0114-KDIP4-3.4012.45.2022.2.MAT - VAT od usługi udostępniania platformy optymalizującej zawarcie umowy pożyczki

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 stycznia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania świadczonych przez Państwa usług. Uzupełnili go Państwo na wezwanie organu pismem z 11 kwietnia 2022 r. (wpływ 11 kwietnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest rezydentem podatkowym w Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 z późn. zm., dalej: "ustawa o CIT"). W związku z tym podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Wnioskodawca nie jest obecnie zarejestrowany jako czynny podatnik VAT w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm., dalej "ustawa VAT"). Przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie objętym niniejszym wnioskiem, Wnioskodawca zamierza jednak uzyskać status czynnego podatnika VAT. Wnioskodawca nie będzie korzystał ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Wnioskodawca zamierza prowadzić platformę internetową o roboczej nazwie (...), zwaną dalej "Platformą". Prowadzenie Platformy zgodnie z obecnymi planami stanowić ma wyłączny faktyczny przedmiot działalności Wnioskodawcy. Wnioskodawca pozyskał finansowanie na utworzenie Platformy i jest obecnie na etapie wdrażania projektu (tworzenie dokumentacji prawnej, prace graficzne, informatyczne).

Platforma udostępniać będzie szereg rozwiązań i narzędzi automatyzujących, usprawniających i ułatwiających zawarcie umów pomiędzy poszczególnymi stronami transakcji: wystawcą faktury z odroczonym terminem płatności (zwanym dalej "Dostawcą"), podmiotem zobowiązanym do zapłaty faktury wobec Dostawcy (zwanym dalej "Kupującym"), oraz podmiotem udzielającym finansowania Kupującemu na przedterminową spłatę faktury lub ewentualnie nabywającym wierzytelności wobec Kupującego (zwanym dalej "Inwestorem"). W ramach Platformy możliwe będzie między innymi negocjowanie wcześniejszej spłaty należności z faktur w zamian za wynagrodzenie (premię).

Prowadzone przez Wnioskodawcę rozmowy sprzedażowe wskazują, że korzystaniem z Platformy zainteresowani są zarówno przedsiębiorcy polscy, jak i zagraniczni. Wnioskodawca jest między innymi na zaawansowanym etapie rozmów ze spółką belgijską poważnie zainteresowaną aktywnym korzystaniem z Platformy niezwłocznie po jej uruchomieniu. Z uwagi na powyższe, Wnioskodawca przewiduje, że z Platformy korzystać będą następujące podmioty:

1. Przedsiębiorcy posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o VAT, a także przedsiębiorcy nieposiadający siedziby, ale posiadający stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju i używający Platformy na cele związane z tym stałym miejscem działalności gospodarczej ("Podmioty Krajowe").

2. Przedsiębiorcy posiadający siedzibę działalności gospodarczej poza terytorium kraju w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o VAT oraz nieposiadający stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju (dalej "Podmioty Zagraniczne").

Wszystkie podmioty korzystające z Platformy będą podatnikami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

W ramach Platformy funkcjonować będą równolegle dwa modele biznesowe:

I. Model A:

1. Kupujący oraz Dostawca będą zawierać za pośrednictwem Platformy umowę, zgodnie z treścią której Kupującemu przyznane zostanie od Dostawcy wynagrodzenie (premia) w zamian za wcześniejszą spłatę wierzytelności z faktury lub faktur na rzecz Dostawcy i zapewnienie Dostawcy zdalnych narzędzi do uzgodnienia warunków i sposobu wcześniejszej spłaty w ramach Platformy.

2. Wcześniejsza spłata finansowana będzie ze środków własnych lub ze środków pozyskanych od Inwestorów. Kupujący będą samodzielnie pozyskiwać Inwestorów poza Platformą.

W ramach platformy udostępniany będzie wzór umowy pożyczki. Przewiduje się również udostępnienie funkcji automatycznego generowania wypełnionej umowy na uzgodnionych poza Platformą przez strony warunkach. Negocjacje warunków umowy pomiędzy Inwestorem a Kupującym odbywać się będą bezpośrednio pomiędzy tymi podmiotami. Wnioskodawca nie będzie w żaden sposób uczestniczył w tym procesie. Będzie jedynie udostępniał Platformę, w ramach której strony mogą korzystać z narzędzi ułatwiających, optymalizujących i automatyzujących proces.

