0115-KDIT1-1.4012.424.2017.2.MM - Zwolnienie z VAT usług sprzedaży posiłków przez jednostkę budżetową powiatu.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy - przedstawione we wniosku z dnia 29 czerwca 2017 r. (data wpływu 4 lipca 2017 r.), uzupełnionym w dniach 13 i 15 września 2017 r. (daty wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do zastosowania:

* zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy do usług sprzedaży przez jednostkę budżetową Powiatu (DPS) posiłków dla osób wymagających wsparcia instytucji pomocy społecznej (podopiecznych ośrodków pomocy społecznej i innych beneficjentów ustawy o pomocy społecznej oraz mieszkańców innego DPS), niebędących mieszkańcami, ani pracownikami DPS - jest prawidłowe,

* zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy do usług sprzedaży przez jednostkę budżetową Powiatu (DPS) posiłków dla osób chorych i niepełnosprawnych, osób, które ze względu na wiek nie są w stanie samodzielnie funkcjonować, niebędących mieszkańcami, ani pracownikami DPS - jest nieprawidłowe,

* zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy do usług sprzedaży przez jednostkę budżetową Powiatu (DPS) posiłków dla pracowników działu opiekuńczo-terapeutycznego i działu medyczno-rehabilitacyjnego, dla wolontariuszy, stażystów i praktykantów, bezpośrednio zajmujących się mieszkańcami DPS oraz pozostałych pracowników DPS i pracowników innego DPS - jest nieprawidłowe,

* stawki podatku 8% do usług sprzedaży przez jednostkę budżetową Powiatu (DPS) posiłków dla osób wykonujących okresowo prace na rzecz jednostki oraz członków rodzin mieszkańców DPS - jest prawidłowe.

W dniu 4 lipca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniach 13 i 15 września 2017 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu opodatkowania usług sprzedaży przez jednostkę budżetową Powiatu (DPS) posiłków dla osób chorych i niepełnosprawnych, osób, które ze względu na wiek nie są w stanie samodzielnie funkcjonować, osób wymagających wsparcia instytucji pomocy społecznej (podopiecznych ośrodków pomocy społecznej, innych beneficjentów ustawy o pomocy społecznej, mieszkańców innego DPS), niebędących mieszkańcami, ani pracownikami DPS, dla pracowników działu opiekuńczo-terapeutycznego i działu medyczno-rehabilitacyjnego, dla wolontariuszy, stażystów i praktykantów, bezpośrednio zajmujących się mieszkańcami DPS, pozostałych pracowników DPS i pracowników innego DPS oraz dla osób wykonujących okresowo prace na rzecz jednostki i członków rodzin mieszkańców DPS.

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Dom Pomocy Społecznej w... jest samodzielną jednostką budżetową i organizacyjną samorządu terytorialnego Powiatu... działającą od dnia 1 kwietnia 1983 r. i realizującą zadania Powiatu w zakresie pomocy społecznej. Dom Pomocy Społecznej jest przeznaczony dla osób przewlekle somatycznie chorych i niepełnosprawnych intelektualnie a osoby w nim zamieszkujące są meldowane na pobyt stały. Do statutowych zadań i obowiązków Domu należy zapewnienie mieszkańcom całodobowej opieki oraz zaspokojenie ich niezbędnych potrzeb bytowych, opiekuńczych, wspomagających itp. Dom nie prowadzi innej działalności gospodarczej i usługowej. Świadczone przez Dom ww. usługi zwolnione są z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Głównym źródłem dochodów jednostki jest odpłatność za pobyt mieszkańców w Domu.

Wspomniane dochody w całości odprowadzane są na rachunek dochodów organu prowadzącego - Powiatu.... Dom Pomocy Społecznej, w ramach statutowej działalności prowadzi kuchnię przygotowującą wyżywienie dla jego mieszkańców. Kuchnia nie jest podmiotem gospodarczym, obsługiwana jest przez pracowników zatrudnionych przez Dom na podstawie umów o pracę. Działalność kuchni, żywienie mieszkańców, jest ściśle związana z zadaniami statutowymi Domu, w związku z powyższym świadczenie usług stołówkowych jest ściśle związane z usługami na rzecz beneficjenta pomocy społecznej i na mocy art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług są zwolnione z podatku VAT.

