0114-KDIP2-2.4010.279.2017.10.S/AM

Na podstawie art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 kwietnia 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 404/18 (data wpływu prawomocnego orzeczenia oraz zwrotu akt sprawy 26 września 2019 r.), stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 30 sierpnia 2017 r. (data wpływu 10 października 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* ustalenia czy finansowanie udzielone przez Spółkę jako Uczestnika struktury cash-poolingu oraz naliczone odsetki pomniejszają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji - jest prawidłowe;

* ustalenia czy kwota pożyczki udzielonej przez Spółkę spółce córce, będącej uczestnikiem struktury cash-poolingu, wraz z naliczonymi odsetkami pomniejszają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji - jest prawidłowe.

W dniu 10 października 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia wartości zadłużenia liczonej dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji.

Dotychczasowy przebieg postępowania.

W dniu 28 listopada 2017 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego znak: 0114-KDIP2-2.4010.279.1.AM, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy w zakresie:

* ustalenia czy finansowanie udzielone przez Spółkę jako Uczestnika struktury cash-poolingu oraz naliczone odsetki pomniejszają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji za nieprawidłowe;

* ustalenia czy kwota pożyczki udzielonej przez Spółkę spółce córce, będącej uczestnikiem struktury cash-poolingu, wraz z naliczonymi odsetkami pomniejszają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji za nieprawidłowe.

Indywidualna interpretacja przepisów prawa podatkowego z dnia 28 listopada 2017 r. Nr 0114-KDIP2-2.4010.279.1.AM, została skutecznie doręczona w dniu 4 grudnia 2017 r.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z 28 listopada 2017 r. znak 0114-KDIP2-2.4010.279.1.AM złożył skargę w dniu 2 stycznia 2018 r. (data wpływu 8 stycznia 2018 r.).

W dniu 26 września 2019 r. do organu wpłynęło prawomocne orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 25 kwietnia 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 404/18, w którym uchylono zaskarżoną interpretację indywidualną z dnia 28 listopada 2017 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.279.1.AM. Jednocześnie w dniu 26 września 2019 r. do organu zwrócono akta po prawomocnym rozstrzygnięciu sprawy przez Wojewódzki Sąd Administracyjny.

W wyżej powołanym wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał, że skarga zasługuje na uwzględnienie. Zdaniem Sądu:

" (...) Istota sporu interpretacyjnego, który był podstawą rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, sprowadza się jednak do odpowiedzi na pytanie, czy pomiędzy Skarżącą, a jej spółkami - córkami, tj. spółkami, w których Skarżąca posiada 100% udziałów lub akcji, w sytuacji, gdy 100% udziałów w Skarżącej posiada inna spółka (spółka-matka), zachodzi relacja, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p., tj., czy w obu tych spółkach (tj. Skarżącej i spółce - córce) ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji). Udzielenie pozytywnej odpowiedzi na wskazane pytanie prowadzić będzie bowiem do wniosku, że możliwe jest pomniejszenie wartości zadłużenia do celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji o wartość pożyczek udzielonych spółkom - córkom Skarżącej, stosownie do brzmienia art. 16 ust. 7g u.p.d.o.p.

(...)

Rozpoznając wskazane zagadnienie należy w pierwszej kolejności podzielić pogląd wyrażony przez Organ, że brak jest tożsamości podmiotowej pomiędzy kategorią "podmiotów powiązanych" w znaczeniu, jakim Ustawodawca posługuje się w art. 11 ustawy, oraz "podmiotu powiązanego", o którym mowa w art. 16 ust. 7g u.p.d.o.p. Konkluzja ta w sposób oczywisty wynika z treści drugiego ze wskazanych przepisów, który - przy ustaleniu zakresu podmiotów powiązanych - odwołuje się do art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. Podmiotem powiązanym w rozumieniu art. 16 ust. 7g u.p.d.o.p. będzie więc bez wątpienia wyłącznie podmiot będący ze Skarżącą w relacji, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 bądź pkt 61 u.p.d.o.p. Z tej trafnej skądinąd konkluzji Organ wysnuł jednak błędny wniosek, że Skarżąca nie stanowi dla swojej spółki - córki pożyczkodawcy kwalifikowanego, tym samym zaś nie jest uprawniona do pomniejszenia wartości zadłużenia liczonego do celów niedostatecznej kapitalizacji, a to w oparciu o treść art. 16 ust. 7g u.p.d.o.p. Stanowisko to pomija bowiem treść art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy oraz zawarty we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej opis stanu faktycznego. Przedmiotem regulacji przywołanego przepisu u.p.d.o.p. jest bowiem pożyczka udzielona spółce przez inną spółkę, jeżeli w obu tych spółkach ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji). Opisany we wniosku o wydanie interpretacji oraz samej interpretacji stan faktyczny jest zaś taki, że 100% udziałów w Skarżącej posiada inna spółka (spółka - matka Skarżącej).

Tym samym, jak trafnie wskazała Skarżąca, poprzez powiązanie jej oraz jej spółek - córek ze spółką - matką Skarżącej, doszło do sytuacji opisanej w art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p. Przepis ten bowiem obejmuje swym zakresem zastosowania nie tylko relacje "poziome" w strukturze grupy kapitałowej (tj. relacje pomiędzy tzw. spółkami - siostrami, spółkami - kuzynkami itd.), lecz również relację pomiędzy spółką, a spółką od niej zależną, albowiem również i w tym wypadku należy uznać, że ten sam podmiot posiada nie mniej niż 25% udziałów (akcji) w obu spółkach, z tym, że w jednej z nich bezpośrednio, a w drugiej - pośrednio.

Na tożsamym stanowisku stanął Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 28 listopada 2018 r., II FSK 3395/16.

Przekładając powyższe rozważania na grunt sprawy niniejszej należy zauważyć, że w obu spółkach (tj. zarówno u Skarżącej, jak i w dowolnej z jej spółek-córek, w której Skarżąca posiada 100% akcji lub udziałów), ten sam podmiot (spółka - matka Skarżącej) posiada bezpośrednio (w Skarżącej) lub pośrednio (za pośrednictwem Skarżącej - w jej każdej spółce - córce) nie tylko nie mniej niż 25%, ale wręcz 100% udziałów (akcji). Tym samym pomiędzy Skarżącą, a każdą z jej spółek - córek, w których posiada nie mniej niż 25% udziałów (akcji) liczonych w sposób określony w art. 16 ust. 6 u.p.d.o.p., występuje relacja, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p.

(...)

Należy bowiem wskazać, że relacja, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p., jest - co wynika z samej tylko analizy semantycznej wskazanej jednostki redakcyjnej - relacją zwrotną, tj. jeśli Skarżąca jest względem swojej spółki - córki podmiotem, o którym mowa we wskazanym przepisie, to tym samym także jej spółka - córka będzie względem Skarżącej takim podmiotem. "Powiązanie" tu opisane jest stosunkiem wzajemnym - jeśli podmiot A jest powiązany z podmiotem B, to podmiot B jest automatycznie powiązany z podmiotem A. Każda spółka - córka jest więc powiązana ze Skarżącą. Kiedy zatem w art. 16 ust. 7g ustawa używała zwrotu "podmiotom powiązanym", odnoszącego się do udzielonych pożyczek, to chodziło w nim o pożyczki (zadłużenie) udzielone tym właśnie spółkom powiązanym występującym w niniejszej sprawie.

(...)".

Wskutek powyższego, wniosek Strony wymaga ponownego rozpatrzenia przez tutejszy organ.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej: "Spółka" lub "Wnioskodawca") należy do podatkowej grupy kapitałowej (dalej: "Grupa"), która reprezentowana jest przez Spółkę. Spółka wraz z innymi podmiotami z Grupy zawarła z bankiem mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: "Bank") umowę świadczenia usług zarządzania płynnością w formie limitów dziennych (dalej: "Umowa"). Umowa zawarta jest pomiędzy Spółką oraz spółkami powiązanymi ze Spółką (dalej: "Spółki powiązane"), w których Spółka posiada 100% udziałów bądź akcji.

