0114-KDIP1-3.4012.622.2018.1.MK - Wliczanie obrotu z tytułu sprzedaży nieruchomości do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 października 2018 r. (data wpływu 23 października 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wliczania do limitu sprzedaży określonego w art. 113 ust. 1 ustawy kwot wynikających ze sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 października 2018 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wliczania do limitu sprzedaży określonego w art. 113 ust. 1 ustawy kwot wynikających ze sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność na podstawie:

Wnioskodawca posiada osobowość prawną.

Zgodnie z § 3 statutu Wnioskodawcy podstawowym celem jest działalność charytatywno-opiekuńcza, humanitarna i wychowawcza. Działalność ta realizowana jest na rzecz osób potrzebujących bez względu na ich wyznanie, światopogląd, narodowość, rasę i przekonania.

W myśl postanowień § 4 statutu do zadań Wnioskodawcy należy:

Wnioskodawca prowadzi działalność statutową odpłatną i nieodpłatną oraz posiada status organizacji pożytku publicznego.

Wnioskodawca nie jest podatnikiem VAT czynnym i korzysta ze zwolnienia określonego w art. 113, ust. 1 ustawy o podatku VAT. Wnioskodawca w latach: 1999, 2000 oraz 2002 otrzymała w formie darowizny grunty. Ponieważ Wnioskodawca nie widzi perspektyw do prowadzenia jakiejkolwiek działalności, podjęto decyzję o ich sprzedaży. Sprzedaż poszczególnych działek będzie zwolniona z podatku VAT na podstawie:

* art. 43 ust. 1 pkt 9 - dla działek niezabudowanych,

* art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a w związku z art. 29 ust. 8 ustawy o podatku VAT - dla działek zabudowanych.

Uzyskane środki Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na działalność statutową, a sama sprzedaż ma charakter pomocniczy (incydentalny) i nie jest powiązana z żadnym z przedmiotów podstawowej działalności w sposób bezpośredni. Sprzedaż ta nie angażuje zasobów ludzkich ani środków i nie nastąpiłaby gdyby nie wcześniejsza wola darczyńców, od których Wnioskodawca otrzymał powyższe nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w świetle wyżej przedstawionego stanu faktycznego, wartość planowanej sprzedaży nieruchomości należy wliczać do limitu określonego w art. 113 ust. 1 w związku z postanowieniami art. 113, ust. 2 lit. a ustawy o podatku VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o podatku VAT zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Zgodnie z ust. 2 do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się (...) odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami, (...) - jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przedstawione planowane transakcje będą miały charakter pomocniczy i nie powinny być wliczane do limitu 200.000 zł, o którym mowa w art. 113 ust. 1.

Prawo podatkowe w Polsce ani prawo unijne nie definiuje pojęcia "transakcji pomocniczych". W interpretacji Izby Skarbowej w Poznaniu z 16 maja 2014 r. (ILPP2/443-110/14-4/AD) możemy przeczytać "że przepisy unijnej dyrektywy w zakresie VAT posługują się określeniem "incidental transactions" w ramach odpowiedniego przepisu, co na język polski może być tłumaczone jako "transakcje incydentalne/uboczne". Termin "incydentalny" według Słownika języka polskiego (Słownika Wydawnictwa Naukowego PWN) oznacza przy tym "mający małe znaczenie lub zdarzający się bardzo rzadko", natomiast termin "uboczny" oznacza "dotyczący czegoś pośrednio, mniej istotny lub dodatkowy". Transakcje o charakterze incydentalnym oznaczają zdarzenia występujące nie tyle rzadko, ile ubocznie, przy określonej okazji, nawet gdyby występowały w sposób powtarzalny. Pojęcie "incydentalności" odnosi się więc nie tyle do samej częstotliwości występowania danego zdarzenia, co raczej do jego poboczności względem zasadniczej działalności podatnika.

Transakcje pomocnicze to takie, które nie są związane z podstawową działalnością Wnioskodawcy, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Są one sporadycznym uzupełnieniem tej działalności i to wywołanym przez wolę darczyńców a nie przez samego Wnioskodawcę. Wnioskodawca nie nabył bowiem owych nieruchomości z własnej inicjatywy, z konkretnym własnym zamiarem na podstawie własnej decyzji. Planowane transakcje nie są stałym elementem działalności Wnioskodawcy tylko wyrazem gospodarności polegającej na zbyciu majątku niewykorzystywanego dla działalności podstawowej.

NSA w wyroku z 14 lutego 2013 r. (I FSK 571/12) uznał, że przy ustalaniu, czy daną transakcję uznać za "pomocniczą", trzeba uwzględnić nie tyle liczbę zawartych transakcji czy ich wartość, ile całokształt wykonywanych przez podatnika czynności, w tym sposób zaangażowania majątku podatnika. Wcześniej podobnie NSA w wyroku z 30 czerwca 2009 r. (I FSK 903/08) wskazywał na stopień wykorzystania zasobów podatnika i poboczność czynności do działalności gospodarczej podatnika.

Wnioskodawca nie planuje, ani nie angażuje, sił, zasobów i środków w realizację zaplanowanych transakcji, a sama sprzedaż nieruchomości nie jest przedmiotem działalności Wnioskodawcy. W związku z powyższym, Wnioskodawca uważa, że zaplanowane transakcje nie powinny być wliczane do limitu określonego w art. 113 ustawy o podatku VAT z uwagi na to, że mają charakter transakcji pomocniczych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku dla pewnej grupy podatników. Regulacje w tym zakresie zawarte zostały w art. 113 ustawy.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Przepis art. 113 ust. 2 ustawy o VAT stanowi, że do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych; 3. odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Z powyższego przepisu wynika, że obliczając limit sprzedaży uprawniający podatnika do zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy, nie bierze się pod uwagę m.in. odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, jednakże z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami oraz usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38, jeżeli nie mają one charakteru transakcji pomocniczych.

Zgodnie z art. 288 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) kwota obrotu stanowiąca punkt odniesienia dla zastosowania procedury przewidzianej w niniejszej sekcji obejmuje następujące kwoty, z wyłączeniem VAT:

Zatem Dyrektywa 2006/112/WE w art. 288 pkt 4 również stanowi, że kwota obrotu obejmuje wartość transakcji związanych z nieruchomościami.

Aby wyjaśnić definicję "transakcji", należy posłużyć się słownikowym określeniem tego terminu. I tak "Słownik języka polskiego PWN" pod redakcją prof. Stanisława Dubisza, Warszawa 2008, definiuje słowo "transakcja" jako operację handlową dotyczącą kupna lub sprzedaży towarów lub usług albo umowę handlową na kupno lub sprzedaż towarów lub usług i samo zawarcie takiej umowy.

Podkreślić w tym miejscu należy, że ustawodawca zarówno w akcie zasadniczym, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy nie zdefiniował pojęcia "charakter pomocniczy". W takim przypadku w pierwszej kolejności stosuje się wykładnię językową, w taki bowiem sposób ustawodawca komunikuje się z podatnikiem jako adresatem normy. Dopiero gdy wykładnia językowa nie prowadzi do jednoznacznych rezultatów dopuszczalne jest skorzystanie z pozajęzykowych dyrektyw interpretacyjnych. Według internetowego słownika synonimów (strona internetowa - http://synonim.net/synonim/pomocniczy), synonimami do słowa "pomocniczy" są pojęcia: "pomocny, wspierający, poboczny, akcesoryjny, dodatkowy, dopływowy, posiłkowy, subsydialny, subsydiarny, uzupełniający, wspomagający".

Przepisy unijnej dyrektywy w zakresie VAT posługują się określeniem "incidental transactions" w ramach odpowiedniego przepisu, co na język polski może być tłumaczone jako "transakcje incydentalne/uboczne". Termin "incydentalny" wg Słownika języka polskiego (Słownika Wydawnictwa Naukowego PWN) oznacza przy tym "mający małe znaczenie lub zdarzający się bardzo rzadko", natomiast termin "uboczny" oznacza "dotyczący czegoś pośrednio, mniej istotny lub dodatkowy". Transakcje o charakterze "incydentalnym" oznaczają zdarzenia występujące nie tyle rzadko, ile ubocznie, przy określonej okazji, nawet gdyby występowały w sposób powtarzalny. Pojęcie "incydentalności" odnosi się więc nie tyle do samej częstotliwości występowania danego zdarzenia, co raczej do jego poboczności względem zasadniczej działalności podatnika.

Także w wersji francuskiej omawianej VI Dyrektywy użyto określenia "accessoire", a w wersji niemieckiej "Hilfsumsaetze", co wskazuje, że w analizowanym kontekście istotne jest, aby były to czynności poboczne, czy też pomocnicze do zasadniczej działalności podatnika (wspomniane powyżej trzy wersje językowe VI Dyrektywy są kompatybilne i wskazują na pomocniczy, poboczny charakter omawianych czynności). Podobnie, polska wersja językowa Dyrektywy 2006/112, która zastąpiła VI Dyrektywę, odstępuje od sformułowania "transakcje sporadyczne" i określa omawiane czynności jako "transakcje pomocnicze".

Transakcje pomocnicze zatem to takie, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Tak więc, aby ocenić, czy dana czynność może być uznana za pomocniczą, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli dana działalność stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze.

Zatem, aby ocenić, czy świadczona usługa ma charakter "pomocniczy", należy wziąć pod uwagę to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika.

Należy zauważyć, że w niniejszej sprawie dostawy nieruchomości, które będą objęte zwolnieniem od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy oraz art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a w związku z art. 29 ust. 8 ustawy, będą przedmiotem odrębnej działalności od działalności Wnioskodawcy. Jak wskazano w opisie sprawy podstawowym celem Wnioskodawcy jest działalność charytatywno-opiekuńcza, humanitarna i wychowawcza. Działalność ta realizowana jest na rzecz osób potrzebujących bez względu na ich wyznanie, światopogląd, narodowość, rasę i przekonania.

Zatem sprzedaż nieruchomości jest przedmiotem odrębnej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, a więc nie ma charakteru transakcji pomocniczych do działalności statutowej, lecz są to transakcje podstawowe - w zakresie odrębnego rodzaju (przedmiotu) wykonywanej przez Zainteresowanego działalności gospodarczej.

W konsekwencji - w analizowanej sprawie - z uwagi na treść art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy - Wnioskodawca będzie zobowiązany wliczać obrót z tytułu sprzedaży nieruchomości do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, jako transakcje związane z nieruchomościami, które nie mają charakteru czynności pomocniczych.

W związku z tym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej, tutejszy Organ informuje, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Należy również wskazać, że powołane w treści wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy stwierdzić, że są one rozstrzygnięciami wydanymi w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się odnoszącymi, w związku z tym nie mają waloru wykładni powszechnie obowiązującej.

Tutejszy Organ informuje ponadto, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym zdarzeniu przyszłym, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.

Dotyczy to w szczególności ustalenia, czy czynność sprzedaży przez Wnioskodawcę nieruchomości (działek zabudowanych i działek niezabudowanych) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT - jednakże przyjęto to jako element opisu zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.