0114-KDIP1-1.4012.252.2020.2.MM - Mechanizm podzielonej płatności w przypadku scentralizowanej obsługi rozliczeń.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 maja 2020 r. (data wpływu 5 maja 2020 r.) uzupełnione pismem Strony z dnia 18 czerwca 2020 r. (data wpływu 25 czerwca 2020 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie tutejszego Organu z dnia 16 czerwca 2020 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.252.2020.1.MM o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie w zakresie braku obowiązku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności na rzecz Dostawcy w ramach świadczonej Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 maja 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności na rzecz Dostawcy w ramach świadczonej Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń. Wniosek został uzupełniony pismem Wnioskodawcy z dnia 18 czerwca 2020 r. (data wpływu 25 czerwca 2020 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 16 czerwca 2020 r. znak 0114-KDIP1-1.4012.252.2020.1.MM.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz związane z nim zdarzenie przyszłe:

(...) AG (dalej: "Spółka" lub "Wnioskodawca") jest spółką kapitałową (spółką akcyjną) utworzoną zgodnie z prawem szwajcarskim. Siedziba Spółki zarejestrowana jest w Szwajcarii. Spółka nie posiada statusu podatnika VAT zarejestrowanego w Polsce.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca dostarcza usługi w zakresie przepływu płatności należnych od i do podmiotów gospodarczych za dokonywanie dostawy towarów oraz świadczenie usług (dalej: "Dostawcy") na rzecz sieci handlowych (dalej: "Przedsiębiorstwa handlowe").

Spółka zawiera z Dostawcami oraz Przedsiębiorstwami handlowymi umowy, na podstawie których świadczy usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń tych podmiotów (dalej: "Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń" lub "Usługi"). Na podstawie umowy o scentralizowanej obsłudze rozliczeń z Dostawcą (dalej: "Umowa z Dostawcą"), Dostawca udziela Spółce zlecenia dotyczącego scentralizowanej obsługi wszystkich wierzytelności z tytułu wszelkich dostaw i usług zrealizowanych przez tego Dostawcę na rzecz Przedsiębiorstwa handlowego, które również zawarło (odrębnie) z Wnioskodawcą odpowiednią umowę o scentralizowanej obsłudze rozliczeń (dalej: "Umowa z Przedsiębiorstwem handlowym") (Umowa z dostawcą oraz Umowa z przedsiębiorstwem handlowym dalej określane łącznie jako "Umowy").

Wnioskodawca, na podstawie Umów z Dostawcą, jest upoważniony do otrzymywania wierzytelności Dostawców z tytułu dostaw towarów i świadczenia usług wobec Przedsiębiorstw handlowych oraz następnie przekazywania na rzecz Dostawcy kwot wynikających z ustalonego salda rozliczeń z tym Dostawcą.

Z kolei Przedsiębiorstwa handlowe uiszczają na rzecz Wnioskodawcy kwoty wynikające z salda rozliczeń z tym Przedsiębiorstwem handlowym, przy uwzględnieniu terminów płatności i warunków, które zostały ustalone pomiędzy Dostawcą a poszczególnymi Przedsiębiorstwami handlowymi, w uśrednionym terminie wymagalności. Szerzej na temat sposobu rozliczeń pomiędzy Spółką, Dostawcą oraz Przedsiębiorstwem Handlowym w dalszej części Wniosku.

Zgodnie z Umowami, płatności Przedsiębiorstw handlowych na rzecz Wnioskodawcy dokonywane są w stosunku do Dostawcy ze skutkiem zwalniającym z długu.

Oprócz faktur Wnioskodawca reguluje również pozostałe roszczenia pomiędzy Dostawcą a Przedsiębiorstwami handlowymi (np. z tytułu odpowiedzialności za wady, dopłat do kosztów reklamy, premii itd.). W tym celu Przedsiębiorstwa handlowe przekazują odpowiednie dokumenty (np. faktury za usługi marketingowe) oraz noty obciążeniowe (np. w przypadku kar) wobec Dostawcy, zaś Wnioskodawca może w związku z tym dokonywać stosownych uznań na korzyść Przedsiębiorstw handlowych w ramach obsługi rozliczeń.

System rozliczeń pomiędzy Dostawcą a Przedsiębiorstwem handlowym stosowany przez Wnioskodawcę co do zasady opiera się na mechanizmie kompensacyjnym. Oznacza to, że przed dokonaniem zapłaty na rzecz Dostawcy (należnej od Przedsiębiorstwa handlowego w związku z nabyciem towarów lub usług), Wnioskodawca dokonuje rozliczeń wierzytelności należnych wszystkim trzem stronom zaangażowanym w proces: tj. Wnioskodawcy, Dostawcom oraz Przedsiębiorstwom handlowym (dalej: "Kompensaty"). Mogą również wystąpić pojedyncze przypadki rozliczeń, gdy nie jest dokonywana Kompensata, tj. kwoty otrzymane przez Wnioskodawcę od Przedsiębiorstwa handlowego z tytułu nabycia towarów/ usług wskazane na fakturze są przekazywane w całości do Dostawcy, jak również kwoty należne od Dostawcy są przekazywane 1:1 do Przedsiębiorstwa handlowego (przy czym w zdecydowanej większości płatności dokonywane są w oparciu o mechanizm kompensacyjny).

W efekcie Kompensat, kwota wypłacana przez Wnioskodawcę na rzecz Dostawcy może być obniżona o kwoty dokonanych potrąceń wynikających m.in. z:

* wierzytelności przysługujących Wnioskodawcy (np. z tytułu usług świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz Dostawcy);

* wierzytelności przysługujących temu Przedsiębiorstwu handlowemu od Dostawcy (np. z tytułu usług świadczonych przy dokonywaniu sprzedaży towaru itd.);

* wierzytelności przysługujących innemu Przedsiębiorstwu handlowemu od tego Dostawcy (np. w związku z innymi transakcjami obsługiwanymi przez Wnioskodawcę).

Saldo dodatnie, pozostałe po stronie Dostawcy po potrąceniu ww. wierzytelności, jest wypłacane przez Wnioskodawcę Dostawcy. Saldo ujemne powinno zostać wyrównane przez Dostawcę.

Ustalenie średniego ważonego terminu wymagalności polega na tym, że Wnioskodawca na podstawie wartości i terminu płatności wszystkich faktur dotyczących danego okresu rozliczeniowego (wystawionych na rzecz tego Przedsiębiorstwa handlowego) oblicza średni termin wymagalności ustalonego salda łącznego wobec tego Przedsiębiorstwa. W konsekwencji przedmiotem rozliczenia/płatności mogą być wierzytelności zarówno wymagalne jak i te, których termin płatności jeszcze nie upłynął.

Wskutek uśrednienia terminu wymagalności, należności Dostawcy wobec Przedsiębiorstw handlowych mogą być częściowo uregulowane przez Wnioskodawcę zanim Przedsiębiorstwa Handlowe dokonają płatności na rzecz Wnioskodawcy.

Wnioskodawca, na podstawie Umów, odpowiada zatem za dokonywanie płatności za faktury wystawione przez Dostawcę na rzecz Przedsiębiorstw handlowych w związku z dostawą towarów oraz świadczeniem usług przez Dostawcę na rzecz tego Przedsiębiorstwa handlowego (w zakresie objętym Umowami). Zgodnie z Umowami, Przedsiębiorstwa handlowe nie dokonują bezpośredniej zapłaty Dostawcom - zapłata dokonywana jest na rzecz Wnioskodawcy, który w ramach Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń dokonuje zapłaty na rzecz Dostawców.

Dostawcy dokonują dostawy towarów i świadczenia usług jedynie na rzecz Przedsiębiorstw handlowych. Zarówno Dostawcy, jak również Przedsiębiorstwa handlowe nie dokonują dostawy towarów i nie świadczą żadnych usług na rzecz Wnioskodawcy. Wnioskodawca zaś świadczy na ich rzecz usługi pozwalające na zarządzanie rozliczeniami wynikającymi z dokonywanych przez te podmioty transakcji (tj. Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń).

Dostawcy, w związku z dostarczanymi towarami lub świadczonymi usługami, wystawiają faktury na rzecz Przedsiębiorstw handlowych. Przy czym, zgodnie z Umowami, faktury wystawiane przez Dostawców, co do zasady, dostarczane są bezpośrednio do Wnioskodawcy. Analogiczna sytuacja występuje w przypadku, w którym faktury wystawiane są na rzecz Dostawców przez Przedsiębiorstwa handlowe.

Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń są świadczone przy pomocy podwykonawcy - spółki córki zarejestrowanej w Polsce (spółka z o.o.), do której przesyłane są wszystkie dowody księgowe do rozliczeń centralnych prowadzonych przez Wnioskodawcę na rzecz Dostawcy i Przedsiębiorstwa handlowego.

W przypadku zakwestionowania wierzytelności Dostawcy przez Przedsiębiorstwo handlowe, zgodnie z Umową z Dostawcą, kwestia ta powinna zostać wyjaśniona bezpośrednio między Dostawcą a Przedsiębiorstwem handlowym. Aż do wyjaśnienia Wnioskodawca może odmówić uregulowania takich wierzytelności. Spółka może również żądać zwrotu ewentualnych płatności, które zostały już uiszczone przez Spółkę na poczet wierzytelności spornych.

Przedstawiony model funkcjonowania Wnioskodawcy został przedstawiony na poniższym schemacie.

(...)

Płatności za wierzytelności rozliczane za pośrednictwem Wnioskodawcy dokonywane są w euro (rzadziej w walucie polskiej) - w zależności od waluty w której są wystawiane faktury.

Wnioskodawca ma podpisane Umowy z Dostawcami, których siedziba znajduje się na terytorium Polski oraz są zarejestrowani na potrzeby VAT w Polsce, jak również z Dostawcami, którzy mają siedzibę na terytorium Unii Europejskiej i są zarejestrowani na potrzeby VAT w Polsce lub mają siedzibę za granicą i nie są zarejestrowani na VAT w Polsce.

W związku z powyższym transakcje, których dotyczą faktury wystawiane przez Dostawców na rzecz Przedsiębiorstw handlowych, obejmują zarówno krajową dostawę towarów, jak również wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów oraz import towarów (analogicznie w przypadku usług).

Wszystkie Przedsiębiorstwa handlowe mające siedzibę w Polsce posiadają otwarte rachunki bankowe w Polsce, które prowadzone są w polskich złotych oraz w euro. Jeśli chodzi o Dostawców, część z nich posiada siedzibę na terytorium Polski oraz ma otwarte rachunki bankowe w Polsce (prowadzone w złotych oraz w euro). Pozostałe mają siedzibę poza terytorium Polski i nie mają otwartych rachunków bankowych w Polsce. Wnioskodawca ma otwarte rachunki bankowe w walucie polskiej oraz w walucie obcej prowadzone przez banki z siedzibą w Polsce.

Faktury wystawiane przez Dostawców na rzecz Przedsiębiorstw handlowych (w płatnościach, które rozlicza Wnioskodawca) w głównej mierze dotyczą towarów i usług, które nie są wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT. Występują jednak sytuacje faktur wystawionych pomiędzy Dostawcą i Przedsiębiorstwem handlowym, w szczególności dotyczące przypadków takich, w których Dostawcy dokonują na rzecz Przedsiębiorstw handlowych dostawy towarów lub świadczą na ich rzecz usługi, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

Kwota należności ogółem dokumentowana przedmiotowymi fakturami może wynosić co najmniej 15 000 zł lub równowartość tej kwoty wyrażoną w innej walucie (euro).

Na rachunek Wnioskodawcy mogą więc wpływać (w szczególności od Przedsiębiorstw handlowych) kwoty należności objęte mechanizmem podzielonej płatności. Przedsiębiorstwa handlowe mogą bowiem dokonywać płatności stosując komunikat przelewu w ramach podzielonej płatności - wówczas odpowiednia kwota VAT trafi na rachunek VAT Wnioskodawcy.