(dalej łącznie: "Uczestnicy", a osobno: "Uczestnik") z jednej strony, zaś z drugiej strony Bankiem oferującym usługę zarządzania płynnością w formie limitów dziennych.

Umowa dotyczy zarządzania płynnością finansową Uczestników. Oznacza to, iż na podstawie Umowy Bank świadczy na rzecz Spółki oraz pozostałych Uczestników usługę tzw. cash-poolingu. Usługa ta ma charakter tzw. rzeczywistego cash-poolingu, tj. przewiduje rzeczywiste transfery środków pomiędzy rachunkami bankowymi Uczestników. Celem usługi świadczonej przez Bank jest zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi Uczestników poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych oraz zminimalizowanie kosztów finansowania działalności gospodarczej prowadzonej przez te podmioty.

Przed rozpoczęciem korzystania z usługi cash-poolingu Uczestnicy zawarli z bankiem umowy bieżących rachunków bankowych (dalej: Rachunki Uczestnika). Następnie, Uczestnicy przystąpili wraz z bankiem do analizowanej Umowy, na podstawie której bank udostępnił w Rachunkach Uczestników limit dzienny wymagalny na koniec dnia, w którym został udzielony (dalej: Limit Dzienny). Ponadto, w ramach Umowy bank będzie dokonywał na zlecenie Uczestników rozliczeń pieniężnych z wykorzystaniem Rachunków Uczestników oraz Rachunku Głównego (dalej łącznie jako: Struktura Rachunków). Usługą cash-poolingu objęte zostaną rachunki bankowe prowadzone w walucie polskiej.

Spółka przystąpiła do Umowy w charakterze Uczestnika.

Jeden z Uczestników, tj. spółka córka Wnioskodawcy (spółka, której 100% akcji posiada Wnioskodawca) pełni dodatkowo funkcję tzw. Agenta. W związku z uczestnictwem w Umowie, Agent posiada w banku dwa rachunki rozliczeniowe. Jeden z rachunków - Rachunek Główny jest prowadzony dla Agenta w ramach Struktury Rachunków. W Rachunku Głównym bank udostępnił Agentowi Limit Dzienny. Drugi z rachunków - Główny Rachunek Płynności nie jest objęty Strukturą Rachunków. W Głównym Rachunku Płynności bank, na podstawie odrębnie zawartej umowy, udostępnił Agentowi kredyt (dalej: Limit Kredytowy). Pełnienie funkcji Agenta będzie wiązało się z reprezentowaniem pozostałych Uczestników (w tym Spółki) wobec banku w zakresie wszelkich kwestii związanych z Umową (uczestnictwem w usłudze zarządzania płynnością).

Zgodnie z Umową, rozliczenia dokonywane pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami (w tym Agentem) w ramach usługi zarządzania płynnością (dalej: Usługa) będą oparte na poręczeniach wzajemnych zobowiązań Uczestników (zgodnie z art. 876 i nast. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm., dalej: k.c.) oraz subrogacji ustawowej - w zakresie skutku realizacji poręczeń (art. 518 § 1 pkt 1 k.c.). Oznacza to, że każdy z Uczestników (w tym Agent) udzielił względem banku nieodwołalnego poręczenia spłaty wszystkich Limitów Dziennych do określonej w Umowie wysokości, jak również spłaty należnych odsetek od wszystkich Limitów Dziennych do określonej w Umowie wysokości.

Usługa zakłada bilansowanie (tj. zerowanie) sald na prowadzonych przez bank rachunkach bankowych Uczestników (tj. Strukturze Rachunków) z wykorzystaniem Głównego Rachunku Płynności. Bilansowanie sald w Strukturze Rachunków jest dokonywane na koniec każdego dnia funkcjonowania Usługi. Oznacza to, iż przy wykorzystaniu wskazanego powyżej mechanizmu prawnego (tj. korzystając z udzielonych poręczeń) bank obciąża Rachunek Główny spłatą długów Uczestników (innych niż Agent) z tytułu wykorzystanych i niespłaconych przez nich Limitów Dziennych, bądź też bank obciąża Rachunki Uczestników (innych niż Agent) spłatą długów Agenta wobec banku z tytułu wykorzystanego i niespłaconego przez Agenta Limitu Dziennego.

A zatem w przypadku, gdy:

* bank wykorzysta dodatnie saldo Rachunku Głównego na spłatę wykorzystanych kwot Limitów Dziennych innych Uczestników (Spółki), Agent (którego saldo dodatnie zostało wykorzystane do spłaty) z mocy prawa nabywa wierzytelności banku wobec tych Uczestników (Spółki);

* bank wykorzysta dodatnie saldo Rachunku Uczestnika (Spółki) na spłatę wykorzystanej kwot Limitu Dziennego Agenta, Uczestnik (którego saldo dodatnie zostało wykorzystane do spłaty; tu: Spółka) z mocy prawa nabywa wierzytelności banku wobec Agenta.

Od kwot wierzytelności nabytych odpowiednio przez Uczestników oraz Agenta naliczane będą odsetki.

Spłata nabytych w opisany sposób wierzytelności następuje na każde żądanie Uczestnika (w tym Agenta), który dokonał spłaty, zaś w przypadku braku żądania, nie później niż w ciągu roku kalendarzowego od daty nabycia takiej wierzytelności.

W związku z korzystaniem z Usługi Spółka będzie ponosiła na rzecz banku określone w Umowie opłaty.

Jeżeli na rachunku bieżącym Spółki wystąpi saldo dodatnie Wnioskodawca z mocy prawa nabywa wierzytelność Banku wobec Agenta co w konsekwencji prowadzi do powstania sytuacji, w której Wnioskodawca posiada należność względem Agenta. W przeciwnym wypadku, tj. gdy na Rachunku Uczestnika (Spółki) występuje saldo ujemne, Agent (którego saldo dodatnie zostało wykorzystane do spłaty) z mocy prawa nabywa wierzytelności banku wobec tych Uczestników (Spółki) co w konsekwencji prowadzi do powstania sytuacji, w której Uczestnik (Wnioskodawca) ma zobowiązanie względem Agenta.

Spółka, poza strukturą cash-poolingu, korzysta również z innych form finansowania.

Spółka otrzymała pożyczkę od swojej spółki-matki (tj. od spółki, która posiada 100% udziałów Wnioskodawcy), a także dokonała emisji obligacji, które zostały objęte przez instytucje finansowe niepowiązane kapitałowo z Wnioskodawcą.

Wnioskodawca udzielił pożyczki spółce-córce (spółce, w której posiada 100% akcji). Spółka córka, której Wnioskodawca udzielił pożyczki jest Uczestnikiem (pełni funkcję Agenta).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy finansowanie udzielone Spółce jako Uczestnikowi struktury cash-poolingu oraz naliczone odsetki powiększają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji, tzn. art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT?

2. Czy finansowanie udzielone przez Spółkę jako Uczestnika struktury cash-poolingu oraz naliczone odsetki pomniejszają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji, tzn. art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT?

3. Czy kwota pożyczki udzielonej przez Spółkę spółce córce, będącej uczestnikiem struktury cash-poolingu, wraz z naliczonymi odsetkami pomniejszają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji, tzn. art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT?

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytania nr 2 i 3 wniosku ORD-IN. Wniosek w pozostałym zakresie, tj. pytania nr 1 został rozpatrzony odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawcy,

* Finansowanie udzielone Spółce jako Uczestnikowi struktury cash-poolingu oraz naliczone odsetki powiększają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji, tzn. art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1888, z późn. zm., dalej: ustawa o CIT).

* Finansowanie udzielone przez Spółkę jako Uczestnika struktury cash-poolingu oraz naliczone odsetki pomniejszają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. cienkiej kapitalizacji, tzn. art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT.

* Kwota pożyczki udzielonej przez Spółkę spółce z Grupy, będącej uczestnikiem struktury cash-poolingu, wraz z naliczonymi odsetkami pomniejszają wartość zadłużenia dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji, tzn. art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT.

Umowa "cash-poolingu" jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy.

W ramach porozumienia cash-poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash-pooling i zarządzający systemem, tzw. Agenta, którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z brzmieniem art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się:

Przy czym, zgodnie z art. 16 ust. 6 ustawy o CIT, wskaźnik procentowy, o którym mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, posiadanych udziałów (akcji) w spółce określa się na podstawie liczby praw głosu, jakie w związku z posiadanymi udziałami (akcjami) przysługują danemu podmiotowi; przepis art. 11 ust. 5b stosuje się odpowiednio. W przypadku wspólnika spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, niebędącego akcjonariuszem uważa się, że ten wskaźnik procentowy pozostaje spełniony, bez względu na wielkość jego udziału w tej spółce.

Przez pożyczkę, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 oraz art. 15c ustawy o CIT, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także kredyt, emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę; pochodnych instrumentów finansowych nie uważa się za pożyczkę w rozumieniu tego przepisu (art. 16 ust. 7b ustawy o CIT).

Zgodnie natomiast z art. 16 ust. 7g ustawy o CIT, wartość zadłużenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, pomniejsza się o wartość pożyczek udzielonych podmiotom powiązanym, wskazanym w tych przepisach.

Zauważyć należy, że umowa cash-poolingu to forma zarządzania finansami, stosowana przez podmioty należące do jednej grupy. Celem tego typu narzędzia finansowego jest minimalizowanie kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy. Polskie przepisy prawa cywilnego nie zawierają regulacji odnoszących się do umowy cash-poolingu. Stąd też, umowę taką zaliczyć należy do umów nienazwanych na gruncie polskich przepisów prawa cywilnego. Tym niemniej cechą takiej umowy jest to, że jeden z podmiotów (Uczestnik) przekazuje własne środki finansowe innemu podmiotowi (innemu Uczestnikowi), celem pokrycia przez ten inny podmiot zobowiązań pieniężnych. Otrzymane przez podmiot środki finansowe podlegają zwrotowi wraz z wynagrodzeniem za korzystanie z tych środków, określonym w formie odsetek.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy zauważyć, że uprawnienie Spółki do korzystania ze środków finansowych innych podmiotów, jak również udzielenie finansowania przez Spółkę innym podmiotom w ramach opisanej we wniosku struktury cash-poolingu upoważnia do stwierdzenia, że w opisanym zdarzeniu przyszłym będziemy mieli do czynienia z pożyczką w rozumieniu definicji zawartej w art. 16 ust. 7b ustawy o CIT.

Skoro wierzytelność (należność) lub zadłużenie wobec innych podmiotów uczestniczących w opisanej przez Wnioskodawcę strukturze cash-poolingu jest traktowane jako pożyczka, to dla potrzeb stosowania przepisów dotyczących tzw. niedostatecznej kapitalizacji uznać należy, że finansowanie udzielone przez Spółkę innym podmiotom powiązanym biorącym udział w strukturze cash-poolingu pomniejsza wartość zadłużenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61, zgodnie z art. 16 ust. 7g ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 16 ust. 7g ustawy o CIT, wartość zadłużenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, pomniejsza się o wartość pożyczek udzielonych podmiotom powiązanym, wskazanym w tych przepisach.

W związku z powyższym, podatnicy mają prawo dla celów stosowania przepisów dotyczących niedostatecznej kapitalizacji do pomniejszenia kwoty własnego zadłużenia wobec podmiotów powiązanych o wartość udzielonego tym podmiotom finansowania.

Należy zauważyć, że Wnioskodawca i spółka córka wnioskodawcy (tj. Agent), której Wnioskodawca udzielił pożyczki są podmiotami, w których ten sam podmiot (spółka matka Wnioskodawcy) bezpośrednio (w przypadku Spółki) lub pośrednio (w przypadku spółki córki-Agenta) posiada 100% udziałów (akcji).

W ocenie Spółki, dla ustalenia kwoty, o którą podatnicy mają prawo obniżyć swoje zadłużenie wobec podmiotów powiązanych, zgodnie z art. 16 ust. 7g ustawy o CIT, posługiwać należy się zasadami analogicznymi, jak przy określaniu kwoty zadłużenia dla potrzeb stosowania ograniczeń dotyczących uwzględniania w kosztach podatkowych odsetek uiszczanych od pożyczek uzyskanych od tych podmiotów, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT. Tym samym należy uznać, że dla potrzeb stosowania ograniczeń dotyczących niedostatecznej kapitalizacji podatnicy mają możliwość obniżenia swojego zadłużenia o kwotę każdego rodzaju finansowania udzielonego podmiotom powiązanym, które spełnia warunki określone w art. 16 ust. 7b ustawy o CIT.

Powyższe wnioski potwierdzają również wyjaśnienia dotyczące stosowania znowelizowanych przepisów o niedostatecznej kapitalizacji, opublikowane na stronie internetowej Ministerstwa Finansów, z których wynika, że "wartość zadłużenia" brana pod uwagę przy ustalaniu limitu odsetek zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT, powinna być wartością "netto", stanowiącą różnicę między wartością zadłużenia spółki wobec "kwalifikowanych" wspólników (podmiotów), a wartością pożyczek udzielonych tym wspólnikom (podmiotom) przez spółkę. Ponadto, przedstawione powyżej stanowisko jest prezentowane przez organy podatkowe, przykładowo w interpretacji wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 22 lutego 2016 r., sygn. IBPB-1-2/4510-138/16/BD.

Z kolei jak podkreślił Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 15 grudnia 2016 r. (sygn..: 1462-IPPB5.4510.1058.2016.1.JC): "Skoro wierzytelność lub zadłużenie wobec innych podmiotów uczestniczących w opisanej przez Wnioskodawcę strukturze cash-poolingu jest traktowane jako pożyczka, to dla potrzeb stosowania przepisów dotyczących tzw. "niedostatecznej kapitalizacji" uznać należy, że finansowanie udzielone przez Spółkę innym podmiotom powiązanym biorącym udział w strukturze cash-poolingu pomniejsza wartość zadłużenia (podkreślenie Wnioskodawcy) zgodnie z art. 16 ust. 7g u.p.d.o.p.".

Podsumowując, należy uznać, że:

Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska przedstawionego we wniosku.

W wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy, po uwzględnieniu prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 25 kwietnia 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 404/18, w świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się w zakresie:

* ustalenia czy finansowanie udzielone przez Spółkę jako Uczestnika struktury cash-poolingu oraz naliczone odsetki pomniejszają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji za prawidłowe;

* ustalenia czy kwota pożyczki udzielonej przez Spółkę spółce córce, będącej uczestnikiem struktury cash-poolingu, wraz z naliczonymi odsetkami pomniejszają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1888, z późn. zm. w brzmieniu obowiązującym w dniu wydania pierwotnej interpretacji, dalej: "u.p.d.o.p."), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a u.p.d.o.p., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów) z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). Natomiast, stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 11 u.p.d.o.p., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Odsetki od pożyczki mogą więc zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów dopiero w momencie ich faktycznej zapłaty lub kapitalizacji, jednak pod warunkiem, że nie zachodzą m.in. okoliczności, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p.

I tak, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 u.p.d.o.p., nie uważa się za koszty uzyskania przychodu odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez podmiot posiadający bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udzielonych łącznie przez podmioty posiadające łącznie bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki - w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia wobec tych podmiotów, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni.

Z kolei, w myśl art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p., nie uważa się za koszty uzyskania przychodu odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez inną spółkę, jeżeli w obu tych spółkach ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę wobec spółki udzielającej pożyczki oraz wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) spółki otrzymującej pożyczkę, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki otrzymującej pożyczkę - w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni.

Określając wielkość udziału pośredniego, jaki dany podmiot posiada w kapitale innego podmiotu zastosowanie znajdzie zasada, zgodnie z którą jeżeli jeden podmiot posiada w kapitale drugiego podmiotu określony udział, a ten drugi posiada taki sam udział w kapitale innego podmiotu, to pierwszy podmiot posiada udział pośredni w kapitale tego innego podmiotu w tej samej wysokości; jeżeli zaś wartości te są różne, to za wysokość udziału pośredniego przyjmuje się niższą z tych wartości (art. 16 ust. 6 u.p.d.o.p. w zw. z art. 11 ust. 5b tej ustawy). W pozostałym zakresie sposób liczenia procentowego wskaźnika posiadanych udziałów (akcji) w spółce (spółdzielni) pozostał bez zmian.

Jednocześnie, zgodnie z art. 16 ust. 7g u.p.d.o.p., wartość zadłużenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, pomniejsza się o wartość pożyczek udzielonych podmiotom powiązanym, wskazanym w tych przepisach.

Należy zauważyć, że zezwalając na pomniejszenie poziomu zadłużenia podatnika o kwoty pożyczek udzielonych podmiotom powiązanym, w art. 16 ust. 7g u.p.d.o.p., ustawodawca poprzez wykorzystanie zwrotu "wskazanym w tych przepisach" wskazał wprost kategorię podmiotów powiązanych wymienionych w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p.

Zgodnie z literalnym brzmieniem powołanego przepisu jako "podmioty powiązane wskazane w tych przepisach" należy rozumieć podmioty wskazane w treści art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz pkt 61, a zatem:

* podmiot posiadający bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki;

* podmioty posiadające łącznie bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji);

* inną spółkę, jeżeli w obu spółkach będących pożyczkobiorcą i pożyczkodawcą ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji).

Redakcja przepisu art. 16 ust. 7g w związku z art. 16 ust. 1 pkt 60 jednoznacznie wskazuje na to, że w przypadku pożyczki udzielonej przez tzw. podmiot kwalifikowany wartość zadłużenia wobec podmiotów posiadających pośrednio lub bezpośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, powinna zostać pomniejszona o wartość pożyczek udzielonych:

* podmiotom posiadającym łącznie bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) (art. 16 ust. 1 pkt 60 u.p.d.o.p.) oraz

* spółkom, jeżeli w spółkach będących pożyczkobiorcą i pożyczkodawcą ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji) (art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p.).

Analogicznie, dla celów zastosowania art. 16 ust. 7g w związku z art. 16 ust. 1 pkt 61, w przypadku pożyczki udzielonej przez tzw. podmiot kwalifikowany wartość zadłużenia wobec spółki udzielającej pożyczki oraz wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż po 25% udziałów (akcji) spółki otrzymującej pożyczkę, powinna zostać pomniejszona o wartość pożyczek udzielonych:

* podmiotom posiadającym łącznie bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) (art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o CIT) oraz

* spółkom, jeżeli w spółkach będących pożyczkobiorcą i pożyczkodawcą ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji) (art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT).

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym oraz opisie zdarzenia przyszłego Spółka wraz ze spółkami należącymi do podatkowej grupy kapitałowej zawarła z bankiem umowę świadczenia usług zarządzania płynnością w formie limitów dziennych. Uczestnikami systemu są spółki, w których Wnioskodawca posiada 100% udziałów bądź akcji. Umowa dotyczy zarządzania płynnością finansową Uczestników. Oznacza to, iż na podstawie Umowy Bank świadczy na rzecz Spółki oraz pozostałych Uczestników usługę tzw. cash-poolingu. Usługa ta ma charakter tzw. rzeczywistego cash-poolingu, tj. przewiduje rzeczywiste transfery środków pomiędzy rachunkami bankowymi Uczestników.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, że poza strukturą cash-poolingu korzysta z innych form finansowania. Spółka otrzymała m.in. pożyczkę od swojej spółki-matki (tj. spółki, która posiada 100% udziałów Wnioskodawcy).

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że finansowanie udzielone Spółce jako Uczestnikowi struktury cash-poolingu oraz naliczone odsetki powiększają wartość zadłużenia liczoną w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Finansowanie to zostanie udzielone Spółce przez kwalifikowanego pożyczkodawcę, tj. spółkę, w której pośrednio 100% udziałów lub akcji posiada podmiot będący jedynym udziałowcem Wnioskodawcy.

Jednocześnie, jak wykazano powyżej pomniejszenie poziomu zadłużenia podatnika, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 może zostać dokonane o wartość pożyczek udzielonych wyłącznie podmiotom powiązanym wskazanym w powołanych przepisach art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p.

Jak wynika ze stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku, Wnioskodawca i spółka córka wnioskodawcy (tj. Agent), której Wnioskodawca udzielił pożyczki są podmiotami, w których ten sam podmiot (spółka matka Wnioskodawcy) bezpośrednio (w przypadku Spółki) lub pośrednio (w przypadku spółki córki-Agenta) posiada 100% udziałów (akcji).

Tym samym, finansowanie udzielone przez Spółkę jako Uczestnika struktury cash-poolingu oraz naliczone odsetki oraz kwota pożyczki udzielonej przez Spółkę spółce z Grupy, będącej uczestnikiem struktury cash-poolingu, wraz z naliczonymi odsetkami pomniejszają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. cienkiej kapitalizacji, tzn. art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym w dniu wydania pierwotnej interpretacji.

Podsumowując, stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie:

* ustalenia czy finansowanie udzielone przez Spółkę jako Uczestnika struktury cash-poolingu oraz naliczone odsetki pomniejszają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji - jest prawidłowe;

* ustalenia czy kwota pożyczki udzielonej przez Spółkę spółce córce, będącej uczestnikiem struktury cash-poolingu, wraz z naliczonymi odsetkami pomniejszają wartość zadłużenia liczoną dla celów tzw. niedostatecznej kapitalizacji - jest prawidłowe.

Krańcowo zauważyć należy, że na mocy przepisów ustawy z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2017 r. poz. 2175; dalej jako: ustawa nowelizująca) nastąpiła nowelizacja przepisów dotyczących kosztów finansowania dłużnego. Przesłanką dokonania tych zmian była konieczność dostosowania tej regulacji do wymogów dyrektywy Rady (EU) 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r. ustanawiającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego (zwanej dalej: "dyrektywą ATAD").

W ramach implementacji dyrektywy, dokonano modyfikacji przepisów dotyczących tzw. niedostatecznej kapitalizacji (thin cap), tj. przepisów przeciwdziałających nadmiernemu finansowaniu podatników długiem, co skutkuje erozją bazy podatkowej w państwie siedziby spółki.

1 stycznia 2018 r. ustawą nowelizującą z dnia 27 października 2017 r. zmianie uległy regulacje zawarte w art. 15c ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1036, z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p.") (art. 2 pkt 16 ustawy nowelizującej), zaś przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. zostały uchylone (art. 2 pkt 19 lit. a tiret dwunaste ustawy zmieniającej). Ponadto ustawą zmieniającą zostały uchylone także ust. 7b, 7g i 7h.

Dodatkowo należy wskazać, że zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy nowelizującej, przepisy ustaw zmienianych w art. 1-3, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2018 r. z tym że przepisy:

* art. 21 ust. 1 pkt 90b, art. 25 ust. 4 oraz art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c, ust. 7a pkt 8 i 14 oraz ust. 7c i 7e ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą,

* art. 11 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą

* - stosuje się do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2017 r.

Ponadto art. 4 ust. 2 ustawy nowelizującej stanowi, że podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, których rok podatkowy jest inny niż kalendarzowy i rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2018 r., a zakończy się po dniu 31 grudnia 2017 r., stosują do końca przyjętego przez siebie roku podatkowego przepisy ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu dotychczasowym, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 2.

Artykuł 7 ustawy nowelizującej precyzuje, że do odsetek od kredytów (pożyczek), w przypadku których kwota udzielonego podatnikowi kredytu (pożyczki) została temu podatnikowi faktycznie przekazana przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy art. 15c lub art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 oraz ust. 6, 7b, 7g i 7 h ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu dotychczasowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2018 r.

Odnosząc powyższe do przedstawionych powyżej przepisów wskazać należy, że od 1 stycznia 2019 r. jedyną metodą stosowaną do ustalenia zakresu wyłączeń kosztów finansowania dłużnego, w tym odsetek od pożyczek (kredytów) z kosztów uzyskania przychodów jest metoda wynikająca z art. 15c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania pierwotnej (uchylonej) interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.