Pracownicy zatrudnieni w jednostce organizacyjnej pomagają mieszkańcom we wszelkich czynnościach życia codziennego. Pracownicy działu opiekuńczo-terapeutycznego i medyczno-rehabilitacyjnego, tj. pokojowe, opiekunki i pielęgniarki i ich kierownicy, pracownicy socjalni, pracownicy terapii zajęciowej oraz rehabilitacji, na co dzień bezpośrednio służą mieszkańcom, a ich praca ma charakter pomocniczy i jest niezbędna w stosunku do prowadzonej przez Dom działalności opiekuńczej. Podobne usługi w jednostce wykonują wolontariusze, stażyści i praktykanci. Pozostali pracownicy Domu, tj. administracja, pracownicy kuchni, kierowcy, konserwatorzy itp., na co dzień bezpośrednio lub pośrednio służą mieszkańcom, a ich praca ma charakter pomocniczy i jest niezbędna w stosunku do prowadzonej przez Dom działalności. Wszyscy pracownicy, niezależnie od tego na jakim stanowisku są zatrudnieni, wraz z mieszkańcami tworzą społeczność Domu. Jednocześnie, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2013 r. w sprawie domów pomocy społecznej, wszyscy pracownicy tworzą zespół terapeutyczno-opiekuńczy, w skład którego wchodzą zwłaszcza pracownicy pierwszego kontaktu. Członkami zespołu terapeutycznego są również wolontariusze, stażyści i praktykanci wykonujący pracę na rzecz mieszkańców Domu.

W funkcjonowaniu Domu ważne jest, aby wszelkie działania Domu, pracowników, wolontariuszy czy stażystów, były wykonywane w taki sposób, aby mieszkańcy mieli poczucie wspólnoty z osobami wykonującymi różnego rodzaju czynności na ich rzecz. Ważne jest również, aby mogli wspólnie spożywać posiłki. W związku z powyższym pojawiło się zainteresowanie możliwością zakupienia w Domu posiłków przez jego pracowników, wolontariuszy, stażystów czy praktykantów. Dodatkowo możliwością zakupienia posiłków zainteresowani są również podopieczni ośrodków pomocy społecznej, osoby chore, niepełnosprawne, osoby, które ze względu na wiek nie są w stanie samodzielnie funkcjonować i inni beneficjenci ustawy o pomocy społecznej, a także osoby wykonujące okresowo prace na rzecz jednostki, w szczególnych sytuacjach członkowie rodzin mieszkańców.

Dochody uzyskane ze sprzedaży posiłków odprowadzane będą na rachunek dochodów organu prowadzącego - Powiatu....

W uzupełnieniu wniosku wskazano, co następuje.

"- Sporadyczna sprzedaż posiłków dla podopiecznych ośrodków pomocy społecznej na co dzień korzystających z usług pomocy społecznej, niebędących ani mieszkańcami ani pracownikami Domu (dotyczy punktu 4 wniosku) - usługi w tym zakresie dla ww. osób prowadzi Gmina Miejska za pomocą Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Sprzedaż miałaby charakter pomocowy, tzn. dokonywana może być w sytuacji, gdy MOPS nie jest w stanie świadczyć swoich usług, np. w okresie urlopowym (np. w miesiącu lipcu), czy podczas prac remontowych itp., kiedy stołówka ośrodka jest zamknięta. Jest to podmiot wymieniony w art. 43 ust. 1 "pkt 22a" ustawy o VAT.

- Sporadyczna sprzedaż posiłków dla osób chorych i niepełnosprawnych, osób, które ze względu na wiek nie są w stanie samodzielnie funkcjonować, niebędących ani mieszkańcami ani pracownikami Domu (dotyczy punktu 5 wniosku) - to osoby nie korzystające i nie otrzymujące na co dzień pomocy z ośrodków pomocy społecznej. Brak podmiotu świadczącego takie usługi.

- Sporadyczna sprzedaż dla innych beneficjentów ustawy o pomocy społecznej, niebędących ani mieszkańcami ani pracownikami Domu (dotyczy punktu 6 wniosku) - to pozostałe osoby takie jak: osoby ubogie, bezdomne itp., nie korzystające i nie otrzymujące na co dzień pomocy z ośrodków pomocy społecznej. W momencie, kiedy osoby te chciałyby skorzystać z pomocy, to ośrodkiem, który świadczyłby takie usługi byłaby Gmina Miejska za pomocą Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Podmiot określony w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT.

W odniesieniu do punktu 4-6 wniosku:

* podopieczni ośrodków pomocy społecznej - są to osoby zdrowe jak i niepełnosprawne, przewlekle chore lub w podeszłym wieku,

* beneficjenci pomocy społecznej - są to osoby zdrowe jak i niepełnosprawne, przewlekle chore lub w podeszłym wieku.

W odniesieniu do pytania 5 i 6 zadanego we wniosku - usługi takie świadczone mogą być w sytuacji, kiedy osoby wymienione w tych pytaniach zwróciłyby się osobiście lub na piśmie z prośbą o możliwość wykupu posiłków przez określony czas. Spożywanie posiłków odbywałoby się na miejscu w stołówce Domu lub w określonych sytuacjach wyznaczone przez zainteresowanych osoby donosiłyby posiłki do miejsca zamieszkania. Posiłków do miejsca zamieszkania osób wyżej wymienionych Dom nie będzie dostarczał i tym samym nie będzie świadczył usług dostarczania.

Dom świadczenie usług pomocy społecznej dla ww. osób opiera na art. 2 ust. 1 oraz art. 7 ustawy o pomocy społecznej.

Dom Pomocy Społecznej w... jest wpisany do rejestru prowadzonego przez Wojewodę...."

W związku z powyższym opisem, we wniosku i jego uzupełnieniu zadano pytania sprowadzające się do kwestii.

1. Czy sprzedaż posiłków dla pracowników działu opiekuńczo-terapeutycznego i medyczno-rehabilitacyjnego, tj. pokojowych, opiekunek i pielęgniarek i ich kierowników, pracowników socjalnych, pracowników terapii zajęciowej oraz rehabilitacji, którzy na co dzień bezpośrednio służą mieszkańcom, a ich praca ma charakter pomocniczy i jest niezbędna w stosunku do prowadzonej przez Dom działalności, podlega opodatkowaniu stawką podatku VAT 8%, czy będzie korzystać ze zwolnienia od podatku?

2. Czy sprzedaż posiłków dla wolontariuszy, stażystów i praktykantów, okresowo wykonujących pracę w Domu, bezpośrednio zajmujących się mieszkańcami, których praca ma charakter pomocniczy i jest niezbędna w stosunku do prowadzonej przez Dom działalności, podlega opodatkowaniu stawką podatku VAT 8%, czy będzie korzystać ze zwolnienia od podatku?

3. Czy sprzedaż posiłków dla pozostałych pracowników Domu, tj. administracji, pracowników kuchni, kierowców, konserwatorów itp., na co dzień bezpośrednio lub pośrednio służących mieszkańcom, a ich praca ma charakter pomocniczy i jest niezbędna w stosunku do prowadzonej przez Dom działalności, podlega opodatkowaniu stawką podatku VAT 8%, czy będzie korzystać ze zwolnienia od podatku?

4. Czy sporadyczna sprzedaż posiłków dla podopiecznych ośrodków pomocy społecznej (usługi w tym zakresie prowadzi Gmina Miejska za pośrednictwem Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej), na co dzień korzystających z usług pomocy społecznej, niebędących ani mieszkańcami, ani pracownikami Domu, podlega opodatkowaniu stawką podatku VAT 8%, czy będzie korzystać ze zwolnienia od podatku?

5. Czy sporadyczna sprzedaż posiłków dla osób chorych i niepełnosprawnych, osób, które ze względu na wiek nie są w stanie samodzielnie funkcjonować, niebędących ani mieszkańcami, ani pracownikami Domu, które na co dzień nie korzystają z pomocy ośrodków pomocy społecznej i nie otrzymują środków z tych ośrodków, podlega opodatkowaniu stawką podatku VAT 8%, czy będzie korzystać ze zwolnienia od podatku?

6. Czy sporadyczna sprzedaż posiłków dla innych beneficjentów ustawy o pomocy społecznej (osób ubogich, bezdomnych itp.), niebędących ani mieszkańcami, ani pracownikami Domu, które na co dzień nie korzystają z pomocy ośrodków pomocy społecznej i nie otrzymują środków z tych ośrodków, a w momencie skorzystania z takiej pomocy usługi świadczyłaby Gmina Miejska za pomocą Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, podlega opodatkowaniu stawką podatku VAT 8%, czy będzie korzystać ze zwolnienia od podatku?

7. Czy sporadyczna sprzedaż posiłków dla osób wykonujących okresowo prace na rzecz jednostki, np. prace remontowe, usługowe itp., niezbędne dla funkcjonowania Domu, niebędących ani mieszkańcami, ani pracownikami Domu, podlega opodatkowaniu stawką podatku VAT 8%, czy będzie korzystać ze zwolnienia od podatku?

8. Czy sporadyczna sprzedaż posiłków dla członków rodzin mieszkańców naszego Domu podlega opodatkowaniu stawką podatku VAT 8%, czy będzie korzystać ze zwolnienia od podatku?

9. Czy sporadyczna sprzedaż posiłków dla mieszkańców lub pracowników innego domu pomocy społecznej, którzy w ramach rehabilitacji, integracji, w ramach spotkań, zawodów, zabaw, spartakiad itp. spotkań mieszkańców i pracowników domów, podlega opodatkowaniu stawką podatku VAT 8%, czy będzie korzystała ze zwolnienia od podatku?

Zdaniem Wnioskodawcy, wyrażonym we wniosku i jego uzupełnieniu:

1. Sprzedaż posiłków dla pracowników działu opiekuńczo-terapeutycznego i medyczno-rehabilitacyjnego, tj. pokojowych, opiekunek i pielęgniarek i ich kierowników, pracowników socjalnych, pracowników terapii zajęciowej oraz rehabilitacji, którzy na co dzień bezpośrednio służą mieszkańcom, a ich praca ma charakter pomocniczy i jest niezbędna w stosunku do prowadzonej przez Dom działalności - może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług.

2. Sprzedaż posiłków dla wolontariuszy, stażystów i praktykantów, okresowo wykonujących pracę w Domu, bezpośrednio zajmujących się mieszkańcami, których praca ma charakter pomocniczy i jest niezbędna w stosunku do prowadzonej przez Dom działalności - może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług.

3. Sprzedaż posiłków dla pozostałych pracowników Domu, tj. administracji, pracowników kuchni, kierowców, konserwatorów itp., na co dzień bezpośrednio lub pośrednio służących mieszkańcom, a ich praca ma charakter pomocniczy i jest niezbędna w stosunku do prowadzonej przez Dom działalności - może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług.

4. Sporadyczna sprzedaż posiłków dla podopiecznych ośrodków pomocy społecznej, na co dzień korzystających z usług pomocy społecznej - może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług.

5. Sporadyczna sprzedaż posiłków dla osób chorych i niepełnosprawnych, osób, które ze względu na wiek nie są w stanie samodzielnie funkcjonować, niebędących ani mieszkańcami, ani pracownikami Domu - może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku od towarów i usług.

6. Sporadyczna sprzedaż posiłków dla innych beneficjentów ustawy o pomocy społecznej niebędących ani mieszkańcami, ani pracownikami Domu - może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług.

7. Sporadyczna sprzedaż posiłków dla osób wykonujących okresowo prace na rzecz jednostki, np. prace remontowe, usługowe itp., a niezbędne dla funkcjonowania Domu, niebędących ani mieszkańcami, ani pracownikami Domu - będzie podlegała opodatkowaniu stawką podatku VAT 8%.

8. Sporadyczna sprzedaż posiłków dla członków rodzin mieszkańców Domu - będzie podlegała opodatkowaniu stawką podatku VAT 8%.

9. Sporadyczna sprzedaż posiłków dla mieszkańców lub pracowników innego domu pomocy społecznej, którzy w ramach rehabilitacji, integracji, w ramach spotkań, zawodów, zabaw, spartakiad itp. spotkań mieszkańców i pracowników domów - może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

* prawidłowe - w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy do usług sprzedaży przez jednostkę budżetową Powiatu (DPS) posiłków dla osób wymagających wsparcia instytucji pomocy społecznej (podopiecznych ośrodków pomocy społecznej, innych beneficjentów ustawy o pomocy społecznej, dla mieszkańców innego DPS), niebędących mieszkańcami, ani pracownikami DPS,

* nieprawidłowe - w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy do usług sprzedaży przez jednostkę budżetową Powiatu (DPS) posiłków dla osób chorych i niepełnosprawnych, osób, które ze względu na wiek nie są w stanie samodzielnie funkcjonować, niebędących mieszkańcami ani pracownikami DPS,

