0114-KDIP3-2.4011.100.2017.3.MG - Pięcioletni okres w związku z opodatkowaniem przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 maja 2017 r. (data wpływu 18 maja 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 czerwca 2017 r. (data wpływu 9 czerwca 2017 r.) na wezwanie tut. organu z dnia 31 maja 2017 r. znak 0114-KDIP3-2.4011.100.2017.1.MG oraz z dnia 3 lipca 2017 r. (data wpływu 6 lipca 2017 r.) na wezwanie z dnia 29 czerwca 2017 r. znak 0114-KDIP3-2.4011.100.2017.2.MG o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 18 maja 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Od 1997 r. wraz z byłym mężem Andrzejem W. Wnioskodawczyni była właścicielem mieszkania własnościowego. W 2010 r. Sąd Rejonowy orzekł o rozwodzie małżeństwa. Wtedy to rozpoczęła się sprawa odrębna o podział majątku wspólnego. Wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 7 października 2016 r. (orzeczenie prawomocne z dnia 22 listopada 2016 r.) wspólne mieszkanie małżonków zostało administracyjnie podzielone na dwa lokale 13 i 14, z których każde stanowi odrębną własność.

Dnia 18 kwietnia 2017 r. Wnioskodawczyni złożyła dokumenty do Sądu Rejonowego o zmianę wpisu w Księdze Wieczystej prowadzonej dotychczas dla całości mieszkania.

W związku ze zmianą sytuacji życiowej, Wnioskodawczyni zamierza sprzedać swoje mieszkanie.

Wniosek zawierał braki formalne, w związku z czym organ podatkowy pismem z dnia 31 maja 2017 r. wezwał Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia m.in. poprzez:

1. Doprecyzowanie przedstawionego stanu faktycznego o następujące informacje:

* Czy nabyte przez małżonków w 1997 r. mieszkanie stanowiło spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, czy też była to odrębna własność?

* Czy wyrokiem Sądu z dnia 7 października 2016 r. (data uprawomocnienia wyroku 22 listopada 2016 r.) nastąpił podział majątku dorobkowego małżonków, jeżeli nie to organ prosi o podanie daty i podstawy prawnej dokonanego podziału majątku dorobkowego małżonków?

* Czy w wyniku podziału majątku każdy z małżonków otrzymał majątek o tej samej wartości?

* Czy wartość otrzymanych przez Wnioskodawczynię składników majątku w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w majątku dorobkowym małżeńskim? Należy porównać wartość nabytych składników majątku otrzymanych w wyniku podziału majątku wspólnego (w tym lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność nabytego przez Wnioskodawczynię w wyniku tego podziału) z wartością posiadanego udziału w majątku wspólnym (w tym w mieszkaniu własnościowym nabytym przez małżonków w 1997 r.) na dzień dokonania podziału.

2. Przedstawienie stanowiska Wnioskodawczyni odnośnie sformułowanego pytania.

Wnioskodawczyni uzupełniła braki formalne wniosku, pismem z dnia 5 czerwca 2017 r. (data wpływu 9 czerwca 2017 r.), w którym wyjaśniła, że lokal nabyty w 1997 r. stanowił odrębną własność. Dnia 7 października 2016 r. (uprawomocnienie dnia 22 listopada 2016 r.) Sąd dokonał podziału majątku wspólnego Andrzeja W. i Elżbiety D. przez przyznanie Andrzejowi W. prawa własności do wyodrębnionej administracyjnie części lokalu mieszkalnego oznaczonej nr 14 oraz przyznanie Wnioskodawczyni prawa własności do wyodrębnionej administracyjnie części lokalu oznaczonej jako nr 13. Sąd nakazał zasądzić od Andrzeja W. na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 34.900 zł tytułem wzajemnego rozliczenia pomiędzy uczestnikami, wynikającego z dokumentów podziału składników majątku.

Pismem z dnia 29 czerwca 2017 r. znak 0114-KDIP3-2.4011.100.2017.2.MG organ podatkowy ponownie wezwał Wnioskodawczynię do doprecyzowania przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego poprzez wyjaśnienie:

1. Czy przedmiotem podziału majątku dorobkowego małżonków było tylko i wyłącznie przedmiotowe mieszkanie nabyte przez małżonków w 1997 r.?

2. Czy w wyniku podziału majątku dorobkowego małżonków Wnioskodawczyni otrzymała tylko przedmiotowe mieszkanie, cz też inne składniki majątku?

3. Czego dotyczyła spłata otrzymana przez Wnioskodawczynię w kwocie 34.900 zł, tj.:

* czy celem wyrównania wartości przydzielonego majątku (mieszkania oraz ewentualnie innych składników)?

* czy też spłata ta dotyczyła zwrotu poniesionych nakładów poniesionych w trakcie trwania związku małżeńskiego?

4. Czy w wyniku podziału majątku każdy z małżonków otrzymał majątek o tej samej wartości?

5. Czy wartość otrzymanych przez Wnioskodawczynię składników majątku w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w majątku dorobkowym małżeńskim?

Wnioskodawczyni uzupełniła braki formalne wniosku, pismem z dnia 3 lipca 2017 r. (data wpływu 6 lipca 2017 r.), w którym wyjaśniła, że Sąd ustalił, że w skład majątku wspólnego Andrzeja W. (były mąż) i Elżbiety D. wchodzą:

1. stanowiący odrębną własność lokal mieszkalny nr 13 podzielony administracyjnie na 2 lokale "13" i "14". Powierzchnia całego mieszkania wyniosła 51,32 m².

Po podziale lokal "13" ma powierzchnię 28.58 m², a jego wartość 319.500 zł.

Natomiast lokal "14" ma powierzchnię 22,74 m², a jego wartość wynosi 280.000 zł.

Sąd ustalił, że wartość majątku wspólnego podlegającego podziałowi wynosi 708.800 zł, a udziały małżonków w nim są równe i wynoszą po 354.400 zł.

Następnie Sąd dokonał podziału majątku wspólnego w ten sposób, że przedmioty:

- przyznał byłemu mężowi.

Sąd przyznał Wnioskodawczyni prawo własności do wyodrębnionej części lokalu "13", oraz nakazał zasądzić od Andrzeje W. na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 34.900 zł tytułem wzajemnego rozliczenia pomiędzy uczestnikami wynikającymi z dokonanego podziału.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedając swoje mieszkanie Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od sprzedaży do Urzędu Skarbowego?

Zdaniem Wnioskodawcy, właścicielami mieszkania byli małżonkowie od 1997 r. i udziały nie zmieniły się. Były mąż spłacił Wnioskodawczyni według wyroku Sądu kwotę 34.900 zł. Wnioskodawczyni wydaje się, że może sprzedać swoją część mieszkania nie płacąc podatku do Urzędu skarbowego. Mieszkanie na dzień dzisiejszy nie zostało jeszcze sprzedane.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie, kwota uzyskana z tego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma data i forma prawna ich nabycia.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego i jego uzupełnień wynika, że Wnioskodawczyni wraz mężem od 1997 r. była właścicielem mieszkania stanowiącego odrębną własność. W 2010 r. Sąd orzekł o rozwodzie małżonków. W 2016 r. wspólne mieszkanie małżonków zostało administracyjnie podzielone na dwa lokale nr 13 i 14, stanowiące odrębną własność. Lokal nr 13 o wartości 319.500 zł, natomiast lokal nr 14 o wartości 280.000 zł. W 2016 r. Sąd dokonał podziału majątku wspólnego małżonków. W skład majątku małżonków, oprócz dwóch lokali mieszkalnych nr 13 i 14 stanowiących odrębną własność wchodziła jeszcze nieruchomość gruntowa o wartości 22.300 zł, nakłady związane z rozbudową domu letniskowego usytuowanego na nieruchomości gruntowej, będącej wyłączną własnością byłego męża o wartości 72.000 zł oraz łódź motorowa o wartości 15.000 zł. Sąd ustalił, że wartość majątku wspólnego podlegającego podziałowi wynosi 708.800 zł, a udziały małżonków w nim są równe i wynoszą po 354.400 zł. Sąd dokonał podziału majątku wspólnego w ten sposób, że nieruchomość, dom letniskowy na nieruchomości, łódź motorowa oraz lokal mieszkalny nr 14 - przyznał byłemu mężowi, natomiast Wnioskodawczyni przyznał prawo własności lokalu nr 13 oraz zasądził od byłego męża na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 34.900 zł, tytułem wzajemnego rozliczenia pomiędzy byłymi małżonkami wynikającymi z dokonanego podziału majątku.

Wątpliwości Wnioskodawczyni budzi kwestia, czy sprzedaż wyodrębnionego lokalu mieszkalnego spowoduje konieczność zapłaty podatku dochodowego.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082, z późn. zm.). Na podstawie art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w trakcie jej trwania przez obydwoje małżonków lub jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ponadto, ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że małżonkowie w czasie jej trwania nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zgodnie natomiast z art. 43 § 1 tej ustawy, obydwoje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

W myśl art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w sprawach nieunormowanych w artykułach poprzedzających od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku. Zniesienie wspólności ustawowej kreuje zatem prawo małżonków do majątku wspólnego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych, które z reguły jest stanem przejściowym i prowadzi do podziału majątku.

Zgodnie z art. 1037 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.), w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków.

Z chwilą ustania wspólności ustawowej małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Przepis ten nie wyłącza zastosowania art. 43 § 2 i 3 (art. 501 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Powyższe oznacza, że z datą ustania małżeństwa, a więc również wspólności majątkowej, współwłasność łączna jaka istnieje między małżonkami przekształca się we współwłasność w częściach ułamkowych.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego, działu spadku, zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy.

Mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, ale tylko wówczas jeżeli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Tym samym za datę nabycia nieruchomości lub prawa, które przypadły danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę ich nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego, jeżeli podział majątku jest ekwiwalenty w naturze lub wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku podziału majątku mieści się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast podział majątku nie jest ekwiwalentny w naturze lub wartość otrzymanej nieruchomości lub prawa przekracza udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tego udziału w nieruchomości, który przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego, nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie (czyli bez spłat i dopłat).

Ustalenia wartości majątku należy dokonać w oparciu o obiektywne kryteria, czyli zgodnie z wyliczeniem dokonanym na podstawie cen rynkowych obowiązujących na danym obszarze w dacie podziału majątku dorobkowego małżonków, a nie według subiektywnego przekonania małżonków. Wyliczenia takiego dokonuje się sumując wartość rynkową wszystkich składników majątku podlegających podziałowi oraz ustalając wartość rynkową składników majątku otrzymanych przez każdego z małżonków. Gdy przedmiotem podziału majątku wspólnego małżonków jest więcej niż jeden składnik majątku wchodzący w skład majątku dorobkowego małżonków wówczas ta okoliczność wpływa na sposób ustalenia wysokości dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania.

Stąd wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością) - jak też stan jej majątku osobistego. Powyższych ustaleń należy bezwzględnie dokonać w oparciu o obiektywne kryteria, czyli zgodnie z wyliczeniem dokonanym na podstawie cen rynkowych obowiązujących na danym obszarze w dniu zawarcia umowy, na mocy której doszło do podziału majątku dorobkowego małżonków lub na dzień orzeczenia sądu o podziale majątku wspólnego, a nie według subiektywnego przekonania małżonków.

Z treści wniosku i uzupełnień wynika, że Wnioskodawczyni w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków otrzymała prawo własności lokalu nr 13 oraz zasądzoną od byłego męża kwotę 34.900 zł, tytułem wzajemnego rozliczenia pomiędzy byłymi małżonkami wynikającymi z dokonanego podziału majątku.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że chociaż dokonany podział majątku dorobkowego małżonków nie był równy i ekwiwalentny w naturze, gdyż podziałowi majątku towarzyszyła spłata na rzecz Wnioskodawczyni, to jednak wartość otrzymanego przez Wnioskodawczynię na wyłączną własność majątku wspólnego, nie przekraczała wartości udziału jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w majątku dorobkowym małżonków. Tym samym podział majątku dorobkowego i zasądzona przez Sąd na rzecz Wnioskodawczyni spłata tytułem wzajemnego rozliczenia pomiędzy byłymi małżonkami wynikającymi z dokonanego podziału majątku w kwocie 34.900 zł nie stanowi nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że planowane odpłatne zbycie nieruchomości nie będzie skutkowało powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ww. ustawy, bowiem za datę nabycia przedmiotowej nieruchomości przez Wnioskodawczynię przyjąć należy rok, w którym małżonkowie nabyli do majątku wspólnego mieszkanie stanowiące odrębną własność, które następnie zostało podzielone administracyjnie na dwa lokale stanowiące odrębną własność, tj. 1997 r.

Zatem stanowisko Wnioskodawczyni jest prawidłowe.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.