osiąganie zysków o charakterze trwałym. Ewentualna dywidenda, owoc tego udziału, wynika z samego posiadania dobra (zob. podobnie wyroki: z dnia 20 czerwca 1991 r. w sprawie C-60/90 Polysar Investments Netherlands, Rec.s. 1-3111, pkt 13; z dnia 14 listopada 2000 r. w sprawie C-142/99 Floridienne i Berginvest, Rec.s. I-9567, pkt 17, 22; z dnia 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations, Rec.s. I-6663, pkt 19; a także z dnia 6 września 2012 r. w sprawie C-496/11 Portugal Telecom, pkt 32 i przytoczone tam orzecznictwo). Inaczej jest, gdy udziałowi towarzyszy pośrednia lub bezpośrednia ingerencja w zarządzanie spółkami, w których udział został nabyty, jeżeli skutkuje to dokonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, takich jak świadczenie usług administracyjnych, księgowych, handlowych i technicznych (zob. podobnie ww. wyroki: w sprawie Polysar Investments Netherlands, pkt 14; w sprawie Floridienne i Berginvest, pkt 18, 19; w sprawie Cibo Participations, pkt 20, 21; a także w sprawie Portugal Telecom, pkt 33, 34). (...) Udziałowcy nie są bowiem właścicielami aktywów przedsiębiorstwa, w którym mają udział, lecz są właścicielami udziału i z tego tytułu mają prawo do dywidendy, do informacji oraz są włączeni w podejmowanie decyzji istotnych dla zarządzania przedsiębiorstwem".

Zgodnie z orzecznictwem TSUE, wyjątkami od tej zasady nieopodatkowania sprzedaży udziałów są sytuacje, gdy:

* posiadacz akcji (udziałów) uczestniczy jednocześnie w zarządzaniu spółką, której akcje (udziały) posiada w zakresie wykraczającym poza czynności wynikające ze zwykłego prawa własności,

* sprzedaż akcji (udziałów) prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,

* posiadanie akcji (udziałów) jest bezpośrednim, stałym i koniecznym warunkiem rozszerzenia działalności gospodarczej posiadacza.

W niniejszej sprawie nie ma miejsca żaden ze wskazanych przypadków - Stowarzyszenie nie będzie posiadało większości głosów w spółce, nie będzie nią zarządzało, natomiast wszelkie jego uprawnienia do spółki zamykać się będą w ramach władztwa właścicielskiego. Stowarzyszanie nie prowadzi działalności polegającej na obrocie udziałami. Posiadanie udziałów w żaden sposób nie jest bezpośrednim, stałym i koniecznym warunkiem rozszerzenia działalności gospodarczej posiadacza - na tym etapie stowarzyszenie nie będzie prowadziło żadnej działalności gospodarczej, lub - w przypadku pytania nr 2 - będzie prowadziło niewielkich rozmiarów działalność niezwiązaną z przedmiotem działalności spółki.

W ocenie Stowarzyszenia, w przypadku nieodpłatnego przeniesienia własności udziałów na nowo utworzoną fundację lub wskutek likwidacji Stowarzyszenia nie będzie miała miejsca opodatkowana czynność nieodpłatnego świadczenia usług określona w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W świetle art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, za nieodpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. W rozpatrywanej sytuacji nastąpi przeniesienie należących do Stowarzyszenia udziałów w spółce z o.o. uzyskanych w zamian za aport w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa, co kwalifikować należy jako świadczenie usługi. Przeniesienie to nastąpi w procesie likwidacji Stowarzyszenia, albo poprzez przeniesienie własności udziałów na fundację, a zatem bez otrzymania świadczenia wzajemnego. Niemniej udziały objęte w zamian za wniesienie zorganizowanych części przedsiębiorstwa do spółki nie będą związane z wykonywaniem działalności gospodarczej Stowarzyszenia, a zatem nieodpłatne ich przeniesienie nie będzie stanowiło czynności opodatkowanej.

W ocenie Stowarzyszenia, w przypadku uznania, że w opisywanej sytuacji ma miejsce wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu w postaci świadczenia usługi na podstawie art. 8 ust. 1 lub nieodpłatnego świadczenia usługi na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, czynność ta objęta będzie zwolnieniem przewidzianym w art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a ustawy, zgodnie z którym zwalnia się od podatku usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach. Przedmiotem czynności będzie przeniesienie udziałów w spółce z o.o., zatem zwolnienie to bezpośrednio dotyczy przewidywanej czynności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej w zakresie pytań oznaczonych nr 1-4 jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Ze względu na fakt, że tut. organ w wydanym rozstrzygnięciu ocenił stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytań od nr 1 do nr 4 jako prawidłowe, przy warunkowej formule pytania nr 5, ocena stanowiska korelującego z tym pytaniem stała się bezprzedmiotowa.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionych we wniosku zdarzeń przyszłych, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.