0114-KDIP1-1.4012.354.2023.1.IZ - VAT od egzekucyjnej sprzedaży nieruchomości

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 24 sierpnia 2023 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP1-1.4012.354.2023.1.IZ VAT od egzekucyjnej sprzedaży nieruchomości

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 czerwca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 19 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie uznania dłużnika za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży nieruchomości, a w konsekwencji uznania Pana za płatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży licytacyjnej nieruchomości, uznania że sprzedaż nieruchomości stanowić będzie dostawę sześciu towarów, braku możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dla dostawy udziału w działce nr 1 oraz budynków posadowionych na działce nr 2.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W ramach postępowania zarejestrowanego pod sygnaturą GKm (...) Komornik Sądowy prowadzi egzekucję z nieruchomości.

Nieruchomość, o której mowa, to po pierwsze nieruchomość gruntowa położona w (...).

Nieruchomość składa się z działki oznaczonej numerem ewidencyjnym 2. Dla tej nieruchomości prowadzona jest Księga Wieczysta nr (...), natomiast po drugie jest to również udział 1/3 w niewydzielonej części nieruchomości, składającej się z działki ewidencyjnej nr 1 (KW...) - działka wykorzystywana jest jako dojazd do nieruchomości zabudowanej (działki nr 2).

Działka 1 jest niezabudowana. W ewidencji gruntów i budynków jest ona określona jako dr - drogi. Jej obszar to (...) m2. Działka znajduje się w obrębie aktualnie obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części obszaru miasta (...), zatw. uchwałą nr (...) Rady Miejskiej w (...) z dnia 8 czerwca 2010 r. (opubl. w Dz. Urz.....). Działka położona jest w terenie oznaczonym w ww. planie miejscowym symbolem: "1U/M" -teren zabudowy usługowej z dopuszczeniem maksymalnie 2 mieszkań dla właścicieli usług lub personelu.

Udział w powyższej działce został nabyty przez dłużnika (aktualnego właściciela) na podstawie aktu notarialnego z 18 maja 2021 r., przy czym nabycie to nastąpiło z podatkiem od towarów i usług (sprzedający i kupujący zgodnie oświadczyli przed właściwym organem podatkowym, że rezygnują ze zwolnienia z podatku od towarów i usług z tytułu tej sprzedaży).

Działka 2 jest zabudowana. W ewidencji gruntów i budynków jest ona określona jako B - tereny mieszkaniowe. Jej obszar to (...) m2. Działka znajduje się w obrębie aktualnie obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części obszaru miasta (...), zatw. uchwałą nr (...) Rady Miejskiej w (...) z dnia 8 czerwca 2010 r. (opubl. w Dz. Urz....).

Działka położona jest w terenie oznaczonym w ww. planie miejscowym symbolem: "1U/M" - teren zabudowy usługowej z dopuszczeniem maksymalnie 2 mieszkań dla właścicieli usług lub personelu.

Na działce 2 faktycznie zlokalizowane jest pięć budynków, tj:

* budynek o numerze ewidencyjnym: 1;

* budynek o numerze ewidencyjnym: 2;

* budynek o numerze ewidencyjnym: 3;

* budynek o numerze ewidencyjnym: 4;

* budynek o numerze ewidencyjnym: 5.

Budynek o numerze ewidencyjnym 1

Budynek ma cechy budynku w rozumieniu przepisów prawa budowlanego (trwałe związanie z gruntem, wydzielone przegrody budowlane, dach). Według ewidencji gruntów i budynków jest to budynek mający nr ewid. (...), o funkcji KŚT: "inne niemieszkalne"; powierzchnia zabudowy (...) m2; rok budowy nieznany.

Budynek o numerze ewidencyjnym 2

Budynek ma cechy budynku w rozumieniu przepisów prawa budowlanego (trwałe związanie z gruntem, wydzielone przegrody budowlane, dach). Według ewidencji gruntów i budynków jest to budynek mający nr ewid. (...), o funkcji KŚT: "inne niemieszkalne"; powierzchnia zabudowy (...) m2; rok budowy nieznany.

Budynek o numerze ewidencyjnym 3

Budynek ma cechy budynku w rozumieniu przepisów prawa budowlanego (trwałe związanie z gruntem, wydzielone przegrody budowlane, dach). Według ewidencji gruntów i budynków jest to budynek mający nr ewid. (...), o funkcji KŚT: "inne niemieszkalne"; powierzchnia zabudowy (...) m2; rok budowy nieznany.

Budynek o numerze ewidencyjnym 4

Budynek ma cechy budynku w rozumieniu przepisów prawa budowlanego (trwałe związanie z gruntem, wydzielone przegrody budowlane, dach). Według ewidencji gruntów i budynków jest to budynek mający nr ewid. (...), o funkcji KŚT: "inne niemieszkalne"; powierzchnia zabudowy (...) m2; rok budowy nieznany.

Budynek o numerze ewidencyjnym 5

Budynek ma cechy budynku w rozumieniu przepisów prawa budowlanego (trwałe związanie z gruntem, wydzielone przegrody budowlane, dach). Według ewidencji gruntów i budynków jest to budynek mający nr ewid. (...), o funkcji KŚT: "inne niemieszkalne"; powierzchnia zabudowy (...) m2; rok budowy nieznany.

Wszystkie powyższe budynki zostały wybudowane przed 18 maja 2021 r., kiedy to zostały nabyte przez dłużnika (aktualnego właściciela) na podstawie aktu notarialnego z 18 maja 2021 r., przy czym nabycie to nastąpiło bez podatku od towarów i usług (sprzedający oświadczył, że z tytułu tej sprzedaży nie odprowadza podatku od towarów i usług).

W momencie nabycia budynki powyższe najprawdopodobniej były zasiedlone (używane dla celów prowadzonej przez zbywcę działalności gospodarczej), zaś ich pierwsze zasiedlenie nastąpiło najpóźniej 18 maja 2021 r.

Budynki powyższe znajdują się w podnajmie podmiotu trzeciego, przy czym umowa podnajmu została zawarta z innym podmiotem trzecim (nie z dłużnikiem, będącym właścicielem nieruchomości). Na budynkach zostały poczynione nakłady, co najmniej niektóre z nich zostały poczynione przez podnajemcę.

Dłużnik odmawia udzielenia informacji, co do sposobu wykorzystania nieruchomości. Niemniej jednak podmiot, który podnajmuje nieruchomość aktualnemu podnajemcy (podmiot ten jest prawdopodobnie powiązany z właścicielem nieruchomości - dłużnikiem) oświadczył komornikowi, że sam najmuje ten lokal od dłużnika (właściciela nieruchomości). Nie było również możliwe - mimo udokumentowanych prób podejmowanych przez komornika - uzyskanie od dłużnika (właściciela nieruchomości) informacji na temat:

* roku budowy przedmiotowych budynków;

* wartości początkowej budynków u dłużnika;

* tego, czy dłużnik poczynił jakieś nakłady na poszczególnych budynkach, a jeśli tak

- to jaka była ich wysokość.

W piśmie otrzymanym przez komornika w toku prowadzenia postępowania egzekucyjnego, będącym odpowiedzią na zapytanie komornika w tych kwestiach, dłużnik oświadczył, że nie jest w posiadaniu dokumentów (na podstawie których mógłby określić powyższe dane), z uwagi na to, że dokumenty te zostały zabezpieczone przez prokuraturę w związku z prowadzonym postępowaniem karnym.

Nieruchomość przedmiotowa jest własnością A.G. Jak wynika z treści aktu notarialnego, na podstawie którego dłużniczka nabyła przedmiotową nieruchomość (zabudowaną działkę 2 oraz udział w działce 1), nabycia tego dokonała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług na potrzeby prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej G. (NIP:..).

Na dzień składania niniejszego wniosku dłużnik jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, mający numer NIP (...) (identyfikator wyszukiwania: KeudB-8jl6jdm).

Wnioskodawca działając jako organ postępowania egzekucyjnego, w ramach prowadzonego postępowania egzekucyjnego, w celu pozyskania informacji dotyczących sprzedawanych nieruchomości skierował do dłużnika następujące pytania:

1) Czy transakcja nabycia udziału w niezabudowanej działce 1 została udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

2) Czy dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia udziału w niezabudowanej działce 1?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

3) W jaki sposób, do jakich celów, dłużnik wykorzystywał/wykorzystuje/będzie wykorzystywał udział w niezabudowanej działce nr 1 od dnia jej nabycia ?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

4) Czy ww. udział w niezabudowanej działce 1 dłużnik wykorzystywał do działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.)?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

5) Czy ww. udział w niezabudowanej działce 1 wykorzystywany był przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywana był ww. udział wykonywał dłużnik - należy podać podstawę prawną zwolnienia?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

6) Czy nabycie zabudowanej działki 2, nastąpiło w ramach czynności opodatkowanej, zwolnionej czy niepodlegającej podatkowi VAT?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

7) Czy nabycie ww. działki 2 zostało udokumentowane fakturą z wykazaną kwota podatku VAT?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

8) Czy dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia działki 2?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

9) Czy na zabudowanej działce 2, poza wskazanymi we wniosku budynkami, znajdują się budowle w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ww. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2021., poz. 2351 z późn. zm.)?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

10) Czy na zabudowanej działce 2, poza wskazanymi we wniosku budynkami, znajdują się urządzenia budowalne, o których mowa w art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane ? Jeśli tak, to należy wskazać, jakie oraz z którym budynkiem/budowlą są one powiązane?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

11) Jaki jest symbol PKOB, nazwa grupowania oraz wyszczególnienie poszczególnych budynków/budowli, wg Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.)?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

12) Kiedy nastąpiło zajęcie do używania przez pierwszego właściciela poszczególnych budynków/budowli? Należy wskazać dokładną datę.

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

13) W jaki sposób i do jakich celów poszczególne budynki/ budowle były wykorzystywane przez dłużnika, od dnia ich nabycia?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

14) Czy poszczególne budynki/budowle wykorzystywane były w działalności gospodarczej dłużnika i w jakim okresie?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

15) Czy poszczególne budynki/budowle były wykorzystywane przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, o której wykorzystywane były budynki/budowle, wykonywał dłużnik - należy podać podstawę prawną zwolnienia?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

16) Z uwagi na okoliczność wskazaną opisie sprawy, że podmiot, który podnajmuje nieruchomość aktualnemu podnajemcy (podmiot ten jest prawdopodobnie powiązany z właścicielem nieruchomości - dłużnikiem) oświadczył komornikowi, że sam najmuje ten lokal od dłużnika (właściciela nieruchomości), proszę o wskazanie:

a.

czy przedmiotem najmu są wszystkie budynki, o których mowa we wniosku, czy poszczególne ich części, np. lokale?

b.

który z wymienionych we wniosku budynków lub jego część jest przedmiotem najmu?

c.

kiedy poszczególne budynki lub ich części zostały oddane w najem, (należy wskazać dzień, miesiąc i rok)?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

17) Jeśli na zabudowanej działce 2, poza wskazanymi we wniosku budynkami, znajdują się również budowle, to proszę o wskazanie:

a.

czy poszczególne budowle były przedmiotem najmu, dzierżawy, użyczenia, itp.?

b.

kiedy poszczególne budowle lub ich części zostały oddane w najem, dzierżawę, użyczenie (należy wskazać dzień, miesiąc i rok)?

c.

czy to udostępnienie miało charakter odpłatny czy nieodpłatny?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

18) Z uwagi na okoliczność wskazaną w opisie sprawy, że na budynkach zostały poczynione nakłady, co najmniej niektóre z nich zostały poczynione przez podnajemcę, proszę o jednoznaczne wskazanie:

a.

kto ponosił nakłady na ulepszenie poszczególnych budynków?

b.

czy nakłady ponoszone przez dłużnika lub/i podnajemcę stanowiły nakłady w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w wysokości wyższej niż 30% wartości początkowej budynków/budowli?

c.

w jakim okresie dłużnik lub/i podnajemca ponosił wydatki na ulepszenie poszczególnych budynków/budowli?

d.

