0114-KDIP4-3.4012.106.2022.1.MP - Spełnienie warunków przystąpienia do grupy VAT oraz dane, które powinna zawierać umowa o utworzeniu takiej grupy

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 19 maja 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP4-3.4012.106.2022.1.MP Spełnienie warunków przystąpienia do grupy VAT oraz dane, które powinna zawierać umowa o utworzeniu takiej grupy

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w części dotyczącej spełnienia przez Państwa warunków przystąpienia do planowanej grupy (...) oraz nieprawidłowe w części dotyczącej wskazania danych, które w myśl art. 15a ust. 10 ustawy powinna zawierać umowa o utworzeniu grupy (...).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 lutego 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy spełnienia przez Państwa warunków przystąpienia do planowanej grupy (...) oraz wskazania danych, które w myśl art. 15a ust. 10 ustawy powinna zawierać umowa o utworzeniu grupy (...).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Uwagi wstępne

Wnioskodawca jest Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym, funkcjonującym w ramach grupy (...) (dalej: Wnioskodawca, Fundusz), utworzonym na podstawie ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 605 z późn. zm., dalej: ustawa o FI).

Fundusz jest osobą prawną, zarejestrowaną w rejestrze funduszy inwestycyjnych prowadzonym przez Sąd Okręgowy w (...). Jest zarządzany i reprezentowany wobec osób trzecich przez (...) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych z siedzibą w (...) Fundusz został utworzony na czas nieokreślony i jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Intencją Wnioskodawcy jest dołączenie do grupy VAT, której członkiem będzie również m.in. (...). (dalej jako (...)). W tym celu, Wnioskodawca i (...). (oraz ewentualne inne podmioty) zawrą umowę, o której mowa w art. 15a ust. 10 ustawy o VAT. W związku z tym, Wnioskodawca chciałby potwierdzić w drodze interpretacji indywidualnej, czy spełnia on warunki przystąpienia do przedmiotowej, planowanej grupy VAT.

(...). jest podmiotem z siedzibą w Polsce, prowadzącym działalność gospodarczą i zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

Działalność Funduszu

Zgodnie ze statutem Funduszu (dalej: Statut), przedmiotem działalności Funduszu jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze niepublicznego lub publicznego proponowania nabycia certyfikatów inwestycyjnych (które nie wymaga sporządzenia prospektu zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1129 z 14 czerwca 2017 r. w sprawie prospektu, który ma być publikowany w związku z ofertą publiczną papierów wartościowych lub dopuszczeniem ich do obrotu na rynku regulowanym oraz uchylenia dyrektywy 2003/71/WE) w określone w statucie wierzytelności i prawa do świadczeń z wierzytelności oraz depozyty w bankach krajowych lub instytucjach kredytowych o pierwotnym terminie zapadalności do 92 dni. Celem tej działalności jest natomiast osiąganie przychodów (które mogą być uzyskane z lokat Funduszu, wzrostu wartości aktywów Funduszu, czy też ze zbywania lokat).

Czynności wykonywane przez Fundusz

W ramach swojej działalności Fundusz dokonuje inwestycji własnych środków przede wszystkim w zakup wierzytelności wobec polskich dłużników. Wierzytelności te nabywane są na podstawie umów sprzedaży wierzytelności. Fundusz nabywa wierzytelności w formie pakietów (portfeli) zawierających większą liczbę wierzytelności.

Środki pieniężne inwestowane przez Fundusz pochodzą z kredytu, wpłat inwestorów na objęcie certyfikatów inwestycyjnych emitowanych przez Fundusz lub z zysków osiągniętych w związku z windykacją posiadanych wierzytelności.

Dłużnikami wierzytelności nabywanych przez Fundusz mogą być osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Wierzytelności te powinny opiewać na świadczenie pieniężne (mogą przy tym być denominowane w złotych polskich lub w innej walucie). Zgodnie ze Statutem, dopuszczalne jest lokowanie przez Fundusz środków w wierzytelności wysokiego ryzyka, w tym w wierzytelności przedawnione, niezabezpieczone lub zajęte.

Sporadycznie mogą zdarzyć się także sytuacje, w których Fundusz będzie zbywał nabyte wierzytelności, ruchomości lub nieruchomości (przejęte w ramach postępowania egzekucyjnego lub przewłaszczenia na zabezpieczenie) stanowiące zabezpieczenie nabywanych wierzytelności.

Zbywcy wierzytelności

Wierzytelności co do zasady nabywane są od polskich osób prawnych, w tym od banków i innych instytucji finansowych, a także od innych podmiotów, które posiadają masowe wierzytelności "detaliczne", np. operatorzy telefonii stacjonarnej i komórkowej, dostawcy telewizji kablowej i satelitarnej, dostawcy mediów lub ubezpieczyciele, itp. (dalej: Zbywcy).

Nabywając wierzytelności, Fundusz zapewnia Zbywcom środki finansowe bez konieczności angażowania się przez nich w proces windykacji wierzytelności.

W zamian za nabywane wierzytelności Fundusz zobowiązuje się zapłacić Zbywcy określoną cenę, której wysokość oraz termin płatności określone są w konkretnej umowie, przy czym Fundusz nabywa wierzytelności pieniężne za cenę zakupu niższą od wartości nominalnej tych wierzytelności.

Działalność Funduszu na gruncie VAT

Zgodnie z wybranymi interpretacjami indywidualnymi otrzymanymi przez Fundusz:

- nabycie przez Fundusz portfeli wierzytelności "trudnych" za cenę niższą od ich wartości nominalnej nie podlega opodatkowaniu VAT;

- zawarcie umowy obejmującej nabywanie na własne ryzyko niewypowiedzianych i niezagrożonych wierzytelności, stanowi usługę świadczoną przez Fundusz na rzecz Zbywców, podlegającą zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

W przypadku natomiast zbycia ruchomości lub nieruchomości, czynności takie będą podlegały zwolnieniu z opodatkowania VAT (w odniesieniu do ruchomości dotyczy to przypadku, gdy Fundusz nie osiągnie progu obrotu, o którym mowa w art. 113 ustawy o VAT) lub opodatkowaniu VAT według zasad ogólnych.

Mając na względzie powyższe, należy zaznaczyć, iż działalność Funduszu w dużej mierze pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT (obejmuje ona bowiem przede wszystkim nabywanie wierzytelności "trudnych"). Niemniej jednak, w ramach swojej działalności Fundusz może (sporadycznie) wykonywać czynności zwolnione z opodatkowania VAT (nabywanie wierzytelności niewypowiedzianych i niezagrożonych) lub też opodatkowane VAT (zbycie ruchomości lub nieruchomości).

Zarządzanie Funduszem

Jak zostało wcześniej wspomniane, Fundusz jest reprezentowany wobec osób trzecich i pozostaje zarządzany przez Towarzystwo (będące jego organem statutowym) na podstawie art. 45 ustawy o FI.

Towarzystwo, w drodze umowy (dalej: Umowa o Zarządzanie), powierzyło zarządzanie aktywami Funduszu (tj. wierzytelnościami) spółce (...)., posiadającej zezwolenie KNF, o którym mowa w art. 192 ustawy o FI.

W skład wyżej wspomnianych usług świadczonych przez (...) służących zapewnieniu efektywności funkcjonowania Funduszu oraz osiągnięciu jak najwyższej stopy zwrotu z inwestycji, wchodzą m.in. usługi zarządzania strategicznego (np. poszukiwanie inwestycji, przygotowywanie analiz dotyczących przyszłych/bieżących inwestycji, zarządzanie ryzykiem itp.) oraz usługi operacyjnego zarządzania aktywami (np. obsługa portfela inwestycyjnego w tym m.in. monitoring, rozliczenia, negocjacje/zawieranie ugód z dłużnikami itp.).

Powiązania z (...)

(...) jest (i w trakcie istnienia (...) pozostanie) wyłącznym posiadaczem wszystkich akcji wyemitowanych przez TFI, który zgodnie ze Statutem jest organem Funduszu oraz nim zarządza. Tym samym, (...). posiada (i w trakcie całego okresu istnienia (...) będzie posiadał) ponad 50% praw głosu na walnym zgromadzeniu w TFI.

Według stanu na 31 grudnia 2021 r., (...) posiadał również bezpośrednio ponad 50% certyfikatów inwestycyjnych wyemitowanych przez Fundusz (53,6%). W przyszłości mogą zdarzyć się jednak okresy, w których (...). będzie posiadał bezpośrednio mniej niż 50% certyfikatów inwestycyjnych Funduszu. Właścicielem pozostałych certyfikatów inwestycyjnych wyemitowanych przez Fundusz jest i będzie natomiast S. W okresie istnienia (...) (...) będzie posiadał pośrednio lub bezpośrednio 100% udziałów w S.

Pytania

1. Czy na gruncie przepisów art. 15a ustawy o VAT, Fundusz może zostać członkiem (...)?

2. Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 1 jest twierdząca, jakie dane w odniesieniu do Funduszu należy uznać za wysokość kapitału zakładowego w rozumieniu art. 15a ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT oraz za udziałowców (akcjonariuszy) w rozumieniu art. 15a ust. 10 pkt 4 ustawy o VAT, dla celów sporządzenia umowy o utworzeniu (...)?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, w przedstawionym powyżej zdarzeniu przyszłym:

1. Na gruncie przepisów art. 15a ustawy o VAT, Fundusz może zostać członkiem (...)

2. Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 1 jest twierdząca, to dla celów sporządzenia umowy o utworzeniu (...), za kapitał zakładowy w rozumieniu art. 15a ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT należy uznać wartość aktywów netto Funduszu według ostatniej wyceny przeprowadzonej nie wcześniej niż na koniec ostatniego kwartału przed dniem zawarcia umowy o utworzeniu (...), natomiast za udziałowców (akcjonariuszy) w rozumieniu art. 15a ust. 10 pkt 4 ustawy o VAT uczestników Funduszu według stanu na dzień podpisania umowy o utworzeniu grupy VAT.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy

Ad 1

A. Fundusz jako członek grupy VAT

1. Uwagi wstępne

Artykuł 15a ust. 2 ustawy o VAT stanowi, że: "grupę VAT mogą utworzyć podatnicy:

a)

posiadający siedzibę na terytorium kraju lub

b)

nieposiadający siedziby na terytorium kraju, w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju."

Tym samym, w świetle powyższego przepisu, aby dany podmiot mógł zostać członkiem grupy VAT, konieczne jest, aby spełniał on dwa warunki:

- posiadał w Polsce siedzibę lub oddział;

- był podatnikiem.

2. Siedziba działalności Funduszu

Zgodnie z art. 5 ustawy o FI, "siedzibą i adresem funduszu inwestycyjnego jest siedziba i adres towarzystwa będącego jego organem".

Jednocześnie, jak zostało wskazane powyżej, TFI ma swoją siedzibę w Polsce. Tym samym należy uznać, iż również Fundusz posiada siedzibę w Polsce, a tym samym pierwszy z powyższych warunków jest spełniony.

3. Fundusz jako podatnik

W ocenie Wnioskodawcy również drugi z powyższym warunków jest w analizowanej sytuacji spełniony.

Uregulowania krajowe

Definicja podatnika zawarta została w art. 15 ustawy o VAT. Zgodnie z ust. 1 przedmiotowego przepisu, "podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności".

Tym samym, aby zostać uznanym za podatnika w rozumieniu przedmiotowego przepisu, konieczne jest spełnienie trzech warunków:

a)

posiadanie statusu osoby prawnej, jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej lub osoby fizycznej;

b)

realizowanie czynności spełniających definicję działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT;

c)

samodzielne wykonywanie ww. działalności gospodarczej.

Ad. a)

W tym miejscu należy zauważyć, iż zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego - Fundusz jest osobą prawną (zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o FI, który stanowi, iż "fundusz inwestycyjny jest osobą prawną". Tym samym, warunek podmiotowy przedmiotowego przepisu jest spełniony.

Ad. b)

Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, "działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. "

W tym miejscu należy zauważyć, iż celem działalności Funduszu jest osiąganie przychodów (które mogą być uzyskane z lokat Funduszu, wzrostu wartości aktywów Funduszu, czy też ze zbywania lokat). Dla celów uzyskania tego przychodu, Fundusz wykorzystuje nabywane prawa majątkowe (wierzytelności). Poprzez działania windykacyjne (realizowane przez podmiot zarządzający wierzytelnościami i podmiot świadczący pomoc prawną na zlecenie Funduszu) Fundusz zmierza do uzyskania wpłat od dłużników w wysokościach przekraczających kwoty zapłacone z tytułu nabycia wierzytelności.

Fundusz osiąga zatem zysk wynikający z różnicy pomiędzy ceną zapłaconą za nabycie wierzytelności a kwotami uzyskanymi w związku z prowadzonymi działaniami windykacyjnymi. Powyższe świadczy o prowadzeniu przez Fundusz działalności o charakterze zarobkowym.

Działalność Funduszu, której zakres opisano powyżej, prowadzona jest w sposób nieprzerwany i powtarzalny - jej celem jest stałe osiąganie przychodu. Powyższe świadczy o prowadzeniu przez Fundusz działalności w sposób ciągły.

W związku z powyższym, biorąc pod uwagę, że czynności przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego obejmują wykorzystanie praw majątkowych (wierzytelności) w sposób ciągły dla celów zarobkowych, należy uznać, że działalność Funduszu mieści się w przywołanej wyżej definicji działalności gospodarczej określonej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Ad. c)

Zgodnie z przyjętym rozumieniem pojęcia "samodzielnie prowadzona działalność gospodarcza" (wyrażonym w szczególności w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE, Trybunał) w wyroku z 25 lipca 1991 r. o sygnaturze C-202/90), kluczowe dla uznania danej działalności za wykonywaną w sposób samodzielny jest przede wszystkim ponoszenie ryzyka ekonomicznego (Orzeczenie zostało wydane w sprawie, w której osią sporu było to, czy działalność inkasenta podatkowego należy uznać za działalność prowadzoną niezależnie (samodzielnie). TSUE uznał, iż: "(...) inkasenci podatkowi ponoszą ryzyko ekonomiczne związane ze swoją działalnością, w tym sensie, że ich zysk uzależniony jest (...) od wydatków poniesionych na personel i urządzenia związane z prowadzoną działalnością. (...) W związku z tym (ich działalność) należy uznać za działalność prowadzoną niezależnie (samodzielnie).

Jednocześnie, jak wskazują przedstawiciele doktryny prawa podatkowego, "ponoszenie ryzyka ekonomicznego to przede wszystkim ponoszenie konsekwencji ekonomicznych własnych decyzji biznesowych. Z działalnością gospodarczą prowadzoną w sposób niezależny mamy więc do czynienia w przypadku, gdy funkcjonowanie, sukces lub porażka biznesowa danego podmiotu jest wynikiem decyzji organów zarządzających tym podmiotem." -J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, VAT Komentarz. Wyd. 1. Warszawa 2014, www.legalis.pl.

Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności, działając we własnym imieniu i na własne ryzyko dokonuje inwestycji, angażując własne środki w zakup wierzytelności. Ryzyko ekonomiczne związane z jakością nabywanych wierzytelności i możliwością dochodzenia wynikających z nich roszczeń spoczywa na Funduszu.

W związku z powyższym, na podstawie przedstawionego zdarzenia przyszłego uznać należy, że Wnioskodawca wykonuje działalność gospodarczą samodzielnie.

Uregulowania unijne

Jak zostało wskazane powyżej, w ocenie Wnioskodawcy, Fundusz bez wątpienia spełnia definicję podatnika w rozumieniu ustawy o VAT.

Niemniej jednak pomocniczo należy zauważyć, iż Dyrektywa VAT, definiując podmioty mogące zostać członkami grupy VAT, posługuje się znacznie szerszym pojęciem niż regulacje krajowe.

Zgodnie bowiem z art. 11 Dyrektywy VAT, "Po konsultacji z komitetem doradczym ds. podatku od wartości dodanej (...), każde państwo członkowskie może uznać za jednego podatnika osoby mające siedzibę na terytorium tego samego państwa członkowskiego, które będąc niezależnymi pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym.

Intencją unijnego prawodawcy było zatem stworzenie szerokiego katalogu podmiotów uprawnionych do uczestnictwa w grupie VAT. Wyrazem tego jest wskazanie w Dyrektywie VAT, że członkiem grupy VAT mogą być "osoby", nie zaś "podatnicy", jak zostało to wskazane na gruncie przepisów krajowych.

Stanowisko potwierdzające powyższe zostało zaprezentowane w wyroku Trybunału z 9 kwietnia 2013 r. sygn. C- 85/11, zgodnie z którym: "Tymczasem nie wydaje się, aby umożliwienie państwom członkowskim uznania za jednego podatnika grupy osób obejmującej osobę lub osoby, które indywidualnie nie posiadają statusu podatnika, było sprzeczne ze wskazanymi celami. Przeciwnie, nie można wykluczyć, że obecność takich osób w grupie podatkowej VAT przyczynia się do uproszczenia procedur administracyjnych względem zarówno wskazanej grupy, jak i organów podatkowych oraz umożliwia zwalczanie pewnych nadużyć, gdyż taka obecność może być nawet konieczna w takich celach, jeżeli sama w sobie wskazuje na ścisły związek, jaki powinien istnieć pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym między osobami tworzącymi tę samą grupę, tak aby mogły być one uznane za jednego podatnika".

Ponadto, możliwość przystąpienia przez fundusz do grupy VAT została potwierdzona w dokumencie technicznym VAT Expert Group (podmiot działający przy Komisji Europejskiej), z 19 marca 2018 r. (Dostęp w dniu 9 lutego 2022 r.: https://circabc.europa.eu/sd/a/e4784f61-2763-40f8-88e4-579b92f1d527/70). W przedmiotowym dokumencie wskazano m.in., że przesłanka powiązań ekonomicznych i organizacyjnych wystąpi między różnymi funduszami zarządzanymi przez ten sam podmiot. Powyższe oznacza, że niewątpliwie fundusz może zostać członkiem grupy VAT.

W niniejszej sprawie należy zauważyć, że zgodnie z argumentacją przedstawioną w pkt 3 powyżej, Fundusz jest podatnikiem w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Niemniej jednak, nawet gdyby uznać, że Fundusz nie spełnia definicji podatnika na gruncie ustawy o VAT, to w ocenie Wnioskodawcy nie wpłynie to na możliwość przystąpienia przez Fundusz do grupy VAT (w charakterze jej członka), co wynika wprost z treści Dyrektywy VAT oraz przytoczonego wyroku TSUE i stanowiska VAT Expert Group.

Mając na względzie powyższe uwagi, należy wskazać, iż Wnioskodawca spełnia warunki wskazane w art. 15a ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym może zostać członkiem grupy VAT.

B. Fundusz jako członek (...)

Zgodnie z art. 15a ust. 1 ustawy o VAT "podatnikiem, o którym mowa w art. 15, może być również grupa podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, które zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT".

Tym samym, w celu założenia przez dwa (lub więcej) podmiotów grupy VAT, konieczne jest, aby podmioty:

- były powiązane finansowo;

- były powiązane ekonomicznie;

- były powiązane organizacyjnie;

- zawarły umowę o utworzeniu grupy VAT.

Jednocześnie, zgodnie z art. 15a ust. 6 ustawy o VAT, wskazane powyżej powiązania (finansowe, ekonomiczne oraz organizacyjne) powinny zachodzić nieprzerwanie przez cały okres, w jakim dana grupa VAT posiada status podatnika.

Jak natomiast wskazane zostało w opisie zdarzenia przyszłego, Fundusz oraz (...). zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT, o której mowa w art. 15a ust. 10 ustawy o VAT. Tym samym, kwestią wymagającą ustalenia jest stwierdzenie, czy pomiędzy podmiotami tymi zachodzą powiązania finansowe, ekonomiczne i organizacyjne w rozumieniu analizowanych regulacji.

Powiązanie finansowe

Zgodnie z art. 15a ust. 3 ustawy o VAT: "Podatników uważa się za powiązanych finansowo, jeżeli jeden z podatników będących członkiem grupy VAT posiada bezpośrednio ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym lub ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub ponad 50% prawa do udziału w zysku, każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy."

Tym samym, konieczne jest, aby spełniony został jeden z warunków wskazanych w ramach przedmiotowej przesłanki. W analizowanej sytuacji w ocenie Wnioskodawcy, (...) posiada ponad 50% praw głosu w organach zarządzających Funduszem.

Jak zostało bowiem wskazane w opisie zdarzenia przyszłego:

- TFI jest organem Funduszu, odpowiedzialnym za zarządzanie Funduszem;

- (...) jest jedynym akcjonariuszem TFI (a zatem posiada ponad 50% praw głosu w TFI).

W celu oceny spełnienia warunku powiązania finansowego w analizowanej sytuacji, należy zatem rozważyć, czy TFI może zostać uznane za organ zarządzający Funduszem w rozumieniu art. 15a ust. 3 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 4 ustawy o FI, towarzystwo funduszy inwestycyjnych tworzy fundusz inwestycyjny, zarządza nim i reprezentuje fundusz w stosunkach z osobami trzecimi. Tożsame brzmienie przyjął art. 8 Statutu Funduszu.

W ustawie o FI rola towarzystwa funduszy inwestycyjnych została doprecyzowana w art. 45, który w ust. 1 stanowi, że przedmiotem działalności towarzystwa funduszy inwestycyjnych jest wyłącznie tworzenie funduszy inwestycyjnych otwartych lub funduszy zagranicznych, zarządzanie nimi, w tym pośrednictwo w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa, reprezentowanie ich wobec osób trzecich oraz zarządzanie zbiorczym portfelem papierów wartościowych.

W ust. 1a wskazano, że za zezwoleniem KNF towarzystwo funduszy inwestycyjnych może rozszerzyć przedmiot działalności o tworzenie specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych i funduszy inwestycyjnych zamkniętych, zarządzanie tymi funduszami, w tym także pośrednictwo w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa, a także reprezentowanie ich wobec osób trzecich oraz zarządzanie unijnymi AFI, w tym wprowadzanie ich do obrotu.

Należy podkreślić, że zarządzanie funduszami inwestycyjnymi (otwartymi lub zamkniętymi) zostało wskazane w obu wspomnianych przepisach na drugim miejscu - zaraz po tworzeniu funduszy. Oznacza to, że zarządzanie funduszem jest dla towarzystwa funduszy inwestycyjnych podstawową czynnością, którą winno wykonywać na rzecz istniejącego już funduszu inwestycyjnego.

Obok towarzystwa funduszy inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych zamkniętych działają również zgromadzenia inwestorów lub rady inwestorów, zgodnie z art. 140 ustawy o FI. W Funduszu (Wnioskodawcy) działa Zgromadzenie Inwestorów. Zgodnie z zapisami art. 144 ust. 3 ustawy o FI jego rola sprowadza się do wyrażania zgody na określone zdarzenia, których katalog został określony w tym przepisie. Ustawa o FI nie wymienia zarządzania funduszami inwestycyjnymi jako zadania dla zgromadzenia inwestorów. Celem istnienia Zgromadzenia Inwestorów nie jest więc zarządzanie Funduszem.

TFI posiada zezwolenie wydane 8 maja 2012 r. przez KNF na wykonywanie działalności polegającej wyłącznie na tworzeniu funduszy inwestycyjnych, zarządzaniu nimi, w tym na pośrednictwie w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa, reprezentowaniu ich wobec osób trzecich oraz zarządzaniu zbiorczym portfelem papierów wartościowych. W tym miejscu należy zaznaczyć, iż zezwolenie dla TFI zostało wydane przed wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 31 marca 2016 r. o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 615, dalej: "ustawa nowelizująca"), dlatego treść zezwolenia jest sformułowana bardziej ogólnie niż cytowane wyżej przepisy ustawy o FI. Ustawa nowelizująca w art. 47 ust. 1 wskazuje, że towarzystwo funduszy inwestycyjnych posiadające zezwolenie, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy o FI w brzmieniu obowiązującym do wejścia w życie ustawy nowelizującej jest uprawnione do prowadzenia działalności w zakresie, o którym mowa w art. 45 ust. 1 i 1a w brzmieniu nadanym w ustawie nowelizującej. Oznacza to, że TFI może tworzyć fundusze inwestycyjne otwarte i zamknięte oraz może zarządzać funduszami inwestycyjnymi otwartymi i zamkniętymi.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że TFI jest organem zarządzającym w Funduszu w rozumieniu art. 15a ust. 3 ustawy o VAT.

Skoro zatem (...) posiada ponad 50% praw głosu w organie zarządzającym Funduszu, to należy uznać, że (...) i Fundusz są powiązani finansowo w rozumieniu art. 15a ust. 3 ustawy o VAT.

Powiązanie ekonomiczne

Zgodnie z art. 15a ust. 4 ustawy o VAT: "Podatników uważa się za powiązanych ekonomicznie, jeżeli:

- przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma taki sam charakter lub

- rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT uzupełniają się i są współzależne, lub

- członek grupy VAT prowadzi działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie grupy VAT."

W analizowanej sytuacji należy zauważyć, iż zarówno (...) jak i Fundusz prowadzą działalność w jednej branży (tj. w branży windykacyjnej). Co więcej, jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, na mocy Umowy o Zarządzanie TFI powierzyło (...). wykonywanie czynności z zakresu zarządzania wierzytelnościami Funduszu. Tym samym, działalność (...) (w zakresie zarządzania aktywami Funduszu) oraz działalność Funduszu (w zakresie inwestowania w aktywa zdefiniowane w ustawie o FI, głównie w portfele wierzytelności) uzupełniają się i są współzależne.

W ocenie Wnioskodawcy należy zatem uznać, że (...). i Fundusz są podmiotami powiązanymi ekonomicznie w rozumieniu art. 15a ust. 4 ustawy o VAT.

Powiązanie organizacyjne

Zgodnie z art. 15a ust. 5 ustawy o VAT: "Podatników uważa się za powiązanych organizacyjnie, jeżeli:

1)

prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem, lub

2)

organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu."

Jak natomiast zostało wskazane powyżej, w analizowanej sytuacji:

- TFI jest organem zarządzającym Funduszu, natomiast (...) posiada 100% akcji w TFI;

- (...). świadczy usługi zarządzania aktywami Funduszu (tj. wierzytelnościami) na podstawie Umowy o Zarządzanie zawartej z TFI.

Fundusz i (...) jako podmioty z tej samej grupy kapitałowej działające na tym samym rynku realizują w porozumieniu swoje działania w odniesieniu do portfeli wierzytelności nabywanych przez Fundusz. Szczegóły współpracy zostały uregulowane we wspominanej już Umowie o Zarządzanie. Działania (...). podejmowane są w terminach i okolicznościach wskazanych w tej umowie, a jego procesy zostały dostosowane do potrzeb Funduszu.

Skoro zatem (...) świadczy na rzecz Funduszu usługi zarządzania wierzytelnościami na podstawie Umowy o Zarządzanie w sposób opisany powyżej, to niewątpliwie stwierdzić można, że (...) i Fundusz organizują swoje działania w porozumieniu (co najmniej częściowo, za pozostałą część odpowiada bowiem TFI), a zatem uznać należy, że (...) i Fundusz są podmiotami powiązanymi organizacyjnie w rozumieniu art. 15a ust. 5 ustawy o VAT.

Powyższe dowodzi, że w analizowanym zdarzeniu przyszłym, Fundusz może zostać członkiem (...).

Ad 2

Zgodnie z art. 15a ust. 10 Ustawy o VAT: "Umowa o utworzeniu grupy VAT jest sporządzana na piśmie i zawiera co najmniej: (...)

1.

dane identyfikacyjne podatników tworzących grupę VAT, w tym dane dotyczące oddziału w przypadku podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, oraz wysokość kapitału zakładowego każdego z tych podatników; (...)

2.

dane identyfikacyjne udziałowców (akcjonariuszy) i wysokość ich udziału w kapitale zakładowym podatników tworzących grupę VAT, posiadających ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym tych podatników; (...)"

Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, że nawiązując do literalnej wykładni powyższego przepisu, Ustawodawca zakłada, że każdy podmiot przystępujący do grupy VAT posiada kapitał zakładowy oraz udziałowców (akcjonariuszy) posiadających prawa do udziału w tym kapitale zakładowym. Niemniej jednak Fundusz, jako osoba prawna działająca w oparciu o ustawę FI, nie posiada kapitału zakładowego.

W świetle powyższego, zakładając, że odpowiedź na pytanie nr 1 jest pozytywna (tj. Fundusz może być członkiem (...)), intencją Wnioskodawcy jest ustalenie, jakie dane powinny zostać wskazane w umowie o utworzeniu (...).

Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1526) nie zawiera definicji "kapitału zakładowego", niemniej jednak w doktrynie prawa handlowego przyjmuje się, że: "kapitał zakładowy stanowi pieniężnie wyrażoną wartość pierwotnego (początkowego) majątku spółki, na którą składa się suma oznaczonych w umowie założycielskiej (akcie założycielskim) wartości wkładów, jakie poszczególni wspólnicy - założyciele zobowiązani są wnieść do spółki. Kapitał zakładowy dzieli się na udziały obejmowane przez wspólników, z którymi związane są ich prawa i obowiązki w spółce (A. Koch; Prawo spółek handlowych; A. Koch, J. Napierała (red.); Warszawa, 2021).

Tym samym, mając na względzie specyfikę funkcjonowania Funduszu, najbardziej reprezentatywną wartością, która powinna zostać odzwierciedlona w umowie o utworzeniu grupy VAT jest wartość aktywów netto Funduszu na dzień ostatniej wyceny przed podpisaniem umowy o utworzeniu (...), wykonanej jednak nie wcześniej niż na koniec ostatniego kwartału przed dniem podpisania umowy o utworzeniu (...).

Zgodnie ze Statutem, aktywami Funduszu jest mienie Funduszu obejmujące środki z tytułu wpłat uczestników Funduszu, prawa nabyte oraz pożytki z tych praw.

Jednocześnie, korzystając z analogii aktywów Funduszu do kapitału zakładowego spółek, zasadne wydaje się uznanie, iż za udziałowców (akcjonariuszy) w rozumieniu analizowanych przepisów należy rozumieć uczestników Funduszu (którzy są podmiotami wnoszącymi do Funduszu wkład w zamian za certyfikaty inwestycyjne).

Mając na uwadze powyższe, jeżeli odpowiedź na pytanie 1 jest twierdząca, w ocenie Wnioskodawcy, dla celów sporządzenia umowy o utworzeniu (...) za kapitał zakładowy w rozumieniu art. 15a ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT należy uznać wartość aktywów netto Funduszu na dzień ostatniej wyceny przed podpisaniem umowy o utworzenie (...), wykonanej jednak nie wcześniej niż na koniec ostatniego kwartału przed dniem podpisania umowy o utworzenie (...), natomiast za udziałowców (akcjonariuszy) w rozumieniu art. 15a ust. 10 pkt 4 ustawy o VAT, uczestników Funduszu według stanu na dzień podpisania umowy o utworzeniu grupy VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U.

z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą",

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy,

działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane są przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na obowiązujący od 1 lipca 2022 r. przepis art. 15a ust. 1 ustawy, zgodnie z którym,

podatnikiem, o którym mowa w art. 15, może być również grupa podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, które zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT.

Stosownie do art. 15a ust. 2 ustawy,

grupę VAT mogą utworzyć podatnicy:

1)

posiadający siedzibę na terytorium kraju lub

2)

nieposiadający siedziby na terytorium kraju, w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju.

Proponowana zmiana przewiduje możliwość uzyskania statusu podatnika podatku od towarów i usług przez grupę podatników ściśle powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie. Regulacja ta implementuje do krajowego porządku prawnego art. 11 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L z 2006 r. nr 347/1 z późn. zm.), zgodnie z którym,

po konsultacji z komitetem doradczym ds. podatku od wartości dodanej (zwanym dalej "Komitetem ds. VAT"), każde państwo członkowskie może uznać za jednego podatnika osoby mające siedzibę na terytorium tego samego państwa członkowskiego, które będąc niezależnymi pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym.

Głównym skutkiem wprowadzenia systemu grupowego rozliczania VAT, przewidzianego w Dyrektywie 2006/112/WE jest umożliwienie traktowania podmiotów, którzy są ściśle powiązani pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym, nie jako odrębnych podatników VAT, lecz jako jednego podatnika. Innymi słowy, pewna liczba ściśle powiązanych ze sobą podatników ulega połączeniu w jednego nowego podatnika do celów VAT.

Jak wynika z art. 15a ust. 1 ustawy o VAT, w celu założenia przez dwa lub więcej podmiotów grupy VAT, konieczne jest, aby podmioty te były powiązane finansowo, ekonomicznie, organizacyjnie oraz aby zawarły umowę o utworzeniu grupy VAT. Warunki utworzenia grupy VAT zostały szczegółowo wymienione w art. 15a ust. 3-5 ustawy o VAT. W przepisach tych wskazano jak należy interpretować wymagane powiązania finansowe, ekonomiczne i organizacyjne.

W myśl art. 15a ust. 3 ustawy,

podatników uważa się za powiązanych finansowo, jeżeli jeden z podatników będących członkiem grupy VAT posiada bezpośrednio ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym lub ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub ponad 50% prawa do udziału w zysku, każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy.

Zgodnie do art. 15a ust. 4 ustawy,

podatników uważa się za powiązanych ekonomicznie, jeżeli:

1)

przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma taki sam charakter lub

2)

rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT uzupełniają się i są współzależne, lub

3)

członek grupy VAT prowadzi działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie grupy VAT.

Natomiast stosownie do art. 15a ust. 5 ustawy,

podatników uważa się za powiązanych organizacyjnie, jeżeli:

1)

prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem, lub

2)

organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.

Zgodnie z art. 15a ust. 6 ustawy,

warunek istnienia powiązań finansowych, ekonomicznych i organizacyjnych pomiędzy członkami grupy VAT musi być spełniony nieprzerwanie przez okres, w jakim ta grupa posiada status podatnika.

Podczas całego okresu istnienia grupy VAT zachodzić muszą wszystkie trzy typy powiązań. Jako dodatkowe warunki funkcjonowania grupy VAT wskazuje się m.in. następujące założenia:

* podmiot może być członkiem tylko jednej grupy VAT (art. 15a ust. 7 ustawy),

* grupa VAT nie może być członkiem innej grupy VAT (art. 15a ust. 8 ustawy),

* grupa VAT nie może być rozszerzona o innych członków, ani pomniejszona o któregokolwiek z członków wchodzących w jej skład (art. 15a ust. 9 ustawy),

* umowa o utworzenie grupy VAT musi zostać sporządzona na piśmie i zawierać elementy wskazane w przepisie (art. 15a ust. 10 ustawy).

Grupa VAT traci status podatnika w przypadku, gdy przestanie spełniać warunki, od których uzależnione jest jej funkcjonowanie lub upłynie termin na jaki została utworzona.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że prowadzą Państwo działalność jako Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjnym Zamknięty, utworzony na podstawie ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Fundusz jest osobą prawną, zarejestrowaną w rejestrze funduszy inwestycyjnych, jest zarządzany i reprezentowany wobec osób trzecich przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych z siedzibą w (...). Fundusz został utworzony na czas nieokreślony i jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. (...) jest podmiotem z siedzibą w Polsce, prowadzącym działalność gospodarczą i zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

Intencją Funduszu jest zawarcie umowy o której mowa w art. 15a ust. 10 ustawy o VAT, o utworzeniu grupy VAT, której członkiem będzie również (...)

W analizowanej sprawie Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy na gruncie przepisów art. 15a ustawy o VAT, Fundusz spełnia warunki, aby zostać członkiem grupy (...).

Jak wynika z powołanego wyżej art. 15a ust. 2 ustawy o VAT w skład grupy VAT mogą wchodzić wyłącznie podatnicy, którzy:

- posiadają siedzibę na terytorium kraju, czyli w Polsce lub

- nie posiadają siedziby w Polsce, ale na terytorium Polski znajduje się ich oddział, za pośrednictwem którego prowadzą działalność gospodarczą - członkiem grupy VAT może być taki oddział.

Z opisu sprawy wynika, że Fundusz jest osobą prawną, zarejestrowaną jako czynny podatnik VAT.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 605 z późn. zm.),

fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych,

fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako:

1)

fundusz inwestycyjny otwarty;

2)

alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.

Przedmiotem działalności Funduszu jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze niepublicznego lub publicznego proponowania nabycia certyfikatów inwestycyjnych w określone w statucie wierzytelności i prawa do świadczeń z wierzytelności oraz depozyty w bankach krajowych lub instytucjach kredytowych o pierwotnym terminie zapadalności do 92 dni. Celem tej działalności jest osiąganie przychodów (które mogą być uzyskane z lokat Funduszu, wzrostu wartości aktywów Funduszu, czy też ze zbywania lokat).

W ramach swojej działalności Fundusz dokonuje inwestycji własnych środków przede wszystkim w zakup wierzytelności wobec polskich dłużników. Wierzytelności te nabywane są na podstawie umów sprzedaży wierzytelności. Fundusz nabywa wierzytelności w formie pakietów (portfeli) zawierających większą liczbę wierzytelności.

Mogą zdarzyć się także sytuacje, w których Fundusz będzie zbywał nabyte wierzytelności, ruchomości lub nieruchomości (przejęte w ramach postępowania egzekucyjnego lub przewłaszczenia na zabezpieczenie) stanowiące zabezpieczenie nabywanych wierzytelności. W przypadku zbycia ruchomości lub nieruchomości, czynności takie będą podlegały zwolnieniu z opodatkowania VAT lub opodatkowaniu VAT według zasad ogólnych."

Przedstawione wyżej okoliczności sprawy świadczą o prowadzeniu przez Fundusz działalności o charakterze zarobkowym, w konsekwencji działalność Funduszu wypełnia przesłanki działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Fundusz jest zarządzany i reprezentowany wobec osób trzecich przez (...) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych, zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT z siedzibą w (...)

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych,

Towarzystwo tworzy fundusz inwestycyjny, zarządza nim i reprezentuje fundusz w stosunkach z osobami trzecimi.

Stosownie do art. 5 ustawy o funduszach inwestycyjnych,

siedzibą i adresem funduszu inwestycyjnego jest siedziba i adres towarzystwa będącego jego organem.

Tym samym należy uznać, że Fundusz posiada siedzibę na terytorium kraju i w konsekwencji wypełnia wskazane w art. 15a ust. 2 warunki niezbędne do utworzenia grupy VAT.

Jak już zostało wspomniane grupę VAT będą mogły utworzyć podmioty spełniające jednocześnie warunki wszystkich trzech powiązań (finansowych, ekonomicznych i organizacyjnych) pomiędzy sobą, które zostały wymienione w art. 15a ust. 3, ust. 4 i ust. 5 ustawy o VAT. Powiązania finansowe, ekonomiczne i organizacyjne muszą istnieć w trakcie zawiązywania grupy VAT oraz trwać nieprzerwanie przez okres na jaki grupa VAT została powołana.

Powiązania finansowe (określone jako spełnienie jednego z warunków wskazanych w art. 15a ust. 3 ustawy o VAT) występują wtedy, jeśli jeden z podatników będących członkiem grupy VAT posiada bezpośrednio ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym lub ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub ponad 50% prawa do udziału w zysku, każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy

Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, Fundusz jest reprezentowany wobec osób trzecich i pozostaje zarządzany przez Towarzystwo (będące jego organem statutowym) na podstawie art. 45 ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Towarzystwo powierzyło zarządzanie aktywami Funduszu (tj. wierzytelnościami) spółce (...) posiadającej zezwolenie KNF, o którym mowa w art. 192 ustawy o funduszach inwestycyjnych.

(...) jest wyłącznym posiadaczem wszystkich akcji wyemitowanych przez TFI. (...). posiada (i w trakcie całego okresu istnienia (...) będzie posiadał) ponad 50% praw głosu na walnym zgromadzeniu w TFI. Tym samym, w analizowanej sprawie, (...) posiada ponad 50% praw głosu w organach zarządzających Funduszem.

Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że Fundusz i (...) są powiązani finansowo w rozumieniu art. 15a ust. 3 ustawy o VAT.

Następnym zagadnieniem warunkującym możliwość powstania grupy VAT jest istnienie powiązań o charakterze ekonomicznym (art. 15a ust. 4 ustawy o VAT). Należy rozumieć przez to nie tylko taki sam charakter głównej działalności członków grupy, ale także uzupełnianie się i współzależność prowadzonej działalności, czy też prowadzenie działalności w całości lub w dużej mierze wykorzystywanej przez członków grupy.

W analizowanej sytuacji, Fundusz i (...) jako podmioty z tej samej grupy kapitałowej działające na tym samym rynku realizują swoje działania w odniesieniu do portfeli wierzytelności nabywanych przez Fundusz. Szczegóły współpracy zostały uregulowane w Umowie o Zarządzanie.

Zgodnie ze statutem Funduszu, przedmiotem działalności Funduszu jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze niepublicznego lub publicznego proponowania nabycia certyfikatów inwestycyjnych w określone w statucie wierzytelności i prawa do świadczeń z wierzytelności oraz depozyty w bankach krajowych lub instytucjach kredytowych o pierwotnym terminie zapadalności do 92 dni.

W ramach swojej działalności Fundusz dokonuje inwestycji własnych środków przede wszystkim w zakup wierzytelności wobec polskich dłużników. Wierzytelności te nabywane są na podstawie umów sprzedaży wierzytelności. Fundusz nabywa wierzytelności w formie pakietów (portfeli) zawierających większą liczbę wierzytelności.

W skład usług świadczonych przez (...)., służących zapewnieniu efektywności funkcjonowania Funduszu oraz osiągnięciu jak najwyższej stopy zwrotu z inwestycji, wchodzą m.in. usługi zarządzania strategicznego (np. poszukiwanie inwestycji, przygotowywanie analiz dotyczących przyszłych/bieżących inwestycji, zarządzanie ryzykiem itp.) oraz usługi operacyjnego zarządzania aktywami (np. obsługa portfela inwestycyjnego w tym m.in. monitoring, rozliczenia, negocjacje/zawieranie ugód z dłużnikami itp.).

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika zatem, że działalność (...) (w zakresie zarządzania aktywami Funduszu) oraz działalność Funduszu (w zakresie inwestowania w aktywa zdefiniowane w ustawie o funduszach inwestycyjnych, głównie w portfele wierzytelności) uzupełniają się wzajemnie i są współzależne.

W konsekwencji należy uznać, że (...) i Fundusz są podmiotami powiązanymi ekonomicznie w rozumieniu art. 15a ust. 4 ustawy o VAT.

Ostatnim elementem powiązań pozostają powiązania o charakterze organizacyjnym (art. 15a ust. 5 ustawy o VAT). Podatników uważa się za powiązanych organizacyjnie, jeżeli prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem lub organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.

W analizowanej sprawie, TFI jest organem zarządzającym Funduszu, natomiast (...) świadczy usługi zarządzania aktywami Funduszu na podstawie Umowy o Zarządzanie zawartej z TFI i posiada 100% akcji w TFI. Skoro zatem (...). świadczy na rzecz Funduszu usługi zarządzania wierzytelnościami na podstawie Umowy o Zarządzanie, to niewątpliwie stwierdzić można, że (...) i Fundusz organizują swoje działania w porozumieniu. W konsekwencji należy uznać, że (...) i Fundusz są podmiotami powiązanymi organizacyjnie w rozumieniu art. 15a ust. 5 ustawy o VAT.

Jak wynika z opisu sprawy, intencją Funduszu i (...) jest utworzenie (...) i zawarcie w tym celu umowy, o której mowa w art. 15a ust. 10 ustawy o VAT.

Biorąc pod uwagę przedstawione okoliczności sprawy stwierdzić należy, że w analizowanym zdarzeniu przyszłym, Fundusz wypełni wszystkie warunki, niezbędne dla uzyskania członkostwa w (...).

Państwa stanowisko w ww. zakresie jest prawidłowe.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest również to, jakie dane w przypadku Funduszu należy uznać za wysokość kapitału zakładowego w rozumieniu art. 15a ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT oraz za udziałowców (akcjonariuszy) w rozumieniu art. 15a ust. 10 pkt 4 ustawy o VAT w celu sporządzenia umowy o utworzeniu (...).

Jak wskazano wyżej, w celu utworzenia grupy (...) konieczne będzie zawarcie w formie pisemnej umowy o jej utworzeniu. Elementy, jakie powinna zawierać taka umowa, zostały wskazane w nowo dodanym art. 15a ust. 10 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15a ust. 10 ustawy,

umowa o utworzeniu grupy VAT jest sporządzana na piśmie i zawiera co najmniej:

1)

nazwę grupy VAT z dodatkowym oznaczeniem "grupa VAT" lub "...";

2)

dane identyfikacyjne podatników tworzących grupę VAT, w tym dane dotyczące oddziału w przypadku podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju, oraz wysokość kapitału zakładowego każdego z tych podatników;

3)

wskazanie przedstawiciela grupy VAT, wyznaczonego spośród jej członków;

4)

dane identyfikacyjne udziałowców (akcjonariuszy) i wysokość ich udziału w kapitale zakładowym podatników tworzących grupę VAT, posiadających ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym tych podatników;

5)

wskazanie okresu, na jaki grupa VAT została utworzona, nie krótszego niż 3 lata.

Zgodnie z literalną wykładnią ww. art. 15a ust. 10 ustawy o VAT, w umowie o utworzeniu grupy VAT powinny znaleźć się m.in. informacje o wysokości kapitału zakładowego każdego z podatników tworzących grupę VAT oraz dane identyfikujące udziałowców (akcjonariuszy) i wysokość ich udziałów w kapitale zakładowym podatników tworzących grupę.

Zgodnie z ustawa o funduszach inwestycyjnych, Fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Fundusz inwestycyjny to forma zbiorowego inwestowania - a to oznacza, że jego majątek powstaje przez połączenie środków finansowych wszystkich inwestorów (czyli uczestników). Dokonane przez inwestorów wpłaty są przeliczane na tytuły uczestnictwa (jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne). Wyrażają one proporcjonalny udział inwestorów w majątku Funduszu.

Fundusz, jako osoba prawna działająca na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi nie posiada zatem kapitału zakładowego. Fundusz nie posiada również udziałowców (akcjonariuszy).

W konsekwencji, z uwagi na specyfikę funkcjonowania Funduszu, umowa o utworzenie (...) nie będzie zawierała informacji o wysokości kapitału zakładowego oraz danych identyfikujących udziałowców (akcjonariuszy) Funduszu. Prawidłowe zaś będzie zaznaczenie w umowie, że Wnioskodawca takiego kapitału nie posiada.

Państwa stanowisko w ww. zakresie jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)

z zastosowaniem art. 119a;

2)

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl