0113-KDIPT3.4011.404.2017.1.JR - Określenie skutków podatkowych wypłaty środków pieniężnych z ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 27 grudnia 2017 r. (data wpływu 29 grudnia 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 lutego 2018 r. (data wpływu 13 lutego 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty środków pieniężnych z ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego - jest prawidłowe.

W dniu 29 grudnia 2017 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży sztabek złota oraz wypłaty środków pieniężnych z ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 26 stycznia 2018 r., nr 0113-KDIPT3.4011.401.2017.1.JR, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 26 stycznia 2018 r. (data doręczenia 8 lutego 2018 r.). W dniu 13 lutego 2018 r. Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek pismem nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 12 lutego 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujące stany faktyczne:

Stan faktyczny nr 1:

Wnioskodawczyni w 2013 r. nabyła od... złoto w sztabkach o wartości 101 780 zł. W październiku 2017 r. sprzedała je... za kwotę 102 262 zł 2 gr. Przychód z dokonanej transakcji wynosił 482 zł 2 gr.

Wnioskodawczyni w uzupełnieniu wniosku wskazała, że nabycie i zbycie złota w postaci sztabek nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej.

Stan faktyczny nr 2:

Wnioskodawczyni w 2007 r. podpisała umowę Ubezpieczenia na Życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym. W 2017 r. zrezygnowała z tej formy oszczędzania i w związku z tym Ubezpieczyciel dokonał zwrotu świadczenia wykupu w wysokości równej 25 210 zł 45 gr, odpowiadającej wartości rachunku, obliczonej według cen jednostek Funduszu obowiązującej w dniu 13 października 2017 r. Wnioskodawczyni do czasu rozwiązania umowy wpłaciła 25 560 zł, strata z tytułu tej polisy wyniosła 349 zł 55 gr.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 11 lutego 2018 r. Wnioskodawczyni wyjaśniła, że konstrukcja Umowy na Życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym nie wskazywała na podział składki na część ubezpieczeniową (ochronną) i część inwestycyjną (oszczędnościową).

Wypłacone Wnioskodawczyni środki pieniężne obejmowały wpłaty z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i obejmowały dochody, o których mowa w art. 24 ust. 15a ww. ustawy o podatku dochodowym. Jednak wypłacone przez Ubezpieczyciela środki pieniężne przyniosły Wnioskodawczym stratę w wysokości 349 zł 55 gr.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy dokonana przez Wnioskodawczynię sprzedaż złota (sztabek) i uzyskany z tego tytułu przychód w wysokości 482 zł 2 gr, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych? (stan faktyczny nr 1)

2. Czy dokonana przez Ubezpieczyciela wypłata dla Wnioskodawczyni w wysokości 25 210 zł 45 gr, jako świadczenie wykupu, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych? (stan faktyczny nr 2)

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie nr 2. Natomiast wniosek w zakresie pytania nr 1 zostanie rozpatrzony odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawczyni, ostatecznie przedstawionym w uzupełnieniu wniosku, umowa ubezpieczenia zawarta z TU S.A. Ubezpieczenie na Życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym ze składką regularną "M...", jest umową, której przedmiotem "...jest życie ubezpieczonego oraz inwestowanie środków pochodzących ze składek wpłaconych z tytułu umowy w ramach ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych (...). Zakres ubezpieczenia obejmuje następujące zdarzenia ubezpieczeniowe: dożycie przez ubezpieczonego daty dożycia oraz śmierć ubezpieczonego w okresie ubezpieczenia". Początek okresu ubezpieczenia to 26 czerwca 2007 r. (zawarcie umowy), a koniec okresu ubezpieczenia (data dożycia) to 25 czerwca 2027 r.

Ponieważ ww. umowa ubezpieczenia w drodze porozumienia obu stron została rozwiązana z wyceną środków jednostek funduszy na dzień 13 października 2017 r., cel ubezpieczeniowy, czyli dożycie lub śmierć nie zostały zrealizowane. Zatem, wpłacone przez ubezpieczonego środki w okresie od 26 czerwca 2007 r. do 13 października 2017 r. wynosiły 25 560 zł, natomiast wartość zwróconych środków ubezpieczonemu wyniosła 25 210 zł 45 gr. Podsumowując, cel ubezpieczenia nie został zrealizowany, a inwestycja zakończyła się stratą w wysokości 349 zł 55 gr. Wnioskodawczyni nie uzyskała dochodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem środki te nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Stanowisko w podobnej sprawie, zaprezentował Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Katowicach w interpretacji z dnia 5 maja 2005 r., nr IIUS PBII/415-30/05.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 200, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c).

Za przychody z tego źródła, stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych, uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c.

Stosownie do postanowień art. 5a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych - oznacza to fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

Zgodnie z brzmieniem art. 24 ust. 15 ww. ustawy, dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Natomiast, stosownie do art. 24 ust. 15a ww. ustawy, dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie, zawartą na podstawie odrębnych przepisów, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest:

- jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a składką wpłaconą do zakładu ubezpieczeń.

Zgodnie z art. 24 ust. 15b ustawy, przepis ust. 15a pkt 1 nie ma zastosowania do umów ubezpieczenia zawartych na podstawie odrębnych przepisów, dla których przy ustalaniu wartości rezerwy w dziale ubezpieczeń na życie jest stosowana stopa techniczna, o której mowa w przepisach o rachunkowości zakładów ubezpieczeń.

Należy wyjaśnić, że ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, to ubezpieczenie osobowe, które łączy w sobie element ochronny z inwestycyjnym. Oznacza to, że składka wpłacana przez ubezpieczonego na poczet ubezpieczenia przeznaczana jest na dwa cele. Pierwsza jej część służy ochronie ubezpieczeniowej i wypłacie świadczenia pieniężnego zagwarantowanego w przypadku wystąpienia określonych w umowie zdarzeń, np. śmierci ubezpieczającego lub dożycia przez niego określonego wieku. Druga część składki inwestowana jest w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe. Wartość funduszu przeliczana jest na jednostki uczestnictwa, a środki w nim zgromadzone przeznaczane są na zakup różnych instrumentów finansowych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni w 2007 r. podpisała umowę ubezpieczenia na Życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym. W 2017 r. zrezygnowała z tej formy oszczędzania i w związku z tym Ubezpieczyciel dokonał zwrotu świadczenia wykupu w wysokości równej 25 210 zł 45 gr, odpowiadającej wartości rachunku obliczonej według cen jednostek funduszu obowiązującej w dniu 13 października 2017 r. Wnioskodawczyni do czasu rozwiązania umowy wpłaciła 25 560 zł, strata z tytułu tej polisy wynosiła 349 zł 55 gr. Konstrukcja Umowy na Życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym nie wskazywała na podział składki na część ubezpieczeniową (ochronną) i część inwestycyjną (oszczędnościową). Wypłacone Wnioskodawczyni środki pieniężne obejmowały wpłaty z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i obejmowały dochody, o których mowa w art. 24 ust. 15a ww. ustawy o podatku dochodowym.

Z kolei we własnym stanowisku Wnioskodawczyni wskazała, że przedmiotem umowy "...jest życie ubezpieczonego oraz inwestowanie środków pochodzących ze składek wpłaconych z tytułu umowy w ramach ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych (...). Zakres ubezpieczenia obejmuje następujące zdarzenia ubezpieczeniowe: dożycie przez ubezpieczonego daty dożycia oraz śmierć ubezpieczonego w okresie ubezpieczenia".

Należy zauważyć, że szczególną zasadę ustalania dochodu z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy wprowadza przepis art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast przepis art. 24 ust. 15a tej ustawy dotyczy umowy ubezpieczenia na życie lub dożycie. Zatem w przypadku otrzymania świadczenia w postaci zysku z polisy ubezpieczeniowej z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, dochód należy ustalić w oparciu art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. jako różnicę między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do towarzystwa ubezpieczeniowego.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5a ww. ustawy, od dochodu z tytułu umów ubezpieczenia, o którym mowa w art. 24 ust. 15a, pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a. Wskazanego wyżej dochodu nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich (art. 30a ust. 5 ww. ustawy).

Uzyskanych w ten sposób dochodów nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27, tj. opodatkowanymi na zasadach ogólnych według skali podatkowej (art. 30a ust. 7 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Stosownie do zapisu art. 41 ust. 4 ww. ustawy, płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13-16 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5 oraz 10.

W myśl art. 45 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 1aa, 7 i 8.

Zgodnie z brzmieniem art. 45 ust. 3 ustawy zeznaniami, o których mowa w art. 45 ust. 1 i ust. 1a pkt 2, nie obejmuje się dochodów opodatkowanych zgodnie z art. 29-30a, z zastrzeżeniem ust. 3c.

Wobec powyższego należy podkreślić, że 19% zryczałtowanemu podatkowi dochodowemu od osób fizycznych podlega dochód z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej rozumiany, jako różnica między sumą wypłacanego świadczenia a sumą składek wpłaconych do towarzystwa ubezpieczeniowego. Do odprowadzenia stosownego podatku dochodowego zobligowany jest płatnik. Natomiast, podatnik w zeznaniu podatkowym składanym zgodnie z art. 45 ust. 1 ww. ustawy, nie jest zobligowany do wykazywania ewentualnego dochodu z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej.

Mając na względzie powyższe uregulowania prawne oraz stan faktyczny opisany we wniosku stwierdzić należy, że kwota wypłacona Wnioskodawczyni w związku z rozwiązaniem umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, jest mniejsza niż suma wpłaconych przez Nią składek z tytułu zawartej umowy, zatem w świetle art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wystąpi dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe postępowanie jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.