0114-KDIP3-2.4011.307.2022.2.MN - Podatek od odsetek naliczonych od dnia pierwszego pozwu do sądu do dnia uprawomocnienia się wyroku

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 marca 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 8 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia odsetek z opodatkowania. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 9 kwietnia 2022 r. (wpływ 13 kwietnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Na mocy wyroku Sądu - Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia (...) 2021 r., w związku z zaistniałym wypadkiem przy pracy Pani męża M. H., została przyznana Pani M. H. i Pani dzieciom - G. H. i M. H. kwota zadośćuczynienia wraz z powstałymi odsetkami od (...) w K. (zgodnie z załącznikiem).

Kwotę zadośćuczynienia wraz z odsetkami otrzymała Pani w trzech przelewach - każdy z nich odrębny dla Pani i dla Pani dzieci, na Pani osobisty rachunek w dniu (...) 2022 r. (w załączeniu trzy wykazy bankowe jako potwierdzenie).

W piśmie od (...) z dnia (...) 2022 r., które Pani i dzieci otrzymała pocztą (załączone jako potwierdzenie) została Pani poinformowana o konieczności zapłacenia zaliczki na podatek w wysokości 17% dochodu, tj. od odsetek.

W Pani rozumieniu, każde z Państwa według (...) powinno zapłacić na rzecz Urzędu Skarbowego po (...) zł do 20-go dnia miesiąca następnego po uzyskaniu dochodu, co stanowi 17% kwoty odsetek (...) zł.

Przed zapłatą, kwestię zapłaty zaliczki na podatek osobiście ze swojej strony chciała Pani potwierdzić z biurem podatkowym, z usług którego Pani korzysta. Otrzymała Pani wtedy informację, że w związku z tym, że zapłacona Pani kwota zadośćuczynienia i odsetek miała miejsce już w nowym roku 2022, zgodnie z aktualizacją przepisów nie musi Pani już dokonać zapłaty zaliczki od kwoty odsetek.

Po tej informacji odbyła Pani rozmowę telefoniczną z osobą po stronie (...) w celu wyjaśnienia tematu i rozbieżności informacji.

Pani, z którą Pani rozmawiała, potwierdziła słuszność informacji zamieszczonej w pismach z ich strony i poinformowała, że według (...) powinna Pani zapłacić zaliczkę na podatek w wysokości 17%.

Ponownie zweryfikowała to Pani z biurem podatkowym i drugi raz otrzymała informację, że nie musi Pani płacić tego podatku.

Postanowiła Pani jeszcze kwestię zapłaty zaliczki wyjaśnić w Urzędzie Skarbowym w miejscu zamieszkania w P. Podczas rozmowy z urzędnikiem dowiedziała się Pani, że faktycznie miała miejsce zmiana w przepisach, ale Pan, z którym omawiała Pani swoją sprawę, zasugerował, żeby zapłacić zaliczkę, ponieważ zbliża się termin 20 lutego 2022 r., a po tym fakcie ubiegać się o interpretację indywidualną w tym temacie.

Tak Pani uczyniła. Dokonała Pani w swoim i dzieci imieniu wpłaty zaliczki 17% w kwocie po (...) zł dla każdego odrębnie. Wpłaty dokonała Pani (...) 2022 r. W każdym z trzech przypadków na indywidualny mirkorachunek podatkowy Pani i dzieci zgodnie z informacją pochodzącą ze strony https://www.podatki.gov.pl/mikrorachunek-podatkowy (w załączeniu potwierdzenie dokonania trzech płatności z dnia (...) 2022 r.).

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Odszkodowanie zostało przyznane i wypłacone na podstawie art. 446 § 4 k.c. - zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego.

Wyrok z dnia (...) 2021 r. uprawomocnił się w dniu (...) 2021 r.

Kwota wypłaconych odsetek od odszkodowania została naliczona przez (...) od dnia pierwszego pozwu do Sądu do dnia uprawomocnienia się wyroku, tj. (...) 2021 r., natomiast sam fakt naliczenia odsetek i konkretna ich data naliczenia nastąpiło już w bieżącym roku 2022 - około (...) - wskazuje Pani około, zgodnie z informacją od (...), (...) 2022 r. otrzymała Pani też przelew na rachunek bankowy.

Wskazała Pani również, że syn G. H. ma (...) lat, a syn M. H. ma (...) lat i na dzień dzisiejszy jest Pani zobowiązana doliczać dochody małoletnich dzieci do swoich dochodów, jak również, że oczekuje Pani także rozstrzygnięcia w zakresie opodatkowania odsetek przyznanych Pani dzieciom.

Pytanie

Czy odsetki od odszkodowania podlegają opodatkowaniu?

Pani stanowisko w sprawie

Uważa Pani, że odsetki od odszkodowania nie powinny zostać zapłacone.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:

Źródłami przychodów są inne źródła.

Zgodnie natomiast z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania "w szczególności" wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320), z wyjątkiem:

Należy zaznaczyć, że powyższym zwolnieniem, objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia i to tylko te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a- g) zacytowanego przepisu.

Stosownie zaś do art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy:

Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści oraz świadczeń otrzymanych w związku z działalnością gospodarczą. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie/zadośćuczynienie z tytułu utraconego zysku. Odszkodowanie/zadośćuczynienie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Z literalnego brzmienia powołanego wyżej przepisu jednoznacznie wynika, że dyspozycją jego objęte są jedynie te zadośćuczynienia bądź odszkodowania, których prawo do otrzymania oraz ich wysokość wynika z wyroku lub ugody sądowej, z wyjątkiem otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego na zasadach przewidzianych w podatku dochodowym będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych powyżej przesłanek.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia. Nie oznacza to jednak dowolności w ich rozumieniu. Jednocześnie względy spójności systemu prawa uzasadniają, aby kryteria rozumienia pojęć niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, miały w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych. Konieczne staje się zatem zastosowanie wykładni systemowej zewnętrznej i odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740).

Świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek, jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem "krzywda". Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin "zadośćuczynienie", natomiast "odszkodowanie" wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

Przedstawiła Pani informacje, z których wynika, że:

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1205):

Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

Jeżeli w dowolnej z powyższych sytuacji zdarzy się wypadek przy pracy, odszkodowanie jest podstawowym świadczeniem, o którego wypłatę ma prawo ubiegać się poszkodowany pracownik.

W myśl art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego:

W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

Jeżeli poszkodowany nie jest usatysfakcjonowany wysokością przyznanego świadczenia albo nie zostało ono w ogóle uznane, to może wystąpić na drogę postępowania sądowego.

Zgodnie z art. 445 § 1:

W wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W przypadku śmierci poszkodowanego, zgodnie z art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego:

Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Stosownie do art. 13 ust. 2 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych:

Członkami rodziny uprawnionymi do odszkodowania są: małżonek, z zastrzeżeniem ust. 3.

Z informacji przedstawionych przez Panią wynika również, że:

Zgodnie z ww. przepisem:

Wolne od podatku dochodowego są: odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wprowadzając ww. przepis ustawodawca uregulował jednoznacznie kwestię opodatkowania odsetek od nieterminowej wypłaty należności zwolnionych z opodatkowania.

Zaznaczyć jednak należy, że chodzi tu wyłącznie o odsetki naliczone od momentu uprawomocnienia się wyroku sądu przyznającego to odszkodowanie/zadośćuczynienie do dnia zapłaty zasądzonego odszkodowania.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy ma bowiem zastosowanie w sytuacji, gdy od momentu np. zawarcia umowy, ugody lub uprawomocnienia się wyroku sądu - zobowiązany spóźni się z wypłatą świadczenia na rzecz poszkodowanego.

Przedmiotowe zwolnienie nie ma natomiast zastosowania do odsetek naliczonych przed datą uprawomocnienia się orzeczenia sądu w sprawie i w konsekwencji te odsetki podlegają opodatkowaniu jako przychód z innych źródeł o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy.

Wobec powyższego, podatek od odsetek naliczonych od dnia pierwszego pozwu do sądu do dnia uprawomocnienia się wyroku powinien zostać zapłacony.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy: - stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pani zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).