0114-KDIP1-2.4012.547.2019.2.IG - Miejsce opodatkowania sprzedaży wierzytelności.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 września 2019 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy ePUAP 30 września 2019 r.), uzupełnionym w dniu 1 października 2019 r. (data wpływu 8 października 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca opodatkowania sprzedaży wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy - jest prawidłowe.

W dniu 30 września 2019 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca opodatkowania sprzedaży wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy. Wniosek został uzupełniony w dniu 1 października 2019 r. (data wpływu 8 października 2019 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

A. jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, mającą siedzibę w Wielkiej Brytanii i działającą zgodnie z prawem brytyjskim. A. nie będzie posiadała w Polsce oddziału, biura czy stałego miejsca prowadzenia działalności w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług (dalej także: "VAT"), a także nie będzie zarejestrowana w Polsce dla celów VAT. A. świadczy usługi finansowe, w tym usługi dotyczące zarówno finansowania inwestycji, jak i finansowania działalności bieżącej oraz dostarczania przedsiębiorstwom płynności finansowej. A. dąży obecnie do ustanowienia, na rzecz różnych klientów w wielu jurysdykcjach, programu finansowania w oparciu o należności z tytułu dostaw i świadczenia usług należnych klientom ("Program"). W tym celu A., jako nabywca, nabywać będzie niektóre z należności handlowych wspomnianych klientów. Niektórzy z tych klientów to spółki kapitałowe posiadające siedzibę w Polsce i działające zgodnie z polskimi przepisami, a także zarejestrowane w Polsce dla celów VAT ("Polscy Klienci").

Polscy Klienci działają głównie w zakresie opracowywania, produkcji i sprzedaży części samochodowych i rur stalowych oraz świadczenia powiązanych z tym usług dla nabywców wspomnianych towarów lub usług. Nabywcy ci mogą mieć siedzibę w Polsce lub poza Polską ("Dłużnicy"). Odpowiednio, zgodnie z określonymi umowami sprzedaży towarów lub umowami o świadczenie usług Polscy Klienci posiadają lub będą posiadali wierzytelności względem Dłużników ("Wierzytelności") wynikające z ceny sprzedaży towarów lub wynagrodzenia za świadczenie usług.

W celu poprawy struktury bilansu i aktywów, uzyskania większej płynności i innych korzyści z tytułu sekurytyzacji Wierzytelności (takich jak poprawa zabezpieczenia finansowego przed niewypłacalnością i uwolnienie dostępnych środków na inwestycje i rozwój), Polscy Klienci zamierzają zawrzeć z określonym nabywcą tych Wierzytelności ramową umowę zakupu wierzytelności ("Umowa Ramowa") stanowiącą część dokumentacji Programu. Zgodnie z Umową Ramową (i) A. ma nabywać określone Wierzytelności Polskich Klientów, (ii) Polscy Klienci będą w związku z powyższym otrzymywać cenę sprzedaży Wierzytelności, (iii) A. będzie uprawniony do otrzymania środków wypłacanych przez Dłużników w związku z Wierzytelnościami zbywanymi przez Polskich Klientów, (iv) w odniesieniu do ryzyka kredytowego związanego z Dłużnikami A. nie będzie dysponował prawem regresu w stosunku do Polskich Klientów (ani w stosunku do któregokolwiek z aktywów Polskich Klientów, z wyjątkiem nabytych Wierzytelności i otrzymywanych w związku z nimi spłat). Umowa Ramowa będzie ujmować pewne zobowiązania, oświadczenia i zapewnienia Polskich Klientów dotyczące bądź tych Polskich Klientów, bądź samych Wierzytelności (które, dla uniknięcia wszelkich wątpliwości, nie będą w żadnym przypadku dotyczyć zdolności kredytowej Dłużników w zakresie związanym z Wierzytelnościami w odniesieniu do okresu następującego po sprzedaży danej Wierzytelności na rzecz A.). A. będzie posiadał określone uprawnienia regresowe względem Polskich Klientów w przypadku naruszenia takich zobowiązań, oświadczeń i zapewnień.

Sprzedaż Wierzytelności przez Polskich Klientów na rzecz A. będzie dokonywana za cenę równą wartości nominalnej tych Wierzytelności pomniejszonej o dyskonto ("Dyskonto"), tak aby zapewnić Polskim Klientom natychmiastowy przepływ wolnych środków pieniężnych i poprawić ich sytuację finansową.

Dyskonto zostanie obliczone dla każdego Polskiego Klienta i będzie stanowić stały procent wartości nominalnej Wierzytelności.

Każda ze sprzedanych Wierzytelności przez Polskich Klientów na rzecz A. zostanie zgłoszona odpowiednim Dłużnikom, którzy podpiszą poświadczenie takiej sprzedaży.

Jedynie Wierzytelności spełniające określone kryteria zostaną objęte zakresem Umowy Ramowej i będą nabywane przez A. W szczególności Umowa Ramowa nie będzie obejmować Wierzytelności, w stosunku do których Dłużnik znajdowałby się w zwłoce już w momencie nabycia Wierzytelności przez A. lub która już w tym momencie byłaby sporna.

Wierzytelności będą nabywane przez A. bez prawa regresu w odniesieniu do ryzyka kredytowego danego Dłużnika, co oznacza, że A. nie będzie zasadniczo mógł zgłaszać jakichkolwiek roszczeń wobec Polskich Klientów (lub jakiegokolwiek podmiotu powiązanego z Polskimi Klientami), jeżeli dany Dłużnik był wypłacalny w momencie sprzedaży i przeniesienia odnośnej Wierzytelności na rzecz A., a ryzyko kredytowe dotyczące danego Dłużnika zmaterializowało się dopiero później, skutkując brakiem wykonania przez tego Dłużnika płatności wynikających z powyższej Wierzytelności.

Po sprzedaży Wierzytelności przez Polskich Klientów na rzecz A., oraz w związku z powiadomieniem i potwierdzeniem przez Dłużników takiej sprzedaży, Dłużnicy będą następnie dokonywali płatności z tytułu Wierzytelności bezpośrednio na rachunek bankowy wskazany przez A., zamiast kontynuować dokonywanie takich płatności na rzecz Polskich Klientów.

Dopóki wszystkie zobowiązania w ramach Programu będą wykonywane, sytuacja ekonomiczna stron pozostanie niezmieniona, a Dłużnicy nadal będą dokonywać terminowych płatności z tytułu Wierzytelności, nie będzie wymagane dokonywanie jakichkolwiek czynności w zakresie obsługi i administrowania Wierzytelnościami.

Jeżeli jednak (i tylko w przypadku gdy) którykolwiek z Dłużników stanie się niewypłacalny, działania wymagane do obsługi i zarządzania Wierzytelnościami będą mogły zostać podjęte przez spółkę zależną A. - B. będącą oddzielną spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, założoną i działającą w Wielkiej Brytanii. B. nie będzie posiadała w Polsce żadnego oddziału, biura czy stałego miejsca prowadzenia działalności w rozumieniu ustawy o VAT oraz nie będzie w Polsce zarejestrowana dla celów VAT.

W każdym razie A., będąca sekurytyzacyjną spółką celową, utworzoną w celu rozszerzenia finansowania w ramach Programu na Polskich Klientów, nie będzie angażować się w działania związane z obsługą Wierzytelności, niezależnie od tego, czy płatności z tytułu Wierzytelności będą dokonywane terminowo, czy też zobowiązanie nie zostanie wykonane.

B. będzie wynagradzana odrębnie przez inną spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, powiązaną z A., założoną w Irlandii i działającą zgodnie z prawem irlandzkim, w tym zgodnie ze specjalnym systemem sekurytyzacji obowiązującym w Irlandii ("SPV"), niezależnie od usług sekurytyzacyjnych świadczonych przez A. na rzecz Polskich Klientów.

W celu zapewnienia trwale pozytywnego wpływu na sytuację finansową Polskich Klientów strony zamierzają zawrzeć Umowę Ramową na czas oznaczony jednego roku. Co więcej, Umowa Ramowa będzie mogła zostać rozwiązana w tym okresie wyłącznie w przypadku naruszenia lub w innych okolicznościach wyraźnie wskazanych w Umowie Ramowej. Oznacza to, że Wierzytelności będą sprzedawane przez Polskich Klientów na rzecz A. na podstawie Umowy Ramowej na bieżąco w trakcie jednorocznego okresu finansowania. Ponadto Umowa Ramowa będzie podlegać automatycznemu przedłużeniu na dodatkowe okresy roczne, co może jeszcze bardziej wydłużyć okres finansowania Polskich Klientów.

W celu refinansowania swojego zaangażowania w Program, A. dokona sprzedaży Wierzytelności uprzednio zakupionych od Polskich Klientów na rzecz SPV na podstawie odrębnej umowy o świadczenie usług ("Umowa Ramowa o Refinansowanie"). Cena będzie równa cenie, jaka została uprzednio zapłacona z tytułu Wierzytelności Polskim Klientom przez A. A. będzie wynagradzany przez SPV za swój udział w sekurytyzacji na podstawie odrębnych uzgodnień, zgodnie z którymi SPV będzie regularnie przekazywać do A. środki gromadzone przez SPV ze spłat Wierzytelności przez Dłużników, pomniejszone o koszty działania SPV. Sprzedaż Wierzytelności przez A. na rzecz SPV podlegać będzie prawu angielskiemu oraz co do zasady nie będzie zgłaszana Dłużnikom.

Wierzytelności będą nabywane przez SPV od A. na takich samych zasadach regresowych, jakie zostaną określone wobec sprzedaży tych Wierzytelności przez Polskich Klientów na rzecz A., tj. bez regresu dotyczącego ryzyka kredytowego Dłużników. Oznacza to, że SPV nie będzie zasadniczo mieć roszczeń w stosunku do Polskich Klientów (lub jakiegokolwiek podmiotu powiązanego z Polskimi Klientami) lub w stosunku do A., jeżeli Dłużnik będzie wypłacalny, a Wierzytelność została sprzedana i przeniesiona do SPV oraz ryzyko kredytowe właściwego Dłużnika zmaterializowało się dopiero później, w wyniku czego taki Dłużnik nie dopełnił należnych płatności w ramach danej Wierzytelności.

W związku z tym, jako podmiot nabywający Wierzytelności od A., SPV również złoży wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie skutków podatkowych sprzedaży Wierzytelności w stosunku do SPV.

Po sprzedaży wierzytelności przez A. na rzecz SPV, Dłużnicy będą dokonywali płatności z tytułu Wierzytelności bezpośrednio na rachunek bankowy wskazany przez A., a nie bezpośrednio na rzecz SPV. Zgodnie z powyższym, w ramach Umowy Ramowej o Refinansowanie, A. przekaże SPV wszelkie kwoty uzyskane z tytułu Wierzytelności.

Jak wskazano, dopóki wszystkie zobowiązania w ramach Programu są wykonywane, sytuacja ekonomiczna stron pozostaje niezmieniona, a Dłużnicy nadal dokonują terminowych płatności z tytułu Wierzytelności, nie będzie wymagane dokonywanie jakichkolwiek czynności w zakresie obsługi i administrowania Wierzytelnościami, także po ich sprzedaży na rzecz SPV.

Jeżeli jednak, jak wspominano powyżej, którykolwiek z Dłużników stanie się niewypłacalny, tylko w takiej sytuacji B. będzie mogła podjąć działania w zakresie obsługi i administrowania niespłaconymi Wierzytelnościami.

Niemniej, SPV, będąca sekurytyzacyjną spółką celową utworzoną w celu refinansowania podmiotów takich jak A., nie będzie angażować się w jakiekolwiek czynności związane z obsługą i administrowaniem Wierzytelnościami, niezależnie od tego, czy płatności będą dokonywane terminowo, czy też nie nastąpi ich wykonanie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanych okolicznościach sprzedaż Wierzytelności przez Polskich Klientów na rzecz A., dokonana w ramach wsparcia sekurytyzacyjnego i finansowania udzielonego przez A. na rzecz Polskich Klientów, będzie uważana za usługę w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 675 z późn. zm.; "ustawa o VAT"), a jeśli tak, to czy A. będzie podatnikiem VAT podlegającym podatkowi VAT w Polsce z tytułu tej usługi i zobowiązanym do jego rozliczenia?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Sprzedaż Wierzytelności przez Polskich Klientów na rzecz A., dokonana w ramach wsparcia sekurytyzacyjnego i finansowania udzielonego przez A. na rzecz Polskich Klientów, będzie stanowić świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 675 z późn. zm.; "ustawa o VAT"). Z tytułu tej usługi to usługobiorcy - Polscy Klienci, a nie usługodawca - A., będą podatnikami VAT w Polsce, zobowiązanymi do rozliczenia w Polsce podatku VAT.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy

Aby udzielić odpowiedzi na pytanie, które zasadniczo ma na celu potwierdzenie, czy w odniesieniu do zakupu przez A. Wierzytelności od Polskich Klientów, A. podlega podatkowi VAT w Polsce, najpierw należy ustalić, czy taka transakcja jest opodatkowana podatkiem VAT. Transakcja nieobjęta zakresem przedmiotowym podatku VAT nie doprowadziłaby do powstania obowiązku podatkowego w zakresie tego podatku w żadnej jurysdykcji, a jakakolwiek dalsza ocena, w tym na podstawie przepisów regulujących miejsce opodatkowania podatkiem VAT, nie byłaby już istotna ani wymagalna. Z oczywistych względów zakup Wierzytelności przez SPV od A. nie może być uznany za dostawę towarów, stąd zasadne jest jedynie dokonanie oceny, czy transakcja taka stanowić będzie świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 675 z późn. zm.; "ustawa o VAT").

W tym względzie warto przypomnieć, że zgodnie z art. 24 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 marca 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. L 347 z dnia 11 grudnia 2006 r., str. 1, "Dyrektywa VAT"), mającej bezpośrednie zastosowanie także we wszelkich postępowaniach dotyczących interpretacji podatkowych, świadczenie usług oznacza każdą transakcję, która nie stanowi dostawy towarów. Ponadto, art. 25 lit. a Dyrektywy VAT przewiduje, że świadczeniem usług jest "przeniesienie praw do wartości niematerialnych, bez względu na to, czy są one przedmiotem dokumentu ustanawiającego tytuł prawny, czy nie". Zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. c Dyrektywy VAT, opodatkowaniu VAT podlega odpłatne świadczenie usług na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Definicję świadczenia usług na gruncie prawa unijnego uzupełnia także orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ("TSUE"), które wskazuje, że świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT występuje, jeżeli istnieje stosunek prawny między usługodawcą a usługobiorcą, na mocy którego wzajemne świadczenia wymieniane są za wynagrodzeniem (zob. na przykład wyrok TSUE z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie Komisja Europejska przeciwko Republice Austrii, C-51/18, pkt 44, wyrok TSUE z dnia 18 stycznia 2017 r. w sprawie SAWP, C-37/16, pkt 25 lub wyrok TSUE z dnia 22 czerwca 2016 r. w sprawie Ćesky rozhlas, C-11/15, pkt 21).

Powyższe przepisy prawa unijnego zostały w pełni implementowane do polskiej ustawy o VAT, w tym w szczególności do art. 8 ust. 1 (zdanie wstępne) tej ustawy, który stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Należy podkreślić, że z okoliczności faktycznych sprawy wynika, iż na płaszczyźnie stosunków prawnych pomiędzy Polskimi Klientami a A., podmioty te będą związane Umową Ramową zobowiązującą, z jednej strony, A. do pozyskania odpowiednich środków finansowych oraz, w oparciu o te środki, do stałego nabywania od Polskich Klientów określonych niezaległych i niespornych Wierzytelności za cenę równą wartości nominalnej tych Wierzytelności pomniejszonej o Dyskonto, jak również, z drugiej strony, zobowiązującą Polskich Klientów do przenoszenia tych Wierzytelności na A.

Na płaszczyźnie prawnej Polscy Klienci i A. zawrą zatem wzajemne porozumienie szczegółowo określające zobowiązania każdej ze stron wobec drugiej strony, a także świadczenia, których każda ze stron może oczekiwać od drugiej strony z tytułu działań, które podejmuje w ramach Umowy Ramowej. W szczególności A. zobowiązuje się na podstawie Umowy Ramowej do akceptacji Wierzytelności przenoszonych przez Polskich Klientów w zamian za korzyść majątkową związaną z Wierzytelnościami, dotyczącą przyszłych wpłat z tytułu tych Wierzytelności.

Ekonomiczny sens powyższych relacji prawnych polega natomiast w istocie na zapewnieniu Polskim Klientom przez A. natychmiastowego finansowania niezbędnego dla ich celów biznesowych. Ponieważ Wierzytelności w założeniu mają być zaspokajane przez Dłużników w sposób regularny i niezakłócony A. oczekuje, że uzyska wynagrodzenie za finansowanie zapewniane poprzez Dyskonto, z zasady odpowiadające nadwyżce wpływów, które A. otrzyma w związku z Wierzytelnościami ponad wydatki poniesione w celu realizacji Umowy Ramowej.

Z powyższego wynika również, że ogół opisanych zobowiązań i działań A., w tym zarówno zobowiązanie do pozyskania i pozyskiwanie środków finansowych niezbędnych dla finansowania działalności prowadzonej przez Polskich Klientów zgodnie z Umową Ramową, jak i samo nabywanie określonych Wierzytelności od Polskich Klientów, tworzy złożoną, spójną i kompletną całość, mającą na celu osiągnięcie pożądanego przez strony efektu polegającego na finansowaniu działalności Polskich Klientów za wynagrodzeniem, które stanowią wpływy związane z Wierzytelnościami. W tym kontekście sama tylko czynność nabycia danej Wierzytelności stanowi wyłącznie element techniki prawnej stosowanej w praktyce przez strony w celu organizacji finansowania udzielanego Polskim Klientom i nie sposób jej rozsądnie analizować jako jakiegokolwiek odrębnego, odizolowanego i niepowiązanego z innymi elementami świadczenia.

Jest zatem oczywiste, że czynności dokonywanie przez A. zgodnie z Umową Ramową, w tym także czynności związane z nabyciem Wierzytelności od Polskich Klientów, stanowią usługę w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, świadczoną przez A. na rzecz Polskich Klientów za wynagrodzeniem.

Wspomniana usługa byłaby świadczona przez A., która jest spółką założoną, działającą, a także zarejestrowaną dla celów podatku VAT w Wielkiej Brytanii, na rzecz Polskich Klientów, będących spółkami założonymi i zarejestrowanymi dla celów VAT w Polsce, a zatem usługa ta podlega ogólnym zasadom dotyczącym miejsca opodatkowania usług świadczonych między przedsiębiorcami, o których mowa w art. 28b ustawy o VAT (a nadto nie podlega żadnemu z wyjątków od tej zasady określonych w art. 28c -28n ustawy o VAT). Zatem, usługa świadczona na podstawie Umowy Ramowej przez A. na rzecz Polskich Klientów powinna zostać uznana za podlegającą opodatkowaniu w Polsce.

Niezależnie od powyższego, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, w przypadku usług (innych niż usługi związane z nieruchomościami) świadczonych przez podatnika VAT mającego siedzibę poza Polską i nieposiadającego stałego miejsca prowadzenia działalności w rozumieniu przepisów o VAT w Polsce, na rzecz podatnika VAT mającego siedzibę w Polsce, to odbiorca usług, a nie usługodawca, jest zobowiązany do zapłaty podatku VAT w Polsce z tytułu tych usług.

W związku z powyższym A. nie podlega opodatkowaniu VAT w Polsce z tytułu usługi świadczonej na rzecz Polskich Klientów na podstawie Umowy Ramowej. Obowiązek rozliczenia podatku VAT w Polsce w związku z tą usługą spoczywa wyłącznie na Polskich Klientach.

Powyższe wnioski znajdują również w pełni oparcie w dotychczasowej ustalonej praktyce podatkowej, w tym dla przykładu w ostatnim okresie w interpretacji podatkowej z dnia 25 stycznia 2019 r. (sygn. 0114-KDIP1-2.4012.720.2018.3.IG), interpretacji podatkowej z dnia 19 grudnia 2018 r. (sygn. 0112-KDIL1-3.4012.673.2018.1.KB) czy interpretacji podatkowej z dnia 5 października 2018 r. (sygn. 0114-KDIP4.4012.493.2018.2.KM), a także we wcześniejszym okresie w interpretacji podatkowej z dnia 30 sierpnia 2018 r. (sygn. 0114-KDIP1-2.4012.405.2018.1.IG), interpretacji podatkowej z dnia 9 kwietnia 2018 r. (sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.158.2018.l.JSZ), interpretacji podatkowej z dnia 1 czerwca 2017 r. (sygn. 0114-KDIP4.4012.114.2017.1 k.r.), interpretacji podatkowej z dnia 31 maja 2017 r. (sygn. 0114-KDIP1- 2.4012.93.2017.1.IG), interpretacji podatkowej z dnia 28 kwietnia 2017 r. (sygn. 1462-IPPP1.4512.110.2017.l.MPe), interpretacji podatkowej z dnia 17 marca 2017 r. (sygn. 3063-ILPP1-3.4512.52.2017.1.KB) oraz w interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 15 kwietnia 2016 r. (sygn. ILPP2/46-5/16-2/SJ).

Podsumowując, z powyższego wynika, że nabycie Wierzytelności przez A. od Polskich Klientów, w ramach usługi świadczonej przez A. na rzecz Polskich Klientów, powinno zostać uznane za świadczenie usług podlegających VAT w Polsce, z tytułu których to usługobiorcy - Polscy Klienci, a nie usługodawca - A., będą podatnikami VAT w Polsce, zobowiązanymi do rozliczenia w Polsce podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.

Należy zauważyć, że pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy.

Z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym, przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Jednocześnie, skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług, określone w art. 8 ust. 1 ustawy.

Reasumując, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Wyjaśnić należy, że wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145, z późn. zm.) - zwanej dalej Kodeksem cywilnym.

Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego - wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 509 § 2 Kodeksu cywilnego - wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Jak stanowi art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność.

W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług regulują przepisy art. 28a do 28o ustawy.

Stosownie do art. 28a ustawy - na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, mającą siedzibę w Wielkiej Brytanii i działającą zgodnie z prawem brytyjskim i nie będzie posiadała w Polsce oddziału, biura czy stałego miejsca prowadzenia działalności w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług a także nie będzie zarejestrowana w Polsce dla celów VAT.

Spółka świadczy usługi finansowe, w tym usługi dotyczące zarówno finansowania inwestycji, jak i finansowania działalności bieżącej oraz dostarczania przedsiębiorstwom płynności finansowej i dąży obecnie do ustanowienia, na rzecz różnych klientów w wielu jurysdykcjach, programu finansowania w oparciu o należności z tytułu dostaw i świadczenia usług należnych klientom. W tym celu, jako nabywca, nabywać będzie niektóre z należności handlowych wspomnianych klientów. Niektórzy z tych klientów to spółki kapitałowe posiadające siedzibę w Polsce i działające zgodnie z polskimi przepisami, a także zarejestrowane w Polsce dla celów VAT.

Polscy Klienci działają głównie w zakresie opracowywania, produkcji i sprzedaży części samochodowych i rur stalowych oraz świadczenia powiązanych z tym usług dla nabywców wspomnianych towarów lub usług. Nabywcy ci mogą mieć siedzibę w Polsce lub poza Polską. Odpowiednio, zgodnie z określonymi umowami sprzedaży towarów lub umowami o świadczenie usług Polscy Klienci posiadają lub będą posiadali wierzytelności względem Dłużników wynikające z ceny sprzedaży towarów lub wynagrodzenia za świadczenie usług.

W celu poprawy struktury bilansu i aktywów, uzyskania większej płynności i innych korzyści z tytułu sekurytyzacji Wierzytelności takich jak poprawa zabezpieczenia finansowego przed niewypłacalnością i uwolnienie dostępnych środków na inwestycje i rozwój, Polscy Klienci zamierzają zawrzeć z nabywcą tych Wierzytelności ramową umowę zakupu wierzytelności stanowiącą część dokumentacji Programu. Zgodnie z Umową Ramową Spółka ma nabywać określone Wierzytelności Polskich Klientów. Polscy Klienci będą w związku z powyższym otrzymywać cenę sprzedaży Wierzytelności. Wnioskodawca będzie uprawniony do otrzymania środków wypłacanych przez Dłużników w związku z Wierzytelnościami zbywanymi przez Polskich Klientów. Spółka w odniesieniu do ryzyka kredytowego związanego z Dłużnikami nie będzie dysponowała prawem regresu w stosunku do Polskich Klientów.

Sprzedaż Wierzytelności przez Polskich Klientów na rzecz Wnioskodawcy będzie dokonywana za cenę równą wartości nominalnej tych Wierzytelności pomniejszonej o dyskonto, tak aby zapewnić Polskim Klientom natychmiastowy przepływ wolnych środków pieniężnych i poprawić ich sytuację finansową.

Dyskonto zostanie obliczone dla każdego Polskiego Klienta i będzie stanowić stały procent wartości nominalnej Wierzytelności.

Każda ze sprzedanych Wierzytelności przez Polskich Klientów na rzecz Wnioskodawcy zostanie zgłoszona odpowiednim Dłużnikom, którzy podpiszą poświadczenie takiej sprzedaży.

Umowa Ramowa nie będzie obejmować Wierzytelności, w Spółkę lub która już w tym momencie byłaby sporna.

Wierzytelności będą nabywane przez bez prawa regresu w odniesieniu do ryzyka kredytowego danego Dłużnika, co oznacza, że Wnioskodawca nie będzie zasadniczo mógł zgłaszać jakichkolwiek roszczeń wobec Polskich Klientów, jeżeli dany Dłużnik był wypłacalny w momencie sprzedaży i przeniesienia odnośnej Wierzytelności, a ryzyko kredytowe dotyczące danego Dłużnika zmaterializowało się dopiero później, skutkując brakiem wykonania przez tego Dłużnika płatności wynikających z powyższej Wierzytelności.

Po sprzedaży Wierzytelności przez Polskich Klientów, oraz w związku z powiadomieniem i potwierdzeniem przez Dłużników takiej sprzedaży, Dłużnicy będą następnie dokonywali płatności z tytułu Wierzytelności bezpośrednio na rachunek bankowy wskazany przez Wnioskodawcę, zamiast kontynuować dokonywanie takich płatności na rzecz Polskich Klientów.

Dopóki wszystkie zobowiązania w ramach Programu będą wykonywane, sytuacja ekonomiczna stron pozostanie niezmieniona, a Dłużnicy nadal będą dokonywać terminowych płatności z tytułu Wierzytelności, nie będzie wymagane dokonywanie jakichkolwiek czynności w zakresie obsługi i administrowania Wierzytelnościami.

Jeżeli jednak którykolwiek z Dłużników stanie się niewypłacalny, działania wymagane do obsługi i zarządzania Wierzytelnościami będą mogły zostać podjęte przez spółkę zależną Wnioskodawcy B. będącą oddzielną spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, założoną i działającą w Wielkiej Brytanii. B. nie będzie posiadała w Polsce żadnego oddziału, biura czy stałego miejsca prowadzenia działalności w rozumieniu ustawy o VAT oraz nie będzie w Polsce zarejestrowana dla celów VAT.

Spółka, będąca sekurytyzacyjną spółką celową, utworzoną w celu rozszerzenia finansowania w ramach Programu na Polskich Klientów, nie będzie angażować się w działania związane z obsługą Wierzytelności, niezależnie od tego, czy płatności z tytułu Wierzytelności będą dokonywane B. będzie wynagradzana odrębnie przez inną spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, powiązaną z A., założoną w Irlandii i działającą zgodnie z prawem irlandzkim, w tym zgodnie ze specjalnym systemem sekurytyzacji obowiązującym w Irlandii, niezależnie od usług sekurytyzacyjnych świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz Polskich Klientów.

Jeżeli jednak, którykolwiek z Dłużników stanie się niewypłacalny, tylko w takiej sytuacji B będzie mogła podjąć działania w zakresie obsługi i administrowania niespłaconymi Wierzytelnościami.

Wątpliwości dotyczą tego czy sprzedaż Wierzytelności przez Polskich Klientów na rzecz Wnioskodawcy, dokonana w ramach wsparcia sekurytyzacyjnego i finansowania udzielonego przez Wnioskodawcę na rzecz Polskich Klientów, będzie uważana za usługę w rozumieniu ustawy o VAT a jeśli tak, to czy Wnioskodawca będzie podatnikiem VAT podlegającym podatkowi VAT w Polsce z tytułu tej usługi i zobowiązanym do jego rozliczenia.

Mając na uwadze opis sytuacji i obowiązujące przepisy należy uznać, że Wnioskodawca będzie świadczył na rzecz Polskich Klientów usługę polegającą na zapewnieniu im środków finansowych wraz z nabywaniem wierzytelności. Za powyższą usługę Wnioskodawca uzyska wynagrodzenie ustalone przez strony w postaci Dyskonta.

Wobec tego Wnioskodawca wykona czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 w zw. z art. 5 ustawy.

Z opisu niniejszej sprawy wynika, że Polski Klient spełnia definicję podatnika, o której mowa w art. 28a ustawy.

Ogólna zasada dotycząca określania miejsca świadczenia usług na rzecz podatników zawarta została w art. 28b ust. 1 ustawy, zgodnie z którym - miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Zastrzeżenia wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy nie będą miały zastosowania w niniejszej sprawie.

Mając na uwadze, że Polscy Klienci będą usługobiorcami usług świadczonych przez Wnioskodawcę polegających na zapewnieniu im środków finansowych wraz z nabyciem wierzytelności od Polskich Klientów, miejscem świadczenia przedmiotowych usług będzie Polska, jako kraj, w którym Polscy Klienci posiadają siedzibę działalności gospodarczej.

Według art. 2 pkt 9 ustawy - przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy - podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

W myśl art. 17 ust. 2 ww. ustawy - w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Mając na uwadze powyższe, skoro w przedmiotowej sprawie, Polscy Klienci będą usługobiorcą usług świadczonych przez Wnioskodawcę (Nabywcę), a Wnioskodawca nie posiada w Polsce siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, usługi nabywane przez Polskich Klientów od Wnioskodawcy stanowić będą import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy, dla których miejscem świadczenia jest Polska, a Polscy Klienci, jako usługobiorcy, będą zobowiązani do rozliczenia VAT w związku z nabyciem tych usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym nie będzie podatnikiem VAT podlegającym podatkowi VAT w Polsce z tytułu świadczonych usług i zobowiązanym do rozliczenia tego podatku należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.