* nieprawidłowe - w zakresie zwolnienia od podatku do usług sprzedaży przez jednostkę budżetową Powiatu (DPS) posiłków dla pracowników działu opiekuńczo-terapeutycznego i działu medyczno-rehabilitacyjnego, dla wolontariuszy, stażystów i praktykantów, bezpośrednio zajmujących się mieszkańcami DPS, pozostałych pracowników DPS i pracowników innego DPS

* prawidłowe - w zakresie zastosowania stawki podatku 8% do usług sprzedaży przez jednostkę budżetową Powiatu (DPS) posiłków dla osób wykonujących okresowo prace na rzecz jednostki oraz członków rodzin mieszkańców DPS.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 5a ustawy stanowi, że towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast w świetle art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, przewidziano również opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 41 ust. 2 w związku z art. 146a pkt 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3, stawka podatku wynosi 8%, z zastrzeżeniem 12 i art. 114 ust. 1.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:

Według art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy, zwalnia się od podatku usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.

Przepis art. 43 ust. 17 ustawy stanowi, że zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

Natomiast w świetle ust. 17a tego artykułu, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Co istotne, zwolnieniami od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 i 23 ustawy, objęta jest także dostawa towarów i świadczenie usług ściśle związanych z usługami, odpowiednio pomocy społecznej oraz usługami określonymi w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, usługami opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczonymi w miejscu ich zamieszkania. Przy czym również w tym przypadku świadczenia te muszą być realizowane przez wskazany w przepisie podmiot i bezpośrednio na rzecz beneficjentów opieki społecznej. Co więcej, w odniesieniu do tych świadczeń nie mogą zaistnieć przesłanki wyłączające prawo do zwolnienia wskazane w art. 43 ust. 17 ustawy, a w przypadku usług opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczonych w miejscu ich zamieszkania - muszą być dodatkowo spełnione warunki, o których mowa w ust. 17a tego artykułu.

Z powyższych przepisów wynika, że wszelkie działania (usługi i dostawa towarów), które nie mają charakteru niezbędnego do świadczenia usług wymienionych m.in. w art. 43 ust. 1 pkt 22 i 23 ustawy, nie mają charakteru czynności ściśle związanych z tymi usługami w rozumieniu ustawy.

Wskazać należy, że art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy odpowiada rozwiązaniu przewidzianemu w art. 132 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347, str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym, państwa członkowskie zwalniają świadczenie usług i dostawę towarów ściśle związanych z opieką i pomocą społeczną, wraz z usługami świadczonymi przez domy spokojnej starości, dokonywane przez podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane za podmioty o charakterze społecznym przez dane państwo członkowskie.

Jak wynika z przywołanego przepisu Dyrektywy, warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku od wartości dodanej jest spełnienie zarówno przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług (usług pomocy społecznej), jak również przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy, będącego ściśle określonym podmiotem. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma zastosowania.

Zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zajętym w wyroku C-473/08 z dnia 28 stycznia 2010 r. w sprawie Eulitz, pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 VI Dyrektywy (art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE) powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika. Jednakże interpretacja tych pojęć powinna być zgodna z celami, do jakich dążą owe zwolnienia, oraz powinna spełniać wymogi zasady neutralności podatkowej, na której zasadza się wspólny system podatku VAT. Zatem, zdaniem Trybunału, powyższa zasada ścisłej interpretacji nie oznacza, że pojęcia użyte w celu opisania zwolnień z art. 13 powinny być interpretowane w sposób, który uniemożliwiałby osiągnięcie zakładanych przez nie skutków.

Ponadto zasadnym jest wskazanie, że w § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2013 r. sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz. U. z 2017 r. poz. 839, z późn. zm.) przewidziano, że stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy obniża się do wysokości 8% dla towarów i usług wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

W pozycji 7 tego załącznika wymieniono usługi związane z wyżywieniem (PKWiU ex 56), z wyłączeniem sprzedaży:

W myśl art. 2 pkt 30 ustawy o podatku od towarów i usług, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o PKWiU ex - rozumie się przez to zakres wyrobów lub usług węższy niż określony w danym grupowaniu Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług.

Umieszczenie ww. oznaczenia przy konkretnym symbolu statystycznym ma na celu zawężenie stosowania danej stawki preferencyjnej tylko do towarów/usług należących do wymienionego grupowania statystycznego, spełniających określone warunki sprecyzowane przez ustawodawcę w rubryce "nazwa towaru lub usługi (grupy towarów lub usług)".

