0114-KDIP3-3.4011.168.2017.1.AK - Zwolnienie z PIT odszkodowania otrzymanego za przedwczesny wyrąb drzew.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 2 maja 2017 r. (data wpływu 19 maja 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanego odszkodowania za przedwczesny wyrąb drzew i inne składowe nieruchomości na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 maja 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym otrzymanego odszkodowania za przedwczesny wyrąb drzew i inne składowe nieruchomości na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Postanowieniem z dnia 22 października 2014 r. Sąd Rejonowy Wydział Cywilny stwierdził, że spadek po bracie Wnioskodawczyni - Grzegorzu K. nabyła po 1/2 żona - Agnieszka D. oraz siostra zmarłego - Wnioskodawczyni. W skład spadku weszło gospodarstwo rolne we wsi. Agnieszka D. jest na stałe zamieszkała w USA i Wnioskodawczyni posiada od niej notarialne pełnomocnictwo do reprezentowania jej w sprawach dotyczących spadku po jej mężu. Grzegorz K. zmarł dnia 25 lutego 2000 r. w USA. Informacja ta znajduje się również w Postanowieniu Sądu Rejonowego z dnia 22 października 2014 r.

Zgodnie z art. 924 i art. 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. z Kodeks Cywilny - spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobierców do tego spadku od momentu jego otwarcia. Tak więc dniem nabycia spadku jest data śmierci brata Wnioskodawczyni - dzień 25 lutego 2000 r.

W dniu 2 sierpnia 2016 r. Wnioskodawczyni podpisała ugodę z Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych w sprawie odszkodowania za przedwczesny wyrąb drzew leśnych i owocowych oraz inne składowe nieruchomości w kwocie 7.083 zł. Wartość odszkodowania została określona przez rzeczoznawcę majątkowego. W operacie szacunkowym dla zadania inwestycyjnego p.n. "Rozbudowa wału przeciwpowodziowego rzeki w dolinie obiekt 2 na dług. 1,410 km"

Ww. inwestycja była prowadzona w oparciu o decyzję o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych z dnia 15 lipca 2014 r. wydanej przez Wojewodę. Jest to inwestycja celu publicznego (w oparciu o art. 6 pkt 4 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami celami publicznymi w rozumieniu ustawy są: 4) budowa i utrzymanie obiektów i urządzeń służących ochronie środowiska, zbiorników i innych urządzeń wodnych służących zaopatrzeniu w wodę, regulacji przepływów w ochronie przed powodzią, a także regulacje i utrzymywanie wód oraz urządzeń melioracji wodnych, będących własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego). W marcu 2017 r. Wnioskodawczyni otrzymała z Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych PIT-8C wykazujący przychód Wnioskodawczyni, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym w wysokości 7.083 zł. Rodzaj przychodu określono w nim jako: pozostałe. Rozbudowa wału przeciwpowodziowego rzeki obiekt 2 w k.m. 4.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy osiągnięty przychód zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wolny od podatku dochodowego?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłaconego stosowanie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny. Uzyskany przez Wnioskodawczynię przychód w formie odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami za przedwczesny wyrąb drzew i inne składowe nieruchomości podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych, ponieważ:

1. odszkodowanie dot. nieruchomości przekazanej na cel publiczny - budowę wałów przeciwpowodziowych celem publicznym jest ochrona przed powodzią.

2. Wnioskodawczyni nie nabyła praw do nieruchomości w okresie ostatnich dwóch lat (Wnioskodawczyni nabyła je w dniu 25 lutego 2000 r.).

3. Cena nabycia nieruchomości nie była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny, Wnioskodawczyni stała się właścicielką nieruchomości w drodze spadkobrania po bracie, czyli w sposób nieodpłatny. Tym samym nie można ustalić ceny tego nabycia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanego odszkodowania za przedwczesny wyrąb drzew i inne składowe nieruchomości na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu zacytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Stosownie do treści art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użyty we wskazanym przepisie zwrot "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z treści stanu faktycznego wynika, że postanowieniem z dnia 22 października 2014 r. Sąd Rejonowy Wydział Cywilny stwierdził, że spadek po bracie Wnioskodawczyni - Grzegorzu K. nabyła po 1/2 żona - Agnieszka D. oraz siostra zmarłego - Wnioskodawczyni. W skład spadku weszło gospodarstwo rolne. Grzegorz K. zmarł dnia 25 lutego 2000 r. w USA.

W dniu 2 sierpnia 2016 r. Wnioskodawczyni podpisała ugodę z Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych w sprawie odszkodowania za przedwczesny wyrąb drzew leśnych i owocowych oraz inne składowe nieruchomości w kwocie 7.083 zł.

Ww. inwestycja była prowadzona w oparciu o decyzję o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych z dnia 15 lipca 2014 r. wydanej przez Wojewodę. Jest to inwestycja celu publicznego (w oparciu o art. 6 pkt 4 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami). W marcu 2017 r. Wnioskodawczyni otrzymała z Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych PIT-8C wykazujący przychód Wnioskodawczyni, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym w wysokości 7.083 zł.

Jako, że przepisy ustawy nie definiują pojęcia "spadek", należy odwołać się do odpowiednich przepisów zawartych w Kodeksie cywilnym. W myśl art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, z późn. zm.) przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Z powyższej normy prawnej wynika, że spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki, ale także uzasadnione prawnie nadzieje na nabycie prawa. Prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie.

W myśl art. 924 ustawy - Kodeks cywilny - spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 ww. ustawy). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Zatem Wnioskodawczyni stała się współwłaścicielką gospodarstwa rolnego w dniu śmierci brata, tj. w dniu 25 lutego 2000 r.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Natomiast, stosownie do postanowień art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2016 r. poz. 2147, z późn. zm.).

Przepis art. 143 ust. ww. ustawy stanowi, że przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Wątpliwość Wnioskodawczyni budzi kwestia, czy otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy zauważyć, że jak wynika z treści stanu faktycznego Wnioskodawczyni jest współwłaścicielką gospodarstwa rolnego i otrzymała odszkodowanie za przedwczesny wyrąb drzew leśnych i owocowych oraz inne składowe nieruchomości w związku z realizacją inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych.

Z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika więc, że wskazane w nim odszkodowanie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, gdy są spełnione następujące warunki:

* otrzymuje je posiadacz gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego,

* odszkodowanie zostaje wypłacone z tytułu wymienionego w przepisie,

* podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów prowadzi na gruntach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego inwestycję związaną z budową infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej lub budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których jest mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami,

* źródłem odszkodowania jest wyrok sądowy lub umowa (ugoda) zawarta między stronami.

Wskazać przy tym należy, że ww. zwolnienie przysługuje tylko i wyłącznie posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, którego to pojęcia ustawa o podatku dochodowym nie definiuje. W celu wyjaśnienia tej kwestii odsyła jednak, zgodnie z dyspozycją art. 2 ust. 4 ww. ustawy, do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 617, z późn. zm.).

Stosownie do art. 1 ustawy o podatku rolnym, opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Natomiast, art. 2 ust. 1 cytowanej ustawy stanowi, że za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Natomiast, uszczegóławiając, jakie rodzaje gruntów wchodzą w skład gospodarstwa rolnego, a przez to decydując o zakresie zwolnienia od podatku dochodowego przychodu ze sprzedaży gruntów, należy odnieść się do klasyfikacji zawartej w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2016 r. poz. 1034, z późn. zm.) oraz załącznika Nr 6 tego rozporządzenia.

Należy więc podkreślić, że gospodarstwem rolnym w myśl ustawy o podatku rolnym są grunty o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy. Grunty np. z uwagi na ich różne położenie nie muszą stanowić zorganizowanej całości. Takie rozumienie gospodarstwa rolnego powoduje m.in., że za gospodarstwo należy uznać grunty o powierzchni przekraczającej 1 ha, nawet wówczas, gdy nie istnieje pomiędzy nimi żadna więź ekonomiczna. Jedynym elementem łączącym grunty jest osoba właściciela tego gruntu.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że otrzymane przez Wnioskodawczynię na mocy zawartej ugody z Wojewódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych odszkodowanie z tytułu przedwczesnego wyrębu lasu i innych składowych nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego otrzymanego w spadku, stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże, przychód ten może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. c ww. ustawy, w sytuacji gdy realizacja inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych polega na budowie urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

Zatem otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie za przedwczesny wyrąb lasu i inne składowe nieruchomości należy zakwalifikować jako przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który będzie korzystał ze zwolnienia na mocy art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. c cytowanej ustawy, a nie jak wskazała Wnioskodawczyni na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy. Tym samym w wyniku otrzymania przedmiotowego odszkodowania Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawczyni uznano za nieprawidłowe, gdyż jak wskazano w uzasadnieniu interpretacji otrzymane odszkodowanie dla posiadacza gruntu wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego z tytułu szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie korzysta ze zwolnienia od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. c ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych, a nie jak wskazała Wnioskodawczyni na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy.

Z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie Zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, a w przedmiotowej sprawie nie został złożony wniosek wspólny, o którym mowa w art. 14r. ww. ustawy, niniejsza interpretacja dotyczy jedynie Wnioskodawczyni, jako występującej z wnioskiem. Żona brata Wnioskodawczyni chcąc uzyskać interpretację indywidualną winna wystąpić z odrębnym wnioskiem i uiścić stosowną opłatę.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któr 0egokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.