0115-KDIT1-2.4012.239.2018.3.KT - Opodatkowanie czynności z tytułu której właściciele nieruchomości będą uiszczać świadczenia pieniężne na poczet opłaty adiacenckiej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2018 r. (data wpływu 12 kwietnia 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania czynności z tytułu której właściciele nieruchomości będą uiszczać świadczenia pieniężne na poczet opłaty adiacenckiej - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 kwietnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania czynności z tytułu której właściciele nieruchomości będą uiszczać świadczenia pieniężne na poczet opłaty adiacenckiej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wójt Gminy planuje budowę kanalizacji sanitarnej. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym jest to zadanie własne gminy. W związku z powyższym będą podpisywane umowy cywilnoprawne z właścicielami działek, do których zostaną stworzone warunki do podłączenia do kanalizacji. Umowy te są dobrowolne i dotyczą wpłaty zaliczki na poczet opłaty adiacenckiej. Zgodnie z art. 144 ustawy o gospodarce nieruchomościami, właściciele nieruchomości uczestniczą w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej przez wnoszenie na rzecz gminy opłat adiacenckich. Zgodnie z art. 148 ust. 4 na poczet opłaty adiacecnkiej zalicza się wartość świadczeń pieniężnych wniesionych przez właściciela na rzecz budowy poszczególnej infrastruktury technicznej. Wójt Gminy określi wysokość opłaty adiacenckiej na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego w drodze decyzji administracyjnej. Wpłacone zaliczki przez właścicieli nieruchomości, zgodnie z ww. umowami, zostaną zaliczone na poczet opłaty adiacenckiej na rzecz Gminy, naliczanej w związku z budową kanalizacji sanitarnej. W decyzji administracyjnej dotyczącej naliczenia opłaty adiacenckiej wyszczególnione zostanie rozliczenie wpłaconych przez właścicieli zaliczek.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy umowy cywilnoprawne podpisane przez Wójta Gminy z właścicielami nieruchomości, dotyczące wpłaty na poczet zaliczki opłaty adiacenckiej, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, czynności dotyczące poboru ww. opłat są zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT, a więc umowy cywilnoprawne podpisane z właścicielami nieruchomości, które dotyczą wpłaty zaliczki na poczet opłaty adiacenckiej, również są zwolnione z tego podatku, ponieważ rozliczane są w drodze decyzji administracyjnej dotyczącej opłaty adiacenckiej. Budowa kanalizacji sanitarnej jest zadaniem własnym gminy. Opłaty adiacenckie naliczane przez Wójta Gminy ustalane są w drodze decyzji administracyjnej, w związku z budową kanalizacji sanitarnej. Ich pobór związany jest z wykonywaniem zadań nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, do realizacji których została ona powołana.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...), natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, na podstawie art. 15 ust. 2 ww. ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r. poz. 994, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Przepis art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2017 r. poz. 328, z późn. zm.) stanowi, iż zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy.

Stosownie do treści art. 144 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r. poz. 121, z późn. zm.), właściciele nieruchomości uczestniczą w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej przez wnoszenie na rzecz gminy opłat adiacenckich.

Przez opłatę adiacencką - na podstawie art. 4 pkt 11 cyt. ustawy - należy rozumieć opłatę ustaloną w związku ze wzrostem wartości nieruchomości spowodowanym budową urządzeń infrastruktury technicznej z udziałem środków Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi, albo opłatę ustaloną w związku ze scaleniem i podziałem nieruchomości, a także podziałem nieruchomości.

Zgodnie z art. 145 ust. 1 tej ustawy, wójt, burmistrz albo prezydent miasta może, w drodze decyzji, ustalić opłatę adiacencką każdorazowo po stworzeniu warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej albo po stworzeniu warunków do korzystania z wybudowanej drogi.

Stosownie do ust. 2 tego artykułu, wszczęcie postępowania w sprawie ustalenia opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie do 3 lat od dnia stworzenia warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej albo od dnia stworzenia warunków do korzystania z wybudowanej drogi, jeżeli w dniu stworzenia tych warunków obowiązywała uchwała rady gminy, o której mowa w art. 146 ust. 2. Do ustalenia opłaty przyjmuje się stawkę procentową określoną w uchwale rady gminy obowiązującą w dniu, w którym stworzono warunki do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej albo w dniu stworzenia warunków do korzystania z wybudowanej drogi.

W myśl art. 146 ust. 1 cyt. ustawy, ustalenie i wysokość opłaty adiacenckiej zależą od wzrostu wartości nieruchomości spowodowanego budową urządzeń infrastruktury technicznej.

Ustalenie opłaty adiacenckiej następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartości nieruchomości (ust. 1a tego artykułu).

Wysokość opłaty adiacenckiej wynosi nie więcej niż 50% różnicy między wartością, jaką nieruchomość miała przed wybudowaniem urządzeń infrastruktury technicznej, a wartością, jaką nieruchomość ma po ich wybudowaniu. Wysokość stawki procentowej opłaty adiacenckiej ustala rada gminy w drodze uchwały (ust. 2).

Wartość nieruchomości według stanu przed wybudowaniem urządzeń infrastruktury technicznej i po ich wybudowaniu określa się według cen na dzień, w którym stworzono warunki do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej albo na dzień stworzenia warunków do korzystania z wybudowanej drogi (ust. 3 ww. artykułu).

Według art. 148 ust. 4 ww. ustawy, na poczet opłaty adiacenckiej zalicza się wartość świadczeń pieniężnych wniesionych przez właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości na rzecz budowy poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej.

Z treści powołanych wyżej przepisów wynika, że decyzja ustalająca opłatę adiacencką ma charakter konstytutywny. Oznacza to, że opłata adiacencka jest jednym z elementów administracyjnego rozstrzygnięcia. Między podmiotami czynności występuje relacja zobowiązania o charakterze administracyjnoprawnym, a nie cywilnoprawnym.

Jeżeli zatem opłaty adiacenckie z tytułu wzrostu wartości nieruchomości pobierane są w związku z wydaniem stosownej decyzji administracyjnej i ich pobór związany jest z wykonywaniem zadań nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, do realizacji których została ona powołana, czynności związane z poborem opłat nie są zwolnione od podatku od towarów i usług, ale w ogóle nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że wpłaty zaliczek na poczet opłaty adiacenckiej dokonywane są przez właścicieli nieruchomości na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, a nie decyzji administracyjnych. A zatem, skoro Gmina będzie realizowała inwestycję polegającą na budowie kanalizacji sanitarnej, co - poprzez stworzenie warunków do podłączenia działek do kanalizacji - przyczyni się do wzrostu wartości poszczególnych nieruchomości, czynność ta - z tytułu której właściciele działek, na podstawie umów cywilnoprawnych, zobowiązali się do dobrowolnego uiszczania świadczeń pieniężnych, jako należności za określone działania Gminy - będzie spełniała dyspozycję art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a w konsekwencji - wbrew stanowisku Wnioskodawcy - będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Niemniej jednak należy wskazać, że w sytuacji, gdy wpłacone kwoty zostaną zaliczone na poczet opłaty adiacenckiej, co znajdzie wyraz w wydanej decyzji administracyjnej, istnieje możliwość skorygowania rozliczenia w zakresie podatku od towarów i usług, aczkolwiek kwestia ta nie była przedmiotem niniejszej interpretacji, gdyż Wnioskodawca nie przedstawił w tym zakresie stanowiska i nie zadał pytania.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.