Na dalszym etapie rozwoju Platformy przewiduje się ponadto możliwość nawiązywania relacji przez Inwestorów i Kupujących za pośrednictwem Platformy. Również w tym zakresie rola Wnioskodawcy sprowadzać się będzie do udostępnienia Platformy jako zestawu narzędzi ułatwiających zawarcie umowy.

3. Wnioskodawcy, jako operatorowi Platformy, przysługiwać będą od Kupującego opłaty i prowizje związane z korzystaniem z Platformy. Wnioskodawca przewiduje pobieranie opłat lub prowizji w różnych formach: jako określony procent wynagrodzenia przyznanego Kupującemu od Dostawcy w związku z przedterminową płatnością, w wysokości ryczałtowej za korzystanie z Platformy oraz w formie opłat za dodatkowe usługi, takie jak automatyzacja procesów, generowanie zaawansowanych statystyk i raportów i inne usługi o podobnym charakterze.

II. Model B:

1. Inwestor będzie nabywał za pośrednictwem Platformy niewymagalną wierzytelność przysługującą Dostawcy wobec Kupującego. Może być również dopuszczalne nabycie wielu niewymagalnych wierzytelności wobec tego samego Kupującego. W związku z nabyciem wierzytelności Dostawca będzie zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia za usługę zwolnienia z ciężaru dochodzenia wierzytelności oraz zapewnienia środków finansowych przed terminem płatności faktury przewidzianym dla Kupującego. Na skutek zawarcia umowy, Dostawca otrzyma środki pieniężne wcześniej, niż otrzymałby od Kupującego. Wysokość otrzymanych środków będzie przy tym obniżona o przysługujące Inwestorowi wynagrodzenie. Płatność wynagrodzenia będzie odbywać się wedle ustaleń stron - przelewem na rachunek bankowy w banku mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo przez potrącenie.

2. Wnioskodawcy, jako operatorowi Platformy, przysługiwać będą od Inwestora opłaty i prowizje związane z korzystaniem z Platformy. Wnioskodawca przewiduje pobieranie opłat lub prowizji w różnych formach: jako określony procent wynagrodzenia przyznanego Inwestorowi od Dostawcy w związku z przedterminową płatnością, w wysokości ryczałtowej za korzystanie z Platformy oraz w formie opłat za dodatkowe usługi, takie jak automatyzacja procesów, generowanie zaawansowanych statystyk i raportów i inne usługi o podobnym charakterze.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Na skutek zaakceptowania Regulaminu przez Dostawcę, pomiędzy Dostawcą a (...) dojdzie do zawarcia umowy w rozumieniu kodeksu cywilnego, której treść zawarta będzie w samym Regulaminie. (...) nie będzie przysługiwało wynagrodzenie od Dostawców w związku z korzystaniem z Platformy. Wnioskodawcy zależy na dynamicznym rozwoju Platformy i zachęceniu jak największej liczby Dostawców do korzystania z Platformy.

Zobowiązania Dostawców wynikające z umowy (Regulaminu) będą miały charakter niepieniężny i służyć będą w szczególności uregulowaniu relacji pomiędzy użytkownikami Platformy oraz (...), oraz spełnieniu szeregu obowiązków regulacyjnych o charakterze niepodatkowym. Dzięki takiemu rozwiązaniu, Kupujący korzystający z Platformy będą mogli łatwiej zachęcać Dostawców do korzystania z Platformy, poprzez udostępnianie im możliwości nieodpłatnego skorzystania z Platformy. Odpłatność za udzielenie dostępu do Platformy należy rozpatrywać bardziej z perspektywy relacji Dostawca - Kupujący, gdzie jednym z elementów usługi świadczonej przez Dostawcę wobec Kupującego jest zapewnienie Dostawcom zdalnych narzędzi do uzgodnienia warunków i sposobu wcześniejszej spłaty.

W miarę rozwoju Platformy Wnioskodawca nie wyklucza zmiany modelu biznesowego i wprowadzenia częściowej odpłatności dla Dostawców. Z tego powodu możliwość jednostronnego wprowadzenia wynagrodzenia przez (...) została przewidziana w Regulaminie. Należy podkreślić, że obecnie (...) nie przewiduje wprowadzenia takiego wynagrodzenia. Postanowienia Regulaminu mają jedynie umożliwić podjęcie takiej decyzji w przyszłości, po zbudowaniu bazy Dostawców aktywnie korzystających z Platformy.

Regulamin Platformy nie będzie ograniczał kręgu użytkowników w zależności od kraju ich siedziby. Przewiduje się, że zdecydowana większość Dostawców posiadać będzie siedziby oraz stałe miejsca prowadzenia działalności gospodarczej wyłącznie na terytorium Polski.

Dodatkowo Wnioskodawca z dużym prawdopodobieństwem przewiduje, że z Platformy w początkowym okresie jej rozwoju korzystać będą również Dostawcy będący podatnikami VAT z siedzibą i stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej wyłącznie na terytorium Belgii. Wnioskodawca nie przewiduje świadczenia usług dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej Dostawców, które znajdują się w innych miejscach niż ich siedziby.

Pytania

1. Czy świadczenia usług przez Wnioskodawcę wobec Kupującego będącego Podmiotem Krajowym będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki podstawowej?

2. Czy świadczenia usług przez Wnioskodawcę wobec Inwestora będącego Podmiotem Krajowym będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki podstawowej?

3. Czy świadczenia usług przez Wnioskodawcę wobec Kupującego będącego Podmiotem Zagranicznym będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Rzeczypospolitej Polskiej?

4. Czy świadczenia usług przez Wnioskodawcę wobec Inwestora będącego Podmiotem Zagranicznym będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Rzeczypospolitej Polskiej?

Państwa stanowisko w sprawie

Odnośnie pytania 1.

Świadczenia usług przez Wnioskodawcę wobec Kupujących będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki podstawowej, wynoszącej obecnie 23%.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, przy czym przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. W świetle art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi obecnie 23%.

Zwolnienia z podatku od towarów i usług są ponadto określone w treści art. 43 ustawy VAT.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W myśl art. 43 ust. 15 ustawy VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

W kontekście powyższego zwrócić należy uwagę, że przepisy ustawy VAT nie zawierają definicji "pośrednictwa" w odniesieniu do świadczenia usług finansowych. W konsekwencji należy zastosować wykładnię językową oraz odnieść się do praktyki interpretacyjnej oraz orzecznictwa. Słownik Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., strona internetowa - www.sjp.pwn.pl), definiuje pośrednictwo jako "działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy".

Pojęcie "pośrednictwa" było również przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, TSUE stwierdził, że: "(...) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową".

Jak wynika z powołanego orzeczenia, pośrednictwem nie jest świadczenie usług ograniczających się do czynności faktycznych związanych z umową. Analogiczną wykładnię pojęcia "pośrednictwa" prezentują polskie organy podatkowe. Jak przykładowo wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w treści interpretacji indywidualnej z 11 października 2016 r., nr IPPP1/4512-549/16-2/AS, nie można mówić o "pośrednictwie", gdy dany podmiot wykonuje "wyłącznie czynności techniczne i informacyjne." Jak podkreślił organ "Spółka nie negocjuje warunków umowy, nie uczestniczy w załatwianiu żadnych formalności potrzebnych do zawarcia umowy przez zainteresowane strony. Również nie negocjuje warunków płatności, czy też innych warunków związanych z określonym produktem finansowym w imieniu i na rzecz instytucji finansowej czy też pośrednika finansowego."

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym wskazano, że Wnioskodawca, jako operator Platformy, zamierza świadczyć usługi udostępniania Platformy zawierającej szereg narzędzi ułatwiających, upraszczających i optymalizujących proces zawarcia umowy pożyczki oraz narzędzi analitycznych i statystycznych. Na Platformie może w przyszłości dochodzić również do nawiązania relacji (kontaktu) pomiędzy Inwestorem a Kupującym, co odbywać się będzie bez aktywnego udziału Wnioskodawcy. Rola Wnioskodawcy sprowadzać się będzie jedynie do udzielania poszczególnym stronom dostępu do Platformy i jej funkcji. Wnioskodawca nie będzie uczestniczył w aktywny sposób w negocjacjach umów pożyczek. Będzie jedynie udostępniać wzór umowy pożyczki i opcję wygenerowania gotowej umowy w oparciu o dane wprowadzone przez użytkowników, ewentualnie inne usługi usprawniające, ułatwiające lub automatyzujące proces pomiędzy stronami umowy pożyczki.

W związku z powyższym należy uznać, że Wnioskodawca, świadcząc usługę udzielania dostępu do Platformy i korzystania z jej funkcji, będzie wykonywał jedynie czynności faktyczne (techniczne i informacyjne), które nie są wystarczające do uznania ich za "pośrednictwo".

W konsekwencji powyższego zasadne jest twierdzenie, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę wobec Kupującego nie będą stanowić usług pośrednictwa w udzielaniu pożyczek i nie będą korzystały ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na tej podstawie. Usługi te będą opodatkowane według stawki podstawowej, wynoszącej obecnie 23%.

Odnośnie pytania 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczenia usług przez Wnioskodawcę wobec Inwestorów będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki podstawowej, wynoszącej obecnie 23%. Na wstępie należy zaznaczyć, że w przedstawiony wyżej Model B nie zakłada udzielenia pożyczki przez którąkolwiek ze stron. Zgodnie z założeniami Modelu B, Inwestorzy będą nabywać od Dostawców niewymagalne wierzytelności wobec Kupujących oraz płacić za nabytą wierzytelność przed terminem wymagalności tej wierzytelności.

Świadczenie Inwestora wobec Dostawcy sprowadza się zatem do wcześniejszego zapewnienia środków finansowych oraz do zwolnienia z ciężaru dochodzenia wierzytelności. Między Inwestorem a Dostawcą dojdzie do zawarcia umowy cesji wierzytelności, a nie umowy pożyczki. Z tego powodu, usług świadczonych przez Wnioskodawcę wobec Inwestora nie można rozpatrywać w kontekście pośrednictwa w udzielaniu pożyczek.

W ocenie Wnioskodawcy, nie znajdują również zastosowania inne zwolnienia przedmiotowe z podatku od towarów i usług, o których mowa w art. 43 ustawy VAT. W konsekwencji powyższego zasadne jest twierdzenie, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę wobec Inwestora nie będą korzystały ze zwolnienia przedmiotowego z podatku od towarów i usług na tej podstawie. Usługi te będą opodatkowane według stawki podstawowej, wnoszącej obecnie 23%.

Odnośnie pytania 3 i 4.

W ocenie Wnioskodawcy, usługi świadczone przez Wnioskodawcę wobec Kupujących i Inwestorów będących Podmiotami Zagranicznymi nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak stanowi art. 28 ust. 1 ustawy VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest co do zasady miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Jak ponadto stanowi art. 28 ust. 2 i 3 ustawy VAT, w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku zaś, gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Wyjątki od wskazanej reguły przewidującej opodatkowanie usług świadczonych wobec podatnika w kraju siedziby usługobiorcy przewidziane są w art. 28e (usługi związane z nieruchomościami), art. 28f (usługi transportu pasażerów), art. 28g ust. 1 (usługi wstępu na imprezy kulturalne), art. 28h (usługi wyceny majątku), art. 28i (usługi restauracyjne), art. 28j (krótkoterminowy najem środków transportu) oraz art. 28n (usługi turystyki).

Jak wskazano wyżej w opisie zdarzenia przyszłego, klientami korzystającymi z Platformy w charakterze Kupującego i Inwestora będą Podmioty Zagraniczne będące podatnikami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy VAT. Podmioty te nie będą posiadać stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ponadto należy zwrócić uwagę, że świadczone przez Wnioskodawcę za pośrednictwem Platformy usługi nie podlegają pod żaden z przepisów przewidujących wyjątki od zasady wyrażonej w art. 28 ust. 1 ustawy VAT.

W świetle powyższego uznać należy, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę wobec Kupujących i Inwestorów będących Podmiotami Zagranicznymi nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Rzeczpospolitej Polskiej.

Miejscem opodatkowania będzie miejsce siedziby usługobiorcy (Kupującego lub Inwestora). W takiej sytuacji, zgodnie z treścią art. 106a pkt 2 w zw. z art. 106e) ust. 1 pkt 18) ustawy VAT, Wnioskodawca zobowiązany będzie do wystawiania faktur VAT z adnotacją "odwrotne obciążenie". Ponadto, z uwagi na treść art. 106e ust. 5 pkt 1 i 2) ustawy VAT, faktury mogą nie zawierać informacji o stawce podatku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931), zwanej dalej "ustawą",

opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy,

przez dostawę towarów o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy,

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

- istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

- wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

- istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

- odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

- istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT,

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu,

działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że podlegają Państwo w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie objętym niniejszym wnioskiem, zamierzają Państwo uzyskać status czynnego podatnika VAT.

Zamierzają Państwo prowadzić platformę internetową. Prowadzenie Platformy zgodnie z obecnymi planami stanowić ma wyłączny faktyczny przedmiot Państwa działalności. Pozyskali Państwo finansowanie na utworzenie Platformy i są obecnie na etapie wdrażania projektu.

Platforma udostępniać będzie szereg rozwiązań i narzędzi automatyzujących, usprawniających i ułatwiających zawarcie umów pomiędzy poszczególnymi stronami transakcji: Dostawcą, Kupującym oraz Inwestorem. W ramach Platformy możliwe będzie między innymi negocjowanie wcześniejszej spłaty należności z faktur w zamian za wynagrodzenie (premię).

Prowadzone przez Państwa rozmowy sprzedażowe wskazują, że korzystaniem z Platformy zainteresowani są zarówno przedsiębiorcy polscy, jak i zagraniczni. Są Państwo między innymi na zaawansowanym etapie rozmów ze spółką belgijską poważnie zainteresowaną aktywnym korzystaniem z Platformy niezwłocznie po jej uruchomieniu. Z uwagi na powyższe, przewidują Państwo, że z Platformy korzystać będą następujące podmioty:

1. Przedsiębiorcy posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o VAT, a także przedsiębiorcy nieposiadający siedziby, ale posiadający stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju i używający Platformy na cele związane z tym stałym miejscem działalności gospodarczej - Podmioty Krajowe.

2. Przedsiębiorcy posiadający siedzibę działalności gospodarczej poza terytorium kraju w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o VAT oraz nieposiadający stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju - Podmioty Zagraniczne.

Wszystkie podmioty korzystające z Platformy będą podatnikami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

W ramach Platformy funkcjonować będą równolegle dwa modele biznesowe:

I. Model A:

1. Kupujący oraz Dostawca będą zawierać za pośrednictwem Platformy umowę, zgodnie z treścią której Kupującemu przyznane zostanie od Dostawcy wynagrodzenie (premia) w zamian za wcześniejszą spłatę wierzytelności z faktury lub faktur na rzecz Dostawcy i zapewnienie Dostawcy zdalnych narzędzi do uzgodnienia warunków i sposobu wcześniejszej spłaty w ramach Platformy.

2. Wcześniejsza spłata finansowana będzie ze środków własnych lub ze środków pozyskanych od Inwestorów. Kupujący będą samodzielnie pozyskiwać Inwestorów poza Platformą.

W ramach platformy udostępniany będzie wzór umowy pożyczki. Przewiduje się również udostępnienie funkcji automatycznego generowania wypełnionej umowy na uzgodnionych poza Platformą przez strony warunkach. Negocjacje warunków umowy pomiędzy Inwestorem a Kupującym odbywać się będą bezpośrednio pomiędzy tymi podmiotami. Nie będą Państwo w żaden sposób uczestniczyć w tym procesie. Będą Państwo jedynie udostępniali Platformę, w ramach której strony mogą korzystać z narzędzi ułatwiających, optymalizujących i automatyzujących proces.

Na dalszym etapie rozwoju Platformy przewiduje się ponadto możliwość nawiązywania relacji przez Inwestorów i Kupujących za pośrednictwem Platformy. Również w tym zakresie Państwa rola sprowadzać się będzie do udostępnienia Platformy jako zestawu narzędzi ułatwiających zawarcie umowy.

3. Państwu, jako operatorowi Platformy, przysługiwać będą od Kupującego opłaty i prowizje związane z korzystaniem z Platformy. Przewidują Państwo pobieranie opłat lub prowizji w różnych formach: jako określony procent wynagrodzenia przyznanego Kupującemu od Dostawcy w związku z przedterminową płatnością, w wysokości ryczałtowej za korzystanie z Platformy oraz w formie opłat za dodatkowe usługi, takie jak automatyzacja procesów, generowanie zaawansowanych statystyk i raportów i inne usługi o podobnym charakterze.

II. Model B:

1. Inwestor będzie nabywał za pośrednictwem Platformy niewymagalną wierzytelność przysługującą Dostawcy wobec Kupującego. Może być również dopuszczalne nabycie wielu niewymagalnych wierzytelności wobec tego samego Kupującego. W związku z nabyciem wierzytelności Dostawca będzie zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia za usługę zwolnienia z ciężaru dochodzenia wierzytelności oraz zapewnienia środków finansowych przed terminem płatności faktury przewidzianym dla Kupującego. Na skutek zawarcia umowy, Dostawca otrzyma środki pieniężne wcześniej, niż otrzymałby od Kupującego. Wysokość otrzymanych środków będzie przy tym obniżona o przysługujące Inwestorowi wynagrodzenie. Płatność wynagrodzenia będzie odbywać się wedle ustaleń stron - przelewem na rachunek bankowy w banku mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo przez potrącenie.

2. Państwu, jako operatorowi Platformy, przysługiwać będą od Inwestora opłaty i prowizje związane z korzystaniem z Platformy. Przewidują Państwo pobieranie opłat lub prowizji w różnych formach: jako określony procent wynagrodzenia przyznanego Inwestorowi od Dostawcy w związku z przedterminową płatnością, w wysokości ryczałtowej za korzystanie z Platformy oraz w formie opłat za dodatkowe usługi, takie jak automatyzacja procesów, generowanie zaawansowanych statystyk i raportów i inne usługi o podobnym charakterze.

Na skutek zaakceptowania Regulaminu przez Dostawcę, pomiędzy Dostawcą a Państwem dojdzie do zawarcia umowy w rozumieniu kodeksu cywilnego, której treść zawarta będzie w samym Regulaminie. Nie będzie Państwu przysługiwało wynagrodzenie od Dostawców w związku z korzystaniem z Platformy. Zobowiązania Dostawców wynikające z umowy (Regulaminu) będą miały charakter niepieniężny i służyć będą w szczególności uregulowaniu relacji pomiędzy użytkownikami Platformy oraz Państwem, oraz spełnieniu szeregu obowiązków regulacyjnych o charakterze niepodatkowym. Dzięki takiemu rozwiązaniu, Kupujący korzystający z Platformy będą mogli łatwiej zachęcać Dostawców do korzystania z Platformy, poprzez udostępnianie im możliwości nieodpłatnego skorzystania z Platformy. Odpłatność za udzielenie dostępu do Platformy należy rozpatrywać bardziej z perspektywy relacji Dostawca - Kupujący, gdzie jednym z elementów usługi świadczonej przez Dostawcę wobec Kupującego jest zapewnienie Dostawcom zdalnych narzędzi do uzgodnienia warunków i sposobu wcześniejszej spłaty.

W miarę rozwoju Platformy nie wykluczają Państwo zmiany modelu biznesowego i wprowadzenia częściowej odpłatności dla Dostawców, jednak obecnie nie przewidują Państwo wprowadzenia takiego wynagrodzenia.

Przewiduje się, że zdecydowana większość Dostawców posiadać będzie siedziby oraz stałe miejsca prowadzenia działalności gospodarczej wyłącznie na terytorium Polski. Nie przewidują Państwo świadczenia usług dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej Dostawców, które znajdują się w innych miejscach niż ich siedziby.

W pierwszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą kwestii opodatkowania świadczonych przez Państwa usług na rzecz Kupujących oraz Inwestorów będących Podmiotami Krajowymi.

Zarówno w treści ustawy, jak i w wydanych do niej przepisach wykonawczych, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku niektórych czynności.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy,

zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Ponadto, w świetle art. 43 ust. 15 ustawy,

zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 poz. 1 z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą.

W myśl art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy,

państwa członkowskie zwalniają transakcje udzielania kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Przytoczony przepis Dyrektywy dotyczy tylko ściśle wymienionych rodzajów czynności, których charakter pozwala na zakwalifikowanie ich do kategorii usług związanych z obrotem bankowym i finansami. W związku z tym należy uznać, że wszelkie inne czynności niewymienione w tym przepisie nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu.

Z treści cyt. wyżej art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty. Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi - cechy, które ją wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem,

przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Definicję kredytu określono natomiast w art. 69 ust. 1 ustawy - Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 2021 r. poz. 2439 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem

przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Udzielenie pożyczki czy kredytu stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Zatem czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki) stanowi odpłatne świadczenie usług, co do zasady podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Odsetki otrzymane z tytułu udzielonej pożyczki stanowią wynagrodzenie z tytułu jej udzielenia. Z przytoczonych powyżej definicji wynika, że "kredyt" i "pożyczka" polegają na przelaniu przez kredytodawcę/pożyczkodawcę, zgodnie z zawartą umową, kwoty pożyczki lub kredytu na rachunek bankowy lub postawienie tych kwot do dyspozycji klienta.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie wyjaśniają, co należy rozumieć pod pojęciem zarządzania kredytem czy pożyczką. Zarządzanie w szerokim ujęciu oznacza "zrobienie czegoś za pomocą wysiłków innych osób" (por. B. Kudrycka, B.G. Peters, P.J. Suwaj, Nauka administracji, Warszawa 2009); organizowanie działań dla osiągnięcia określonych celów przy zachowaniu zasad skuteczności i sprawności organizacyjnej z uwzględnieniem realnej odpowiedzialności za osiągnięte rezultaty. W tym miejscu należy powołać wyrok WSA w Warszawie z 28 lutego 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 2180/12, w którym Sąd wskazał, że: "W ocenie Sądu, jeśli wziąć pod uwagę, iż na podstawowe i kluczowe etapy zarządzania składają się: planowanie, organizowanie zasobów, wdrażanie tego, co zaplanowane oraz monitoring, ewaluacja i kontrola przeprowadzonych działań, to opłaty za restrukturyzację mieszczą się w pojęciu zarządzania pożyczką. Wyjaśnić należy, że restrukturyzacja pożyczki jest ustaleniem nowych warunków spłaty pożyczki w celu dostosowania zobowiązania z tytułu umowy pożyczki do obecnej sytuacji finansowej klienta (wydłużenie okresu spłat, zmiana wysokości rat itp.). Zatem bez wątpienia pojęcie restrukturyzacji pożyczki mieści się w pojęciu zarządzania pożyczką".

Jak wynika z opisu sprawy, Platforma udostępniać będzie szereg rozwiązań i narzędzi automatyzujących, usprawniających i ułatwiających zawarcie umów pomiędzy poszczególnymi stronami transakcji: Dostawcą, Kupującym oraz Inwestorem. Negocjacje warunków umowy pomiędzy Inwestorem a Kupującym w Modelu A odbywać się będą bezpośrednio pomiędzy tymi podmiotami. Nie będą Państwo w żaden sposób uczestniczyć w tym procesie. Będą Państwo jedynie udostępniali Platformę, w ramach której strony mogą korzystać z narzędzi ułatwiających, optymalizujących i automatyzujących proces. W Modelu B Inwestor będzie nabywał za pośrednictwem Platformy wierzytelność przysługującą Dostawcy od Kupującego.

Jako operatorowi platformy przysługiwać będą Państwu od Kupującego/Inwestora opłaty i prowizje związane z korzystaniem z Platformy. Przewidują Państwo pobieranie opłat lub prowizji w różnych formach: jako określony procent wynagrodzenia przyznanego Kupującemu/Inwestorowi od Dostawcy w związku z przedterminową płatnością, w wysokości ryczałtowej za korzystanie z Platformy oraz w formie opłat za dodatkowe usługi, takie jak automatyzacja procesów, generowanie zaawansowanych statystyk i raportów i inne usługi o podobnym charakterze.

Z uwagi na opis sprawy i obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że świadczone przez Państwa usługi nie noszą znamion umowy kredytu czy pożyczki, ani zarządzania nimi, zatem nie znajdzie tu zastosowania zwolnienie od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Wykonywane przez Państwa czynności wymienione we wniosku, tj. udostępnienie platformy w ramach której strony mogą korzystać z narzędzi ułatwiających, optymalizujących i automatyzujących proces stanowią jedynie usługi administracyjno-techniczne.

Mając na uwadze wykładnię zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy w kontekście odpowiednich przepisów art. 135 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, konieczne jest również zdefiniowanie pojęcia "usług pośrednictwa".

Należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji "pośrednictwa" w świadczeniu usług finansowych. Natomiast zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN (wydanie internetowe: https://sjp.pwn.pl/), przez pośrednictwo rozumie się "działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy".

Pośrednictwo obejmuje zatem czynności dokonywane w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego, w wyniku których dochodzi do zawarcia transakcji między tym przedsiębiorcą a podmiotem trzecim. Działanie "w imieniu" oznacza działanie z czyjegoś upoważnienia, w zastępstwie kogoś, natomiast działanie na czyjąś korzyść oznacza działanie dla kogoś, dla czyjegoś dobra.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem "pośrednictwa", warto odnieść się do wyroku w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w której TSUE stwierdził, że: "(...) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową".

Natomiast w wyroku z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa.

Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych.

Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa "negocjacje", w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się "do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem.

Zatem zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

- usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,

- z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,

- celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy),

- usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:

- wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy,

- uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę,

- prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji,

- nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

W Państwa sprawie, świadczone usługi na rzecz Kupującego oraz Inwestora nie spełniają warunków pośrednictwa. Jak wynika z opisu sprawy, nie będą Państwo w żaden sposób uczestniczyć w procesie negocjacji warunków umowy między Inwestorem a Kupującym. Będą Państwo jedynie udostępniali Platformę, w ramach której strony mogą korzystać z narzędzi ułatwiających, optymalizujących i automatyzujących proces. Na dalszym etapie rozwoju Platformy przewiduje się ponadto możliwość nawiązywania relacji przez Inwestorów i Kupujących za pośrednictwem Platformy. Również w tym zakresie Państwa rola sprowadzać się będzie do udostępnienia Platformy jako zestawu narzędzi ułatwiających zawarcie umowy.

Wykonywane przez Państwa czynności, które sprowadzają się do udostępniania Platformy w ramach której strony mogą korzystać z narzędzi ułatwiających, optymalizujących i automatyzujących proces nie będą stanowiły czynności określonych w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, a tym samym nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie tego przepisu.

W związku z powyższym Państwa stanowisko w zakresie pytań oznaczonych nr 1 i 2 jest prawidłowe.

W dalszej kolejności, Państwa wątpliwości dotyczą kwestii opodatkowania świadczonych przez Państwa usług na rzecz Kupującego oraz Inwestora będących podmiotami Zagranicznymi.

Z art. 5 ust. 1 ustawy wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju. Stosownie do definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy:

Przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

W przypadku świadczenia usług, gdy jeden z kontrahentów posiada siedzibę poza terytorium kraju, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

W myśl art. 28a ustawy:

Na potrzeby stosowania przepisów regulujących miejsce świadczenia przy świadczeniu usług:

Wskazany powyżej art. 28a ustawy, wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy.

W oparciu o zasadę ogólną zawartą w art. 28b ust. 1 ustawy:

Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Jak stanowi art. 28b ust. 2 ustawy,

w przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Stosownie natomiast do ust. 3 cyt. przepisu:

W przypadku gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku braku siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - miejscem świadczenia usług, jest stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu. Powołaną powyżej zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy nie przewidują innych zasad ustalenia miejsca świadczenia usług.

Do powołanej w art. 28b ust. 1 ustawy zasady ogólnej, ustawodawca przewidział szereg zastrzeżeń, wskazując szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług. Jednakże w przedmiotowej sprawie nie mają one zastosowania.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo rezydentem podatkowym w Rzeczypospolitej Polskiej i podlegają w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Przewidują Państwo, że z Platformy będą korzystać przedsiębiorcy posiadający siedzibę działalności gospodarczej poza terytorium kraju w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o VAT oraz nieposiadający stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, tj. Podmioty Zagraniczne.

W odniesieniu do powyższego należy stwierdzić, że świadczone przez Państwa usługi udostępniania Platformy stanowią usługi, do których stosuje się art. 28b ustawy. Przy czym Kupujący oraz Inwestorzy będą posiadali siedzibę działalności gospodarczej poza terytorium kraju w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o VAT oraz nie będą posiadali stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju. W konsekwencji, świadczone przez Państwa usługi, do których ma zastosowanie art. 28b ustawy nie będą opodatkowane na terytorium Polski.

W związku z powyższym Państwa stanowisko w zakresie pytań oznaczonych nr 3 i 4 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Jednocześnie tut. Organ wskazuje, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie opodatkowania świadczonych przez Państwa usług, natomiast w zakresie ustalenia stawki podatku VAT dla świadczonych usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Niniejsza interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytań Wnioskodawcy). Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniami wskazanymi we wniosku - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).