Spółka zaznacza, że w przyszłości planuje dokonanie zmiany wskazanego wyżej schematu świadczenia usług, co doprowadzi do tego, że nadal będzie stroną Umów oraz będzie świadczyć Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń, przy czym za bezpośrednią obsługę płatności (na jej rachunek będą dokonywane płatności i z jej rachunku będą dokonywane płatności na rzecz Dostawców) będzie odpowiedzialna spółka powiązana utworzona zgodnie z prawem niemieckim. Kwestia prawidłowości rozliczeń w przypadku zmiany schematu świadczenia Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń będzie przedmiotem odrębnego wniosku o interpretację.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w opisanej sytuacji, Wnioskodawca - dokonując płatności na rzecz Dostawcy w ramach świadczonej przez Wnioskodawcę Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń - ma obowiązek zastosować mechanizm podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanej sytuacji Spółka - dokonując płatności na rzecz Dostawcy w ramach świadczonej Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń - nie ma obowiązku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 108a ust. 1 ustawy o VAT (obowiązującym od 1 lipca 2018 r.) podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności.

Z kolei 1 listopada 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1751 z późn. zm.) (dalej: Nowelizacja), która wprowadziła obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności w pewnych sektorach gospodarki.

W myśl obowiązującego od 1 listopada 2019 r. art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.) (dalej: Prawo przedsiębiorców), podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności.

Wprowadzono zatem obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności przy regulowaniu należności z faktury, w której wartość sprzedaży brutto jest równa lub przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty i faktura ta obejmuje swym zakresem towary lub usługi wskazane w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:

Zgodnie z art. 106e ustawy o VAT, w przypadku faktur, w których kwota należności ogółem stanowi kwotę co najmniej 15 000 zł, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy - faktura powinna zawierać wyrazy "mechanizm podzielonej płatności".

W myśl zaś art. 108a ust. 1b ustawy o VAT podatnik, który jest obowiązany do wystawiania faktur oznaczonych "mechanizm podzielonej płatności" (dostarczający towary lub świadczący usługi, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy o VAT) ma obowiązek przyjęcia płatności wynikających z takiej faktury w mechanizmie podzielonej płatności.

Jak wynika z art. 108a ust. 3 ustawy o VAT, zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dokonywana jest w złotych polskich przy użyciu komunikatu przelewu udostępnionego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, przeznaczonego do dokonywania płatności w mechanizmie podzielonej płatności, w którym podatnik wskazuje:

Zgodnie z uzasadnieniem do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Druk sejmowy nr 3602, Sejm VIII kadencji), (dalej: "Uzasadnienie do Nowelizacji"), celem wprowadzenia przepisów dotyczących mechanizmu podzielonej płatności było co do zasady zastąpienie obowiązującego do końca października 2019 r. szczególnego rozwiązania rozliczania podatku VAT opartego na odwrotnym obciążeniu/ solidarnej odpowiedzialności mechanizmem podzielonej płatności (MPP) stosowanym obligatoryjnie jako narzędzia systemowego, które ma za zadanie skutecznie rozwiązać problem oszustw w VAT w skali całej gospodarki.

W tym zakresie wskazano między innymi w Uzasadnieniu do Nowelizacji: "ze względu na (...) mankamenty odwróconego obciążenia zdecydowano o odejściu od tego rozwiązania na rzecz wprowadzenia skuteczniejszego środka rozliczania podatku, czyli wprowadzenia systemowego rozwiązania, które pozwoli wyeliminować patologie przestępcze i w sposób systemowy uszczelnić system podatkowy. Takim rozwiązaniem jest właśnie mechanizm podzielonej płatności (...) Mechanizm ten zapobiega wyłudzeniom VAT przez tzw. znikających podatników i jednocześnie zapewnia ochronę dla nabywcy towaru lub usługi, gwarantując mu bezpieczeństwo podatkowe transakcji".

Podsumowując przytoczone przepisy ustawy o VAT należy zauważyć, że obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności dotyczy sytuacji, w których spełnione są łącznie następujące przesłanki:

Odnosząc się do powyższego, należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie nie zostaną spełnione przedstawione wyżej przesłanki. Jak wynika bowiem z opisu stanu faktycznego/ zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca nie dokonuje i nie będzie dokonywał płatności za nabyte przez Wnioskodawcę towary i usługi, które są wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

Powyższa konkluzja wynika bezpośrednio z brzmienia przepisu art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, w którym jednoznacznie wskazano, że podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności jedynie przy dokonywaniu płatności za nabyte przez nich towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy. Oznacza to, że obowiązek uregulowania należności w mechanizmie podzielonej płatności dotyczy wyłącznie kwoty należności z tytułu nabycia przez tych podatników konkretnych towarów i usług, enumeratywnie wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

Powyższe zostało również potwierdzone w Uzasadnieniu do Nowelizacji, gdzie jednoznacznie wskazano; " (...) obowiązek stosowania tego mechanizmu będzie dotyczył wyłącznie konkretnych towarów i usług, enumeratywnie wymienionych w załączniku do projektu. Jednocześnie będzie funkcjonował dobrowolny system podzielonej płatności na pozostałe towary i usługi, który został wprowadzony ustawą z dnia 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 62, z późn. zm.)".

Tymczasem w niniejszej sprawie Wnioskodawca świadczy jedynie na rzecz Dostawców oraz Przedsiębiorstw handlowych usługi pozwalające na zarządzaniu rozliczeniami wynikającymi z dokonywanych przez te podmioty transakcji (tj. Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń). Nie dochodzi zatem do sytuacji, w której Wnioskodawca nabywa od Dostawców lub Przedsiębiorstw handlowych jakiekolwiek towary lub usługi (w tym również wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT). W związku z powyższym, nie dokonuje również na rzecz Dostawców (oraz Przedsiębiorstw handlowych) jakichkolwiek płatności, które byłyby związane z nabytymi towarami oraz usługami wskazanymi w załączniku nr 15 do ustawy o VAT (o których mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT).

Fakt, że niektóre z transakcji zawieranych pomiędzy Dostawcami oraz Przedsiębiorstwami handlowymi dotyczą towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT w żadnym stopniu nie wpływa na sytuację Spółki oraz nie powoduje, że ma obowiązek stosować mechanizm podzielonej płatności w odniesieniu do kwot wypłacanych na rzecz Dostawcy. Należy bowiem podkreślić, że Wnioskodawca nie nabywa od Dostawców oraz Przedsiębiorstw handlowych żadnych towarów i usług (to Przedsiębiorstwo handlowe nabywa towary i usługi od Dostawcy). Dokonywane więc przez Spółkę na rzecz Dostawców płatności nie są płatnościami za "nabyte towary i usługi".

Na podstawie umowy handlowej łączącej Dostawcę oraz Przedsiębiorstwo handlowe dokonywana jest dostawa towarów lub świadczone są usługi (również te wskazane w załączniku nr 15 do ustawy o VAT) - w czynnościach tych w żaden sposób nie uczestniczy Wnioskodawca. W związku z dokonaniem ww. dostawy lub świadczeniem usług, Dostawcy wystawiają na rzecz Przedsiębiorstw handlowych faktury, w których wykazują kwotę należności do zapłaty przez Przedsiębiorstwo handlowe. Na podstawie podpisanych przez Wnioskodawcę Umów, Przedsiębiorstwo handlowe dokonuje płatności za wystawione przez Dostawcę faktury w uśrednionym terminie wymagalności na rzecz Wnioskodawcy. Wnioskodawca jako podmiot świadczący Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń może zaś dokonywać wzajemnych Kompensat, o których mowa wyżej i następnie dokonywać płatności na rzecz Dostawców w ustalonym terminie.

Przedstawiony schemat płatności między Dostawcą, Wnioskodawcą a Przedsiębiorstwem handlowym jednoznacznie potwierdza, że w niniejszej sprawie Wnioskodawca nie dokonuje na rzecz Dostawcy (oraz Przedsiębiorstwa handlowego) żadnych płatności za nabyte towary lub usługi. Płatność jaka przekazywana jest przez Wnioskodawcę na rzecz Dostawcy nie jest związana z jakimkolwiek nabyciem towarów lub usług przez Spółkę, zaś jest związana z transakcją zawartą między Dostawcą i Przedsiębiorstwem handlowym oraz świadczoną przez Wnioskodawcę Usługą scentralizowanej obsługi rozliczeń.

To, że płatności dokonywane przez Wnioskodawcę nie mogą być w żadnym przypadku uznane za płatności, o których mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, potwierdza dodatkowo fakt, że świadczone przez Spółkę Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń pomiędzy Dostawcą a Przedsiębiorstwem handlowym, co do zasady, opierać się mogą na mechanizmie (systemie) kompensacyjnym.

Mechanizm ten polega na tym, że przed dokonaniem zapłaty na rzecz Dostawcy (należnej od Przedsiębiorstwa handlowego w związku z nabyciem przez to Przedsiębiorstwo towarów lub usług), Wnioskodawca może dokonywać rozliczeń wierzytelności należnych wszystkim trzem stronom zaangażowanym w proces: tj. Wnioskodawcy, Dostawcom oraz Przedsiębiorstwom handlowym. Oznacza to, że kwota wypłacana na rzecz Dostawcy, w większości przypadków, nie jest nawet dokładnym odzwierciedleniem kwoty, jaką płaci Przedsiębiorstwo handlowe w związku z transakcją nabycia towarów lub usług od Dostawcy. Na ostateczną wartość płatności na rzecz Dostawcy wpływają bowiem Kompensaty dokonywane przez Wnioskodawcę w ramach Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń.

Nawet w przypadku nielicznych sytuacji, w których kwota otrzymana przez Wnioskodawcę od Przedsiębiorstwa handlowego w związku z nabyciem przez ten podmiot towarów lub usług od Dostawcy, jest przekazywana w całości do Dostawcy - nie jest możliwe uznanie, że Spółka przy dokonaniu płatności na rzecz Dostawcy powinna zastosować mechanizm podzielonej płatności. Również w takim przypadku Spółka nie będzie bowiem spełniała warunku, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT - tj. nie będzie dokonywała płatności za nabyte towary lub usługi z załącznika nr 15 do ustawy o VAT (ponieważ nie nabywa żadnych towarów i usług od Dostawców i Przedsiębiorstw handlowych).

Przedstawione stanowisko Spółki wzmacnia dodatkowo analiza przepisów ustawy o VAT dotyczących definicji dostawy towarów oraz świadczenia usług, która wskazuje w jaki sposób należy rozumieć zawarte w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT stwierdzenie "płatność za nabyte towary i usługi".

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W myśl zaś art. 8. ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości na prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Jak wskazuje się w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości LIE, nie należy utożsamiać prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel z przeniesieniem własności na gruncie prawa cywilnego. W wyroku TSUE z 8 lutego 1990 r. w sprawie C-320/88 Staatssecretaris van Financien vs. Shipping and Forwarding Enterprise Safe stwierdzono, że za dostawę towaru należy uznać transakcję, na podstawie której dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel, nawet jeżeli nie dochodzi do przeniesienia własności na gruncie prawa cywilnego. Przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel jest więc także pojęciem szerszym niż sprzedaż. Definicję towarów zawarto w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT.

Aby doszło do zawarcia transakcji dostawy towaru, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, konieczne jest istnienie dwóch podmiotów - tego, który dokonuje dostawy oraz nabywcy towaru. Nabywcą towaru - co do zasady - jest zaś podmiot, na którego w wyniku transakcji przenoszone jest prawo do dysponowania towarem jak właściciel (Por. Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 27 listopada 2012 r. ILPP1/443- 1073/11/12-S/MD).

Z kolei do głównych przesłanek koniecznych do ustalenia, iż miało miejsce świadczenie usług należy uznać:

Powyższa analiza, prowadzi do wniosku, że aby było możliwe uznanie, że doszło do nabycia towaru lub usługi, musi istnieć skonkretyzowany podmiot, na którego w wyniku transakcji przenoszone jest prawo do dysponowania towarem jak właściciel lub odnoszący wymierną (zindywidualizowaną) korzyść z danej czynności bezpośredni konsument / beneficjent usługi.

W opisanym stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym w żadnym przypadku nie można uznać, że nabywcą tych towarów i usług jest Wnioskodawca, w związku z czym nie jest również możliwe stwierdzenie, że dokonuje on płatności za nabyte towary i usługi określone w ww. załączniku do ustawy o VAT. W efekcie nie ma on obowiązku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności do płatności dokonywanych na rzecz Dostawców, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT. Mechanizm ten może być jedynie zastosowany przez Wnioskodawcę w sposób dobrowolny.

Również wykładnia językowa stwierdzeń zawartych w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT potwierdza, że w opisanej we wniosku sytuacji nie ma obowiązku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności do płatności wypłacanych przez Spółkę na rzecz Dostawców.

Zarówno w orzecznictwie sądowym, jak i w piśmiennictwie dominują poglądy o preferowaniu w wykładni przepisów prawa podatkowego wykładni językowej (Por. wyroki NSA: z dnia 12 czerwca 1992 r. sygn. akt SA/Po 596/92, Glosa 1995/3/9; z dnia 13 stycznia 1994 r. sygn. akt SA/Po 1598/93, Monitor Podatkowy 1994/10/313; z dnia 7 lutego 1996 r. sygn. akt III SA 225/95, ONSA 1996/4/192; z dnia 21 marca 2000 r. sygn. akt SA/Rz 595/99, POP 2002/1/23; z dnia 5 sierpnia 2004 r. sygn. akt FSK 372/04, ONSAiWSA 2005/1/17; wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 7 maja 1997 r. sygn. akt III RN 22/97, POP 1999/6/170; z dnia 9 listopada 2001 r. sygn. akt III RN 145/00, OSNP 2002/19/450; R. Mastalski, Interpretacja prawa podatkowego, Acta Universitatis Wratislaviensis, Wrocław 1989, nr 1223, s. 109; W. Morawski, glosa do wyroku NSA z dnia 4 października 1994 r. sygn. akt SA/Wr 929/94, POP 1998/1/93; B. Brzeziński, Wykładnia celowościowa w prawie podatkowym, KPP 2002/1/18). Źródłem wiedzy - zarówno dla podatnika jak również organów stosujących prawo jest przede wszystkim językowe znaczenie norm prawnych, ponieważ przekaz językowy jest powszechną metodą komunikowania się ustawodawcy z podatnikiem i organem stosującym prawo. Literalna treść przepisów prawa wyznacza również zakres swobody organów stosujących prawo, w przeciwnym bowiem razie, może dojść do przekroczenia granicy dzielącej wykładnię prawa od jego tworzenia (Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 27 kwietnia 2010 r. sygn. akt I SA/Gd 99/10).

Jak zauważono między innymi w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt II FSK 2967/11 przepisy prawa, które zawierają normy wprowadzające wyjątki od norm ogólnych powinny być interpretowane w sposób literalny, tzn. ani zawężająco ani rozszerzające. Należy bowiem podkreślić, że literalna wykładnia prawa podatkowego nie jest wykładnią "ścisłą" lub "zawężającą", gdyż taka wykładnia w odniesieniu do przepisów wprowadzających zwolnienia podatkowe nie ma uzasadnienia ani normatywnego ani racjonalnego. Przeciwnie - wykładnia literalna jest związana z ostrożnym i sceptycznym podejściem do tych dyrektyw wykładni, które mogą służyć zawężeniu lub rozszerzeniu zakresu podmiotowego lub przedmiotowego normy prawnej zawartej w interpretowanym przepisie. Wykładnia literalna oparta jest, bowiem na pełnym respektowaniu granic językowych wykładni, których naruszenie prowadzi do wykładni contra legem.

Mając na uwadze powyższe, należy zwrócić uwagę, że w Słowniku Języka Polskiego PWN (Słownik Języka Polskiego PWN, wyd. elektroniczne, www.sjp.pwn.pl/ (dostęp na 6 grudnia 2019 r.). "nabyć" lub "nabywać" oznacza otrzymać coś na własność, płacąc za to, zyskać coś lub zdobyć. Z kolei w Wielkim słowniku języka polskiego zdefiniowano "nabyć" jako uzyskać własność czegoś; uzyskać coś na podstawie przepisów prawnych.

Oznacza to, że aby można było mówić o tym, że Spółka dokonuje płatności za nabyte towary lub usługi, konieczne jest aby ta płatność związana była z otrzymaniem przez nią towaru (uzyskaniem prawa do dysponowania tym towarem) lub odniesieniem wymiernej (zindywidualizowanej) korzyści z wykonania na jej rzecz danej czynności (usługi). W niniejszej sprawie Wnioskodawca nie otrzyma żadnego towaru, jak również na jego rzecz nie zostanie wykonana żadna czynność (usługa). W związku z powyższym, nie jest możliwe uznanie, że płatność na rzecz Dostawcy będzie dotyczyła nabycia przez Wnioskodawcę towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

Podsumowując, należy stwierdzić, że jednym z warunków obowiązku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności jest to, aby płatność była dokonywana za nabycie przez podatnika towarów i usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy o VAT. Warunek ten nie jest spełniony w sytuacji przedstawionej w opisie stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego. Płatność dokonywana przez Wnioskodawcę na rzecz Dostawcy w żaden sposób nie jest bowiem związana z jakąkolwiek dostawą towarów lub świadczeniem usług na rzecz Spółki.

Co ważne wskazany powyżej przez Spółkę sposób wykładni przepisów znajduje również potwierdzenie w Objaśnieniach podatkowych z 23 grudnia 2019 r. w sprawie mechanizmu podzielonej płatności (dalej: "Objaśnienia"), które wydane zostały na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.). W szczególności, opisaną przez Wnioskodawcę sytuację można porównać do relacji faktoringowej, co do której w pkt 2.6. Objaśnień wskazano, że "Dokonywane przez faktora płatności zaliczkowe nie stanowią zapłaty za nabyte towary lub usługi, w sytuacji kiedy istotą tych płatności jest finansowanie działalności dostawcy lub usługodawcy, a nie zapłata za konkretne sprzedane towary lub usługi. (...) Mamy w tym przypadku do czynienia ze szczególnym charakterem relacji prawnej, który decyduje o braku zastosowania MPP przez faktora w płatnościach na rzecz dostawcy towarów lub usług. Faktor nie będzie musiał zatem analizować, czy wypłacane przez niego środki na rzecz dostawcy towarów lub usługodawcy, służące finansowaniu działalności tego podmiotu, są w jakiś sposób związane z dostawą towarów lub świadczeniem usług objętych obowiązkowym MPP".

Przedstawione więc stanowisko opiera się na analogicznej jak zastosowana przez Spółkę argumentacja, że tak długo jak dokonywane przez podatnika płatności nie stanowią zapłaty za konkretne nabyte przez niego towary lub usługi, tak długo nie ma konieczności analizowania obowiązku w zakresie mechanizmu podzielonej płatności. Analogicznie jak w przypadku faktoringu można bowiem uznać, że mamy do czynienia pomiędzy Dostawcą a Spółką ze szczególnym rodzajem relacji, która nie polega na nabyciu przez Spółkę towarów czy usług.

Co więcej, również w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 grudnia 2019 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.477.2019.3.AM) organ potwierdził, że w przypadku płatności realizowanej przez faktora na rzecz dostawcy towarów zastosowanie mechanizmu podzielanej płatności nie ma charakteru obligatoryjnego wynikającego z art. 108a ust. 1a ustawy o VAT. W tym bowiem przypadku istotą tych płatności jest finansowanie działalności dostawcy (faktoranta), a nie zapłata za sprzedane towary. Istotą omawianej płatności dokonywanej przez Spółką nie jest również dokonywanie płatności za nabyte towary/ usługi, lecz wykonanie Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń. Co więcej w sytuacji Spółki, analogicznie jak w przypadku wnioskodawcy we wskazanej interpretacji indywidualnej mamy do czynienia z płatnością o charakterze zbiorczym, będącym wynikiem dokonanych kompensat (w sytuacji opisanej we wniosku również nie występuje płatność za konkretną wierzytelność, ale rozliczenie kwoty ogółem z pomniejszeniem o odpowiedni rabat).

W konsekwencji mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki, jako że płatność dokonywana przez Wnioskodawcę na rzecz Dostawcy w żaden sposób nie jest związana z jakąkolwiek dostawą towarów lub świadczeniem usług na rzecz Spółki należy uznać, że Spółka - dokonując płatności na rzecz Dostawcy w ramach świadczonej Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń - nie ma obowiązku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Ustawą z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 13 września 2019 r., poz. 1751) z dniem 1 listopada 2019 r.m.in. wprowadzono nowy blok przepisów zawartych w rozdziale 1a w art. 108a-108e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą.

Zgodnie z art. 108a ust. 1 ustawy podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności.

W myśl art. 108a ust. 1a ustawy przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności.

W art. 108a ust. 1b ustawy podatnik obowiązany do wystawienia faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a, jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

W art. 108a ust. 1c ustawy przepisy ust. 1-1b stosuje się odpowiednio do płatności, o których mowa w art. 19a ust. 8. W takim przypadku w komunikacie przelewu, o którym mowa w ust. 3, podatnik w miejsce informacji, o której mowa w ust. 3 pkt 3, wpisuje wyraz "zaliczka".

Zgodnie z art. 108a ust. 1d ustawy w przypadku dokonania potrącenia, o którym mowa w art. 498 Kodeksu cywilnego, przepisów ust. 1a i 1b nie stosuje się w zakresie, w jakim kwoty należności są potrącane.

W myśl art. 108a ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:

Jak stanowi art. 108a ust. 3 - zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dokonywana jest w złotych polskich przy użyciu komunikatu przelewu udostępnionego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, przeznaczonego do dokonywania płatności w mechanizmie podzielonej płatności, w którym podatnik wskazuje:

Zgodnie z art. 108a ust. 5 - w przypadku gdy płatność zostanie dokonana w sposób określony w ust. 2 na rzecz podatnika innego niż wskazany na fakturze, o której mowa w ust. 3 pkt 3, podatnik, na rzecz którego dokonano tej płatności, odpowiada solidarnie wraz z dostawcą tych towarów lub usługodawcą za nierozliczony przez dostawcę towarów lub usługodawcę podatek wynikający z tej dostawy towarów lub tego świadczenia usług do wysokości kwoty otrzymanej na rachunek VAT.

Na podstawie art. 108a ust. 6 - odpowiedzialność solidarna podatnika, o którym mowa w ust. 5, jest wyłączona w przypadku dokonania przez tego podatnika płatności na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy wskazanego na fakturze, o której mowa w ust. 3 pkt 3, albo zwrotu otrzymanej płatności na rachunek VAT podatnika, od którego otrzymano tę płatność, niezwłocznie po powzięciu informacji o jej otrzymaniu, w kwocie otrzymanej na rachunek VAT. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r., Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292), dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, w przypadku faktur, w których kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 ustawy - faktura powinna zawierać - wyrazy "mechanizm podzielonej płatności".

Jak stanowi art. 105a ust. 1 ustawy, podatnik, o którym mowa w art. 15, na rzecz którego dokonano dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, odpowiada solidarnie wraz z podmiotem dokonującym tej dostawy za jego zaległości podatkowe, w części podatku proporcjonalnie przypadającej na dostawę dokonaną na jego rzecz, jeżeli w momencie dokonania tej dostawy podatnik wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego.

Zgodnie z art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292, z późn. zm.), dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy.

Dla ustalenia, czy wartość brutto faktury przekracza limit wskazany do stosowania obowiązkowego MPP - 15 000 zł, jeżeli wartość brutto faktury jest wskazana w walucie obcej, należy stosować kursy walut zgodnie z zasadami przyjętymi w ustawie o VAT.

Nie jest możliwe dokonanie zapłaty na rachunek VAT w walutach obcych. Umówienie się na transakcje w walucie innej niż złoty nie zwalnia jednak z obowiązku stosowania obligatoryjnego MPP. W przypadku transakcji walutowych, dotyczących towarów lub usług objętych obligatoryjnym MPP, należy zatem dokonać dwóch płatności:

Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że Wnioskodawca jest spółką kapitałową z siedzibą zarejestrowaną w Szwajcarii, natomiast nie posiada statusu podatnika VAT zarejestrowanego w Polsce. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca na postawie zawartych umów z Dostawcami i Przedsiębiorstwami handlowymi świadczy Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń. Stosownie do zawartych Umów z Dostawcami Wnioskodawca jest upoważniony do otrzymywania wierzytelności Dostawców z tytułu dostaw towarów i świadczenia usług wobec Przedsiębiorstw handlowych oraz następnie przekazywania na rzecz Dostawcy kwot wynikających z ustalonego salda rozliczeń. Z kolei Przedsiębiorstwa handlowe uiszczają na rzecz Wnioskodawcy kwoty wynikające z salda rozliczeń z tym Przedsiębiorstwem handlowym, przy uwzględnieniu terminów płatności i warunków, które zostały ustalone pomiędzy Dostawcą a poszczególnymi Przedsiębiorstwami handlowymi, w uśrednionym terminie wymagalności.

System rozliczeń pomiędzy Dostawcą a Przedsiębiorstwem handlowym stosowany przez Wnioskodawcę co do zasady opiera się na mechanizmie kompensacyjnym. Przed dokonaniem zapłaty na rzecz Dostawcy Wnioskodawca dokonuje rozliczeń wierzytelności należnych wszystkim trzem stronom zaangażowanym w proces: tj. Wnioskodawcy, Dostawcom oraz Przedsiębiorstwom handlowym. Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń są świadczone przy pomocy podwykonawcy - spółki córki zarejestrowanej w Polsce (spółka z o.o.), do której przesyłane są wszystkie dowody księgowe do rozliczeń centralnych prowadzonych przez Wnioskodawcę na rzecz Dostawcy i Przedsiębiorstwa handlowego. Transakcje, których dotyczą faktury wystawiane przez Dostawców na rzecz Przedsiębiorstw handlowych, obejmują zarówno krajową dostawę towarów, jak również wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów oraz import towarów (analogicznie w przypadku usług). Płatności za wierzytelności rozliczane za pośrednictwem Wnioskodawcy dokonywane są w euro (rzadziej w walucie polskiej) - w zależności od waluty w której są wystawiane faktury. Występują faktury dotyczące dostaw towarów lub świadczenia usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy o VAT oraz kwota należności ogółem dokumentowana przedmiotowymi fakturami może wynosić co najmniej 15 000 zł lub równowartość tej kwoty wyrażoną w innej walucie (euro).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego czy dokonując płatności na rzecz Dostawcy w ramach świadczonej usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń znajdzie zastosowanie art. 108a ust. 1a ustawy o VAT.

Odnosząc się do powyższego należy w pierwszej kolejności wskazać, że obowiązek bezwzględnego stosowania mechanizmu podzielonej płatności wprowadzony przepisami obowiązującymi od dnia 1 listopada 2019 r. dotyczy wyłącznie konkretnych towarów i usług enumeratywnie wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy. Jednocześnie będzie funkcjonował dobrowolny system podzielonej płatności na pozostałe towary i usługi, który został wprowadzony ustawą z dnia 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 62, z późn. zm.).

Podkreślenia wymaga fakt, że zapis art. 108a ust. 1 pkt 1a ustawy, wprowadza obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności przy regulowaniu należności z faktury, w której wartość sprzedaży brutto przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty i faktura ta obejmuje swym zakresem towary lub usługi wskazane w załączniku nr 15 do ustawy.

Co do zasady faktura taka powinna być oznaczona przez wystawcę informacją "mechanizm podzielonej płatności".

Należy jednak zwrócić uwagę, że wprowadzany obowiązek zapłaty takiej faktury w mechanizmie podzielonej płatności nie jest uzależniony od tego, czy na fakturze zawarto takie oznaczenie. Zatem nawet, jeżeli sprzedawca nie dopełnił obowiązku i nie oznaczył takiej faktury, to nabywca ma obowiązek zapłaty kwoty należności za towary lub usługi z załącznika nr 15 w mechanizmie podzielonej płatności. Nabywca bowiem musi być zorientowany, co jest przedmiotem transakcji, to nabywca bowiem inicjuje płatność i odpowiada za wybór formy płatności. Podkreślić należy, że nabywca jest zobowiązany do analizy, jakie towary lub usługi nabył i czy wiążą się z tym dla niego określone obowiązki.

Analiza powołanych regulacji prawnych w oparciu o przedstawiony opis sprawy prowadzi do stwierdzenia, że wyjątkiem od konieczności dopełnienia obowiązków związanych z obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatności jest możliwość skorzystania z instytucji przewidzianej w art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, czyli potrącenia. Jeżeli należność z faktury dotyczącej nabycia towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 zostanie uregulowana w drodze potrącenia, obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności nie obejmuje kwoty objętej potrąceniem.

Zgodnie z art. 498 § 1 k.c., gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. W myśl art. 486 § 2 k.c., wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Kompensaty ustawowe zostały uregulowane w art. 498 Kodeksu cywilnego, a kompensaty umowne - których podstawą jest zapis w umowie - warunki ustalają swobodnie.

Aby możliwe było skorzystanie z potrącenia ustawowego konieczne jest spełnienie czterech podstawowych przesłanek zawartych w zacytowanym powyżej przepisie art. 498 § 1 k.c. Są nimi: wzajemność wierzytelności, jednorodzajowość świadczeń, wymagalność oraz zaskarżalność wierzytelności. Brak choćby jednej z przesłanek powoduje, że oświadczenie o potrąceniu jest nieskuteczne.

Zaznaczyć jednakże należy, że charakter potrącenia zawartego w art. 498 Kodeksu cywilnego, mówi o dwóch osobach - podmiotach będących jednocześnie względem siebie dłużnikiem i wierzycielem, co powoduje, że obecnie nie ma możliwości uznania kompensat wielostronnych (umownych) za dopełnienie obowiązków związanych z zapłatą w obligatoryjnym mechanizmie podzielonej płatności.

Wnioskodawca w opisie wskazał, że na podstawie Umów świadczy usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń między Dostawcami a Przedsiębiorstwami Handlowymi i odpowiada za dokonywanie płatności za faktury wystawione przez Dostawcę na rzecz Przedsiębiorstw Handlowych w związku z dostawą towarów oraz świadczeniem usług (w tym również wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT i wynoszących co najmniej 15 000 zł lub równowartość tej kwoty wyrażonej w innej walucie). Przy czym, zgodnie z Umowami faktury wystawiane przez Dostawców dostarczane są bezpośrednio do Wnioskodawcy. Analogiczna sytuacja występuje w przypadku, w którym faktury wystawiane są na rzecz Dostawców przez Przedsiębiorstwa handlowe.

Z przepisów określających mechanizm podzielonej płatności wynika, że płatności dokonywane z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności dokonywane mogą być na rachunki VAT inne niż sprzedawcy. W związku z tym, w przypadku płatności dokonywanych dla podmiotów innych niż sprzedawcy, mechanizm podzielonej płatności będzie mógł być wykorzystywany poprzez dokonywanie wpłat na rachunki VAT tych podmiotów.

Jak wynika z wyżej powołanego zapisu art. 108a ust. 5 - w przypadku gdy płatność zostanie dokonana przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności na rzecz podatnika innego niż wskazany na fakturze w związku, z którą dokonywana jest płatność, podatnik, na rzecz którego dokonano tej płatności, odpowiada solidarnie wraz z dostawcą tych towarów lub usługodawcą za nierozliczony przez dostawcę towarów lub usługodawcę podatek wynikający z tej dostawy towarów lub tego świadczenia usług do wysokości kwoty otrzymanej na rachunek VAT.

Ustawodawca przewidział jednak sytuacje, w których odpowiedzialność solidarna, o której mowa w art. 108a ust. 5 jest wyłączona.

Jak wynika z art. 108a ust. 6, jeżeli podatnik (na rzecz którego nabywca towarów lub usług dokonał płatności z zastosowaniem procedury mechanizmu podzielonej płatności) niezwłocznie po otrzymaniu tej należności dokona przelewu w całości tej kwoty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności kwoty otrzymanej na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy wskazanego na fakturze albo zwrotu otrzymanej płatności na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy to odpowiedzialność solidarna zostanie wyłączona.

W celu uwolnienia się od tej odpowiedzialności podatnik, który otrzymał na swój rachunek VAT płatność za transakcję, w której nie jest dostawcą lub usługodawcą musi dokonać płatności na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy wskazanego na fakturze w kwocie odpowiadającej wysokości kwoty otrzymanej na swój rachunek VAT. Zatem Wnioskodawca dokonując płatności na rachunek VAT Dostawcy z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności wyłączy swoją odpowiedzialność solidarną za nierozliczony przez Dostawcę (dostawcę towarów lub usługodawcę) podatek VAT, na podstawie art. 108a ust. 6 ustawy.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy należy stwierdzić, że Wnioskodawca, który w związku z zawieranymi Umowami otrzyma przelew w systemie podzielonej płatności od Przedsiębiorstwa Handlowego, to zgodnie z ww. zapisem art. 108a ust. 5 ustawy Wnioskodawca stanie się podatnikiem odpowiadającym solidarnie wraz z dostawcą tych towarów lub usługodawcą za nierozliczony przez dostawcę towarów lub usługodawcę (Dostawca) podatek wynikający z tej transakcji.

Wobec powyższego analiza powołanych regulacji prawnych i przedstawionego opisu sprawy prowadzi do stwierdzenia, że na mocy przepisu art. 108a ust. 1a ustawy - obowiązującego od dnia 1 listopada 2019 r. - obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności obejmuje dokonywane płatności na rzecz Dostawcy w ramach świadczonej przez Wnioskodawcę Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń.

Należy podkreślić, że podatnicy tak powinni prowadzić działalność gospodarczą, aby przyjęte zasady, procedury, rozwiązania zarówno wewnętrzne jak i wynikające umów zawartych z innymi podmiotami pozwalały na realizację ciążących na nich obowiązków wynikających z obowiązujących przepisów prawa.

Reasumując, jak rozstrzygnięto powyżej, Wnioskodawca dokonując płatności na rzecz Dostawcy w ramach świadczonej przez Wnioskodawcę Usługi scentralizowanej obsługi rozliczeń będzie zobowiązany do stosowania mechanizmu podzielonej płatności, zgodnie z art. 108a ust. 1a ustawy.

W analizowanej sprawie odpowiedzialność solidarna Wnioskodawcy zostanie wyłączona w przypadku dokonania przez Wnioskodawcę przelewu w systemie podzielonej płatności na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy, tj. na rachunek Dostawcy, niezwłocznie po powzięciu informacji o otrzymaniu płatności dokonanej w sposób określony w art. 108a ust. 2 ustawy, na jego rzecz jako podatnika innego niż wskazany na fakturze, w związku z którą dokonywana jest płatność, w kwocie otrzymanej na rachunek VAT.

Organ nie może się zgodzić ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że płatności dokonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Dostawcy można porównać do relacji faktoringowej, gdyż jak wynika z wniosku Wnioskodawca nie nabywa praw do wierzytelności i nie świadczy usług faktoringu. Zatem przepisy prawa podatkowego dotyczące dokonania płatności w mechanizmie podzielonej płatności w ramach umowy faktoringu w przedmiotowej sprawie nie znajdą zastosowania.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy oceniono jako nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy wskazać, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez danego podatnika. Powołana interpretacja nie stanowi źródła powszechnie obowiązującego prawa, więc zawartego w niej stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę tut. Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną

podstawą prawną.