0113-KDIPT2-3.4011.299.2018.3.KS - Umorzenie nienależnie wypłaconych środków na podjęcie działalności gospodarczej jako przychód.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 maja 2018 r. (data wpływu 14 maja 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 czerwca 2018 r. (data wpływu 28 czerwca 2018 r. oraz pismem z dnia 12 lipca 2018 r. (data wpływu 18 lipca 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z umorzeniem nienależnie wypłaconych środków na podjęcie działalności gospodarczej wraz z odsetkami - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 maja 2018 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 oraz art. 14f § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 8 czerwca 2018 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.299.2018.1.KS, Organ podatkowy, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawcę do usunięcia braków wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie wysłano w dniu 11 czerwca 2018 r. (skutecznie doręczono w dniu 15 czerwca 2018 r.).

W odpowiedzi na ww. wezwanie dnia 28 czerwca 2018 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 22 czerwca 2018 r.).

Przesłane ww. uzupełnienie wniosku nadal nie spełniało wymogów określonych w art. 14b § 3 i § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z powyższym pismem z dnia 6 lipca 2018 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.299.2018.2.KS, Organ podatkowy, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 § 2 w zw. z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, ponownie wezwał Wnioskodawcę do usunięcia braków wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie wysłano w dniu 6 lipca 2018 r. (skutecznie doręczono w dniu 11 lipca 2018 r.), zaś w dniu 18 lipca 2018 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 12 lipca 2018 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (po uzupełnieniu wniosku):

Powiatowy Urząd Pracy w X (dalej: "Wnioskodawca") w dniu 23 kwietnia 2013 r. udzielił wsparcia osobie bezrobotnej na podjęcie działalności gospodarczej w postaci jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej w kwocie 20 000 zł. W dniu 31 marca 2015 r. Wnioskodawca otrzymał informację z ZUS o tym, że osoba ta była zgłoszona do ubezpieczeń w dniu 24 października 2012 r. z tytułu umowy zlecenia. Wobec ujawnionych okoliczności nie mogła w dniu 23 kwietnia 2013 r. zostać uznana za osobę bezrobotną. Z tego powodu wznowiono postępowanie administracyjne i doręczono jej decyzję pozbawiającą z mocą wsteczną statusu osoby bezrobotnej z dniem 24 października 2012 r. Pismem z dnia 12 października 2015 r. Wnioskodawca rozwiązał umowę o przyznanie środków na podjęcie działalności gospodarczej i nakazał zwrócić kwotę dotacji w wysokości 20 000 zł wraz z należnymi odsetkami w kwocie 5 690 zł.

W momencie przyznania środków na prowadzenie działalności gospodarczej osoba ta nie prowadziła działalności gospodarczej - figurowała w rejestrze osób bezrobotnych. Działalność prowadzona była od 8 maja 2013 r. do 31 maja 2014 r. Środki na podjęcie działalności gospodarczej w momencie ich wypłaty nie były opodatkowane.

W dniu 11 lipca 2017 r. do Wnioskodawcy wpłynął wniosek od osoby, która pobrała dotację, o umorzenie zaległości ze względu na trudną sytuację finansową.

Na podstawie zgromadzonej dokumentacji, w tym Kwestionariusza Rodzinnego Wywiadu Środowiskowego stwierdzono, że osoba ta znajduje się w trudnej sytuacji majątkowej, życiowej i wyczerpane zostały przesłanki art. 76 ust. 7 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2017 r. poz. 1065, z późn. zm.), "1) w postępowaniu egzekucyjnym lub na podstawie innych okoliczności lub dokumentów stwierdzono, że osoba lub inny podmiot, które pobrały nienależne świadczenie, refundację lub otrzymały jednorazowo środki, o których mowa w art. 46 refundacja kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy ust. 1, nie posiadają majątku, z którego można dochodzić należności; 2) dochodzenie należności mogłoby pozbawić osobę, która pobrała nienależne świadczenie lub otrzymała jednorazowo środki, o których mowa w art. 46 refundacja kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy ust. 1 pkt 2 i 3, albo osobę pozostającą na jej utrzymaniu niezbędnych środków utrzymania;".

Wobec powyższego w dniu 12 października 2017 r. wydano Decyzję nr... o umorzeniu pozostałej kwoty 21 290 zł, w tym 20 000 zł należność główna i 1 290 zł odsetki, (kwota 4 400 zł została spłacona w ratach po 200 zł na miesiąc, co zostało zaliczone na poczet odsetek).

W momencie wydania decyzji o umorzeniu zaległości z tytułu otrzymania jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej osoba fizyczna nie figurowała w rejestrze osób bezrobotnych, natomiast w bazie CEIDG widniało, że rozpoczęła działalność gospodarczą od 12 września 2017 r. (środki na działalność nie były pozyskane z Powiatowego Urzędu Pracy).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy kwota umorzonej zaległości osobie fizycznej z tytułu udzielonego wsparcia na podjęcie działalności gospodarczej (20 000 zł - należność główna i 1 290 zł - odsetki), stanowi przychód dla tej osoby i czy Wnioskodawca powinien wystawić PIT-8C tej osobie?

Zdaniem Wnioskodawcy (po uzupełnieniu wniosku), jeżeli osoba bezrobotna ma umarzaną zaległość z tytułu otrzymania pomocy w formie jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej ze względu na trudną sytuację majątkową i życiową na podstawie art. 76 ust. 7 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2017 r. poz. 1065, z późn. zm.), to kwota umorzenia zaległości nie powinna być opodatkowana na podstawie art. 35 ust. 10, art. 39 ust. 3 oraz art. 42a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 200, z późn. zm.), ze względu na okoliczności, które są podstawą do umorzenia i zostały pozytywnie zaopiniowane przez Powiatową Radę Rynku Pracy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 ww. ustawy zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odrębnym źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie zaś z art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Dodatkowo, w celu uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych, ustawodawca w art. 14 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawarł katalog przychodów bezpośrednio niewynikających z prowadzonej działalności gospodarczej, które zaliczone być powinny właśnie do tego źródła.

Wśród nich, o czym stanowi art. 14 ust. 2 pkt 6 ww. ustawy, wymieniona została wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 6, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.

Zgodnie z art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2017 r. poz. 1065, z późn. zm.), starosta z Funduszu Pracy może przyznać bezrobotnemu lub poszukującemu pracy, o którym mowa w art. 49 pkt 7, jednorazowo środki na podjęcie działalności gospodarczej, na założenie spółdzielni socjalnej lub przystąpienie do niej po jej założeniu, w tym na pokrycie kosztów pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa związanych z podjęciem tej działalności, w wysokości określonej w umowie, nie wyższej jednak niż 6-krotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia.

Natomiast w myśl art. 76 ust. 7 ww. ustawy, starosta może odroczyć termin płatności lub rozłożyć na raty nienależnie pobrane świadczenie, zwrot refundacji oraz jednorazowo przyznanych środków w przypadkach, o których mowa w art. 46 ust. 2 i 3, albo po zasięgnięciu opinii powiatowej rady rynku pracy umorzyć te należności w całości albo w części, jeżeli wystąpiła jedna z przesłanek:

Z zacytowanych przepisów wynika, że nienależnie pobrane świadczenia na podjęcie działalności gospodarczej, umorzone na podstawie art. 76 ust. 7 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wraz z naliczonymi od nich odsetkami stanowią przychód ze źródła jakim jest działalność gospodarcza.

W myśl art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.), płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Zauważyć należy, że obowiązek sporządzenia informacji według ustalonego wzoru dotyczy wyłącznie należności bądź świadczeń stanowiących przychody z innych źródeł, z wyjątkami wskazanymi w treści ww. przepisu.

Natomiast zgodnie z art. 44 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14 są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f-3h.

Jak wynika z powyższego, podatnicy uzyskujący dochody ze źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, sami dokonują opodatkowania tych dochodów.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca realizuje zadania określone w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Na podstawie przepisów tej ustawy Wnioskodawca przyznał osobie bezrobotnej jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej. W momencie przyznania środków na prowadzenie działalności gospodarczej osoba ta nie prowadziła działalności gospodarczej - figurowała w rejestrze osób bezrobotnych. Działalność prowadzona była od dnia 8 maja 2013 r. do 31 maja 2014 r. Środki na podjęcie działalności gospodarczej w momencie ich wypłaty nie były opodatkowane. Z uwagi na okoliczność, że środki te zostały przyznane nienależnie, Wnioskodawca nakazał zwrot kwoty dotacji wraz z należnymi odsetkami. Osoba, która pobrała dotację, złożyła wniosek o umorzenie ww. zaległości ze względu na trudną sytuację finansową. Wnioskodawca na podstawie zgromadzonej dokumentacji stwierdził, że osoba ta znajduje się w trudnej sytuacji majątkowej, życiowej i spełnia przesłanki wskazane w art. 76 ust. 7 pkt 1 i 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W konsekwencji wydana została decyzję o umorzeniu pozostałych kwot należności głównej i odsetek.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz zacytowane powyżej przepisy prawa w odniesieniu do zaległości, która została umorzona osobie fizycznej z tytułu udzielonego wsparcia na podjęcie działalności gospodarczej, obejmującej należność główną i odsetki wskazać należy, że nawet jeżeli osoba ta obecnie nie prowadzi już działalności gospodarczej, to w związku z umorzeniem tej kwoty, powstanie przychód związany z prowadzoną przez nią wówczas działalnością gospodarczą. W takiej sytuacji Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do pobrania i odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tego tytułu, bowiem opodatkowanie przychodu ze źródła jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza jest obowiązkiem osoby fizycznej, która osiągnęła ten przychód. W konsekwencji po stronie Wnioskodawcy nie wystąpi obowiązek sporządzenia informacji o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Należy również zastrzec, że zgodnie z art. 14na ustawy - Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.