0115-KDIT1-1.4012.140.2018.1.DM - Obowiązek podatkowy VAT małego podatnika w przypadku przeniesienia wierzytelności w oparciu o umowę faktoringu.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 26 kwietnia 2018 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0115-KDIT1-1.4012.140.2018.1.DM Obowiązek podatkowy VAT małego podatnika w przypadku przeniesienia wierzytelności w oparciu o umowę faktoringu.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 stycznia 2017 r. (data wpływu 9 marca 2018 r.), uzupełnionym w dniu 9 kwietnia 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia obowiązku podatkowego z tytułu sprzedaży, w przypadku przeniesienia wierzytelności z niej wynikającej w oparciu o umowę faktoringu niewłaściwego cichego na rzecz podmiotu trzeciego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 marca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek uzupełniony w dniu 9 kwietnia 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia obowiązku podatkowego z tytułu sprzedaży, w przypadku przeniesienia wierzytelności z niej wynikającej w oparciu o umowę faktoringu niewłaściwego cichego na rzecz podmiotu trzeciego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest projektowanie, instalowanie i konserwacja systemów bezpieczeństwa mieszczące się w PKD 74.90.Z. Działalność wykonywana jest na rzecz firm zarejestrowanych jako czynni podatnicy VAT.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. Od 1 października 2017 r. Wnioskodawca wybrał metodę kasową rozliczania podatku VAT. Wnioskodawca jest małym podatnikiem.

W dniu 28 lipca 2016 r. Wnioskodawca podpisał z bankiem umowę o świadczenie usług faktoringowych tzw. faktoring niewłaściwy cichy. W ramach umowy faktor zobowiązuje się do stałego nabywania wierzytelności przysługujących faktorantowi od odbiorców z tytułu wykonywania umów handlowych oraz świadczenia innych usług związanych z finansowaniem i obsługą nabywanych wierzytelności a faktorant zobowiązuje się do stałego przenoszenia przedmiotowych wierzytelności, na faktora oraz terminowego regulowania umówionego wynagrodzenia oraz wykonywania innych zobowiązań przewidzianych umową lub regulaminem.

Zgodnie z porozumieniem dodatkowym, będących integralną częścią umowy o świadczenie usług faktoringowych - wobec odbiorców wymienionych na liście odbiorców - faktoring cichy wyłącza się obowiązek faktoranta zawiadamiania odbiorców o zawarciu umowy faktoringowej i o przelewie wierzytelności.

Głównym odbiorcą usług Wnioskodawcy i jedynym wymienionym na liście odbiorców w umowie faktoringowej, jest duży zakład produkcyjny, stąd faktoring dotyczy wyłącznie jednego kontrahenta.

Wnioskodawca - faktorant zgodnie z postanowieniami umowy zobowiązuje się do odkupienia całości nabytych przez faktora wierzytelności lub ich części na zasadach określonych w regulaminie (zwrotne przeniesienie wierzytelności), w wypadku zaistnienia stanu niewypłacalności odbiorcy.

Kontrahent, o którym mowa powyżej, reguluje należność za fakturę na firmowe konto bankowe Wnioskodawcy, znajdujące się w innym banku niż bank faktora. Wnioskodawca następnie w terminie późniejszym reguluje zobowiązanie wobec faktora, który jest innym bankiem.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że przedmiotem działalności firmy jest projektowanie, instalowanie i konserwacja systemów bezpieczeństwa mieszczące się w PKD 74.90.Z. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT, jest małym podatnikiem. Od 1 października 2017 r. wybrał metodę kasową rozliczania podatku VAT.

Głównym odbiorcą usług jest duży zakład produkcyjny, będący czynnym podatnikiem VAT i nie będący małym podatnikiem.

W dniu 28 lipca 2016 r. Wnioskodawca podpisał z bankiem umowę o świadczenie usług faktoringowych tzw. faktoring niewłaściwy cichy (umowa stanowi załącznik uzupełnienia wniosku). W postanowieniach ogólnych umowy znajdujemy zapis: "W ramach umowy Faktor zobowiązuje się do stałego nabywania wierzytelności przysługujących Faktorantowi od Odbiorców z tytułu wykonywania umów handlowych oraz świadczenia innych usług związanych z Finansowaniem i obsługą nabywanych Wierzytelności a Faktorant zobowiązuje się do stałego przenoszenia przedmiotowych wierzytelności na Faktora oraz terminowego regulowania umówionego wynagrodzenia oraz wykonywania innych zobowiązań przewidzianych umową lub regulaminem".

W punkcie 8 jest zapis: "Faktorantowi z tytułu świadczonych usług faktoringowych przysługuje wynagrodzenie określone w Regulaminie oraz Tabeli Opłat i prowizji, stanowiącej Załącznik nr 4 do umowy" i punkt 9 "Faktorant zobowiązuje się niniejszym do odkupienia całości nabytych przez Faktora Wierzytelności lub ich części na zasadach określonych w Regulaminie (zwrotne przeniesienie wierzytelności), w wypadku zaistnienia stanu niewypłacalności Odbiorcy w rozumieniu postanowień Regulaminu".

Zgodnie z porozumieniem dodatkowym, będącym integralną częścią umowy o świadczenie usług faktoringowych - wobec odbiorców wymienionych na liście odbiorców - Faktoring Cichy wyłącza się obowiązek faktoranta zawiadamiania tychże odbiorców o zawarciu umowy faktoringowej i o przelewie wierzytelności.

Umowa zobowiązuje Wnioskodawcę do założenia rachunku w banku Faktora, na którym winny odbywać się wszelkie operacje związane z obsługą umowy oraz do udzielenia Faktorowi pełnomocnictwa do dotychczasowego rachunku firmowego Wnioskodawcy w D. Porozumienie dodatkowe umowy - § 5 Rozliczenia - stanowi "Faktor po otrzymaniu informacji o wpływie środków od odbiorcy na rachunek bieżący składa w Banku dyspozycję przelewu środków na numer rachunku bankowego przypisany danemu Odbiorcy w systemie rozliczeniowym Faktora". Postanowienia w zakresie obsługi wszelkich czynności związanych z faktoringiem, w tym w zakresie powiadomienia wierzyciela o zmianie rachunku bankowego w D na bank Faktora - nie są przez Wnioskodawcę realizowane za niepisaną zgodą Faktora. Stan rzeczywisty: środki przekazywane są przez Faktora na konto firmowe Wnioskodawcy w D, Wnioskodawca reguluje swoje zobowiązania względem Faktora z konta firmowego w D bezpośrednio na konto Faktora i Kontrahent Wnioskodawcy dokonuje zapłaty za fakturę na konto Wnioskodawcy w D. Na Rachunku Bieżącym utworzonym pod obsługę faktoringu nie są wykonywane żadne operacje, oprócz regulowania opłat bankowych z tytułu prowadzenia konta oraz wydanej do rachunku karty - to jest w miesięcznej kwocie 34,09 zł.

Odbiorcą świadczonych przez Wnioskodawcę usług, wymienionym na liście odbiorców w umowie faktoringowej jest, niebędący małym podatnikiem zakład produkcyjny - podatnik VAT czynny, wspomniany w pierwszej części wniosku - nazywany dalej Kontrahentem.

Przebieg zdarzeń wygląda następująco:

1. W dniu 15 października 2017 r. Wnioskodawca wystawił fakturę VAT nr 1 na kwotę 200.000,00 PLN + 23% VAT wskazując nabywcę Kontrahenta, numer rachunku bankowego w D z terminem płatności 60 dni.

2. Wnioskodawca loguje się do systemu Faktora na swoich danych i wprowadza tam skan faktury, podaje dane nabywcy, datę wystawienia, termin płatności faktury.

3. Faktor dokonuje przelewu kwoty max 80% wartości faktury na konto Wnioskodawcy w D opisując ją jako faktoring - zaliczka z konta Faktora. W sytuacji, gdy Wnioskodawca nie potrzebuje wykorzystywać 80% wartości faktury, wystarczy telefonicznie ustalić z opiekunem Wnioskodawcy u Faktora kwotę finansowania.

4. Faktor z ostatnim dniem miesiąca wystawia fakturę za świadczone przez siebie usługi (prowizje faktoringowe, prowizje monitoring, prowizje za okres tolerancji, opłata za przelewy) z terminem płatności 2 tygodnie - zgodnie z tabelą opłat i prowizji (znajduje się w załączniku).

5. Kontrahent reguluje pełną kwotę należności wynikającej z faktury nr 1 (200.000,00 PLN + 23% VAT) na konto Wnioskodawcy w D.

6. Wnioskodawca reguluje należność względem Faktora z konta w D na numer rachunku bankowego przypisany Wnioskodawcy w systemie rozliczeniowym Faktora. Termin zwrotu środków finansowych nie jest przestrzegany.

Wnioskodawca wskazał, że pokrycie zaciągniętych u faktora środków z faktury nr 1 nie musi się odbyć jednorazowo. Wnioskodawca może zwrócić Faktorowi środki nawet przed upływem terminu płatności wykazanym na fakturze nr 1. Z informacji, jakie Wnioskodawca posiada, to nawet brak spłaty środków w terminie 3 miesięcy od upływu terminu płatności wskazanego na fakturze nie skutkuje u Faktora dochodzenia należności. Powoduje to jedynie naliczeniem dodatkowych opłat - jak przy każdym kredycie czy pożyczce.

Z wiedzy Wnioskodawcy wynika, że Faktor w żadnej sytuacji nie może wystąpić do Kontrahenta z roszczeniem o spłatę zaciągniętych przez Wnioskodawcę środków finansowych.

W związku z powyższym opisem w uzupełnieniu wniosku zadano następujące pytanie.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT należnym w tytułu faktury nr 1, mając na uwadze, że od 1 października 2017 r. Wnioskodawca rozlicza się w podatku VAT na zasadzie kasowej?

Zdaniem Wnioskodawcy, wyrażonym w uzupełnieniu wniosku - w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, który stanowi, że obowiązek podatkowy w odniesieniu do dokonywanych przez niego (małego podatnika) dostaw towarów i świadczenia usług powstaje z dniem otrzymania całości lub części zapłaty - w przypadku dokonywania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny - obowiązek podatkowy u Wnioskodawcy powstaje w momencie zapłaty należności przez Kontrahenta na konto firmowe Wnioskodawcy. Jest to jedyny sposób regulowania należności przez ww. kontrahenta. Biorąc pod uwagę specyfikę faktoringu cichego, Wnioskodawca nie może uznać inaczej.

Przy jawnym faktoringu obowiązują inne zasady - wszystkie trzy zainteresowane strony wzajemnie o sobie wiedzą. Istotne z punku widzenia Faktora jest poinformowanie kontrahenta o faktoringu, ponieważ Faktor musi być pewny, że środki będą wpływały na jego rachunek.

W sytuacji Wnioskodawcy wygląda to zupełnie inaczej. Podstawowe środki bezpieczeństwa stosowane przy standardowych umowach faktoringu, nie znajdują zastosowania.

Stawiane przez faktorów wymagania wobec przedsiębiorstw są mniej restrykcyjne niż przy kredycie. Uzyskanie finansowania za pomocą faktoringu jest po prostu szybsze i łatwiejsze, a na tym zależało Wnioskodawcy w momencie podpisania umowy faktoringowej.

Faktor, który jest bankiem - przelewając środki na konto Wnioskodawcy opisuje je jako "faktoring - zaliczka", Wnioskodawca natomiast regulując swoje zobowiązanie wobec faktora - " spłata".

Umowa z bankiem - faktorem stanowi według Wnioskodawcy pożyczkę faktoringową, którą należy zwrócić niezależnie od tego czy Kontrahent zapłaci Wnioskodawcy czy nie, tym bardziej że Kontrahent nie posiada informacji o umowie faktoringu. Przedstawienie Faktorowi faktury Kontrahenta jest swego rodzaju zabezpieczeniem dla niego, informacją, że środkami finansowymi wykazanymi na fakturze Wnioskodawca będzie dysponować w czasie wskazanym jako termin zapłaty. Faktor nie ponosi ryzyka związanego w utratą płynności finansowej Kontrahenta lub jego likwidacją. To Wnioskodawca jako Faktorant jest dłużnikiem Faktora. To Wnioskodawca jako Faktorant w całości ponosi koszty wcześniejszego dysponowania środkami finansowymi.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, środki finansowe otrzymane od Faktora nie mogą zostać określone jako zapłata należności, a tym samym powodować powstania obowiązku podatkowego.

Wnioskodawca uważa, że w żadnym przypadku nie może uznać, że Faktor dokonuje zapłaty, ponieważ Wnioskodawca nie wystawił na faktora żadnej faktury, ani nie reguluje on w imieniu Kontrahenta faktury - gdyby tak było Kontrahent musiałby posiadać taką wiedzę. Istota faktoringu cichego polega na tym, że tylko Faktor i Faktorant wiedzą o istnieniu umowy i tyko pomiędzy nimi rozstrzygać się mogą zapisy umowy.

W ocenie Wnioskodawcy taka forma faktoringu stanowi swoisty kredyt, który zapewnia Wnioskodawcy dostęp do środków finansowych w razie potrzeby. Faktoringowi nie podlegają wszystkie faktury wystawione na rzecz Kontrahenta. Wnioskodawca decyduje kiedy i ile środków finansowych uruchamia w ten sposób, dlatego też nie może traktować pieniędzy oddanych do dyspozycji przez Faktora jako zapłaty za fakturę.

Dodatkowym aspektem przemawiającym za zdaniem Wnioskodawcy, jest fakt, iż Kontrahentowi zgodnie z Ustawą o podatku od towarów i usług (art. 86 ust. 10) - "Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy".

Ta ogólna zasada ma zastosowanie także do faktur wystawionych z oznaczeniem "metoda kasowa" - tak jak w przypadku Wnioskodawcy. Brak informacji uniemożliwia Kontrahentowi odliczenie podatku naliczonego z faktury Wnioskodawcy w części sfinansowanej przez Faktora w terminie uruchomienia środków przez Faktora. Trudno, aby Kontrahent mógł odliczyć VAT z faktury, za którą nie uregulował należności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast świadczeniem usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...) w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do art. 21 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług mały podatnik może wybrać metodę rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek podatkowy w odniesieniu do dokonywanych przez niego dostaw towarów i świadczenia usług powstaje:

1.

z dniem otrzymania całości lub części zapłaty - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny,

2.

z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż wymieniony w pkt 1

* po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który będzie stosował tę metodę, zwaną dalej "metodą kasową"; otrzymanie zapłaty w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.

Odnosząc się do przedstawionych we wniosku wątpliwości Wnioskodawcy w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego u małego podatnika z tytułu sprzedaży dokonanej na rzecz podatnika VAT czynnego, w przypadku zawarcia z podmiotem trzecim (bankiem) umowy faktoringu niewłaściwego cichego, uwzględniając powołane przepisy należy wskazać, że metoda kasowa stanowi szczególny sposób ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego, w którym powstanie obowiązku podatkowego zostało powiązane z uregulowaniem należności, tj. z momentem otrzymania przez małego podatnika całości lub części zapłaty.

Kwestie dotyczące wierzytelności oraz ich cesji uregulowane zostały w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.). Wierzytelność stanowi uprawnienie wierzyciela do żądania od dłużnika spełnienia określonego działania lub zaniechania, np. zapłaty ceny za wykonaną usługę lub zapłaty ceny za sprzedany towar. W myśl art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Jak wynika natomiast z art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Przeniesienie wierzytelności dochodzi do skutku w wyniku umowy zawartej między wierzycielem (cedentem) a osobą trzecią (cesjonariuszem), co oznacza, że zgoda dłużnika nie jest konieczna do dokonania tej czynności, chyba, że strony w pierwotnej umowie tak postanowiły. Przeniesienie wierzytelności może być dokonane odpłatnie lub nieodpłatnie.

Umowa faktoringu jest oparta na zasadzie swobody umów (art. 3531 Kodeksu cywilnego). Umowy faktoringu zaliczają się do tzw. umów nienazwanych, które łączą w sobie elementy różnych umów, np. cesji wierzytelności i umowy o świadczenie wielu innych, dodatkowych czynności, jednak bez całkowitego utożsamiania jej z którąkolwiek z tych umów. Jest to zatem usługa polegająca na nabywaniu wierzytelności dostawcy towarów bądź usług przez instytucje faktoringowe (banki, inne firmy) oraz świadczeniu dodatkowych usług.

Co do zasady, faktoring polega na tym, że faktorant przenosi na faktora wierzytelność (jednym z elementów tej usługi jest zatem cesja prawa - wierzytelności), a faktor zobowiązuje się zapłacić faktorantowi jej wartość nominalną pomniejszoną o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora oraz świadczyć na jego rzecz dodatkowe usługi.

Podkreślenia wymaga fakt, że skutkiem, jaki wywołuje umowa faktoringu, jest zmiana osoby wierzyciela. Zmiana ta dokonywana jest w oparciu o przepisy zawarte w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, w Księdze trzeciej, Tytule IX, Dziale 1 Zmiana wierzyciela.

Faktoring może występować w różnych formach:

* faktoringu właściwego (bez prawa regresu faktora wobec faktoranta),

* faktoringu niewłaściwego (z prawem regresu faktora wobec faktoranta),

* faktoringu mieszanego (z podziałem ryzyka niewypłacalności dłużnika pomiędzy faktorem i faktorantem).

Faktoring właściwy polega na przekazaniu ryzyka wraz ze sprzedażą należności. Przedsiębiorstwo po odsprzedaniu posiadanej wierzytelności nie ma obowiązku monitoringu danej należności. Ten obowiązek spoczywa teraz na firmie faktoringowej, która w przypadku nieterminowego regulowania zobowiązania musi ponieść koszty związane z ściągnięciem należności. Faktoring właściwy polega więc na definitywnym przeniesieniu wierzytelności z faktoranta na faktora.

Natomiast faktoring niewłaściwy polega na przejęciu przez faktora wierzytelności od przedsiębiorcy jedynie do momentu jej zapadalności. Istota faktoringu niewłaściwego - co do zasady - sprowadza się zatem do przeniesienia wierzytelności na faktora, ale bez równoczesnego przejęcia przez niego ryzyka niewypłacalności dłużnika. Przy faktoringu niewłaściwym w razie niewypłacalności dłużnika wierzytelność wraca do przedsiębiorcy. Następuje to wskutek zastrzeżenia w umowie faktoringowej warunku rozwiązującego. W takiej sytuacji dochodzi do ustania skutków dokonanego przelewu wierzytelności i dotychczasowy wierzyciel będzie zobowiązany zwrócić uzyskane pieniądze, otrzymując z powrotem swoją wierzytelność.

Najbardziej istotną cechą faktoringu niewłaściwego, odróżniającą go od faktoringu właściwego, jest obciążenie ryzykiem niewypłacalności dłużnika wyłącznie przedsiębiorcy (faktoranta). Ryzyko to nie przechodzi zatem na faktora. Inne są również skutki obu rodzajów faktoringu w zakresie nabycia wierzytelności. Przy faktoringu niewłaściwym objęta nim wierzytelność nie przechodzi z przedsiębiorcy na faktora w sposób ostateczny. W razie wystąpienia niewypłacalności dłużnika lub innych trudności ze ściągnięciem należności wierzytelność powraca do przedsiębiorcy, a faktor otrzymuje zwrot kwoty, którą wypłacił wcześniej.

Nie ma natomiast różnic pomiędzy faktoringiem właściwym i niewłaściwym w zakresie obsługi wierzytelności. Faktor przy obu odmianach umowy wykonuje takie czynności, jak np. inkaso należności objętych umową, kierowanie upomnień do dłużników, prowadzenie księgowości związanej z wierzytelnościami.

Z kolei faktoring mieszany polega m.in. na tym, że faktor przejmuje na siebie ryzyko do określonej kwoty. Ryzyko związane z niewypłacalnością powyżej wyznaczonego limitu nadal pozostaje u faktoranta. Tak więc do pewnej kwoty faktoring ma charakter pełny (przeniesienie ryzyka), a powyżej niej możemy mówić o faktoringu niepełnym.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, że faktorant w celu uzyskania finansowania zbywa wierzytelność na rzecz faktora i w ten sposób uzyskuje środki finansowe często jeszcze przed upływem terminu płatności wierzytelności. W przypadku faktoringu niewłaściwego (z prawem regresu faktora wobec faktoranta), faktor dokonuje nabycia wierzytelności bez przejęcia ryzyka związanego z ich ewentualną windykacją. Gdyby dłużnik nie uregulował swojego zobowiązania wobec faktora, to faktorant jest zobowiązany do zwrotu kwoty zaliczkowanej przez faktora.

Ponadto w tym miejscu należy także zauważyć, że przedsiębiorcy mają możliwość wyboru środków na finansowanie działalności firmy i tym samym formy pozyskania kapitału obrotowego. Decyzja o wyborze danej usługi (m.in. pożyczka, faktoring czy też kredyt) zależy od analizy bieżącej sytuacji firmy i przyjętej strategii działania. Pomimo podobieństw określonych źródeł finansowania, określone umowy finansowe różnią się od siebie. Faktoring stanowi usługę, która - jak wykazano powyżej - ma charakter złożony i wykracza poza samo dostarczenie środków pieniężnych, jak przykładowo przy umowie pożyczki. Znajduje to pośrednie potwierdzenie w fakcie, że praktyka gospodarcza wykształciła definicje i klasyfikacje faktoringu, ustawodawca odnosi się do tego pojęcia w wielu aktach prawnych (mimo braku legalnej definicji), a wiele podmiotów specjalizuje się w świadczeniu tego typu usług. Powyższe świadczy o odmienności umowy faktoringu od udostępniania środków pieniężnych w formie przykładowo pożyczki. Faktoringu, nawet faktoringu niewłaściwego, nie należy zatem traktować na równi np. z umową pożyczki, są to odmienne narzędzia finansowe.

Uwzględniając przedstawione we wniosku okoliczności sprawy należy wskazać, że w analizowanym przypadku Wnioskodawca świadczy odpłatne usługi na rzecz zakładu produkcyjnego będącego podatnikiem VAT czynnym. Z tytułu zrealizowanych świadczeń, Wnioskodawca będący małym podatnikiem zobowiązany jest do rozpoznania obowiązku podatkowego, zgodnie z art. 21 ustawy o podatku od towarów i usług. Z kolei zawarcie z bankiem umowy faktoringu niewłaściwego cichego nie powoduje po stronie Wnioskodawcy powstania obowiązku podatkowego z tego tytułu.

Mocą zawartej z bankiem umowy, bank, jako faktor zobowiązuje się do stałego nabywania wierzytelności przysługujących Faktorantowi - Wnioskodawcy od odbiorców z tytułu wykonywania umów handlowych oraz świadczenia innych usług związanych z finansowaniem i obsługą wierzytelności. Faktorant zobowiązuje się m.in. do stałego przenoszenia wierzytelności na faktora. Ponadto zgodnie z umową, Faktorant zobowiązuje się do odkupienia całości nabytych przez faktora wierzytelności lub ich części na zasadach określonych w regulaminie (zwrotne przeniesienie wierzytelności) w wypadku zaistnienia stanu niewypłacalności odbiorcy w rozumieniu postanowień regulaminu.

Zawarta umowa faktoringu jest to zatem jeden ze sposobów na otrzymanie zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż. Oferowany przez bank faktoring jest faktoringiem niewłaściwym, czyli faktor nie przejmuje na siebie ryzyka niewypłacalności dłużnika. Ryzyko to ciąży na Wnioskodawcy. Nie zmienia to jednak faktu, że wierzytelności te zostały zbyte przez Wnioskodawcę na rzecz banku, o czym stanowi również zawarta umowa, zgodnie z którą "Faktor zobowiązuje się do stałego nabywania wierzytelności przysługujących Faktorantowi".

Z tych też względów, obowiązek podatkowy u Wnioskodawcy - małego podatnika rozliczającego się metoda kasową, z tytułu sprzedaży dokonanej na rzecz kontrahenta - podatnika VAT czynnego, udokumentowanej fakturą nr 1, w przypadku przejęcia przez faktora wierzytelności z niej wynikającej na mocy umowy faktoringu niewłaściwego cichego i otrzymania na jej podstawie środków pieniężnych (zapłaty), powstaje zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dniem otrzymania zapłaty.

Zatem wbrew ocenie Wnioskodawcy, nie można uznać za zasadny pogląd, że obowiązek podatkowy z ww. tytułu, powstaje w momencie zapłaty należności przez kontrahenta na konto firmowe Wnioskodawcy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo należy wskazać, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, wyczerpujący opis stanu faktycznego winien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z załączonych do niego dokumentów, w związku z czym nie były one przedmiotem merytorycznej analizy.

Jednocześnie zauważyć należy, że mając na uwadze, że Wnioskodawca jest stroną wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zaznacza się, że interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla Faktora, który chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie. W konsekwencji regulacje zawarte w art. 14k-14n ustawy - Ordynacja podatkowa nie będą miały zastosowania dla tego podmiotu.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu

Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17,43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl