0114-KDIP1-2.4012.284.2018.2.WH - Sprzedaż nieruchomości stanowiących przedmiot współwłasności dłużników.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 kwietnia 2018 r. (data wpływu 7 maja 2018 r.) uzupełnionym w dniu 22 maja 2018 r. (data wpływu 29 maja 2018 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 17 maja 2018 r. (skutecznie doręczone w dniu 21 maja 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości-jest prawidłowe.

W dniu 7 maja 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości).

Wniosek uzupełniony został w dniu 22 maja 2018 r. (data wpływu 29 maja 2018 r.) na wezwanie Organu z dnia 17 maja 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko następującym dłużnikom:

W przedmiotowym postępowaniu jest prowadzona egzekucja z nieruchomości dłużników (stanowiących współwłasność dłużników w częściach ułamkowych). Egzekucja co do udziałów w ww. nieruchomościach, jak również co do obydwu nieruchomości została połączona na podstawie art. 926 § 1 k.p.c.

Egzekucja jest prowadzona w trybie uproszczonym na podstawie art. 10130 (1) i następnych k.p.c. Nieruchomości zostaną wystawione łącznie do sprzedaży z wolnej ręki, a w przypadku bezskuteczności takiej sprzedaży - do sprzedaży w licytacji.

Wszyscy dłużnicy z wyjątkiem dłużnika D są zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami VAT. Wg oświadczenia dłużników sprzedaż egzekucyjna wszystkich udziałów w ww. nieruchomościach powinna zostać opodatkowana podatkiem VAT.

W toku prowadzonego postępowania ustalono, iż:

* wszyscy dłużnicy z wyjątkiem dłużnika D są zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami VAT,

* udział 1/4 w nieruchomości wspólnej, posiadającej założoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym oraz udział 1/4 w nieruchomości wspólnej, posiadającej założoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym zostały nabyte do majątku osobistego dłużnika B,

* udział 1/4 w nieruchomości wspólnej, posiadającej założoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym oraz udział 1/4 w nieruchomości wspólnej, posiadającej założoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym, zostały nabyte do majątku osobistego dłużnika A,

* udziały 1/6 oraz 2/6 w nieruchomości wspólnej, posiadającej założoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym oraz udział 1/2 w nieruchomości wspólnej, posiadającej założoną księgę wieczystą w Sądzie Rejonowym nabyte przez dłużnika C są objęte majątkową wspólnością ustawową małżeńską dłużników C i D,

* Dłużnika B nie łączy umowa spółki osobowej z żadnym z pozostałych współwłaścicieli wyżej wymienionych nieruchomości,

* Dłużnika A nie łączy umowa spółki osobowej z żadnym z pozostałych współwłaścicieli wyżej wymienionych nieruchomości,

* Dłużnika C nie łączy umowa spółki osobowej z żadnym z pozostałych współwłaścicieli wyżej wymienionych nieruchomości,

* Dłużnika D nie łączy umowa spółki osobowej z żadnym z pozostałych współwłaścicieli wyżej wymienionych nieruchomości,

* wg oświadczeń złożonych przez dłużników żaden z nich nie zajmuje się w obecnej chwili obrotem nieruchomościami, pośrednictwem lub handlem gruntami,

* wg oświadczeń dłużników, żaden z nich nie nabył wyżej wymienionych nieruchomości w celu ich odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W drodze analizy aktów notarialnych w Księgach Wieczystych urządzonych dla nieruchomości nie stwierdzono również aby ww. nieruchomości zostały nabyte w związku z prowadzoną przez dłużników działalnością gospodarczą.

Nieruchomości będące przedmiotem wniosku są nieruchomościami niezabudowanymi. Nieruchomości te nie były w przeszłości oraz nie są obecnie przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dłużnicy nie złożyli oświadczenia w przedmiocie wykorzystywania przedmiotowych nieruchomości do wykonywania czynności opodatkowanych bądź wyłącznie zwolnionych z podatku VAT.

Zgodnie z Uchwałą Rady Miasta z dnia 10 września 2003 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta "M. VII" ww. nieruchomości znajdują się w całości na terenie 80 ME - teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej ekstensywnej.

W odpowiedzi na wezwanie z dnia 17 maja 2018 r. nr 0114-KDIP1-2.4012.284.2018.1.WH Wnioskodawca wskazał, że dłużnicy nie wykorzystywali opisanych nieruchomości w prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy łączna sprzedaż z wolnej ręki bądź w toku licytacji nieruchomości stanowiących przedmiot współwłasności wskazanych dłużników-będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem wnioskodawcy planowana sprzedaż nieruchomości nie będzie podlegać podatkowi VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast w myśl art. 2 pkt 6 ustawy VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Według art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm. dalej: Kodeks cywilny), rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

W myśl art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Uwzględniając powyższe, planowana sprzedaż nieruchomości będzie stanowiła na gruncie VAT dostawę towarów.

Jednocześnie, dostawa towarów podlega opodatkowaniu, jeżeli jest dokonywana przez podmiot mający status podatnika VAT, który to podmiot działa w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy VAT, podatnikami VAT są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższego, zdaniem wnioskodawcy warunkiem podlegania VAT sprzedaży ww. nieruchomości jest zweryfikowanie, czy dłużnicy nabyli przedmiotowe nieruchomości do majątków osobistych, stanowiących ich majątek prywatny czy też zostały wprowadzone do prowadzonych przez dłużników działalności gospodarczych.

W toku prowadzonych czynności ustalono (na podstawie oświadczeń złożonych przez dłużników), iż wszystkie części ww. nieruchomości były nabyte do majątków osobistych. Również analiza aktów notarialnych w Księgach Wieczystych urządzonych dla tych nieruchomości nie pozwoliła stwierdzić aby ww. nieruchomości zostały zakupione w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Wobec powyższego w ocenie wnioskodawcy dłużnicy w odniesieniu do sprzedaży ww. nieruchomości nie spełniają definicji podatnika VAT wskazanej w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, zatem czynność sprzedaży tych nieruchomości nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2017 r. poz. 1201) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Z treści wskazanego wyżej przepisu wynika zatem, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Należy zauważyć, że przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Podatnikiem natomiast, stosownie do art. 7 § 1 ww. ustawy, jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Na mocy art. 106c ustawy o VAT, faktury dokumentujące dostawę towarów, o której mowa w art. 18, z tytułu której na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika:

Zatem fakturę wystawia się, jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. W przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Aby dostawę towarów uznać za działalność gospodarczą należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik zachowywał się jak profesjonalny handlowiec, a sprzedawane towary zostały nabyte w celu wykorzystania w działalności gospodarczej. Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest łączne spełnienie dwóch przesłanek:

* po pierwsze, czynność powinna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

* po drugie, musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem, jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży towaru należącego do jej majątku osobistego, czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca - Komornik Sądowy prowadzi egzekucję z nieruchomości dłużników (stanowiących współwłasność dłużników w częściach ułamkowych). Nieruchomości będące przedmiotem wniosku są nieruchomościami niezabudowanymi. Zgodnie z Uchwałą Rady Miasta z dnia 10 września 2003 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta "M. VII" ww. nieruchomości znajdują się w całości na terenie 80 ME - teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej ekstensywnej. Wszyscy dłużnicy z wyjątkiem dłużnika D są zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami VAT. Dłużnicy nabyli udziały w nieruchomościach do majątku osobistego. Żaden z dłużników nie nabył ww. nieruchomości w celu ich odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. Nieruchomości te nie były w przeszłości oraz nie są obecnie przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. We wniosku wskazano, że dłużnicy nie złożyli oświadczenia w przedmiocie wykorzystywania przedmiotowych nieruchomości do wykonywania czynności opodatkowanych bądź wyłącznie zwolnionych z podatku VAT. Nieruchomości nie były wykorzystywane w prowadzonej przez dłużników działalności gospodarczej.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego, czy sprzedaż nieruchomości stanowiących przedmiot współwłasności dłużników będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie nie można uznać dłużników za podatnika podatku od towarów i usług, w związku ze sprzedażą ww. nieruchomości. Jak wskazał Wnioskodawca - Komornik Sądowy - będące przedmiotem sprzedaży nieruchomości zostały nabyte do majątku prywatnego dłużników i nie były wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazał także, że przedmiotowe nieruchomości nie były przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

Zatem brak jest przesłanek wskazujących na to, że dłużnicy w odniesieniu do sprzedaży nieruchomości stanowiącej majątek prywatny będą działać w charakterze "handlowca" w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym, zbycie przedmiotowych nieruchomości nie będzie dokonane w ramach działalności gospodarczej, lecz w ramach rozporządzania własnym majątkiem i będzie działaniem w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Skoro zatem dłużnicy z tytułu omawianej transakcji nie wystąpią w charakterze podatnika podatku VAT, również dostawa dokonana przez Komornika sądowego nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem. Komornik nie wystąpi z tytułu tej transakcji jako płatnik podatku od towarów i usług.

W konsekwencji na Wnioskodawcy jako płatniku nie ciąży obowiązek naliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT z tytułu dokonanej dostawy nieruchomości należącej do dłużników do właściwego urzędu skarbowego.

Tym samym stanowisko przedstawione we wniosku należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.