0114-KDIP4.4012.107.2017.1.KR - Moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu płatności prowizorycznych oraz wpłat należności z tytułu opłat za przesyłki Direct Entry.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 31 marca 2017 r. (data wpływu 4 kwietnia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu płatności prowizorycznych oraz wpłat należności z tytułu opłat za przesyłki Direct Entry - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 kwietnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu płatności prowizorycznych oraz wpłat należności z tytułu opłat za przesyłki Direct Entry.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, jako operator pocztowy, wykonuje usługi pocztowe zarówno w obrocie krajowym jak i zagranicznym, pełniąc dodatkowo, zgodnie z Prawem Pocztowym, funkcję operatora wyznaczonego do świadczenia powszechnych usług pocztowych.

W obszarze zagranicznych usług pocztowych konieczna jest współpraca pomiędzy operatorami pocztowymi różnych krajów w celu umożliwienia wymiany strumieni poczty pomiędzy krajem nadania a krajem przeznaczenia. Zasady realizacji tych usług w obrocie zagranicznym określają przepisy Światowej Konwencji Pocztowej oraz Regulaminów (dotyczących listów, paczek oraz usług płatniczych). Przepisy te zostały stworzone przez Światowy Związek Pocztowy, którego Wnioskodawca jest członkiem. Światowa Konwencja Pocztowa jako akt prawa międzynarodowego została przyjęta w Doha 11 października 2012 r. Została ratyfikowana i opublikowana w Dzienniku Ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1522). Regulamin dotyczący pocztowych usług płatniczych, Regulamin poczty listowej i Regulamin dotyczący paczek pocztowych zostały sporządzone w Bernie dnia 15 kwietnia 2013 r.

Operatorzy wyznaczeni, którzy otrzymują do doręczenia przesyłki listowe nadane na terytorium kraju innych operatorów wyznaczonych (tzw. nadchodząca poczta międzynarodowa), mają prawo do pobierania opłat za realizację tych czynności. Zgodnie z definicją wynikającą z wyżej wymienionych aktów, jest to tzw. opłata końcowa czyli zapłata należna wyznaczonemu operatorowi kraju przeznaczenia uiszczana przez wyznaczonego operatora kraju wysyłającego z tytułu rekompensaty kosztów związanych z opracowaniem przesyłek listowych. Opłata ta zależy m.in. od wyników poziomu jakości usług wykonywanych przez operatora kraju przeznaczenia. Ponadto, w przypadku gdy operator z kraju trzeciego (nie będącego krajem nadania ani krajem przeznaczenia) bierze udział w tranzycie przesyłek, ma również prawo do otrzymania zapłaty z tytułu opłat tranzytowych. Szczegółowe zasady naliczania opłat stosowanych między operatorami, z uwzględnieniem sposobu transportu (lądowy, morski, lotniczy) określone są w wyżej wymienionych aktach.

Przepisy przewidują również szczegółową procedurę dotyczącą sprawozdawczości w zakresie zrealizowanych usług międzynarodowych. Specjalne urzędy tzw. urzędy wymiany lub urzędy pośredniczące poszczególnych operatorów pocztowych, sporządzają wykazy zbiorcze dotyczące, w zależności od sposobu rozliczeń, masy i ilości przesyłek oraz ich rodzaju. Wykazy te stanowią podstawę do wystawienia przez operatorów pocztowych rachunków. Rozliczenie pomiędzy operatorami z tytułu opłat końcowych następuje na zasadzie salda rozliczeń. Rachunek końcowy wystawia tylko ten operator pocztowy, na rzecz którego zobowiązanie jest większe (tzw. operator wierzyciel).

Ponadto wskazane powyżej akty przewidują możliwość dokonywania płatności prowizorycznych z tytułu opłat końcowych. Prowizoryczne płatności dotyczące danego roku oblicza się na podstawie danych z roku poprzedniego. Rachunki prowizoryczne są wystawiane i przesyłane do 30 czerwca, zaś wpłata należności z nich wynikających następuje najpóźniej do końca lipca tego roku. Jeśli rachunek końcowy za poprzedni rok nie został jeszcze uregulowany, prowizoryczne płatności oblicza się na podstawie określonych wykazów zbiorczych odsyłek należycie uznanych przez danego operatora dla czterech ostatnich kwartałów. W momencie, gdy rachunki końcowe za poprzedni rok zostaną uznane, dokonuje się korygowania płatności prowizorycznych.