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930), pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

W myśl ust. 2 tego artykułu, pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.

Według art. 3 ust. 1 przywołanej ustawy, pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.

W ust. 2 tego artykułu wskazano, że zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie sytuacjom, o których mowa w art. 2 ust. 1, przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.

Jak stanowi ust. 3 tegoż artykułu, rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy.

Stosownie do art. 7 cytowanej ustawy, pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:

Zgodnie z art. 15 przywołanej ustawy, pomoc społeczna polega w szczególności na:

W myśl art. 16 ust. 1 ww. ustawy, obowiązek zapewnienia realizacji zadań pomocy społecznej spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej w zakresie ustalonym ustawą.

Według ust. 2 tego artykułu, gmina i powiat, obowiązane zgodnie z przepisami ustawy do wykonywania zadań pomocy społecznej, nie mogą odmówić pomocy osobie potrzebującej, mimo istniejącego obowiązku osób fizycznych lub osób prawnych do zaspokajania jej niezbędnych potrzeb życiowych.

Stosownie do ust. 3 tegoż artykułu, pomocy nie mogą również odmówić podmioty, którym jednostki samorządu terytorialnego zleciły realizację zadań, na zasadach określonych w art. 25.

Stosownie do art. 19 pkt 10 tej ustawy, do zadań powiatu należy prowadzenie i rozwój infrastruktury domów pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym oraz umieszczanie w nich skierowanych osób.

Zgodnie z art. 36 pkt 2 przywołanej ustawy, świadczeniami z pomocy społecznej są świadczenia niepieniężne:

(...)

j) posiłek,

(...)

o) pobyt i usługi w domu pomocy społecznej,

(...).

Osoba lub rodzina ma prawo do schronienia, posiłku i niezbędnego ubrania, jeżeli jest tego pozbawiona (art. 48 przywołanej ustawy).

Zgodnie z art. 55 ust. 1 tej ustawy, dom pomocy społecznej świadczy usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających, zwanych dalej "mieszkańcami domu".

Dom pomocy społecznej może również świadczyć usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób w nim niezamieszkujących (art. 55 ust. 3 ww. ustawy).

Artykuł 112 ust. 1 tej ustawy stanowi. że zadania pomocy społecznej w powiatach wykonują jednostki organizacyjne - powiatowe centra pomocy rodzinie.

Według ust. 2 tego artykułu, zadania powiatowych centrów pomocy rodzinie w miastach na prawach powiatu realizują miejskie ośrodki pomocy społecznej, które mogą być nazwane "miejskimi ośrodkami pomocy rodzinie".

Regulacje zawarte w przywołanej ustawie wskazują na możliwość prowadzenia przez domy pomocy społecznej stołówek. Przy czym, celem ich prowadzenia nie jest świadczenie usług gastronomicznych jako takich, ale zapewnienie prawidłowej realizacji zadań, do realizacji których zostały one powołane.

Tym samym, usługi stołówkowe świadczone przez tego rodzaju stołówki na rzecz pracowników czy innych osób związanych z domem pomocy społecznej, nie są usługami ściśle związanymi z usługami w zakresie pomocy społecznej.

Zgodnie z § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r. poz. 964, z późn. zm.), dom, niezależnie od typu, świadczy usługi:

Według § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia, dom funkcjonuje w sposób zapewniający właściwy zakres usług, zgodny ze standardami określonymi dla danego typu domu, w oparciu o indywidualne potrzeby mieszkańca domu.

W celu określenia indywidualnych potrzeb mieszkańca domu oraz zakresu usług, o których mowa w ust. 1, dom powołuje zespoły terapeutyczno-opiekuńcze składające się w szczególności z pracowników domu, którzy bezpośrednio zajmują się wspieraniem mieszkańców (§ 2 ust. 2 rozporządzenia).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2016 r. poz. 814, z późn. zm.), powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Według ust. 2 ww. artykułu, powiat ma osobowość prawną.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie:

(...)

Według art. 6 ust. 1 tej ustawy, w celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami.

Analiza treści opisu sprawy oraz przywołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że usługi, które Powiat będzie świadczył poprzez swoją jednostkę organizacyjną (Dom Pomocy Społecznej), polegające na odpłatnej sprzedaży posiłków, dla beneficjentów pomocy społecznej, tj. dla osób wymagających wsparcia instytucji pomocy społecznej, niebędących mieszkańcami, ani pracownikami tego Domu (podopiecznych ośrodków pomocy społecznej i innych beneficjentów tej pomocy, np. osób ubogich, bezdomnych) - jak słusznie stwierdził Powiat - będą korzystały ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym stanowisko Powiatu do pytań 4 i 6 należało uznać za prawidłowe.

Zwolnione od podatku będą również usługi, które Powiat będzie świadczył poprzez swoją jednostkę organizacyjną (Dom Pomocy Społecznej), polegające na odpłatnej sprzedaży posiłków, dla osób chorych i niepełnosprawnych, osób, które ze względu na wiek nie są w stanie samodzielnie funkcjonować, niebędących ani mieszkańcami, ani pracownikami Domu. Jednak podstawą tego zwolnienia nie będzie - wbrew stanowisku Powiatu - art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy, ale zawarty w niej art. 43 ust. 1 pkt 22.

Należy bowiem zauważyć, że art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy stanowi podstawę do zwolnienia od podatku usług opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, m.in. pod warunkiem, że usługi te świadczone są przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22. Z kolei w treści art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy wymieniono m.in. wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody. Jednocześnie należy zauważyć, że z ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej wynika, że posiłek, jako świadczenie niepieniężne, traktowany jest jako świadczenie z pomocy społecznej.

Uwzględniając powyższe uwagi należy stwierdzić, że skoro przedmiotowe usługi pomocy społecznej Powiat będzie świadczył poprzez-jak wynika z okoliczności sprawy - Dom Pomocy Społecznej wpisany jest do rejestru prowadzonego przez wojewodę, to będą one korzystały ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy.

Wobec powyższego stanowisko do pytania 5 należało uznać za nieprawidłowe.

Należy również potwierdzić prawidłowość stanowiska zawartego we wniosku w odniesieniu do pytania 9, że usługi sprzedaży posiłków, które Powiat będzie świadczył poprzez Dom Pomocy Społecznej, dla beneficjentów pomocy społecznej (mieszkańców innego domu pomocy społecznej) będą zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy.

Nie można jednak zgodzić z twierdzeniem Powiatu zawartym w tym stanowisku, że zwolnieniem objęta będzie także sprzedaż posiłków dla pracowników innego domu pomocy społecznej. W tym zakresie bowiem usługi te nie stanowią usług pomocy społecznej, jak również nie są one niezbędne do wykonywania usługi podstawowej, zwolnionej od podatku (tj. nie są wykonywane w odniesieniu do osób, których dotyczą usługi pomocy społecznej). Jednocześnie należy wskazać, że ww. usługi - na podstawie § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2013 r. - będą podlegały opodatkowaniu stawką 8%.

W konsekwencji stanowisko do tego pytania należało uznać za nieprawidłowe.

Z tych samych przyczyn nie można także zgodzić się ze stanowiskiem Powiatu do pytań 1-3, że usługi sprzedaży posiłków dla pracowników działu opiekuńczo-terapeutycznego i medyczno-rehabilitacyjnego przedmiotowego Domu Pomocy Społecznej, wolontariuszy, stażystów i praktykantów okresowo wykonujących pracę w tym Domu oraz pozostałych pracowników tego Domu będą zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy. Usługi te - na podstawie § 3 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów - będą opodatkowane stawką podatku 8%.

Wobec powyższego stanowiska do ww. pytań należało uznać za nieprawidłowe.

Odnośnie kwestii sposobu opodatkowania usług, które Powiat będzie świadczył za pośrednictwem ww. Dom Pomocy Społecznej, polegających na odpłatnej sprzedaży posiłków dla osób okresowo wykonujących prace na rzecz tego Domu oraz dla członków rodzin mieszkańców Domu (pytania 7 i 8), należy stwierdzić, że usługi te będą opodatkowane stawką podatku 8% na podstawie § 3 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów.

Wobec powyższego stanowisko do ww. pytań należało uznać za prawidłowe.

Zaznaczyć należy, że niniejszą interpretację wydano przy założeniu, że usługi, o których mowa we wniosku, stanowią usługi związane z wyżywieniem (PKWiU ex 56) i nie obejmują sprzedaży towarów wymienionych poz. 7 załącznika do przywołanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2013 r.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.