które budynki/budowle były ulepszane prze dłużnika lub/i podnajemcę?

e.

czy nakłady, ponoszone przez dłużnika lub/i podnajemcę na ulepszenie budynków/budowli stanowiły "przebudowę" rozumianą jako dokonanie istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany wykorzystania nieruchomości lub w celu znaczącej zmiany warunków zasiedlenia?

f.

czy w stosunku do wydatków na ulepszenie poszczególnych budynków/budowli, dłużnikowi lub/i podnajemcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

g.

kiedy budynki/budowle po dokonaniu ulepszeń prze dłużnika lub/i podnajemcę, zostały oddane do użytkowania? Należy wskazać dokładną datę.

h.

czy po oddaniu do użytkowania ulepszonych prze dłużnika lub/i podnajemcę budynków/budowli miało miejsce pierwsze zasiedlenie tych budynków/budowli? Jeżeli tak, to należy wskazać dzień, miesiąc i rok, kiedy nastąpiło "pierwsze zasiedlenie".

i.

w ramach jakich czynności nastąpiło pierwsze zasiedlenie ulepszonych przez dłużnika lub/i podnajemcę budynków/budowli po oddaniu ich do użytkowania?

j.

czy między pierwszym zasiedleniem ulepszonych przez dłużnika lub/i podnajemcę budynków/budowli, a ich dostawą, upłynął/upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

k.

w jaki sposób, do jakich czynności dłużnik prze dłużnika lub/i podnajemca wykorzystywał ulepszone budynki/budowle po oddaniu ich do użytkowania?

I.

czy ulepszone prze dłużnika lub/i podnajemcę budynki/budowle były udostępniane osobom trzecim na podstawie najmu, dzierżawy, itp.? Czy była to czynność odpłatna czy nieodpłatna?

m.

czy ulepszone przez dłużnika lub/i podnajemcę budynki/budowle były wykorzystywane przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?

n.

czy między dłużnikiem, a podnajemcą ww. budynków/budowli doszło/dojdzie od rozliczenia nakładów poniesionych na ich ulepszenie? Jeśli tak, to proszę o wskazanie:

.

w jaki sposób nastąpiło/nastąpi rozliczenie nakładów (jednorazowo, częściowo) oraz czy nastąpi to przed sprzedażą czy po sprzedaży?

.

czy w stosunku do rozliczonych nakładów dłużnikowi przysługiwało/będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na te pytania. Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika (czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka"). Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Mimo podjętych działań Wnioskodawca nie ma zatem informacji w powyższym zakresie. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem działań Wnioskodawcy (działającego jako organ egzekucyjny). Działania te zostały udokumentowane.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, że biegły sporządzający operat szacunkowy nieruchomości na potrzeby postępowania egzekucyjnego ujawnił na przedmiotowej nieruchomości jedynie te obiekty, które są wskazane we wniosku.

Pytania

1. Czy dłużnik - którego nieruchomości będą przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej - jest względem tych nieruchomości podatnikiem podatku od towarów i usług, w związku z czym Wnioskodawca będzie w odniesieniu do tej czynności płatnikiem tego podatku?

2. Czy sprzedaż egzekucyjną opisanej nieruchomości zabudowanej należy potraktować na gruncie podatku od towarów i usług jako dostawę sześciu towarów - gruntu niezabudowanego (udział w działce 1) oraz jako dostawę pięciu (5) budynków znajdujących się na działce 2, przy czym do tych budynków należy przypisać (w odpowiednich częściach) grunt (działka 2), na którym te budynki są posadowione?

3. Czy dostawa gruntu niezabudowanego (działka 1) nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, w związku z czym obowiązek poboru podatku powstanie?

4. Czy dostawa budynku o numerze ewidencyjnym nr 1 nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, w związku z czym obowiązek poboru podatku powstanie?

5. Czy dostawa budynku o numerze ewidencyjnym nr 2 nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, w związku z czym obowiązek poboru podatku powstanie?

6. Czy dostawa budynku o numerze ewidencyjnym nr 3 nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, w związku z czym obowiązek poboru podatku powstanie?

7. Czy dostawa budynku o numerze ewidencyjnym nr 4 nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, w związku z czym obowiązek poboru podatku powstanie?

8. Czy dostawa budynku o numerze ewidencyjnym nr 5 nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, w związku z czym obowiązek poboru podatku powstanie ?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1)

Wnioskodawca uważa, że dłużnik będący właścicielem nieruchomości jest podatnikiem podatku od towarów i usług w odniesieniu do egzekwowanej nieruchomości, w związku z czym Wnioskodawca będzie w odniesieniu do tej czynności płatnikiem tego podatku.

W pierwszej kolejności należałoby ocenić, czy dłużnik - tj. właściciel przedmiotowej nieruchomości - będzie występował, w przypadku sprzedaży egzekucyjnej tej nieruchomości, w charakterze podatników VAT.

Dana dostawa nieruchomości (co dotyczy również dostawy dokonywanej w ramach sprzedaży egzekucyjnej) może podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tylko i wyłącznie wówczas, gdy podmiot będący właścicielem nieruchomości jest podatnikiem VAT i działa w charakterze podatnika VAT.

Okoliczności występujące w niniejszej sprawie każą przyjąć, że dłużnik występuje w tym przypadku w charakterze podatnika VAT względem sprzedawanej nieruchomości.

Dłużnik jest podmiotem istniejącym, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny. Od chwili jego zarejestrowania nie został wyrejestrowany z rejestru podatników VAT.

Dłużnik figuruje również jako osoba prowadząca działalność gospodarczą w Rejestrze CEDIG. Wprawdzie z dniem 1 października 2022 r. działalność gospodarcza dłużnika została zawieszona. Nie wpływa to jednak na okoliczność uznawania dłużnika (właściciela nieruchomości) za podatnika w odniesieniu do nieruchomości będących przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej. Stan zawieszenia działalności jest stanem przejściowym.

Podmiot, którego działalność gospodarcza jest zawieszona, nadal występuje w charakterze podatnika VAT w odniesieniu do składników majątkowych, których używał na potrzeby działalności gospodarczej.

O tym, że przedmiotowa nieruchomość jest u dłużnika składnikiem majątkowym związanym z działalnością gospodarczą świadczą zaś po pierwsze okoliczności nabycia tych nieruchomości, w szczególności zapis w akcie notarialnym, że dłużnik nabywa rzeczoną nieruchomość na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, zaś po drugie - sam charakter nieruchomości; nieruchomość jest zabudowana budynkami o charakterze użytkowym (hale produkcyjne i magazynowe, automyjnia, etc.), które ze swej natury nie mogą być wykorzystywane na potrzeby prywatne osoby fizycznej, jak również po trzecie okoliczność, że właściciel nieruchomości (jak wynika z informacji uzyskanych od najemcy) wynajmuje ją innemu podmiotowi (notabene podmiotowi prawdopodobnie powiązanemu z właścicielem nieruchomości).

W związku z powyższym trzeba przyjąć, że w niniejszej sprawie dłużnik jest, będzie występował jako podatnik VAT względem przedmiotowych nieruchomości.

To wszystko powoduje, że przedmiotowa sprzedaż egzekucyjna będzie podlegała podatkowi od towarów i usług, to znaczy będzie objęta zakresem podmiotowym i przedmiotowym tego podatku.

W konsekwencji komornik sądowy może występować w tym przypadku - w zakresie niniejszej sprzedaży egzekucyjnej - jako płatnik podatku od towarów i usług. Oczywiście - obowiązek pobrania i odprowadzenia podatku do urzędu skarbowego wystąpi wówczas, gdy sprzedaż ta nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, niemniej jednak czynność ta będzie objęta zakresem VAT.

Ad 2)

Wnioskodawca uważa, że na gruncie podatku od towarów i usług sprzedaż egzekucyjną opisanej nieruchomości zabudowanej należy potraktować jako dostawę sześciu (6) towarów - jednej (1) działki niezabudowanej (udział w działce 1) oraz pięciu (5) budynków znajdujących się na działce 2, przy czym do tych budynków należy przypisać (w odpowiednich częściach) grunt, na którym te budynki są posadowione.

Na wstępie należy zauważyć, że w odniesieniu do gruntu status towaru należy oceniać zasadniczo nie w odniesieniu do nieruchomości jako takiej (objętej jedną księgą wieczystą), lecz względem każdej działki ewidencyjnej jako takiej.

W związku z powyższym należy osobno ocenić status gruntów i budynków jako towarów w odniesieniu do działki 2, zaś osobno w odniesieniu do działki 1 (udziału w tej działce).

Zauważyć w związku z tym trzeba, że działka 1 to grunt niezabudowany, natomiast działka 2 jest gruntem zabudowanym.

W związku z tym w dalszej kolejności zwrócić należy uwagę na zasadniczą odrębność podatku od towarów i usług oraz prawa cywilnego, jeśli chodzi o obrót "gruntami zabudowanymi". Na gruncie prawa cywilnego, w przypadku gdy mamy do czynienia ze sprzedażą gruntu, na którym posadowione są budynki czy też budowle, mamy do czynienia ze sprzedażą "gruntu zabudowanego". Przedmiotem tej czynności jest jedna rzecz, jaką jest grunt zabudowany. Zgodnie z przepisami art. 46-48 k.c. nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Zazwyczaj naniesienia znajdujące się na gruncie są własnością właściciela gruntu (wyjąwszy przypadki wyjątkowe, np. urządzeń sieciowych). Powoduje to, że mamy do czynienia z jedną rzeczą jako przedmiotem obrotu cywilnoprawnego (tą rzeczą jest nieruchomość, czyli grunt wraz z naniesieniami mającymi status części składowych).

Zgoła inaczej sytuacja wygląda na gruncie podatku od towarów i usług. Jest to w jakiejś mierze uzasadnione już choćby faktem, że przepisy dotyczące tego podatku nie wiążą jego przedmiotu z pojęciami prawa rzeczowego, jakimi są ruchomość i nieruchomość (gruntowa, budynkowa), lecz stosują pojęcie towaru. Należy zatem zauważyć, że przedmiotem dostawy (przedmiotem czynności opodatkowanych) nie jest grunt zabudowany. Na gruncie podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze sprzedażą budynku bądź budowli wraz z gruntem, na którym ten budynek bądź budowla się znajdują.

Mamy tutaj w zasadzie do czynienia z dostawą dwóch rodzajów towarów - gruntu i budynku (budowli). Ponadto, to co znajduje się na gruncie jest "ważniejsze" z punktu widzenia konsekwencji podatkowych (w podatku od towarów i usług), gdyż to sposób opodatkowania budynku, bądź budowli wyznacza także sposób opodatkowania gruntu.

Zgodnie bowiem z przepisem art. 29a ust. 8 u.p.t.u. w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Tak więc z punktu widzenia podatku od towarów i usług w przypadku sprzedaży nieruchomości zabudowanych należy mówić raczej o dostawie poszczególnych budynków i budowli na gruncie się znajdujących (którym przypisana jest także odpowiednia część wartości, czy też ceny gruntu, na którym te budynki i budowle się znajdują).

W dalszej kolejności zwrócić trzeba uwagę na to, że przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej nie będzie "cała" działka nr 1, lecz 1/3 udział w tej działce (fizycznie niepodzielonej).

Problematyka uznania za towary udziałów we własności rzeczy, zaś czynności sprzedaży udziałów za dostawy towarów może budzić pewne wątpliwości. W praktyce kwestię powyższą przesądziła uchwała NSA z 24 października 2011 r. (I FPS 2/11, LEX nr 964528).

Stwierdzono w niej: "Sprzedaż udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu oraz udziału we współwłasności budynków stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy VAT w zw. z art. 2 pkt 6 tej ustawy". Chociaż powyższa uchwała wprost odnosiła się jedynie do udziałów w prawie użytkowania wieczystego, to jednak pogląd w niej wyrażony ma odniesienie do wszystkich czynności mających za przedmiot zbycie udziałów w rzeczach (także ruchomych). Wynika to także z wyroku NSA z 13 marca 2012 r. (I FSK 817/11, LEX nr 1117280), w którym stwierdzono, że "nieprawidłowe jest stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu zaprezentowane w zaskarżonym skargą kasacyjną wyroku, iż w przypadku sprzedaży udziału w nieruchomości mamy do czynienia ze świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT".

Podobny pogląd zaprezentowano w wyroku NSA z 9 stycznia 2013 r. (I FSK 222/12, LEX nr 1239135).

W związku z powyższym Wnioskodawca uważa, że w ramach sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości, o której mowa, będziemy mieli do czynienia z dostawą:

* gruntu niezabudowanego - działka 1,

* budynku nr 1 na działce 2 wraz z gruntem (część działki 2) związanym z tym budynkiem;

* budynku nr 2 na działce 2 wraz z gruntem (część działki 2) związanym z tym budynkiem;

* budynku nr 3 na działce 2 wraz z gruntem (część działki 2) związanym z tym budynkiem;

* budynku nr 4 na działce 2 wraz z gruntem (część działki 2) związanym z tym budynkiem;

* budynku nr 5 na działce 2 wraz z gruntem (część działki 2) związanym z tym budynkiem.

Ad 3)

Wnioskodawca uważa, że sprzedaż udziału w gruncie niezabudowanym będzie na gruncie podatku od towarów i usług dostawą towaru, która nie będzie zwolniona z tego podatku, w związku z czym powstanie obowiązek poboru przez niego podatku.

Powyższa działka gruntu, to grunt niezabudowany.

Przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej będzie 1/3 udziału w tej nieruchomości. Jak już jednak wskazywano - z punktu widzenia podatku od towarów i usług należy tę czynność (której przedmiotem jest udział w gruncie) potraktować jak dostawę tego gruntu.

W przypadku dostawy gruntu niezabudowanego możliwe są dwie opcje opodatkowania:

* albo dostawa gruntu jest opodatkowana stawką 23% VAT;

* albo dostawa gruntu korzysta ze zwolnienia podatkowego.

Zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u. zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 33 u.p.t.u. pod pojęciem terenów budowlanych rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Z powyższych regulacji wynika, że dostawa gruntów niezabudowanych:

1)

innych niż tereny budowlane jest zwolniona z podatku;

2)

będących terenami budowlanymi jest opodatkowana stawką podstawową (23%) VAT.

Działka 1 jest objęta obowiązującym planem miejscowym. Zgodnie z ustaleniami planu ten grunt to "1U/M" - teren zabudowy usługowej z dopuszczeniem maksymalnie 2 mieszkań dla właścicieli usług lub personelu.

W związku z powyższym ten grunt jest "terenem budowlanym" w rozumieniu przepisów u.p.t.u. Dlatego też dostawa tego gruntu (następująca w ramach sprzedaży egzekucyjnej) nie będzie zwolniona w podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u. Dostawa tego gruntu będzie zatem faktycznie opodatkowana.

Ad 4)

Wnioskodawca uważa, że dostawa budynku o numerze ewidencyjnym 1 nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, w związku z czym powstanie obowiązek poboru podatku.

Zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 10 dalej u.p.t.u., zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)

dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)

pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Należy więc ustalić, czy w sytuacji będącej przedmiotem niniejszej opinii doszło już do pierwszego zasiedlenia i czy ewentualnie minęły już co najmniej dwa lata od pierwszego zasiedlenia.

Pojęcie "pierwszego zasiedlenia" jest zdefiniowane w u.p.t.u. Zgodnie z aktualnym brzmieniem definicji ustawowej przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)

wybudowaniu lub

b)

ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W opisywanym stanie faktycznym komornik nie był w stanie jednoznacznie ustalić, kiedy doszło do pierwszego zasiedlenia budynków na nieruchomości, przy czym miało to miejsce najpóźniej w maju 2021 r. (kiedy to dłużnik nabył nieruchomości, w tym budynki znajdujące się na gruncie).

Po tym ostatnim ewentualnym "pierwszym zasiedleniu" budynki, o których mowa, były przedmiotem nakładów ulepszeniowych. Tak wynika z oględzin budynków (dokonywanych na potrzeby opisu i oszacowania nieruchomości) a także z pism kierowanych do komornika przez aktualnego podnajemcę nieruchomości.

Nie jest możliwe jednakże określenie po pierwsze czy jakichś nakładów na budynki dokonywał sam dłużnik, zaś po drugie jaka była wielkość tych nakładów w kontekście wartości początkowej poszczególnych budynków.

Komornik wzywał pisemnie dłużnika do określenia wartości początkowej budynków, a także do wypowiedzenia się w przedmiocie nakładów na poszczególne budynki oraz ich wysokości. Dłużnik wskazał, że nie może udzielić odpowiedzi na powyższe pytania, z uwagi na brak dokumentów (które zostały zabezpieczone przez prokuraturę w związku z prowadzonym postępowaniem karnym).

Powyższe okoliczności powodują, że w sprawie zastosowanie znaleźć powinien art. 43 ust. 21 u.p.t.u. Zgodnie z powołanym przepisem, jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych prowadzących egzekucję z nieruchomości, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18 u.p.t.u., zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Z taką właśnie sytuacją mamy tutaj do czynienia. Komornik podjął udokumentowane działania zmierzające do ustalenia wartości początkowej budynków, do ustalenia tego, czy dłużnik dokonywał nakładów na poszczególne budynki, a także ich wysokości, w celu ustalenia, czy zastosowanie może w sprawie znajdować zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. Dłużnik odpowiedział na pismo komornika w tej sprawie, jednakże nie udzielił tych informacji (wskazując na niemożność ich uzyskania), co pozwoliłoby na ocenę spełniania warunków zwolnienia z podatku z art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u.

Należy w związku z tym przyjąć, że warunki do zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. nie zostały spełnione.

Jednocześnie nie ma możliwości zastosowania w niniejszej sprawie zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u. z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze - budynek niniejszy został nabyty przez dłużnika bez podatku naliczonego. Czym innym jest zaś nabycie towaru bez podatku naliczonego, zaś czym innym nabycie "bez prawa do odliczenia podatku naliczonego". Po drugie - nie można było ustalić, czy wartość nakładów przewyższa 30% wartości początkowej budynku. To zaś również powodowałoby zastosowanie art. 43 ust. 21 u.p.t.u.

W związku z tym należy przyjąć, że zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u. nie ma w tym przypadku zastosowania.

W związku z tym sprzedaż egzekucyjna przedmiotowej nieruchomości - będąca na gruncie VAT dostawą poszczególnych budynków - nie będzie zwolniona z podatku ani na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u., ani na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u.

Powoduje to, że w związku ze sprzedażą przedmiotowej nieruchomości w tej części ceny (uzyskanej w toku egzekucji), która dotyczy przedmiotowego budynku, trzeba będzie pobrać należny podatek VAT, ponieważ sprzedaż ta będzie faktycznie opodatkowana.

Ad 5)

Wnioskodawca uważa, że dostawa budynku o numerze ewidencyjnym 2 nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, w związku z czym powstanie obowiązek poboru podatku.

Tego budynku dotyczy również niemożność ustalenia przez komornika (Wnioskodawcę) faktów istotnych dla ewentualnego zastosowania zwolnienia z podatku od towarów i usług. Komornik podjął udokumentowane działania zmierzające do ustalenia wartości początkowej budynków, do ustalenia tego, czy dłużnik dokonywał nakładów na poszczególne budynki, a także ich wysokości, w celu ustalenia, czy zastosowanie może w sprawie znajdować zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. Dłużnik odpowiedział na pismo komornika w tej sprawie, jednakże nie udzielił tych informacji (wskazując na niemożność ich uzyskania), co pozwoliłoby na ocenę spełniania warunków zwolnienia z podatku z art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u.

Należy w związku z tym przyjąć, że warunki do zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. nie zostały spełnione.

Jednocześnie nie ma możliwości zastosowania w niniejszej sprawie zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u. z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze - budynek niniejszy został nabyty przez dłużnika bez podatku naliczonego. Czym innym jest zaś nabycie towaru bez podatku naliczonego, zaś czym innym nabycie "bez prawa do odliczenia podatku naliczonego". Po drugie - nie można było ustalić, czy wartość nakładów przewyższa 30% wartości początkowej budynku. To zaś również powodowałoby zastosowanie art. 43 ust. 21 u.p.t.u.

W związku z tym należy przyjąć, że zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u. nie ma w tym przypadku zastosowania.

W związku z tym sprzedaż egzekucyjna przedmiotowej nieruchomości - będąca na gruncie VAT dostawą poszczególnych budynków - nie będzie zwolniona z podatku ani na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u., ani na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u.

Powoduje to, że w związku ze sprzedażą przedmiotowej nieruchomości w tej części ceny (uzyskanej w toku egzekucji), która dotyczy przedmiotowego budynku, trzeba będzie pobrać należny podatek VAT, ponieważ sprzedaż ta będzie faktycznie opodatkowana.

Ad 6)

Wnioskodawca uważa, że dostawa budynku o numerze ewidencyjnym 3 nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, w związku z czym powstanie obowiązek poboru podatku. Tego budynku dotyczy również niemożność ustalenia przez komornika (Wnioskodawcę) faktów istotnych dla ewentualnego zastosowania zwolnienia z podatku od towarów i usług.

Komornik podjął udokumentowane działania zmierzające do ustalenia wartości początkowej budynków, do ustalenia tego, czy dłużnik dokonywał nakładów na poszczególne budynki, a także ich wysokości, w celu ustalenia, czy zastosowanie może w sprawie znajdować zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. Dłużnik odpowiedział na pismo komornika w tej sprawie, jednakże nie udzielił tych informacji (wskazując na niemożność ich uzyskania), co pozwoliłoby na ocenę spełniania warunków zwolnienia z podatku z art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u.

Należy w związku z tym przyjąć, że warunki do zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. nie zostały spełnione.

Jednocześnie nie ma możliwości zastosowania w niniejszej sprawie zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u. z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze - budynek niniejszy został nabyty przez dłużnika bez podatku naliczonego. Czym innym jest zaś nabycie towaru bez podatku naliczonego, zaś czym innym nabycie "bez prawa do odliczenia podatku naliczonego". Po drugie - nie można było ustalić, czy wartość nakładów przewyższa 30% wartości początkowej budynku. To zaś również powodowałoby zastosowanie art. 43 ust. 21 u.p.t.u.

W związku z tym należy przyjąć, że zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u. nie ma w tym przypadku zastosowania.

W związku z tym sprzedaż egzekucyjna przedmiotowej nieruchomości - będąca na gruncie VAT dostawą poszczególnych budynków - nie będzie zwolniona z podatku ani na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u., ani na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u.

Powoduje to, że w związku ze sprzedażą przedmiotowej nieruchomości w tej części ceny (uzyskanej w toku egzekucji), która dotyczy przedmiotowego budynku, trzeba będzie pobrać należny podatek VAT, ponieważ sprzedaż ta będzie faktycznie opodatkowana.

Ad 7)

Wnioskodawca uważa, że dostawa budynku o numerze ewidencyjnym 4 nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, w związku z czym powstanie obowiązek poboru podatku.

Tego budynku dotyczy również niemożność ustalenia przez komornika (Wnioskodawcę) faktów istotnych dla ewentualnego zastosowania zwolnienia z podatku od towarów i usług. Komornik podjął udokumentowane działania zmierzające do ustalenia wartości początkowej budynków, do ustalenia tego, czy dłużnik dokonywał nakładów na poszczególne budynki, a także ich wysokości, w celu ustalenia, czy zastosowanie może w sprawie znajdować zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. Dłużnik odpowiedział na pismo komornika w tej sprawie, jednakże nie udzielił tych informacji (wskazując na niemożność ich uzyskania), co pozwoliłoby na ocenę spełniania warunków zwolnienia z podatku z art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u.

Należy w związku z tym przyjąć, że warunki do zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. nie zostały spełnione.

Jednocześnie nie ma możliwości zastosowania w niniejszej sprawie zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u. z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze - budynek niniejszy został nabyty przez dłużnika bez podatku naliczonego. Czym innym jest zaś nabycie towaru bez podatku naliczonego, zaś czym innym nabycie "bez prawa do odliczenia podatku naliczonego". Po drugie - nie można było ustalić, czy wartość nakładów przewyższa 30% wartości początkowej budynku. To zaś również powodowałoby zastosowanie art. 43 ust. 21 u.p.t.u.

W związku z tym należy przyjąć, że zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u. nie ma w tym przypadku zastosowania.

W związku z tym sprzedaż egzekucyjna przedmiotowej nieruchomości - będąca na gruncie VAT dostawą poszczególnych budynków - nie będzie zwolniona z podatku ani na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u., ani na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u.

Powoduje to, że w związku ze sprzedażą przedmiotowej nieruchomości w tej części ceny (uzyskanej w toku egzekucji), która dotyczy przedmiotowego budynku, trzeba będzie pobrać należny podatek VAT, ponieważ sprzedaż ta będzie faktycznie opodatkowana.

Ad 8)

Wnioskodawca uważa, że dostawa budynku o numerze ewidencyjnym 5 nie będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, w związku z czym powstanie obowiązek poboru podatku.

Tego budynku dotyczy również niemożność ustalenia przez komornika (Wnioskodawcę) faktów istotnych dla ewentualnego zastosowania zwolnienia z podatku od towarów i usług. Komornik podjął udokumentowane działania zmierzające do ustalenia wartości początkowej budynków, do ustalenia tego, czy dłużnik dokonywał nakładów na poszczególne budynki, a także ich wysokości, w celu ustalenia, czy zastosowanie może w sprawie znajdować zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. Dłużnik odpowiedział na pismo komornika w tej sprawie, jednakże nie udzielił tych informacji (wskazując na niemożność ich uzyskania), co pozwoliłoby na ocenę spełniania warunków zwolnienia z podatku z art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u.

Należy w związku z tym przyjąć, że warunki do zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. nie zostały spełnione.

Jednocześnie nie ma możliwości zastosowania w niniejszej sprawie zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u. z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze - budynek niniejszy został nabyty przez dłużnika bez podatku naliczonego. Czym innym jest zaś nabycie towaru bez podatku naliczonego, zaś czym innym nabycie "bez prawa do odliczenia podatku naliczonego". Po drugie - nie można było ustalić, czy wartość nakładów przewyższa 30% wartości początkowej budynku. To zaś również powodowałoby zastosowanie art. 43 ust. 21 u.p.t.u.

W związku z tym należy przyjąć, że zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u. nie ma w tym przypadku zastosowania.

W związku z tym sprzedaż egzekucyjna przedmiotowej nieruchomości - będąca na gruncie VAT dostawą poszczególnych budynków - nie będzie zwolniona z podatku ani na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u., ani na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u.

Powoduje to, że w związku ze sprzedażą przedmiotowej nieruchomości w tej części ceny (uzyskanej w toku egzekucji), która dotyczy przedmiotowego budynku, trzeba będzie pobrać należny podatek VAT, ponieważ sprzedaż ta będzie faktycznie opodatkowana.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1570) - zwanej dalej "ustawą":

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, 1492 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.), zgodnie z którym:

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W tym miejscu zaznaczyć należy, że problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1610).

W myśl art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Jak stanowi art. 198 ustawy - Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:

Obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik - właściciel nieruchomości - jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.

Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan egzekucję z nieruchomości - działki oznaczonej numerem ewidencyjnym 2, oraz udziału 1/3 działki ewidencyjnej nr 1.

Nabycia przedmiotowej nieruchomości - zabudowanej działki nr 2 oraz udział w niezabudowanej działce nr 1 - dłużnik dokonał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług na potrzeby prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Na dzień złożenia wniosku dłużnik jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. W toku czynności terenowych ustalił Pan, że na przedmiotowej nieruchomości dłużnik faktycznie prowadzi działalność gospodarczą i wykorzystuje nieruchomość w ramach prowadzonej działalności.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Jednocześnie wykorzystywanie składników majątku, tj. takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania, które polega na czerpaniu dochodów ze składnika majątku, wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Należy stwierdzić, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, wykorzystywanie majątku należącego do danej osoby stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie "majątku prywatnego" nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych.

Uwzględniając powyższe w kontekście przedstawionego opisu sprawy stwierdzić należy, że dłużnik z tytułu sprzedaży działki nr 2 i udziału w działce 1 występować będzie w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, ponieważ nieruchomość została nabyta dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej i w tej działalności była wykorzystywana. Sprzedaż zatem opisanych we wniosku nieruchomości stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W konsekwencji, z uwagi na to, że przedmiotem sprzedaży będzie nieruchomość, z tytułu której dłużnik występuje w charakterze podatnika podatku VAT, Pan wystąpi w charakterze płatnika podatku VAT w rozumieniu art. 18 ust. 1 ustawy, z tytułu sprzedaży licytacyjnej opisanej we wniosku nieruchomości.

W tym zakresie uznaję Pana stanowisko za prawidłowe.

Jak wynika z treści wniosku przedmiotem planowanej sprzedaży będzie działka nr 2 zabudowana 5 budynkami i udział w działce nr 1.

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, zarówno grunty, jak i budynki i budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Tym samym, zgadzam się z Panem, że w niniejszej sprawie dojdzie do sprzedaży 6 towarów - dostawy 5 budynków wraz z gruntem, na którym są one posadowione oraz jednej działki niezabudowanej (udziału w działce).

Pana wątpliwości dotyczą braku możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dla dostawy gruntu niezbudowanego - udziału w działce nr 1 i dostawy budynków usytuowanych na działce nr 2.

Czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być opodatkowana właściwą stawką podatku albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Definicję terenu budowlanego zawiera art. 2 pkt 33 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terenach budowlanych - rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)

dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)

pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Według art. 2 pkt 14 ustawy:

Przez pierwsze zasiedlenie - rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)

wybudowaniu lub

b)

ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Zatem, w przypadku, gdy po wybudowaniu budynek, budowla lub jego część jest wykorzystywana, w tym używana na potrzeby własnej działalności, okoliczność ta powoduje, że ma już miejsce pierwsze zasiedlenie tego obiektu.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków lub budowli, jeżeli w stosunku do nich miało miejsce pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a)

w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)

dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Jak wynika z powyższego, prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku sprzedaży nieruchomości na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów - zarówno nieruchomości, jak i ruchomości - przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych - niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) - wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

1.

towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

2.

przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw nieruchomości i ruchomości prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących danej dostawie. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu (prawa użytkowania wieczystego), na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym ww. obiekty są posadowione.

W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:

Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Wobec powyższego, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że działka nr 1 jest niezabudowana, wykorzystywana jest jako dojazd do działki nr 2. Działka została nabyta w 2021 r. Położona jest ona w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na terenie oznaczonym "1U/Mʺ - teren zabudowy usługowej z dopuszczeniem maksymalnie 2 mieszkań dla właścicieli lub personelu.

Przeznaczenie działki nr 1 w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę oznacza, że działka stanowi teren budowlany w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy. Wobec powyższego sprzedaż przez Pana działki nr 1 (udziału w działce) nie będzie objęta zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Przedstawiony opis sprawy nie pozwala ustalić, czy planowana przez Pana sprzedaż w drodze licytacji komorniczej niezabudowanej działki nr 1 (udziału w działce) będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdyż we wniosku brak jest informacji dotyczących tego, czy dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku z tytułu jej nabycia oraz informacji, czy działka wykorzystywana była przez dłużnika wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług.

Z treści wniosku wynika, że brak w. informacji jest wynikiem tego, że dłużnik nie udzielił Panu w tym zakresie żadnych informacji.

W przedmiotowej sprawie przedstawiony we wniosku opis sprawy nie pozwala ustalić, czy planowana przez Pana sprzedaż licytacyjna 5 budynków o nr ewidencyjnych nr: 1, 2, 3, 4 i 5 usytuowanych na działce nr 2 korzystać będzie ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Jak wynika z wniosku budynki o nr ewidencyjnych nr: 1, 2, 3, 4 i 5 znajdowały się na działce nr 2 w dacie jej nabycia przez dłużnika w maju 2021 r. W momencie nabycia budynki powyższe najprawdopodobniej były zasiedlone (używane dla celów prowadzonej przez zbywcę działalności gospodarczej). Przyjąć zatem należy, że pierwsze zasiedlenie ww. budynków w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy nastąpiło najpóźniej 18 maja 2021 r., tj. w dacie nabycia ich przez dłużnika.

We wniosku brak jest informacji, czy dłużnik poniósł i w jakiej wysokości nakłady na ich ulepszenie w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym, a jeżeli tak to, czy stanowiły one co najmniej 30% wartości początkowej każdego z budynków i kiedy te nakłady zostały poniesione. Zatem nie można ustalić czy nie doszło do ponownego "pierwszego zasiedleniaʺ każdego z budynków. W opisie sprawy brak jest również informacji, czy dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia wymienionych we wniosku budynków oraz informacji, czy dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesionych nakładów na ich ulepszenie, w przypadku, gdy stanowiły one co najmniej 30% wartości początkowej każdego z budynków.

Niemożliwe jest również ustalenie, czy dostawa budynków posadowionych na działce nr 2 objęta będzie zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

We opisie sprawy brak jest informacji, czy dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia budynków nr: 1, 2, 3, 4 i 5, oraz informacji, czy od chwili nabycia były one wykorzystywane przez dłużnika wyłącznie do czynności zwolnionych z podatku.

Z treści wniosku wynika, że brak ww. informacji jest również wynikiem tego, że dłużnik nie udzielił Panu w tym zakresie żadnych informacji.

Z okoliczności sprawy wynika, że podjął Pan działania - skierował Pan do dłużnika pismo - zmierzające do uzyskania od dłużnika informacji niezbędnych dla możliwości dokonania oceny prawnopodatkowej pod kątem możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dla dostawy opisanych wniosku nieruchomości, tj. niezbudowanej działki nr 1 i zabudowanej 5 budynkami działki nr 2. Jak wskazał Pan we wniosku: "Pismo nie zostało podjęte przez dłużnika, czego dowodem jest zwrócona przez pocztę tzw. "zwrotka". Zarówno pismo, jak i "zwrotka" są w aktach postępowania egzekucyjnego. Brak możliwości uzyskania powyższych informacji jest wynikiem Pana działań, które podjął Pan jako organ egzekucyjny. Działania te zostały udokumentowane.ʺ

W związku z powyższym w sprawie znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy poprzez przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy nie są spełnione, o ile podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów - niezabudowanej działki nr 1 (udziału w działce) oraz dostawy budynków nr 1, 2, 3, 4 i 5 posadowionych na działce nr 2 zwolnienia od podatku.

Zaznaczyć jednak należy, że kwestia oceny działań podjętych przez Pana nie była przedmiotem interpretacji.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że opisana we wniosku sprzedaż niezabudowanej działki nr 1 (udziału w działce) będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, ale nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 i art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy w zw. z art. 43 ust. 21 ustawy.

Sprzedaż budynków nr 1, 2, 3, 4 i 5 posadowionych na działce nr 2 będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, ale nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a, art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy w zw. z art. 43 ust. 21 ustawy.

W tym miejscu wskazać należy, że z uwagi na to, że sprzedaż wskazanych we wniosku budynków nie będzie korzystała ze zwolnienia, na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy, również grunt, na którym są one posadowione nie będzie objęty zwolnieniem od podatku. W konsekwencji sprzedaż opisanej we wniosku zabudowanej działki nr 2 podlegać będzie opodatkowaniu stawką podatku właściwą dla przedmiotu sprzedaży.

W związku z powyższym Pana stanowisko, że sprzedaż niezabudowanej działki nr 1 (udziału w działce) i budynków nr 1, 2, 3, 4 i 5 posadowionych na działce nr 2 w trybie licytacji publicznej nie będzie korzystała ze zwolnienia i i w konsekwencji zobowiązany będzie Pan do pobrania należnego podatku VAT uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego przez Pana we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)

z zastosowaniem art. 119a;

2)

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 259 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.).

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl