0114-KDIP1-3.4012.551.2019.2.KK - Opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości niezabudowanej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 listopada 2019 r. (data wpływu 12 listopada 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 listopada 2019 r. (data wpływu 14 listopada 2019 r.), ponownie uzupełniony pismem z dnia 17 grudnia (data wpływu 20 grudnia 2019 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 6 grudnia 2019 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.551.2019.2.k.k. (doręczone Stronie w dniu 12 grudnia 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości niezabudowanej (...) - jest prawidłowe.

W dniu 12 listopada 2019 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, uzupełniony pismem z dnia 12 listopada 2019 r. (data wpływu 14 listopada 2019 r.), ponownie uzupełniony pismem z dnia 17 grudnia (data wpływu 20 grudnia 2019 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 6 grudnia 2019 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.551.2019.2.k.k. (doręczone Stronie w dniu 12 grudnia 2019 r.), dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości niezabudowanej (...).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

(...) prowadzi postępowanie egzekucyjne pod sygn. akt (...) przeciwko (...) oraz (...). W toku czynności dokonano zajęcia nieruchomości gruntowej, niezabudowanej położonej: (...), (...), stanowiącej własność dłużników (...) oraz (...) w udziałach po 1/2. Nieruchomość składa się z działki (...), o pow. 2,2056 ha, sposób korzystania w KW - R - grunty orne. Dłużnicy nabyli ww. udziały na podstawie umowy darowizny z dnia 7 stycznia 2009 r., zgodnie z aktem (...). Zgodnie z informacją otrzymaną od dłużników - (...) oraz (...), w dniu 7 listopada 2019 r.:

* (...) nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług,

* (...) jest podatnikiem podatku od towarów i usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie związanej z przedmiotem objętym egzekucją,

* dłużnicy nie korzystają ze zwolnień podmiotowych lub przedmiotowych,

* sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nie będzie objęta podatkiem od towarów i usług,

* przedmiotowa nieruchomość została nabyta do majątku prywatnego, nabycie nie było związane z działalnością gospodarczą,

* żadnych odliczeń od podatku z tytułu nabycia nieruchomości nie nastąpiło,

* dłużnicy nie ponieśli nakładów na ulepszenie nieruchomości przekraczające 30% wartości początkowej,

* nieruchomość jest wykorzystywana jako część gospodarstwa rolnego,

* nie jest przedmiotem najmu lub dzierżawy,

* nieruchomość jest niezabudowana

Wnioskodawca w uzupełnieniu do wniosku wskazał, że (...) prowadzi działalność rolniczą jako rolnik ryczałtowy, działalność jest zwolniona z podatku VAT. Działka (...) była i jest wykorzystywana do upraw rolnych i jest niezabudowana. Współwłaściciele nie są zarejestrowani jako podatnicy podatku VAT z tytułu działalności rolniczej.

Zgodnie z MPZP gminy (...), cała działka (...) jest objęta planem zagospodarowania przestrzennego i oznaczona jest symbolem R - tereny rolnicze z możliwością realizacji zabudowy zagrodowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż ww. nieruchomości podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeżeli tak, to w jakiej stawce ?

Zdaniem Wnioskodawcy:

W ocenie Wnioskodawcy - (...), licytacyjna sprzedaż przedmiotowych nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z argumentacją przytoczoną w części G ww. wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm.), organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2019 r. poz. 1438, z późn. zm) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami - w myśl art. 2 pkt 6 powołanej ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej "Dyrektywą 2006/112/WE", państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

Problematyka współwłasności została uregulowana w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145, z późn. zm.).

W myśl art. 195 Kodeksu cywilnego, własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną (art. 196 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowej traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Należy podkreślić, że nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ww. ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 przywołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Uwzględniając powyższe przepisy, stwierdzić należy, iż opodatkowanie danej czynności podatkiem od towarów i usług uwarunkowane jest łącznym spełnieniem dwóch przesłanek. Po pierwsze więc, konkretna czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, po wtóre - musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wskazać należy, że w przedmiocie opodatkowania sprzedaży działek służących do działalności rolniczej, przeznaczonych w planie zagospodarowania przestrzennego gminy pod zabudowę mieszkaniowo-usługową, a nabytych jako grunty rolne, wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby (C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (C-181/10). Udzielając odpowiedzi na postawione w tym temacie pytania prejudycjalne, Trybunał wskazał, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Inaczej jest natomiast, wyjaśnił Trybunał, w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Dla ustalenia zawodowego profilu działalności istotne będą takie okoliczności, jak np.: uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, a także uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Warunkiem uznania osoby fizycznej za podatnika podatku od towarów i usług - w świetle przywołanego orzeczenia TSUE - jest to czy ta osoba podejmuje aktywne działania w celu dokonania sprzedaży gruntu, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców tj. uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, a także uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru.

Jeżeli zatem osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku prywatnego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, to w takim przypadku uznać trzeba, iż nie prowadzi ona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Pojęcie "majątku prywatnego" nie występuje wprawdzie na gruncie analizowanych przepisów ustawy, tym niemniej zdefiniowane zostało ono w drodze orzecznictwa sądowego. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozpatrywał tę materię m.in. w wyroku wydanym w sprawie sygn. C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), dotyczącej kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, lecz służącej jej do celów prywatnych. Z przywołanego orzeczenia wynika, że "majątek prywatny" to taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest ani przeznaczona, ani też wykorzystywana przez nią dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Dla uznania, iż nieruchomość stanowi majątek prywatny konieczne jest zatem, aby podatnik w całym okresie jej posiadania wykazywał zamiar wykorzystywania nieruchomości (lub jej części) wyłącznie do celów osobistych.

Z opisu sprawy wynika, że Dłużnicy są właścicielami nieruchomości (po 1/2 części działki (...)), w której udziały nabyli na podstawie umowy darowizny z dnia 7 stycznia 2009 r. Nieruchomość została nabyta przez Dłużników do majątku prywatnego. Dłużniczka (...) jest podatnikiem podatku od towarów i usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie związanej z przedmiotem objętym egzekucją, natomiast Dłużnik (...) nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dłużnicy nie zawierali umów najmu ani dzierżawy nieruchomości oraz żadnych odliczeń od podatku z tytułu nabycia nieruchomości nie nastąpiło. Działka (...) jest niezabudowana. Dłużnik (...) wykorzystuje ww. działkę w prowadzonej działalności rolniczej jako rolnik ryczałtowy. Współwłaściciele nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni w związku z prowadzonym gospodarstwie rolnym.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego w kontekście powołanych regulacji prawnych prowadzi do konkluzji, że sprzedaż w drodze licytacji komorniczej opisanej we wniosku nieruchomości gruntowej nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Należy bowiem stwierdzić, że transakcja ta nie będzie objęta przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż Dłużnicy nie wystąpią w charakterze podatników VAT. Sprzedaż powyższej nieruchomości będzie sprzedażą majątku osobistego, do którego unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Zatem Wnioskodawca (...) nie będzie zobowiązany do naliczenia i odprowadzenia podatku od towarów i usług od dokonanej dostawy w zakresie sprzedaży licytacyjnej opisanej we wniosku nieruchomości.

W związku z tym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00- 013 Warszawa, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.