Operatorzy pocztowi (wyznaczeni i nie) zawierają również umowy z innymi operatorami pocztowymi bądź z kontrahentem nie mającym takiego statusu. Są to umowy o świadczenie usług pocztowych na warunkach Direct Entry/Direct Access (dostępu bezpośredniego do obrotu krajowego). Świadczenie usług na warunkach Direct Entry oznacza, iż opłaty za usługi odpowiadają cenom i warunkom stosowanym w obrocie krajowym, zaś operator pocztowy/kontrahent zagraniczny dostarcza przesyłki przeznaczone do Polski własnym transportem lub regularnymi rejsami samolotowymi na własny koszt do urzędu wymiany w Polsce.

Przedmiotem takich umów są usługi dotyczące przesyłek, zwanych "przesyłkami Direct Entry", m.in. takich jak przesyłki listowe nierejestrowane (ekonomiczne i priorytetowe) i przesyłki marketingowe. W ramach usług świadczonych na warunkach Direct Entry, Wnioskodawca oferuje także przyjmowanie druków bezadresowych do doręczenia na terytorium Polski.

Operatorzy pocztowi niebędący wyznaczonymi operatorami i inni kontrahenci zobowiązani są jednak do wnoszenia zaliczek na poczet przyszłych usług. Przed wysłaniem swojego ładunku pocztowego, zobowiązani są oni do pokrycia opłat należnych z tytułu świadczonych usług i przekazania należnej kwoty na rachunek bankowy Wnioskodawcy wraz kwotą opłat bankowych pobieranych przez banki pośredniczące. Często operatorzy pocztowi i kontrahenci wpłacają kwoty znacznie przewyższające wartość opłat, która opowiada opłatom należnym za przesyłki zawarte w nadchodzącym ładunku. Wpłata ta wykorzystywana jest na pokrycie opłat należnych za kolejne ładunki, nadsyłane w niektórych przypadkach w terminie nawet kilku następnych miesięcy.

Usługi świadczone na warunkach Direct Entry realizowane są przez Wnioskodawcę w okresach rozliczeniowych obejmujących jeden miesiąc kalendarzowy. Po zakończeniu każdego miesiąca kalendarzowego Wnioskodawca sporządza zestawienie, określające ilość faktycznie nadanych przesyłek oraz sumę należnych opłat pocztowych. Zestawienie jest podstawą do rozliczenia różnicy pomiędzy sumą należnych Wnioskodawcy opłat a kwotą wpłaconych zaliczek przez operatorów pocztowych i kontrahentów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy płatności prowizoryczne stanowią przedpłatę/zaliczkę w rozumieniu art. 19a ust. 8 ustawy o VAT i ich otrzymanie wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego oraz koniecznością ujęcia w rejestrze VAT?

2. Czy wpłaty należności z tytułu opłat za przesyłki Direct Entry stanowią przedpłatę/zaliczkę w rozumieniu art. 19a ust. 8 ustawy o VAT i ich otrzymanie wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego oraz koniecznością ujęcia w rejestrze VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty (w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

Zgodnie z aktualną linią interpretacyjną (m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 4 czerwca 2014 r., nr IPTPP2/443-193/14-4/JS), aby wpłatę na poczet przyszłych należności uznać za zaliczkę, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), jak i polskich sądów administracyjnych, zgodnie z którym, aby dana wpłata traktowana była jako zaliczka w rozumieniu przepisów o VAT, wszystkie okoliczności mające znaczenie dla zaistnienia zdarzenia podatkowego powinny być jednoznacznie i niezmiennie określone pod względem podmiotowym i przedmiotowym. TSUE w wyroku z dnia 20 lutego 2006 r. w sprawie C-419/02 (BUPA Hospitals LTD, Goldsborough Developments LTD) podkreślił, że towary lub usługi na poczet których dokonywana jest przedpłata powinny być znane stronom. W konsekwencji Trybunał zaznaczył, iż nie można opodatkować płatności, które nie spełniają funkcji przedpłaty, ponieważ usługi na poczet których płatności są dokonywane, nie są jeszcze znane (brak precyzyjnego określenia przedmiotu takiej transakcji). Podobnie w wyroku z dnia 9 października 2001 r. w sprawie C-108/99 (Cantor Fitzgerald International) TSUE wskazał, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega dostawa towarów i świadczenie usług, a nie płatności dokonane z tytułu tych transakcji. Tym samym, opodatkowaniu podatkiem VAT nie powinny podlegać przedpłaty dokonane w kwocie ryczałtowej za dostawy towarów i świadczenie usług, które nie zostały określone w sposób wyraźny.

Stanowisko TSUE na gruncie krajowym podzielone zostało przez Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w wyroku z dnia 25 sierpnia 2010 r. (sygn. akt I FSK 1100/09) oraz w wyroku z dnia 23 października 2012 r. (sygn. akt. I FSK 2121/11). W powyższych orzeczeniach NSA także potwierdził, iż obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o VAT powstaje jedynie wówczas, gdy zapłata dokonana przed wykonaniem dostawy lub świadczeniem usług następuje w sytuacji, gdy wszelkie okoliczności mające znaczenie dla zaistnienia zdarzenia podatkowego, tj. przyszłej dostawy lub świadczenia usług, są jednoznacznie i niezmiennie określone pod względem podmiotowym i przedmiotowym, a nie ma ona jedynie charakteru zabezpieczającego wykonanie nie do końca jeszcze sprecyzowanej czynności opodatkowanej.

W wyroku z 7 marca 2014 r. (I FSK 503/13), NSA stwierdził, iż Dla uznania wpłaconej kwoty jako zaliczki na poczet wykonanych usług (przyszłej dostawy) (...) istotnym jest, aby przyszłe świadczenie było określone w sposób jednoznaczny co do rodzaju towaru bądź usługi, tzn. w sposób umożliwiający ich identyfikację, a dodatkowo strony tego świadczenia, w momencie wpłaty zaliczki, nie mają woli dokonywania jego zmian w przyszłości."

Ponadto, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z 20 listopada 2012 r. (sygn. akt I SA/Rz 969/12), co potwierdził również NSA w orzeczeniu z 7 marca 2014 r. (sygn. akt I FSK 503/13), orzekł, że w zakresie opodatkowania nie mieści się przedpłata dokonana w kwocie ryczałtowej na towary wskazane w sposób ogólny. W przypadku, gdy dokonywanym wpłatom nie towarzyszą żadne konkretne ustalenia pozwalające na stwierdzenie jakiego rodzaju towaru dostawa ma dotyczyć, jakiej ilości, ceny, wielkości zamówienia czy też jego wartości, to brak jest także podstawowych informacji koniecznych do prawidłowego wystawienia faktury.

Powyższe oznacza, że obowiązek podatkowy na podstawie art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, powstaje jedynie wówczas, gdy zapłata przed dostawą lub świadczeniem usług następuje w sytuacji, gdy wszelkie okoliczności mające znaczenie dla przyszłej dostawy lub świadczenia usług, są jednoznacznie i niezmiennie określone pod względem podmiotowym i przedmiotowym, a zapłata ta nie ma jedynie charakteru zabezpieczającego wykonanie nie do końca jeszcze sprecyzowanej czynności. Jeżeli zatem umowa między sprzedawcą a nabywcą nie określa dokładnie, co jest przedmiotem ostatecznej dostawy, obowiązek podatkowy w VAT od związanej z nią wcześniejszej wpłaty nie powstaje.

Odnosząc powyższe stanowisko do opłat prowizorycznych otrzymywanych przez Spółkę od innych operatorów, należy podkreślić, iż opłaty te dotyczą strumieni poczty zawierających zarówno przesyłki stanowiące powszechne jak i niepowszechne usługi pocztowe. Same opłaty ustalane są na podstawie danych za poprzednie okresy. Nie jest więc znana faktyczna ilość, waga i rodzaj usług pocztowych w obrocie międzynarodowym, na które zostanie wykorzystana wpłata. Co do zasady, rachunki prowizoryczne wystawiane są przez danego operatora w przypadku, gdy przewiduje on, iż to na jego rzecz nastąpi zapłata w wyniku ustalenia salda z tytułu opłat końcowych. Może się jednak zdarzyć, iż ten operator, który wystawił rachunek prowizoryczny, po zakończeniu okresu rozliczeniowego będzie musiał dokonać zwrotu części wpłaty, gdyż po wyliczeniu opłat końcowych, okaże się, iż ostatecznie jego zobowiązanie nie przewyższa zobowiązania drugiej strony.

Rachunki prowizoryczne, na podstawie których opłaty te są dokonywane, nie precyzują jakich faktyczne usług dotyczą, wpłata nie odnosi się więc do skonkretyzowanych świadczeń. Tym samym, przyszłe świadczenia, w momencie dokonania wpłaty, nie są jeszcze szczegółowo określone. Naszym zdaniem, nie powstanie więc obowiązek podatkowy na podstawie art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, ponieważ Wnioskodawca nie ma możliwości przyporządkowania danej płatności do konkretnych świadczeń.

W zakresie wpłat na poczet usług Direct Entry, należy zauważyć, iż dokonując wpłaty operator pocztowy i kontrahent zagraniczny nie precyzuje szczegółowo jakich usług ona dotyczy. Wpłacona kwota nie stanowi de facto opłaty należnej za konkretne przesyłki Direct Entry zawarte w nadchodzącym ładunku, gdyż nie odzwierciedla usług (co do rodzaju oraz ilości przesyłek), które mają zostać zrealizowane przez Wnioskodawcę w związku z danym ładunkiem. Tym samym, nie dochodzi do zidentyfikowania w jednoznaczny sposób realizowanej transakcji.

Wprawdzie operator pocztowy i kontrahent nie mają możliwości zmiany przeznaczenia wpłaconej kwoty np. na inne usługi niż wymienione w umowie jako usługi świadczone na warunkach Direct Entry (umowa zawiera zamknięty ich katalog), jednak należy zauważyć, iż spektrum usług realizowanych w ramach takiej umowy jest szerokie. Dokonywana przez kontrahenta wpłata nie dotyczy więc skonkretyzowanych świadczeń. Tym samym, wpłat dokonywanych przez kontrahenta przed wysłaniem ładunku pocztowego, nie można zakwalifikować jako zaliczek na gruncie ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 - w świetle art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

W myśl jednak art. 19a ust. 8 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Przepis art. 19a ust. 1 formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Jednakże, w sytuacji, gdy przed wykonaniem usługi podatnik otrzyma całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

W wyroku z dnia 21 lutego 2006 r. w sprawie C-419/02 BUPA Hospitals Ltd. Goldsborough Development Ltd. przeciwko Commisioners Of Customs & Excise, TSUE stwierdził, że w zakresie art. 10 ust. 2 akapit drugi VI Dyrektywy VAT (tj. Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG)), nie mieści się przedpłata dokonana w kwocie ryczałtowej na towary wskazane w sposób ogólny w wykazie, który może zostać w każdej chwili zmieniony za porozumieniem nabywcy i sprzedawcy, z którego nabywca może ewentualnie wybrać towary, na podstawie umowy, którą może on w każdej chwili rozwiązać, odzyskując w całości wykorzystaną przedpłatę. Należy wskazać, że art. 10 ust. 2 akapit drugi powyższej Dyrektywy stanowi, że w przypadku gdy zapłata następuje, przed wykonaniem dostawy towarów lub świadczenia usług, podatek staje się wymagalny w momencie otrzymania płatności i od jej wysokości.

W powyższym wyroku TSUE podkreślił, że " (...) w przypadku dokonania płatności zaliczkowej obowiązek podatkowy w podatku VAT powstaje zanim dostawa towarów lub świadczenie usług zostaną wykonane. Aby obowiązek podatkowy powstał w takiej sytuacji, wszelkie okoliczności mające znaczenie dla zaistnienia zdarzenia podatkowego, tzn. przyszła dostawa lub przyszłe świadczenie usług muszą już być znane, a zatem w szczególności, (...) w momencie dokonania takiej zapłaty, towary i usługi powinny być szczegółowo określone".

Należy wskazać, że powyższy wyrok TSUE zachowuje swoją aktualność na gruncie obecnie obowiązującej Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347, s. 1 z późn. zm.).

Na podstawie powyższego wyroku TSUE można wysnuć wniosek, że aby zapłatę na poczet przyszłych należności uznać za zaliczkę/przedpłatę, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

* zapłata musi zostać dokonana na poczet konkretnej transakcji, tj. przyszłe świadczenie powinno być określone co do rodzaju w sposób jednoznaczny (określone powinny być cechy identyfikujące rodzaj towaru bądź usługi),

* konkretyzacja przyszłego świadczenia powinna być wystarczająco dokładna dla określenia zasad opodatkowania świadczenia, tj. w szczególności należy móc określić miejsce świadczenia i stawkę opodatkowania,

* w momencie dokonania zaliczki strony nie mają intencji zmiany świadczenia w przyszłości.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

Z cytowanego przepisu wynika, że dokonanie czynności objętej zakresem opodatkowania VAT rodzi konieczność wystawienia faktury. Dodatkowo, w przypadku otrzymania zaliczki na poczet wykonania takiej czynności, podatnik jest zobowiązany wystawić fakturę dokumentującą otrzymaną od kupującego wpłatę (tzw. faktura zaliczkowa).

Jak wynika z przedstawionych okoliczności sprawy, Wnioskodawca jako operator pocztowy, wykonuje usługi pocztowe zarówno w obrocie krajowym jak i zagranicznym, pełniąc dodatkowo, zgodnie z Prawem Pocztowym, funkcję operatora wyznaczonego do świadczenia powszechnych usług pocztowych.

W obszarze zagranicznych usług pocztowych konieczna jest współpraca pomiędzy operatorami pocztowymi różnych krajów w celu umożliwienia wymiany strumieni poczty pomiędzy krajem nadania a krajem przeznaczenia. Zasady realizacji tych usług w obrocie zagranicznym określają przepisy Światowej Konwencji Pocztowej oraz Regulaminów (dotyczących listów, paczek oraz usług płatniczych). Przepisy te zostały stworzone przez Światowy Związek Pocztowy, którego Wnioskodawca jest członkiem.

Operatorzy wyznaczeni, którzy otrzymują do doręczenia przesyłki listowe nadane na terytorium kraju innych operatorów wyznaczonych (tzw. nadchodząca poczta międzynarodowa), mają prawo do pobierania opłat za realizację tych czynności. Zgodnie z definicją wynikającą z wyżej wymienionych aktów, jest to tzw. opłata końcowa czyli zapłata należna wyznaczonemu operatorowi kraju przeznaczenia uiszczana przez wyznaczonego operatora kraju wysyłającego z tytułu rekompensaty kosztów związanych z opracowaniem przesyłek listowych. Opłata ta zależy m.in. od wyników poziomu jakości usług wykonywanych przez operatora kraju przeznaczenia. Ponadto, w przypadku gdy operator z kraju trzeciego (nie będącego krajem nadania ani krajem przeznaczenia) bierze udział w tranzycie przesyłek, ma również prawo do otrzymania zapłaty z tytułu opłat tranzytowych. Szczegółowe zasady naliczania opłat stosowanych między operatorami, z uwzględnieniem sposobu transportu (lądowy, morski, lotniczy) określone są w wyżej wymienionych aktach.

Przepisy przewidują również szczegółową procedurę dotyczącą sprawozdawczości w zakresie zrealizowanych usług międzynarodowych. Specjalne urzędy tzw. urzędy wymiany lub urzędy pośredniczące poszczególnych operatorów pocztowych, sporządzają wykazy zbiorcze dotyczące, w zależności od sposobu rozliczeń, masy i ilości przesyłek oraz ich rodzaju. Wykazy te stanowią podstawę do wystawienia przez operatorów pocztowych rachunków. Rozliczenie pomiędzy operatorami z tytułu opłat końcowych następuje na zasadzie salda rozliczeń. Rachunek końcowy wystawia tylko ten operator pocztowy, na rzecz którego zobowiązanie jest większe (tzw. operator wierzyciel).

Ponadto wskazane powyżej akty przewidują możliwość dokonywania płatności prowizorycznych z tytułu opłat końcowych. Prowizoryczne płatności dotyczące danego roku oblicza się na podstawie danych z roku poprzedniego. Rachunki prowizoryczne są wystawiane i przesyłane do 30 czerwca, zaś wpłata należności z nich wynikających następuje najpóźniej do końca lipca tego roku. Jeśli rachunek końcowy za poprzedni rok nie został jeszcze uregulowany, prowizoryczne płatności oblicza się na podstawie określonych wykazów zbiorczych odsyłek należycie uznanych przez danego operatora dla czterech ostatnich kwartałów. W momencie, gdy rachunki końcowe za poprzedni rok zostaną uznane, dokonuje się korygowania płatności prowizorycznych.

Operatorzy pocztowi (wyznaczeni i nie) zawierają również umowy z innymi operatorami pocztowymi bądź z kontrahentem nie mającym takiego statusu. Są to umowy o świadczenie usług pocztowych na warunkach Direct Entry/Direct Access (dostępu bezpośredniego do obrotu krajowego). Świadczenie usług na warunkach Direct Entry oznacza, iż opłaty za usługi odpowiadają cenom i warunkom stosowanym w obrocie krajowym, zaś operator pocztowy/kontrahent zagraniczny dostarcza przesyłki przeznaczone do Polski własnym transportem lub regularnymi rejsami samolotowymi na własny koszt do urzędu wymiany w Polsce.

Przedmiotem takich umów są usługi dotyczące przesyłek, zwanych "przesyłkami Direct Entry", m.in. takich jak przesyłki listowe nierejestrowane (ekonomiczne i priorytetowe) i przesyłki marketingowe. W ramach usług świadczonych na warunkach Direct Entry, Wnioskodawca oferuje także przyjmowanie druków bezadresowych do doręczenia na terytorium Polski.

Operatorzy pocztowi niebędący wyznaczonymi operatorami i inni kontrahenci zobowiązani są jednak do wnoszenia zaliczek na poczet przyszłych usług. Przed wysłaniem swojego ładunku pocztowego, zobowiązani są oni do pokrycia opłat należnych z tytułu świadczonych usług i przekazania należnej kwoty na rachunek bankowy Wnioskodawcy wraz kwotą opłat bankowych pobieranych przez banki pośredniczące. Często operatorzy pocztowi i kontrahenci wpłacają kwoty znacznie przewyższające wartość opłat, która opowiada opłatom należnym za przesyłki zawarte w nadchodzącym ładunku. Wpłata ta wykorzystywana jest na pokrycie opłat należnych za kolejne ładunki, nadsyłane w niektórych przypadkach w terminie nawet kilku następnych miesięcy.

Usługi świadczone na warunkach Direct Entry realizowane są przez Wnioskodawcę w okresach rozliczeniowych obejmujących jeden miesiąc kalendarzowy. Po zakończeniu każdego miesiąca kalendarzowego Wnioskodawca sporządza zestawienie, określające ilość faktycznie nadanych przesyłek oraz sumę należnych opłat pocztowych. Zestawienie jest podstawą do rozliczenia różnicy pomiędzy sumą należnych Wnioskodawcy opłat a kwotą wpłaconych zaliczek przez operatorów pocztowych i kontrahentów.

W związku z tak przedstawionym opisem sprawy Wnioskodawca powziął wątpliwość w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla płatności prowizorycznych oraz wpłat należności z tytułu opłat za przesyłki Direct Entry.

Z uwagi na powołane przepisy prawa podatkowego w kontekście przedstawionych okoliczności sprawy stwierdzić należy, że w stosunku do ww. wpłat powstanie obowiązek podatkowy na podstawie art. 19a ust. 8 ustawy, ponieważ Spółka ma możliwość przyporządkowania tej płatności do konkretnych świadczeń (wpłaty te mogą być traktowane jako przedpłata/zaliczka o których mowa w tej regulacji).

Przyszłe świadczenie, w momencie dokonania wpłaty kwot pieniężnych na rzecz Wnioskodawcy jest określone w zawartych z kontrahentem umowach. Wnioskodawca wskazał, że w ww. umowach został określony katalog usług, na które mogą być przeznaczone dokonane wpłaty. Katalog ten jest zamknięty, w związku z tym nie ma możliwości wykorzystania płatności na inne świadczenia. Z wniosku wynika, że w momencie dokonywanej wpłaty nie jest znana szczegółowa ilość i wartość wskazanych usług, jednakże w umowach wyraźnie zaznaczono na jakie świadczenia mogą zostać one przeznaczone.

W konsekwencji należy stwierdzić, że wpłaty dokonywane na rzecz Wnioskodawcy na poczet świadczonych usług są formą przedpłaty lub zaliczki, gdyż wpłaty te dotyczą z góry ustalonego katalogu świadczonych usług. Tym samym, otrzymanie takich wpłat rodzi obowiązek podatkowy z tytułu podatku od towarów i usług oraz obowiązek udokumentowania tego faktu fakturą.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w analizowanym zakresie należało uznać za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.