0113-KDIPT2-3.4011.196.2017.2 - Remont domu posiadanego bez tytułu prawnego a ulga mieszkaniowa.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku (data wpływu 13 lipca 2017 r.), uzupełnionym pismem (data wpływu 27 września 2017 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości wydatkowania kwoty otrzymanej z tytułu sprzedaży nieruchomości na remont domu - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 lipca 2017 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości wydatkowania kwoty otrzymanej z tytułu sprzedaży nieruchomości na remont domu.

Z uwagi na braki formalne wniosku, Organ podatkowy pismem z dnia 11 września 2017 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.196.2017.1.RR (doręczonym w dniu 15 września 2017 r.), wezwał Wnioskodawcę na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) do jego uzupełnienia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. W odpowiedzi na ww. wezwanie w dniu 27 września 2017 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 22 września 2017 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (po uzupełnieniu):

Wnioskodawca w dniu 9 października 2013 r. na podstawie aktu notarialnego zbył nieruchomość przed upływem 5 lat. Nieruchomością jest działka zabudowana budynkiem mieszkalnym parterowym z nieużytkowym strychem, murowanym, krytym blachą, niepodpiwniczonym, około 60-letnim. Zbycie nastąpiło w sposób odpłatny za kwotę 50 000 zł. Zbycie nieruchomości nie nastąpiło w wykonywaniu działalności gospodarczej. W związku z powyższym od sprzedaży nieruchomości Wnioskodawca powinien zapłacić podatek w wysokości 19%.

Wnioskodawca w 2014 r. złożył w Drugim Urzędzie Skarbowym w... PIT-39, w którym zobowiązał się do wydatkowania kwoty z tytułu sprzedaży nieruchomości na remont domu. Wnioskodawca w dniu 18 października 2016 r. przedłożył w Urzędzie Skarbowym zestawienie rachunków. Urząd w trakcie analizy dokumentów wezwał Wnioskodawcę celem przedłożenia aktu własności remontowanej nieruchomości. Wnioskodawca zgłosił się do Urzędu z aktem, w którym właścicielem jest żona i przedłożył poświadczenie zamieszkania i zameldowania od dnia 17 stycznia 1977 r. Wnioskodawca jest w związku małżeńskim i nie posiada rozdzielności majątkowej. Mieszkając w domu 40 lat, będąc w związku małżeńskim i nie posiadając rozdzielności majątkowej, Wnioskodawca czuje się właścicielem i co za tym idzie wg wielu przepisów stał się samoistnym posiadaczem nieruchomości. Posiadanie rzeczy, w tym nieruchomości, określić można jako faktyczne władztwo nad nimi (możliwość posługiwania się nimi, korzystania z nich), niezależnie od tytułu prawnego, na podstawie którego jest ono wykonywane. Posiadacz samoistny nie musi być właścicielem rzeczy, a więc podmiotem, któremu przysługuje prawo własności do danej rzeczy. Podstawowym warunkiem istnienia samoistnego posiadania jest faktyczne władanie rzeczą. Świadczy o tym ustawowe domniemanie, wg którego posiadaczem samoistnym jest ten, kto faktyczne włada rzeczą (art. 339 Kodeksu cywilnego).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy Wnioskodawca jest upoważniony do wydatkowania kwoty otrzymanej z tytułu sprzedaży nieruchomości na remont domu, w którym mieszka od 40 lat?

Zdaniem Wnioskodawcy, jest On właścicielem remontowanego mieszkania i ma prawo rozliczenia z tego tytułu wydatkowanych faktur i rozliczenia ich w związku ze sprzedażą w 2013 r. nieruchomości, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8, art. 22 ust. 6c, art. 22 ust. 6d, art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2, nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Katalog wydatków na własne cele mieszkaniowe określa art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach (art. 21 ust. 26 ww. ustawy).

Natomiast posiadacz samoistny nie jest wymieniony w treści ww. przepisu.

Zgodnie z art. 21 ust. 28 ww. ustawy, za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

- przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Zaznaczyć należy, że podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w stosunku do dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw, jest fakt wydatkowania środków z ich odpłatnego zbycia, począwszy od dnia sprzedaży i nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiła sprzedaż, wyłącznie na enumeratywnie (wyczerpująco) wskazane w ustawie cele mieszkaniowe.

Zawarte w przepisie art. 21 ust. 25 ww. ustawy wyliczenie wydatków mieszkaniowych ma charakter wyczerpujący, w związku z czym tylko realizacja w wymaganym terminie celów w nim wymienionych pozwala na zwolnienie z opodatkowania dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Określone w zacytowanych powyżej przepisach zwolnienie w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych obywateli. Podstawową okolicznością decydującą o jego zastosowaniu jest bowiem przeznaczenie przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych na własne cele mieszkaniowe wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ww. ustawy począwszy od dnia odpłatnego zbycia nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Należy podkreślić, że "własne cele mieszkaniowe" należy rozumieć jednoznacznie, zgodnie z wykładnią literalną. Realizacja własnych celów mieszkaniowych winna polegać na tym, że w przypadku remontu budynku mieszkalnego, podatnik w remontowanym domu takie cele będzie realizować, a więc będzie w nim mieszkał. Ponadto, zaznaczyć należy, że w przepisie zawarto pojęcie "remont własnego budynku mieszkalnego" (art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d ww. ustawy), czyli zwolnienie dotyczy remontu budynku mieszkalnego, do którego podatnikowi przysługuje tytuł własności lub współwłasności.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 17 stycznia 2017 r., sygn. akt I SA/Gl 959/16 wskazał, że " (...) dla przyznania zwolnienia nie jest wystarczające poniesienie nakładów na budowę lub remont jakiegokolwiek budynku (lokalu mieszkalnego). Zakres zwolnienia ograniczony został więc do budynków (lokali), do których podatnik posiada odpowiedni tytuł prawny, pozwalający na uznanie budynku (lokalu) mieszkalnego za własność podatnika, który poniósł nakłady na jego budowę, nadbudowę, rozbudowę lub remont. Zastosowanie wykładni językowej pozwala uznać zatem, że niezbędną przesłanką zastosowania zwolnienia podatkowego jest legitymowanie się przez podatnika prawem własności (lub udziałem w takim prawie) budynku lub lokalu mieszkalnego, na który poniesiono wydatki. Spełnienie tego warunku jest bowiem konieczne dla uznania, że nakłady poniesione zostały na czynności związane z "własnym" budynkiem (lokalem) mieszkalnym podatnika". I dalej " (...) treść art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) tej ustawy, wskazuje jasno, że tytuł prawny do nieruchomości należy nabyć przed upływem okresu, jaki został przewidziany przez ustawodawcę na wydatkowanie środków ze sprzedaży na realizację własnych celów mieszkaniowych".

W rozpatrywanej sprawie rozstrzygającym zatem będzie ustalenie, czy Wnioskodawca wydatkował środki na remont własnego budynku mieszkalnego.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w dniu 9 października 2013 r. na podstawie aktu notarialnego zbył nieruchomość przed upływem 5 lat. Nieruchomością jest działka zabudowana budynkiem mieszkalnym parterowym z nieużytkowym strychem, murowanym, krytym blachą, niepodpiwniczonym, około 60-letnim. Zbycie nastąpiło w sposób odpłatny za kwotę 50 000 zł. Zbycie nieruchomości nie nastąpiło w wykonywaniu działalności gospodarczej. W związku z powyższym od sprzedaży nieruchomości Wnioskodawca powinien zapłacić podatek w wysokości 19%. Wnioskodawca w 2014 r. złożył w Urzędzie Skarbowym PIT-39, w którym zobowiązał się do wydatkowania kwoty z tytułu sprzedaży nieruchomości na remont domu. Wnioskodawca w dniu 18 października 2016 r. przedłożył w urzędzie skarbowym zestawienie rachunków. Urząd w trakcie analizy dokumentów wezwał Wnioskodawcę celem przedłożenia aktu własności remontowanej nieruchomości. Wnioskodawca zgłosił się do Urzędu z aktem, w którym właścicielem jest żona i przedłożył poświadczenie zamieszkania i zameldowania od dnia 17 stycznia 1977 r. Wnioskodawca jest w związku małżeńskim i nie posiada rozdzielności majątkowej. Mieszkając w domu 40 lat, będąc w związku małżeńskim i nie posiadając rozdzielności majątkowej, Wnioskodawca czuje się właścicielem i co za tym idzie wg wielu przepisów stał się samoistnym posiadaczem nieruchomości.

Należy podkreślić, że wszelkiego rodzaju ulgi czy zwolnienia są odstępstwem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, w sposób szczegółowy uregulowanymi w przepisach materialnego prawa podatkowego. Są one przywilejami, z których podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania. Zatem oceniając ciążące na nim obowiązki wynikające z zastosowania danej ulgi czy zwolnienia podatkowego należy dokonać ścisłej, literalnej wykładni przepisu regulującego daną ulgę czy zwolnienie. Korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Zatem, jak wynika z powyższych przepisów, zwolnienie podatkowe uzależnione jest od wydatkowania przychodu (dochodu) uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości na enumeratywnie wymienione w art. 21 ust. 25 ww. ustawy cele mieszkaniowe i dokonania tej czynności przed upływem dwóch lat licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie oraz nie wcześniej niż uzyskany został ten przychód.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny, powołane przepisy prawa oraz orzecznictwo sądowe należy stwierdzić, że przeznaczenie kwoty uzyskanej z odpłatnego zbycia nieruchomości na remont budynku mieszkalnego, w którym Wnioskodawca wraz z żoną mieszka, a do którego Wnioskodawcy nie przysługuje prawo własności bądź współwłasności nie można uznać w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za wydatkowanie tej kwoty na własne cele mieszkaniowe. Aby określone wydatki mogły być uznane za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe, muszą one dotyczyć budynku mieszkalnego, lokalu mieszkalnego lub pomieszczenia stanowiącego własność lub współwłasność osoby, która ze zwolnienia chce skorzystać. Natomiast samo realizowanie swoich potrzeb mieszkaniowych w budynku mieszkalnym, do którego Wnioskodawca nie ma tytułu prawnego (tj. prawa własności lub współwłasności), nie jest wystarczające i nie zastąpi prawa własności, o którym postanowił jednoznacznie ustawodawca. To powoduje, że nie można przedmiotowego wydatku uznać za wydatki na własne cele mieszkaniowe w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, poniesione przez Wnioskodawcę wydatki na remont domu nie mogą być uznane za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe, określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż prawo własności do remontowanego domu posiada żona Wnioskodawcy, a nie Wnioskodawca.

W konsekwencji, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do rozliczenia poniesionych wydatków na remont domu z kwotą dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości w 2013 r., stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na ustawy - Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.