0114-KDIP4-3.4012.40.2020.1.IG - VAT w zakresie uznania podatku z otrzymanych faktur za podatek naliczony oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z tych faktu.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 10 kwietnia 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP4-3.4012.40.2020.1.IG VAT w zakresie uznania podatku z otrzymanych faktur za podatek naliczony oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z tych faktu.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 stycznia 2020 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy ePUAP 31 stycznia 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania podatku z otrzymanych faktur za podatek naliczony oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z tych faktur - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 stycznia 2020 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania podatku z otrzymanych faktur za podatek naliczony oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z tych faktur.

We wniosku przedstawiono następujące stany faktyczne:

Wnioskodawca (A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, dalej też jako "Spółka"), jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Prowadzi działalność jako dealer samochodowy, w zakresie odsprzedaży samochodów, które kupuje od importera B. Spółka z o.o. (dalej "Importer").

W dniu 1 września 2017 r. Spółka zawarła trójstronną umowę (...) (dalej "Umowa") z C. Sp. z o.o. (dalej "Faktor") oraz Bankiem D. S.A. (dalej "Bank"). Umowa została sporządzona ze względu na zawarty między Importerem, Faktorem i Bankiem aneks do umowy o współpracy z 4 czerwca 2014 r., na podstawie której Faktor nabył prawa do wszystkich istniejących i przyszłych wierzytelności wynikających ze sprzedaży Spółce pojazdów przez Importera.

W Umowie Spółka m.in. przyjęła do wiadomości i wyraziła zgodę na przelew ww. wierzytelności. Zobowiązała się też do zapłaty wierzytelności nabytych przez Faktora od Importera na warunkach określonych w Umowie. Faktor udzielił zaś Spółce "dodatkowego okresu finansowania wierzytelności", po terminie płatności wynikającym z faktur sprzedaży samochodów wystawionych przez Importera, nie dłuższego niż 360 dni od daty wystawienia tych faktur.

Z Umowy wynika, że Faktor nabywa wierzytelności wobec Spółki do wysokości limitu finansowania. Umowa określa limity finansowania (limity kwotowe wierzytelności, których termin spłaty może zostać wydłużony) - są to maksymalne kwoty, do których Faktor nabywa wierzytelności Importera wobec Spółki z tytułu sprzedaży samochodów.

Za wydłużenie terminu spłaty przez Spółkę nabytej przez Faktora wierzytelności, Faktor pobiera wynagrodzenie w postaci:

* odsetek od finansowanej wierzytelności (dalej "Odsetki"),

* opłat za udostępnienie limitu finansowania (dalej "Opłaty"),

na które wystawia fakturę z należnym podatkiem od towarów i usług, ze stawką 23%. Spółka dokonuje odliczenia tego podatku na podstawie art. 86 Ustawy o VAT - w zakresie w jakim zakupione usługi wykorzystywane są do wykonywania przez nią działalności opodatkowanej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy podatek od Odsetek i Opłat wynikający z faktur VAT wystawionych przez faktora, dokumentujących świadczoną na rzecz Wnioskodawcy usługę "udzielenia dodatkowego okresu finansowania należności", polegającą na wydłużeniu terminu spłaty finansowanej wierzytelności w ramach określonych w Umowie limitów finansowania, stanowi podatek naliczony w rozumieniu art. 86 ust. 2 ustawy o VAT?

2. Czy Wnioskodawca - przy spełnieniu ustawowych przesłanek odliczenia VAT - ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z tych faktur?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy podatek wykazany na wystawionych przez Faktora fakturach dokumentujących ww. usługę stanowi podatek naliczony, który Wnioskodawca - po spełnieniu ustawowych przesłanek - ma prawo odliczyć od podatku należnego, zgodnie z art. 86 ustawy o VAT. Odsetki i Opłaty, będące wynagrodzeniem Faktora za świadczoną na rzecz Wnioskodawcy usługę "udzielenia dodatkowego okresu finansowania należności", polegającą na wydłużeniu terminu spłaty finansowanej wierzytelności, podlegają opodatkowaniu VAT według stawki 23% - na podstawie art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 Ustawy o VAT.

Choć usługa ta mieści się w zakresie usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT, to jednak - na mocy art. 43 ust. 15 pkt 1 Ustawy o VAT - nie jest objęta zwolnieniem z VAT. Tym samym nie ma zastosowania wyłączenie prawa do odliczenia VAT naliczonego na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT.

Ad. pytanie nr 1

Uwagi wstępne

W celu rozstrzygnięcia, czy podatek od Odsetek i Opłat będących wynagrodzeniem za "udzielenie dodatkowego okresu finansowania należności" oraz udostępnienie limitu finansowania (wydłużenie terminu spłaty wierzytelności), wynikający z faktur VAT wystawionych przez Faktora, stanowi podatek naliczony w rozumieniu art. 86 ust. 2 Ustawy o VAT, podlegający odliczeniu, konieczne jest w pierwszej kolejności ustalenie, czy wskazana czynność mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, zawartym w art. 5 ust. 1 Ustawy o VAT i czy ma do niej zastosowanie stawka 23% VAT.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (w rozumieniu art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT), w tym również m.in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej oraz zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

Finansując Wnioskodawcę poprzez nabycie wierzytelności od Importera w ramach określonych w Umowie limitów finansowania, połączone z wydłużeniem terminu wymagalności wierzytelności w zamian za wynagrodzenie w postaci Odsetek i Opłat, Faktor niewątpliwie świadczy na rzecz Wnioskodawcy odpłatną usługę w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT. Co do zasady usługę tę należy sklasyfikować jako usługę udzielenia pożyczki (vide wyrok TSUE z 27 października 1993 r., Muysen De Winters Bouwen Aannemingsbedrijf, C-281/91).

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT zwalnia się od podatku "usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę".

Na podstawie art. 43 ust. 15 pkt 1 Ustawy o VAT powyższe zwolnienie nie ma jednak zastosowania "do czynności ściągania długów, w tym factoringu".

Brak przesłanek uzasadniających zastosowanie zwolnienia z VAT

Usługi faktoringu nie zostały zdefiniowane w przepisach polskiego prawa. Faktoring należy do tzw. umów nienazwanych. Art. 43 ust. 15 pkt 1 Ustawy o VAT wskazuje, że faktoring mieści się w zakresie czynności ściągania długów. Czynności te nie muszą przy tym zawierać elementu przymuszenia dłużnika do zwrotu zobowiązań finansowych (vide interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 listopada 2018 r., 0114-KDIP4.4012.585.2018.3.AKO).

Zwyczajowymi elementami umowy faktoringu są:

1.

przelew wierzytelności dokonany przez klienta (faktoranta) na rzecz faktora,

2.

finansowanie klienta przez faktora poprzez zapłatę zaliczki na poczet ceny wierzytelności będącej przedmiotem przelewu,

3.

zarządzanie przez faktora portfelem wierzytelności będących przedmiotem przelewu,

4.

windykacja wierzytelności przez faktora od dłużnika wierzytelności będącej przedmiotem przelewu.

W stosunku prawnym tak rozumianego faktoringu występują trzy podmioty prawne:

1.

faktorant - dostawca towarów lub usług, który dokonuje cesji przysługującej mu wierzytelności wobec dłużnika,

2.

faktor - bank lub inna jednostka finansowa nabywająca wierzytelność od faktoranta,

3.

dłużnik faktoringowy - odbiorca towarów lub usług zobowiązany do zapłaty, choć tylko dwa pierwsze podmioty są stronami umowy faktoringu.

Faktoring może też jednak przybrać inne formy (np. faktoringu dłużnego, którego stronami są odbiorca towarów lub usług zobowiązany do zapłaty za nie i faktor, który finansując odbiorcę spłaca jego zobowiązania względem sprzedawcy i tym samym - za zgodą dłużnika - wstępuje w prawa wierzyciela).

Ustawa o VAT nie uzależnia opodatkowania usług ściągania długów oraz faktoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ faktoringu oraz ściągania długów, nie korzysta ze zwolnienia z VAT, z uwagi na postanowienia art. 43 ust. 15 pkt 1 Ustawy o VAT (vide interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 listopada 2019 r., 0112-KDIL2-2.4012.481.2019.1.JK).

Wnioskodawca jako dłużnik faktoringowy jest uczestnikiem transakcji faktoringu. W transakcji tej doszło do przejęcia przez Faktora wierzytelności Importera (faktoranta) względem Wnioskodawcy (dłużnika faktoringowego) wraz z ryzykiem niewypłacalności Wnioskodawcy. Wnioskodawca wyraził zgodę na to przejęcie w Umowie, której stroną jest Faktor. Umowa określa ponadto warunki spłaty i przedłuża termin zapłaty przejętych przez Faktora wierzytelności.

Wydłużenie terminu zapłaty należności przez dłużnika jest w praktyce gospodarczej jedną z korzyści integralnie związanych z faktoringiem. Umożliwia poprawę płynności finansowej dłużnika, przyczyniając się tym samym do efektywniejszej spłaty zadłużenia.

Biorąc pod uwagę ekonomiczną treść i sens transakcji, świadczenie Faktora polegające na udzieleniu Spółce "dodatkowego okresu finansowania wierzytelności" należy uznać za ściśle i nierozerwalnie związane z umową faktoringu zawartą między Faktorem i Importerem (faktorantem). Gdyby Faktorant nie podpisał umowy faktoringu i nie przejął wierzytelności względem Spółki (dłużnika faktoringowego) i nie nabył prawa do dochodzenia spłaty długu objętego tą umową, nie doszłoby do zawarcia porozumienia o przedłużeniu terminu jego płatności. Porozumienie to jest elementem administrowania przejętym długiem, podobnie jak zawarte w Umowie ustalenia co do sposobu zapłaty należności przez Spółkę.

Podsumowując powyższe, udzielenie finansowania Spółce przez Faktora w postaci wydłużenia terminu spłaty wierzytelności będących przedmiotem faktoringu należy uznać za element ściągania długów, objętego regulacją art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT.

Wobec powyższego wskazane w pytaniu Wnioskodawcy Odsetki i Opłaty, będące wynagrodzeniem za świadczoną na rzecz Wnioskodawcy usługę "udzielenia dodatkowego okresu finansowania należności", jako ściśle i nierozerwalnie związaną z usługą faktoringu nie podlegają zwolnieniu z VAT, lecz opodatkowaniu według stawki 23% na podstawie art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 Ustawy o VAT.

Dodatkowe uzasadnienie dla prezentowanego stanowiska wynika z wyroku TSUE z 25 lutego 1999 r. (Card Protection Plan, C-349/96), w myśl którego, aby uznać zespół czynności za tzw. usługę kompleksową, podlegającą jednolitemu traktowaniu na gruncie podatku VAT (w tym w zakresie opodatkowania lub zwolnienia od tego podatku), należy zbadać jej użyteczność z perspektywy klienta. Z tego punktu widzenia, celem Umowy jest sfinansowanie zobowiązań Spółki poprzez kompleksową usługę obejmującą sfinansowanie wierzytelności Importerowi oraz wydłużenie spłaty wierzytelności Spółce. Warunkiem niezbędnym do zaistnienia umowy Faktora ze Spółką było podpisanie umowy Faktora z Importerem - bez tej drugiej Faktor nie wszedłby w relacje ze Spółką. Należy zatem uznać, że usługa świadczona przez Faktora spełnia przesłanki do uznania za kompleksową usługę faktoringu, wyłączoną ze zwolnienia od podatku VAT.

Ad. pytanie nr 2

Brak przesłanek uzasadniających wyłączenie prawa do odliczenia

Skoro Faktor świadczy na rzecz Wnioskodawcy usługę opodatkowaną podstawową 23% stawką VAT, to podatek od Odsetek i Opłat wynikających z wystawionych przez Faktora faktur stanowi dla Wnioskodawcy podatek naliczony podlegający odliczeniu na zasadach określonych w art. 86 Ustawy o VAT.

Nie ma bowiem w takiej sytuacji zastosowania wyłączenie prawa do odliczenia wynikające z art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT, w myśl którego "nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury (...) w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych stanów faktycznych jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm., Dz. U. z 2020 r. poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Przy czym, na podstawie art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zgodnie zaś z art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest więc związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, wskazanych w art. 88 tej ustawy. W treści tej regulacji ustawodawca wskazał przypadki, w odniesieniu do których nie stosuje się obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego oraz przypadki, w których faktury i dokumenty celne nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego.

Jedno z ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca, jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Prowadzi działalność jako dealer samochodowy, w zakresie odsprzedaży samochodów, które kupuje od importera.

W dniu 1 września 2017 r. Spółka zawarła trójstronną umowę (...) z C. Sp. z o.o. - Faktor oraz Bankiem D. S.A. Umowa została sporządzona ze względu na zawarty między Importerem, Faktorem i Bankiem aneks do umowy o współpracy z 4 czerwca 2014 r., na podstawie której Faktor nabył prawa do wszystkich istniejących i przyszłych wierzytelności wynikających ze sprzedaży Spółce pojazdów przez Importera.

W Umowie Spółka m.in. przyjęła do wiadomości i wyraziła zgodę na przelew ww. wierzytelności. Zobowiązała się też do zapłaty wierzytelności nabytych przez Faktora od Importera na warunkach określonych w Umowie. Faktor udzielił zaś Spółce "dodatkowego okresu finansowania wierzytelności", po terminie płatności wynikającym z faktur sprzedaży samochodów wystawionych przez Importera, nie dłuższego niż 360 dni od daty wystawienia tych faktur.

Z Umowy wynika, że Faktor nabywa wierzytelności wobec Spółki do wysokości limitu finansowania. Umowa określa limity finansowania - limity kwotowe wierzytelności, których termin spłaty może zostać wydłużony - są to maksymalne kwoty, do których Faktor nabywa wierzytelności Importera wobec Spółki z tytułu sprzedaży samochodów.

Za wydłużenie terminu spłaty przez Spółkę nabytej przez Faktora wierzytelności, Faktor pobiera wynagrodzenie w postaci:

* odsetek od finansowanej wierzytelności,

* opłat za udostępnienie limitu finansowania,

na które wystawia fakturę z należnym podatkiem od towarów i usług, ze stawką 23%. Spółka dokonuje odliczenia tego podatku na podstawie art. 86 Ustawy o VAT - w zakresie w jakim zakupione usługi wykorzystywane są do wykonywania przez nią działalności opodatkowanej.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego, czy podatek od Odsetek i Opłat wynikający z faktur VAT wystawionych przez Faktora, dokumentujących świadczoną na rzecz Wnioskodawcy usługę "udzielenia dodatkowego okresu finansowania należności", polegającą na wydłużeniu terminu spłaty finansowanej wierzytelności w ramach określonych w Umowie limitów finansowania, stanowi podatek naliczony w rozumieniu art. 86 ust. 2 ustawy o VAT oraz czy Wnioskodawca - przy spełnieniu ustawowych przesłanek odliczenia VAT - ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z tych faktur.

W odniesieniu do przedstawionych stanów faktycznych należy wskazać, że usługi ściągania długów i factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady, przez factoring rozumie się nabywanie przez faktora określonych wierzytelności, przysługujących przedsiębiorcy z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności, pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora. Ponadto, dokonując nabycia wierzytelności faktor zobowiązuje się dodatkowo do świadczenia na rzecz faktoranta (przedsiębiorcy) różnorodnych czynności, które przykładowo mogą obejmować: przejmowanie ryzyka wypłacalności dłużników (przy factoringu właściwym), inkasowanie wierzytelności, finansowanie przez dyskonto, udzielanie pożyczek, księgowanie wierzytelności itp. Usługa tego typu polega więc na "wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu.

W pojęciu usług ściągania długów i factoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na "wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia.

W tak pojmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesji) polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie uzależnia opodatkowania usług factoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ factoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Factoring na gruncie ustawy winien być traktowany analogicznie jak cesja wierzytelności. Istota rozróżnienia usług (obrotu wierzytelnościami, inkasa oraz factoringu) sprowadza się do zapisów umów łączących strony przelewu wierzytelności, analizy ich treści oraz czynności faktycznych wynikających z tych umów. W każdym przypadku, gdy celem działania jest przejęcie wierzytelności (długu) innego podmiotu w celu wyegzekwowania (ściągnięcia długu) - usługę tę należy opodatkować także wówczas, gdy środkiem tego celu jest nabycie cudzej wierzytelności (z ryzykiem lub bez ryzyka wypłacalności dłużnika), która to czynność mieści się w kategorii szeroko pojętego pośrednictwa finansowego.

W odniesieniu do przedstawionych przez Wnioskodawcę wątpliwości w pierwszej kolejności należy przeanalizować, czy w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z usługą finansową polegającą na odroczeniu terminu płatności i kredytowaniu przez cały czas tego odroczenia Wnioskodawcy. Takie odroczenie zapłaty zwane jest kredytem kupieckim, kredytem handlowym lub towarowym.

Kredyt kupiecki nie jest niczym innym, niż odroczoną płatnością za pobrany przez kupującego towar, czy też usługę. Przy takiej umowie zakup towaru, bądź usługi następuje w innym momencie niż zapłata ustalonej za niego należności. W opisanym przypadku Faktor poprzez odroczenie terminu płatności przez czas tegoż odroczenia kredytuje Wnioskodawcę. W praktyce, kredyt kupiecki jest odłożeniem zapłaty za otrzymane towary lub usługi.

Istotą kredytu kupieckiego jest zatem relacja, w ramach której - w tym przypadku Faktor - przez odroczenie terminu płatności przez czas tegoż odroczenia kredytuje nabywcę. Faktor godzi się bowiem na brak otrzymania płatności należności za towary w określonym terminie czyli de facto środki te pozostawia w dyspozycji nabywcy w pewnym okresie czasu. Powyższa relacja jest zbliżona do zaciągnięcia przez nabywcę kredytu lub pożyczki w instytucji zewnętrznej, z tym że w przypadku kredytu kupieckiego kredytowania dokonuje Faktor. Pobiera on za powyższą usługę wynagrodzenie w postaci odsetek i opłat na udostępnienie limitu finansowania, co jest formą wynagrodzenia charakterystyczną dla usług finansowych, takich jak kredyt, czy pożyczka.

Z powyższego wynika, że ekonomiczna istota oraz charakterystyczne elementy kredytu kupieckiego przesądzają o tym, że dla potrzeb rozliczeń w zakresie podatku VAT, usługi polegające na udzielaniu kredytu kupieckiego należy zaklasyfikować jako usługi finansowe.

Odmienne traktowanie kredytu kupieckiego na gruncie podatku VAT naruszałoby zasadę równego traktowania podmiotów gospodarczych, gdyż przedsiębiorcy finansujący działalność poprzez kredyt bądź pożyczkę udzieloną przez podmiot zewnętrzny otrzymywaliby usługę finansową zwolnioną od podatku, podczas gdy przedsiębiorcy otrzymujący finansowanie od własnego sprzedawcy lub Faktora, który nabył wierzytelność (kredyt kupiecki) musieliby uiszczać dodatkową kwotę podatku VAT.

Z treści przedstawionego we wniosku opisu wynika, że Faktor udziela Wnioskodawcy finansowania. Przedmiotem umowy pomiędzy Faktorem a Wnioskodawcą nie jest usługa ściągania długów, tylko udzielenie finansowania - wydłużenie terminu spłaty przez Spółkę nabytej przez Faktora od Importera wierzytelności. W przedmiotowej sprawie Faktor w relacji prawnej z Wnioskodawcą nie działa jak typowy faktorant, tylko jak kredytodawca udzielając finansowania do prowadzenia dalszej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę. Celem i efektem ekonomicznym umowy zawartej z Wnioskodawcą nie jest ściągnięcie długów, tylko udzielenie mu finansowania. W związku z wydłużeniem terminu spłaty pobiera od Wnioskodawcy odsetki od finansowanej wierzytelności oraz opłaty za udostępnienie limitu finansowania.

W rozpatrywanej sprawie należy wskazać, że Faktor udziela finansowania Spółce a usługa ta jest usługą odrębną od usługi świadczonej przez Faktora na rzecz zbywcy wierzytelności (tj. Importera). Faktor udziela dodatkowego finansowania Wnioskodawcy, na podstawie umowy, a istotą usługi świadczonej na jego rzecz jest poprzez wydłużenie terminu spłaty, w związku z czym Faktor uzyskuje od Spółki wynagrodzenie w formie ww. odsetek i opłat. Pobierane od Wnioskodawcy w związku z udzielenie dodatkowego okresu finansowania wierzytelności odsetki i opłaty stanowią wynagrodzenie za udzielenie finansowania. Nie można zatem uznać, że Faktor świadczy na rzecz Spółki usługę faktoringu lub też usługę ściągania długów wyłączoną ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT.

W opisanej sytuacji nie można zatem zgodzić się z Wnioskodawcą, że świadczenie Faktora polegające na udzieleniu Spółce "dodatkowego okresu finansowania wierzytelności" należy uznać za ściśle i nierozerwalnie związane z umową faktoringu zawartą między Faktorem i Importerem (faktorantem). Świadczenie Faktora na rzecz Wnioskodawcy i świadczenie Faktora na rzecz Faktoranta nie stanowi jednej kompleksowej usługi. Wskazane usługi są świadczone pomiędzy innymi podmiotami i w związku z tym nie mogą stanowić jednego świadczenia kompleksowego.

Świadczenie pomiędzy Faktorem i Faktorantem jest zupełnie odrębne od świadczenia pomiędzy Faktorem a Wnioskodawcą/Dłużnikiem.

Z uwagi na opis sprawy i obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że świadczona przez Faktora usługa polegająca na udzielaniu finansowania Wnioskodawcy/Dłużnika nosi znamiona umowy kredytu/pożyczki i należne z tego tytułu odsetki i opłaty korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Ponieważ usługa świadczona na rzecz Wnioskodawcy korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, to Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur za te usługi, z uwagi na zaistnienie przesłanki wynikającej z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, że transakcje udokumentowane fakturami korzystają ze zwolnienia od podatku.

Reasumując, podatek od Odsetek i Opłat wynikający z faktur VAT wystawionych przez Faktora, dokumentujących świadczoną na rzecz Wnioskodawcy usługę "udzielenia dodatkowego okresu finansowania należności", polegającą na wydłużeniu terminu spłaty finansowanej wierzytelności w ramach określonych w Umowie limitów finansowania, nie stanowi podatku naliczonego w rozumieniu art. 86 ust. 2, podlegającego odliczeniu u Wnioskodawcy, z uwagi na brak spełnienia ustawowych warunków do jego odliczenia.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytań 1 i 2 należy uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do wskazanych przez Wnioskodawcę i cytowanych orzeczeń TSUE oraz indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego, należy stwierdzić, że Organ co do zasady w całości zgadza się z rozstrzygnięciami zawartymi we wskazanych orzeczeniach i interpretacjach, natomiast wskazane orzeczenia i interpretacje nie mają zastosowania w sprawie niniejszej, gdyż dotyczą innych stanów faktycznych, zupełnie odmiennych od stanów faktycznych przedstawionych we wniosku będącym przedmiotem niniejszej interpretacji.

Interpretacja dotyczy stanów faktycznych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia stanów faktycznych.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Niniejsza interpretacja ma zastosowanie wyłącznie w stosunku do Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...) w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Bieg powyższego terminu nie rozpoczyna się do dnia zakończenia okresu stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID (art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID - 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 i 567) dodany przez art. 1 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568)).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl